.

39.  De Nieuwe Vredesbeweging: "nuttige idioten"? 

Donderdag 24 april 2025

 

In haar Volkskrant-column van 22 april J.l. noemt Christine Otten, die alle oorlogspraatjes moe is, het “gelukkig” dat de Nieuwe Vredesbeweging in ons land groeit. Waarom ze dat precies vindt en wat de relevantie kan zijn van die beweging in dit tijdsgewricht waarin we van alle kanten door foute regimes worden bedreigd, blijft in haar klaagstukje wat zweven. De beweging is “tegen oorlog” schrijft ze. Maar dat is elk weldenkend mens. De kernvraag is natuurlijk: hoe voorkomen we oorlog? Hoe voorkomen we dat obscure machten met imperealistische ambities een oorlog tegen democratische staten beginnen? Door zwakker te zijn dan die agressieve regimes en al bij voorbaat de moed op te geven dat we onze rechtsstaat kunnen verdedigen? Of door voldoende te investeren in een sterke nationale en Europese defensie, waarmee we die autocraten kunnen ontmoedigen om ons aan te vallen? 

 

Dat laatste blijkt bepaald niet de lijn te zijn van de Nieuwe Vredesbeweging. Integendeel. “Stop de bewapening” is hun leuze. Poetin en Xi horen het graag. Zij zijn als een dolle bezig hun bewapening op te voeren om hun invloedssferen te kunnen uitbreiden. Daar maken ze ook geen geheim van. De Nieuwe Vredesbeweging pleit echter, zo lees ik het stukje van Otten, voor “dialoog, de-escalatie, bescherming van de mensenrechten en handhaving van het internationaal recht”. Ja, daar zijn we ook allemaal voor. Maar die dialoog moeten onze politici in hun optiek dan uitgerekend gaan voeren met de dictator in het Oosten die leeft van geweldsescalatie en in eigen land iedereen die pleit voor vrede, de-escalatie en mensenrechten laat vermoorden of voor tig jaren in een strafkamp laat opsluiten. Navalny zou zich omdraaien in zijn graf als hij het pacifistische gezwatel van de Nieuwe Vredesbewging zou horen. Zijn pleidooi voor mensenrechten en vrede is juist zijn dood geworden.

Stalin noemde dit soort westerse pacifisten die toenmaals pleitten voor ontwapening en een dialoog met het totalitaire Sovjet-regime “nuttige idioten”. Ze waren in feite zijn bondgenoten, vond hij, in zijn strijd tegen de westerse democratieën. Dat deden ze uit vrije wil en uit onnozelheid. Hoe zou Poetin over ‘onze’ vredesactivisten denken? Zouden die overigens wel eens een serieus boek over deze materie lezen? (jv) (ook geplaatst in de Volkskrant van vrijdag 25 april) 

 

38.   ,,De wereld heeft de fysieke aarde ontwricht en nu ontwricht de aarde de wereld.”

Woensdag 23 april 2025

 

De kort geleden benoemde “denker der Nederlanden” David van Reybrouck legt in zijn essay “de wereld en de aarde” (2025) uit waarom hij vindt dat het grootste veiligheidsvraagstuk van onze tijd niet al die conflicten en oorlogen zijn, maar wat hij noemt ,,de ontwrichting van de aarde.” Van Reybroeck zit hiermee op dezelfde lijn als Tommy Wieringa in zijn essay “optimisme zonder hoop”, maar werkt het op een geheel andere manier uit. Daar waar Wieringa er weinig hoop meer op heeft dat de klimaat- en milieucrises nog tijdig kunnen worden aangepakt en dat zeker niet  ziet gebeuren binnen liberale democratie met haar systematische traagheid, ineffectiviteit en vatbaarheid voor korte termijn eigenbelang, ziet van Reybroeck wel degelijk mogelijkheden om de wereld “te redden”, mits we ,,de politieke besluitvorming maar radicaal verbreden.” Hierbij introduceert hij het concept van burgerraden op mondiaal niveau.

 

In het boekje maakt de auteur een onderscheid tussen de wereld en de aarde. Als we het hebben over de wereld, dan gaat het over de landen, de grenzen, de politieke systemen en de mensen met hun economie en hun onderlinge conflicten. De problemen van deze wereld zijn van een geheel andere orde dan de problemen van de aarde. Als het over de aarde gaat, met haar oceanen, rivieren, flora en fauna, woestijnen, klimaatveranderingen, afbraak van ecosystemen en vervuiling en verzuring van bodem, lucht en water, dan spreekt van Reybroeck over een planetaire policrisis. Zijn stelling is vervolgens ,,de wereld van de mensen heeft de fysieke aarde ontwricht en nu ontwricht de aarde de wereld.” Die ontwrichting is diepingrijpend, mondiaal en nooit eerder vertoond, terwijl we geen beslisorganen hebben die op mondiaal niveau doorzettingsmacht hebben om de noodzakelijke maatregelen af te dwingen.

 

Van Reybroeck gaat vervolgens uitgebreid in op de ontwikkeling van de internationale betrekkingen in de afgelopen 200 jaar, waarbij soevereine staten hun eigen belangen vaak het beste dachten te dienen door samenwerking, “samen voor ons eigen” zoals hij dat noemt. Door het afspreken en respecteren van internationale regels en het sluiten van multilaterale overeenkomsten bleken staten hun doelen op terreinen als veiligheid, welvaart en welzijn vaak beter te kunnen realiseren, dan op eigen houtje in een vechtmodus. De auteur stelt wel vast dat die internationale rechtsorde waarin elke soevereine staat zelf kan bepalen of en in welke mate zij meedoet met effectief klimaatbeleid, niet gaat werkten.

 

Als voorbeeld komt hij met het afbouwen van het gebruik van fossiele brandstoffen, wat absoluut noodzakelijk is, en ook nog eens in een hoog tempo, om de planeet leefbaar te houden. Eind 2023 ondertekenden bijna alle landen het Klimaatakkoord van Dubai, waarin werd afgesproken dat we moeten afstappen van fossiele brandstoffen. Het leek een historisch moment te worden, maar bleek uiteindelijk een tamelijk vrijblijvende afspraak te zijn, omdat er niets bindends werd vastgelegd. Over het tempo waarin die afbouw zou moeten plaatsvinden werd alleen gezegd dat we tegen 2050 zover zouden moeten zijn, maar zonder een bindend juridisch kader af te spreken. Waarom lukte dat niet? Simpel: ,,vanwege de sterk uiteenlopende nationale belangen en de permanente harde lobby van industriële sectoren met hun kortetermijnlogica.” Van Reybroeck constateert hier dat het traditionele multilaterale model van onderhandelen onvoldoende oplevert als natiestaten dwars blijven liggen en er geen centraal beslisorgaan is met doorzettingsmacht. Hierdoor kunnen de planetaire uitdagingen niet worden aangepakt. In zijn woorden ,,De VN is opgericht om conflicten tussen landen te regelen, maar niet om het conflict tussen de mensheid en de planeet op te lossen….nationale belangen zullen het telkens winnen van planetaire noden”.

 

Van Reybroeck pleit er daarom voor om diplomatieke strategieën te ontwikkelen die niet alleen op de soevereiniteit van staten gebaseerd zijn en niet alleen de belangen van een staat of een groep staten dienen, maar ook die van de aarde. ,,Raison d’État moet worden aangevuld met Raison de Terre.” Hij komt dan met het idee om als aanvulling op de multilaterale fora te gaan werken met mondiale burgerberaden, die via steekproeven worden samengesteld uit een representatieve dwarsdoorsnede van de wereld. Deze klimaatpanels gaan zich, ondersteund door experts, buigen over oplossingen voor de meest urgente klimaatproblemen. De basisopdracht is vrij overzichtelijk: hoe gaan we de aarde bewoonbaar houden?

 

Van wereldpolitiek naar aardepolitiek…dit is de slogan waarmee van Reybroeck zijn essay afsluit. De auteur beschikt over een grote dosis optimisme als het gaat om de slagingskansen van zijn voorstellen. Hij baseert dit optimisme vooral op de stelling: we hebben geen keuze, het moet radicaal anders want we zitten w.b. de klimaatcrisis en even diepingrijpende milieuverwoesting op kantelpunten die we niet mogen passeren, want dan is er geen weg terug meer naar een leefbare/bewoonbare aarde. Hier moge hij gelijk in hebben, maar tot dusver heeft het de leidende politici, de fossiele industrie en de meerderheid van de burgers nog niet zo overtuigd dat ze radicaal anders kiezen.

 

Zelf kan ik een A-4tje met kanttekeningen bedenken waarmee het concept van mondiale burgerberaden als een irreële utopie kan worden ‘weggezet’. Ook heb ik grote twijfels bij de impact die de bedenker ervan verwacht bij het oplossen van de existentiële problemen. Maar waarom zou je een op zich interessant idee al in de kiem smoren? (jv)

 

 

37.   Hoe reageert de NAVO als Rusland over 3 jaar Estland binnenvalt? 

Maandag 21 april 2025

 

Kunnen wij nog rekenen op de nucleaire afschrikkingsmacht van de VS als Rusland na de beëindiging van de Oekraïne-oorlog een van de NAVO-landen binnenvalt? Onze minister van Defensie, Rubin Brekelmans, twijfelt nooit aan het antwoord op deze vraag. Ook gisteren in het discussieprogramma Buitenhof zei hij tot tweemaal toe dat hij er van overtuigd is dat ook de Trump-administratie een beroep op artikel 5 van het NAVO-verdrag zal honoreren mocht Rusland op het punt staan Estland binnen te vallen. In zijn rol als minister van Defensie moet hij dit natuurlijk ook zeggen, anders is ie morgen zijn baan kwijt. Het is ook het formele standpunt van zijn hoogste militairen.

 

Maar Brekelmans en zijn defensiestaf weten natuurlijk wel beter: het is hoogst twijfelachtig dat de VS geloofwaardig met de nucleaire optie zullen dreigen mochten de Russen op het punt staan een NAVO-lid binnen te vallen. Dit is tenminste de inschatting van de meeste geopolitieke en militaire experts die ik erover heb gehoord en gelezen. Zij nemen de signalen serieus die er op dit punt uit het Witte Huis  en de Amerikaanse denktanks komen: ''Europa moet haar eigen boontjes maar doppen" en "wij (de VS) gaan niet dreigen met een alles vernietigende kernoorlog om Europese landen te redden die zichzelf niet eens serieus willen verdedigen".  Daarbij komt ook nog eens dat de Trump-administratie Poetin liever niet als een vijand ziet, maar hem juist graag in het eigen kamp trekt als een bondgenoot tegen China. 

 

Dat wij van de VS bar weinig te verwachten hebben als Rusland de EU-landen blijft bedreigen of zelfs een van de Baltische Staten binnenvalt, wordt op een overtuigende manier uitgewerkt in het ruim uitgevallen essay (133 pagina’s) van de Duitse hoogleraar internationale betrekkingen Carlo Masala “Als Rusland Wint, een scenario”. Masala gaat er vanuit dat Rusland de oorlog met Oekraïne wint en daarna gewoon doorgaat met haar agressie, jegens Oekraïne, de Baltische staten en de andere Europese landen.  Onder 'winnen' verstaat Masala dat dat land het veroverde grondgebied dat het nu bezet (ruim 20% van het Oekraïense grondgebied) kan behouden en van de VS de verzekering krijgt dat Oekraïne nooit lid van de NAVO zal worden. In feite is dit het plan dat in de koker van het Trump-regime lijkt te zitten. De gedachte hierachter bij Trump en zijn sympathisanten is dat als we dit zoenoffer aan Poetin brengen, de rust in die regio kan wederkeren en “alles weer normaal wordt”. In zijn wetenschappelijk onderbouwde scenario maakt Masala aannemelijk dat dit een naïeve gedachte is en dat de rust zeker niet zal wederkeren, integendeel: Rusland zal na de Oekraïne-oorlog Europa en de NAVO blijven testen en uitdagen. Alleen op een nog provocerender manier. De VS zullen hem daarbij maar weinig in de weg leggen.

 

Dat testen en uitdagen zal volgens Masala langs verschillende lijnen plaatsvinden. Allereerst zal de hybride oorlogsvoering richting Europa met nog meer kracht gevoerd worden. Dat houdt o.a. in dat de digitale infrastructuur nog vaker zal worden gesaboteerd.  Dat via nepnieuws, propaganda, desinformatiecampagnes en het steunen van populistische groeperingen in de EU-landen de liberale democratieën nog meer gedestabiliseerd zal worden. En er zullen m.b.v. Russische ‘speciale eenheden’ grotere vluchtelingenstromen vanuit Afrika naar Europa worden georganiseerd. Ondertussen bouwt Rusland versneld door aan de modernisering en uitbreiding van haar defensieapparaat. 

 

Maar daar blijft het niet bij. In het scenario van Masala zal Rusland in 2028 de geloofwaardigheid van het NAVO-afschrikkingssysteem op een robuuste manier gaan testen. Nog voordat de Europese landen hun defensie voldoende hebben kunnen opbouwen, valt Rusland in maart van dat jaar de Etse stad Narva binnen en bezet het een eilandje in de Oostzee. Voorlopig beperkt de agressor zich tot één stad om de reactie van de NAVO te testen. Als de NAVO direct adequaat militair reageert, kan Rusland haar troepen snel weer tot over de eigen grenzen terugtrekken. Reageert de NAVO niet militair en ook niet met andere vormen van geloofwaardige afschrikking, dan is daarmee het failliet van de NAVO aangetoond en kan Rusland stap voor stap verder gaan, want artikel 5 ligt blijkbaar in de ijskast en het bondgenootschap durft het er niet uit te halen. Het lijkt op zich een meesterlijke strategie van de Russen.

 

In het scenario van Masala hebben de andere NAVO-landen zich na de oorlog in Oekraïne nog nauwelijks versneld bewapend en missen de Europese landen dus de cruciale militaire power om Rusland na de inval in Estland adequaat aan te pakken. Daardoor moet de “afschrikkingsreactie” weer van de VS komen. Maar als de regeringsleiders van de NAVO-landen na de Russische inval in Brussel bij elkaar komen, neemt de Amerikaanse president het woord en op de pagina’s 101/102 maakt hij op niet mis te verstane wijze duidelijk dat een beroep op artikel 5 door de VS niet zal woerden gehonoreerd. Zijn redenering: 1. als het rijke  Europa zich eerder en beter had bewapend, dan hadden de Russen die inval nooit aangedurfd, 2. De VS gaan zich voor Narva niet in een kernoorlog storten. 3. Als de Esten de Russisch sprekende minderheden in hun land beter hadden behandeld, dan had Rusland geen argument gehad om Estland binnen te vallen. 4. Ik ga wel even onderhandelen met de Russische president en dan zijn we er snel uit. En er waren meer NAVO-leden die in dit scenario niet bereid waren om een beroep te doen op artikel 5. De Baltische staten werden in dit scenario gewoon voor de bus gegooid.

 

Masala concludeert vervolgens dat als de belangrijkste lidstaten niet langer bereid zijn om bij een aanval op een NAVO-lid in het uiterste geval artikel 5 in te zetten en het aangevallen land te verdedigen en ontzetten, dan is dat het einde van de NAVO. Dus is het logisch dat Rusland dit zo snel mogelijk wil uittesten en daar niet mee gaat wachten tot de Europese landen hun afschrikkingsmacht eindelijk op orde hebben. Dit scenario zou wel eens heel dicht bij de realiteit kunnen liggen. Als de VS nucleaire afschrikking niet meer als laatste troef willen inzetten om de Russische agressie te beteugelen, dan zullen we het alleen nog moeten hebben van conventionele afschrikking. En daar moeten we, aldus Masala, in Europa geen tien jaar voor uitrekken, maar dat moet binnen een jaar of drie, vier al zeer ver gevorderd zijn. In ieder geval voordat Rusland haar defensie weer op orde heeft kunnen brengen en in staat is een Baltische staat binnen te vallen.

 

In de Europese landen zijn er opvallend grote groepen (van pacifisten tot populisten) die vinden dat we Rusland niet met militaire kracht moeten benaderen, maar met diplomatie en redelijkheid. Ook zijn er die denken dat Rusland te zwak is om met haar imperialistische acties door te gaan en dat het Poetin alleen om Oekraïne zou gaan. Dus waarom zoveel middelen inzetten op een geloofwaardige afschrikkingsmacht? Waarom die oorlogsdreiging vanuit Rusland zo hoog opspelen. Masala hekelt die naïeve benadering. ,,Poetin heeft er nooit een geheim van gemaakt dat het hem gaat om het herstel van de Russische grootheid en de vernietiging van de Europese veiligheidsarchitectuur….de Russische elite vindt dat het land weer de status moet krijgen van een wereldmacht waarmee rekening moet worden gehouden.” Aldus Masala. En om die ambitie te realiseren zijn alle middelen geoorloofd. 

 

De noodzaak om in korte tijd een geloofwaardige afschrikkingsmacht op te bouwen om te voorkomen dat Rusland weer ergens binnenvalt, vraagt veel van de Europese politici en burgers. Allereerst een groter gevoel van urgentie en een andere mindset waarin, als de nood aan de man komt, ook een soort van oorlogseconomie wordt geaccepteerd. En natuurlijk de bereidheid om de financiële beschikbaar te stellen die nodig zijn om de defensie op het gewenste niveau te brengen. Op al deze punten maakt Masala zich grote zorgen. Hij vraagt zich af of de liberale democratieën weerbaar en alert genoeg zijn om de gevraagde offers te willen brengen en vindt dat de politici nog te weinig met burgers communiceren over de "moeilijke boodschappen". Ze laten het spel te veel over aan de populistische Trump- en Poetin-bewonderaars, die bij de verkiezingen in veel Europese landen gevaarlijk hoog scoren. Onze liberale democratieën worden volgens Masala dus niet alleen vanuit het buitenland bedreigd, maar ook in sterke mate van binnenuit ondermijnd. Hoe sterk blijven de verdedigingsmuren van de niet-populistische partijen?  

 

Als we niet als een speer die “vijfde colonne van zand-in-machine-strooiers” politiek uitschakelen en zij gewoon door kunnen gaan met het destabiliseren van ons systeem, dan zal het knap lastig worden om de meerderheid van het volk ervan te overtuigen dat een substantieel groter deel van ons BBP naar defensie moet en we qua consumptieve uitgaven misschien wat passen op de plaats moeten maken. En dan hebben we het misschien over 3.5% van wat we met z’n allen verdienen. Als we zo’n relatief beperkt offer niet eens over hebben om onze democratie en rechtstaat te verdedigen, dan verdienen we die ook niet. (jv)

 

”

 

 

Cartoon van Bas van der Schot in de Volkskrant van dinsdag 15 april 2025

36.   Is alle internationale politiek uiteindelijk realpolitiek, die uiteindelijk altijd gaat voor nationaal eigenbelang?

Maandag 14 april 2025

 

Verleden week heb ik een razend interessante collegereeks afgesloten rond het thema “leer van de internationale betrekkingen”. In tien colleges werden de ontwikkelingen in de internationale rechtsorde behandeld vanaf de Vrede van Westfalen (1648) tot heden. Daarbij kwam natuurlijk ook de huidige geopolitieke actualiteit met haar ontregelende dynamiek aan de orde. In de loop van de geschiedenis zien we telkenmale de strijd terugkomen tussen de krachten die de internationale rechtsregels en multilaterale afspraken (zoveel mogelijk) willen respecteren en de krachten die beide aan hun laars lappen en vooral machtspolitiek willen bedrijven.  Onze docent, dr. Nicolaas Kraft van Ermel-Nijland, stond wederom garant voor boeiend gepresenteerde en inhoudelijk sterke colleges.

 

In het kader van de leer van de internationale betrekkingen wordt er doorgaans een scherp onderscheid gemaakt tussen enerzijds het Realisme (oudste stroming) en anderzijds het (haaks daarop staande) Liberalisme (een term die hier los staat van de politieke stroming). In de realistische visie, waarin vaak het recht van de sterkste wordt gepraktiseerd, wordt dan altijd prioriteit gegeven aan het eigen/nationale belang, zo nodig ten koste van afgesproken internationaal rechtregels. Daartegenover staat dan de liberale visie, waarin het respect voor de internationale rechtsorde, in combinatie met het nakomen van multilaterale afspraken tot het leidend beginsel is verheven.

 

De colleges na afloop herkauwend blijft de volgende vraag door mijn hoofd zweven: is die realisme-liberalisme-tweedeling in de geopolitieke praktijk van alle dag eigenlijk wel zinvol te gebruiken? Is ze niet te theoretisch?

 

Toelichting.  Wat je in de wordingsgeschiedenis van staten in het algemeen en supermachten in het bijzonder ziet, is dat ze in het kader van hun internationale betrekkingen vooral realpolitiek bedrijven, waarbij het belang van de eigen natie altijd voorop staat. En de supermachten dwingen dat ook altijd af. Zeker als zij daartoe voldoende militaire dominantie hebben. Dit laat onverlet dat die staten tegelijkertijd ook internationale verdragen en multilaterale afspraken kunnen/zullen respecteren, maar dat doen ze alleen als dat op korte of lange termijn hun eigen nationaal belang dient Nooit uit een soort politiek altruïsme.

 

Van de VS kun je inderdaad zeggen dat zij vanaf 1945 de internationale rechtsorde met instituten als  de VN mee hebben opgebouwd en de internationale rechtsregels hebben gerespecteerd, maar alleen omdat zij daar ook zelf veel belang bij hadden (vanwege economische belangen en het grote belang van het hebben van strategische bondgenootschappen om sterk te staan tegen die andere supermachten). Maar deze liberale insteek werd door de VS zomaar in de ijskast gezet en vervangen door een keiharde schending van de internationale rechtsorde als dat haar (vermeende) vitale belangen (gedacht vanuit invloedssferen) diende. Voorbeelden: de Vietnamoorlog, de tweede Golfoorlog en het steunen van vele staatsgrepen in Midden- en Zuid-Amerika.

 

Mijn punt is dus: rationeel opererende supermachten treden in feite altijd als realpolitieker op en dat kan in sommige perioden richting een deel van de wereld heel goed samengaan met de liberale visie op internationale betrekkingen. Namelijk als dat past binnen hun perceptie van “nationaal belang”.

 

Meestal wordt er vanuit gegaan dat hier dan rationele, goed doordachte calculaties van economische en geopolitieke belangen aan ten grondslag liggen. De Trump-maffia laat op dit moment echter zien dat een land ook op basis van irrationele calculaties tot het schenden van de internationale rechtsorde en het negeren van multilaterale afspraken kan besluiten. Want hoe rationeel is het opblazen van strategische bondgenootschappen, het bedreigen van ‘vrienden’, het apaiseren van vijanden en creëren van een wereldrecessie? Of al die ‘wilde’ maatregelen die al zijn genomen plus de aangekondigde acties die nog in de pijplijn zitten de belangen van de VS op de langere termijn dienen, is maar zeer twijfelachtig. 

 

De Trump-acties tot dusver komen in ieder geval over als een frontale aanval op de liberale democratie en de internationale omgangsvormen. Het beleid is in feite een bizarre variant van realpolitiek, waarbij Trump aan de andere landen laat zien dat jij de macht heeft om te doen wat hem goeddunkt en dat hij die macht zelfs kan gebruiken om de wereld te destabiliseren en landen te chanteren met de bedreiging: als je niet doe wat ik zeg, maak ik je kapot. Deze politiek van Trump past maar lastig in de gangbare modellen die we in het kader van de leer van de internationale betrekkingen hebben besproken, omdat ze haaks staan op het eigen nationaal belang van de VS. Ook in dit opzicht schrijft hij dus geschiedenis.  (jv)

 

35.   Gevaren die de loop van de Europese geschiedenis kunnen gaan bepalen.

Zaterdag 12 april 2025

 

Afgelopen woensdag stond er in NRC een weinig geruststellend interview met de Italiaanse Nathalie Tocci, vermaard politieke strateeg en directeur van het Instituut voor Internationale Zaken in Rome, een prestigieuze denktank. Zij wordt ‘all over the world’ uitgenodigd om haar visie te geven op de grote geopolitieke vraagstukken van dit moment. De kern van wat zij in het uitvoerige interview naar voren bracht, is in de volgende drie punten samen te vatten:

 

1. Als Poetin een van de Baltische Staten zou willen binnenvallen, en daar moeten we serieus rekening mee houden, dan is nú het meest geschikte moment. Niet als hij wacht tot Europa zich over een jaar of drie heeft herbewapend. Het komend jaar kan hij b.v. in Litouwen zijn slag slaan, want aldus Tocci ,,De NAVO is dood! Er is geen afschrikking meer. Artikel 5 is oud papier. We weten heel goed dat deze Amerikaanse regering in geval van een Russische aanval op Litouwen, geen oorlog zal voeren met Moskou. We moeten ons op het ergste voorbereiden: we krijgen niet alleen te maken een onverschillig Amerika, maar met een Amerika dat zich kan opstellen als tegenstander van Europa.”

 

2. Toen Tocci verleden jaar JD Vance in München ontmoette, bleef zij, zo zegt ze, achter met het gevoel ,,deze man háát Europa vanuit zijn diepste binnenste. Hij herhaalde maar dat Rusland geen bedreiging vormde, en dat als wij het daarmee oneens waren dat dan onze zaak was. Het was niet zozeer wát hij zei, als wel de toon waarop. De boodschap was zoiets als: ‘Europese snob, als wij aan de macht komen, dan piepen jullie wel anders.” Deze rancuneuze teksten komen wel van de uiterst rancuneuze tweede man in het Witte Huis, met veel invloed op het warrige, onvoorspelbare brein van zijn baas.

 

3. Italië, de tweede economie van de EU, is de zwakste schakel in de Europese eenheid. Een eenheid waar op zich nu veel positiefs over te zeggen is. Maar de gevoelsmatige en ideologische loyaliteit van Giorgia Meloni en haar extreemrechtse conservatief-nationalistisch Fratelli d’Italia ligt bij Donald Trump. En een groot deel van het linkse Italië heeft goede banden met Rusland. In dat land is er eigenlijk geen overtuigende politieke meerderheid om tegen Poetin op trekken en/of om Oekraïne voluit te steunen. Voor Meloni is het dus op eieren lopen. Ze is echter een intelligente politicus die weet dat de Italiaanse economie volledig afhankelijk is van een sterk en solidair Europa. En dat is de belangrijkste reden waarom zij tot dusver kiest voor een sterke positie in een eensgezind Europa. En in dat kader steunt ze ook Oekraïne en veroordeelt ze de importheffingen van Trump. Maar hoelang krijgt ze daarvoor nog de politieke ruimte in eigen land. Tocci is hier niet gerust op. En zonder een coöperatief Italië in de EU en de NAVO gaat het moeilijk worden. Een ketting is immers zo sterk als de zwakste schakel.

 

Het lijkt me verstandig als onze politici en militaire strategen deze observaties van Tocci vanaf nu goed in hun oren knopen en ook laten doorklinken in het publieke debat. Om zo bereed draagvlak te kweken voor verregaande maatregelen, maatregelen die misschien wel grote offers zullen vragen. Onze Commandant der Strijdkrachten, Onno Eichelsheim, heeft dat natuurlijk al geruime tijd geleden begrepen, maar heeft daar deze week ook expliciet invulling aan gegeven door alle Nederlandse militairen middels een dagorder te laten weten dat ze “versneld gereed moeten zijn voor een eventuele inzet.” Dat komt misschien wat dreigend over…en zo is het ook bedoeld. Maar na 1 dag hoorde je er niemand meer over. (jv)

 

 

34.   Uit je nek zwetsen, onzin verkopen, het is voor Mona geen probleem: als ze zich er maar 'senang' bij voelt.

Donderdag 10 april 2025

 

Tweede Kamer, afgelopen dinsdag. Mona Keijzer (die zich echt minister mag noemen) hield in het vragenuurtje weer eens een zwamverhaal waar geen touw aan vast te knopen was. Op een uiterst relevante vraag van Haptuma de Hoop (GL-PvdA) over de doorgeschoten marktwerking in de volkshuisvesting ging zij op de haar bekende manier aan het zwatelen, een riedel zonder kop of staart, maar waarin er natuurlijk geen antwoord kwam op de vraag van de Hoop. Een hinderlijke gewoonte van Keijzer. Blijkbaar voelde ze zelf ook wel nattigheid, want toen zij klaar was, verstrekte ze nog even de volgende toelichting op haar beweringen aan Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV), en nu citeert ik Aaf Brandt Corstius in haar Volkskrant-column van gisteren:

 

‘’Ik ga niet controleren of wat ik zei allemaal klopt. Dat hoort u dan later wel; dat leest u dan allemaal terug in de krant. Ik ga ervan uit dat dit allemaal wel klopt, want ik voel me heel senang bij wat ik tot nu toe heb gezegd. En als ik me senang voel bij wat ik gezegd heb, dan klopt het.” Aldus Mona, een zelfverklaarde bewonderaar van Trump, die deze absurde tekst ook zomaar had kunnen uitspreken.

 

Je kunt het toch bijna niet geloven….een minister die van mening is dat het klopt wat ze zegt, enkel omdat ze zich er senang bij voelt. Keijzer is een erkend “uit-haar-nek-luller” en nepnieuws-verkoper, maar volstrekt onbereikbaar als ze daar op aangesproken voelt. Ze heeft geen enkel gevoel of respect voor de feiten of de waarheid. Interesseert haar geen bal. Als zij zich er senang bij voelt, dan klopt het. Wie denkt dat vooral Faber en Klever tot de ministeriële leeghoofden van dit kabinet gerekend moeten worden, moet via de app Debat Direct echt ook eens een tijdje Mona Keijzer volgen. Het is corvee, maar het overtuigt je nog meer van de noodzaak dat een snelle euthanasie van dit kabinet in het landsbelang is. (jv)  

 

33.   Is er echt nog toekomst voor de hoop? Of glijden we onontkoombaar een 'hooploze' toekomst in?  

Woensdag 9 april 2025

 

Hoewel we op basis van de meeste indicatoren die het welzijn van de mens bepalen objectief gezien in het beste tijdsgewricht ooit leven, beleven veel burgers dat heden ten dage, vrees ik, toch anders. Je kunt misschien zelfs stellen: als je niet helemaal simpel of onverschillig bent en probeert na te denken over wat er momenteel in boze buitenwereld aan de hand is, dan kun je vaak alleen maar hopen dat al die dreigingen niet tot een onbeheersbare escalatie leiden en op enig moment toch nog ten goede gekeerd kunnen worden.

 

Zeker als je nergens een serieuze oplossing voor al die ellende ziet, lijkt hoop nog het enige wat je niet in moedeloosheid doet wegzakken. Die hoop kun je dan putten uit de wetenschap dat de menselijke geschiedenis tot nog maar vrij kort geleden vaak een aaneenschakeling was van geweld, onderdrukking, pijn, honger en andere misère, maar dat men na al dat lijden, dat schijnbaar uitzichtloos was, toch ook steeds weer verrast werd door periodes van vooruitgang, vrede en voorspoed. In de geschiedenis gingen we doorgaans twee stappen vooruit, maar daarna weer één stap achteruit. Over het huidige tijdsgewricht kun je dus ook opbeurend zeggen “niets nieuws onder de zon”. 

 

Feit is wel dat we nu op een aantal terreinen onmiskenbaar bezig lijken om een stap achteruit doen, maar waarom zouden we niet de hoop mogen koesteren dat we binnen afzienbare tijd ook weer een paar stappen vóóruit kunnen zetten? Gezien de onvoorstelbare hoeveel wetenschappelijke kennis, die ook nog eens exponentieel toeneemt, moeten we 'het systeem' en ons gedrag toch zo ten goede kunnen veranderen, dat we op z'n minst nog hoop op een 'goede afloop' mogen koesteren?

 

En over deze intrigerende vragen gaat het net verschenen mooie essay van Tommy Wieringa “Optimisme zonder hoop”.  Om er maar direct een spoiler in te knallen: de auteur probeert in een knap geschreven boekje duidelijk te maken dat hij alle hoop op een betere toekomst heeft verloren en dat we een “toekomstloze samenleving” worden ingezogen, die zeker voor de kinderen van zijn kinderen onleefbaar dreigt te worden. Het lijkt hem namelijk niet realistisch om te hopen dat we de klimaatcatastrofe die grote delen van de wereld onleefbaar zullen maken kunnen voorkomen. De lezer moet maar oordelen of de argumenten die hij aandraagt voor zijn “uitbannen van de hoop” voldoende overtuigend zijn. Zelf kan ik er, als pragmatische realist met toch een optimistisch gemoed, een heel eind in meegaan. Beter gezegd: ik heb geen sterke argumenten om zijn visie te weerleggen.

 

Hieronder in cursief een aantal passages uit het essay die mij na lezing het meest zijn bijgebleven en die zijn visie goed weergeven en onderbouwen.  

 

,,Lang hadden we de utopische verwachting dat elke generatie het beter zou hebben, nu durven we ons niet eens meer een toekomst voor onze kinderen voor te stellen. …De klimaatcrisis heeft ons opgezadeld met een vorm van toekomstloosheid die zonder precedent is in de menselijke geschiedenis….ze is een desastreuze omstandigheid die we niet kunnen veranderen en die niet voorbij gaat.”

 

,,Hoop kan nuttig zijn in crises met een natuurlijk einde, zoals oorlogen en pandemieën, maar in de klimaatcrisis is hoop van weinig belang. Dan is het hopen tegen beter weten in. Maar als je je ontdoet van de hoop dan ontdoe je je ook van de hopeloosheid. Vervang hoop door optimisme: een mentaliteit die je in staat stelt een paar snipper leefbare toekomst te verdedigen, ongeacht het resultaat.”

,,In een crisis die er is om nooit meer weg te gaan, hebben we andere gedachten en strategieën nodig dan bij de rampen van vroeger. De klimaatcrisis is het nieuwe jaar nul, dat de tijdlijn van de mensheid verdeelt in een voor en een na."

 

 ,,Klimaatverandering is een ander soort crisis dan we als mensheid ooit hebben meegemaakt. De pijlsnelle aardopwarming met alle desastreuze gevolgen van dien is nieuw. Voor het eerst staan we tegenover een alomvattende ramp in tijdsduur en effecten, waar we niet aan kunnen ontsnappen, behalve in ontkenning en vermijding. We kunnen ons misschien aanpassen, maar er niet voor wegvluchten.”

 

,,De moedeloosheid die ik de laatste jaren ontmoette is enorm. Om toch de moed te vinden om te verdedigen wat er misschien aan leefbare toekomst rest, is het goed om het handelen de voorrang te geven boven het hopen. Hoop is ook niet nodig om te handelen, en welslagen niet om door te zetten. Gewoon vanuit een optimistisch gemoed blijven handelen, de goede dingen blijven doen, om het leven zolang het nog kan zo leefbaar mogelijk te houden.”

 

,,Zo probeert  iedereen te ontsnappen, ieder naar eigen vermogen: door het monster weg te toveren, te zoeken naar verdoving of kikkersprongen te maken door de tijd. En dan zijn er nog degenen die proberen te leven zonder pijnstilling. Die het beest in de bek kijken  en bereid zijn te aanvaarden dat het niet goed gaat, dat het niet beter zal gaan, dat het nog veel slechter zal worden.”

 

,,Verlies van toekomst maakt mensen onzeker en bang…Wat een vruchtbaar terrein is voor de leugen: hoe slechter het de mensen gaat, hoe beter. Breng ze buiten hun zelf van angst, zweep ze op, tot woede, maak dat ze nergens meer op vertrouwen, zodat ze overal in geloven: zo kapitaliseren populisten en rechtsextremistische woedebankiers de  angst en bestaansonzekerheid.”

 

,,Nog maar kort geleden was de leugen iets waarvoor je je had te schamen. Het was niet netjes om te liegen, en als je het wel deed moest het zo overtuigend dat de ander het voor de waarheid hield. Kwam de leugen uit, dan moest je door het stof: schaamte. Maar we leven nu in het tijdperk van de openlijke leugen en van de grote leugen. Wat goed begrepen was: je moet groot liegen. Op kleine leugens kun je worden betrapt, grote leugens maken je onaantastbaar- je stelt simpelweg je brutale fictie tegenover de werkelijkheid, die niets anders heeft dan zichzelf om zich mee te verdedigen. Sinds de geboorte van het alternatieve feit volgde de ene kolossale fictie de andere op en is het domein van feit en waarheid alleen maar gekrompen. De paradigmaverschuiving gaf leugens de status van waarheid en transformeerde feiten tot meningen. Nu de schaamte eruit verdwenen was, deed de leugen niet eens meer zijn best om op waarheid te lijken. De plutocraten van de techindustrie vestigden hun digitale imperia op nepnieuws en desinformatie.”

 

,,In tijden van crisis liet de hoop altijd een kiertje open. Een streep licht in het donker. Die goede oude hoop, hoe vaak heeft hij ons er niet doorheen gesleept, met zijn komt tijd, komt raad, hoop verloren, al verloren, waar hoop is, is leven…Er komen betere tijden roept de hoop de mens in nood toe. Aan een abstractie heeft hij genoeg om te volharden. Een symbool. “

 

,,De polyvalante crisis, de leugen en de machtigen in wier belang het is om de waarheid steeds geweld aan te doen en de crisis almaar te vergroten- daarmee zijn de contouren van de wereld waarin mijn dochters opgroeien wel zo’n beetje getekend. Waarop mogen zij nog hopen. Voor een antwoord kan ik, als hun vader, niet anders dan terugdeinzen. Er zijn geen gunstige voorspellingen bekend over de aarde waarop de temperatuur almaar stijgt en die nu al op twee graden opwarming afstevent. De schaal en de snelheid waarmee de milieudegradatie en klimaatgerelateerd natuurgeweld zich ontvouwen slaan je lucht uit de longen. Van de maatschappelijke gevolgen zien we alleen nog maar het begin. Het begin van grote veranderingen. Ons staat een acceleratie van pandemieën, misoogsten, migratiegolven, oorlogen en burgeroorlogen te wachten.”

 

,,Het vigerende politieke model voor de klimaatcatastrofe is, vrees ik, het despotisme. Een stabiele democratie met haar systematische traagheid en ineffectiviteit, heeft onder zulke hachelijke omstandigheden geen schijn van kans. Angstige, eenzame mensen offeren nu eenmaal als eerste hun burgerlijke vrijheden op voor de belofte van veiligheid en stabiliteit, ook als  die belofte onmogelijk kan worden nagekomen. Op dit moment is het koesteren van hoop geen bruikbare geesteshouding. Hoop bewijst zijn waarde in levenssituaties met een eindige duur, zoals gevangenschap, een oorlog of een ziekte, maar wanneer de toekomst zelf een ongeneeslijke ziekte is, schrompelt de hoop tot iets onbruikbaars ineen.

 

,,Wat krachtig pleit tegen het principe van de hoop in het licht van de klimaatcrisis, is dat veel mensen de hoop zo vlug verloren toen ze eenmaal begrepen wat ze in deze wereldconfiguratie te wachten staat…ze gaven de hoop op en verruilden in een verbluffend kort tijdbestek hun utopische heilsverwachting voor een almaar betere toekomst in voor een dystopisch realisme.

 

Tot zover de passages uit het essay die mij behoorlijk illustratief lijken voor het gemoed van waaruit Wieringa zijn prangende gedachten heeft verwoord. Als aanvulling hierop nog het volgende. Zijn realistische visie op de naderende klimaatcatastrofe baseert Wieringa o.a. op de briljante, veelomvattende, maar ook angstaanjagende wetenschappelijke studie van David Wallace-Wells “De onbewoonbare aarde”  (2019), een werk dat verplichte kost zou moeten zijn voor iedereen, maar zeker voor klimaatsceptici. De onderbouwing van zijn klimaatvisie die Wieringa uit het boek van Wallace-Wells haalt, kan ik als volgt samenvatten:

 

In het Paleoceen, 56 miljoen jaar geleden, gebeurde iets dat vergelijkbaars met nu: de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer nam snel toe en als gevolg daarvan ook de gemiddelde mondiale temperatuur. Als gevolg daarvan werden regenwouden savannes, savannes werden woestijnen, hele zeeën vervielen tot dode zones. Droge gebieden werden droger, natte gebieden natter. De orkanen namen in aantal en hevigheid exponentieel toe. Massa- extincties aan de lopende band. Dit alles in recordtijd. En die extreme hoge hoeveelheid CO2 toen was minder dan de hoeveelheid CO2 die de moderne homo sapiens de atmosfeer heeft ingeblazen. En wat het opwarmingsvraagstuk nu schier onoplosbaar maakt: die CO2 blijft ca 150.000 jaar in de atmosfeer aanwezig. Dus ook de nieuwe periode van verwoestende klimaatverandering zal minstens zo’n periode duren. We lijken nu al het kantelpunt te naderen of bereikt te hebben, waarna het opwarmingsproces onomkeerbaar wordt. We kunnen die opwarming de komende decennia met heel veel diepingrijpend beleid hooguit nog vertragen, maar de CO2 die nu al is uitgestoten en er de komende decennia nog bijkomt, kunnen we daarna niet meer op grote schaal uit de atmosfeer halen. Daardoor zullen verstoorde klimaatsysteem steeds extremer weer opleveren en zullen de daarvan afhankelijke regionale ecosystemen steeds meer uit het lood geslagen worden en voor de mens onleefbaar worden. Stromen klimaatvluchtelingen zullen van hot naar her trekken, in aantallen die geen enkel politiek systeem aan zal kunnen, anders dan ze met heel veel geweld tegenhouden, in kampen opsluiten of liquideren.

 

Uit onderzoek van Ipsos blijkt dat 75% van de respondenten in 50 onderzochte landen “verlies van toekomst” ervoer en daarbij de achteruitgang van het milieu en klimaatverandering als belangrijkste oorzaken aangaven. Hoe met dit “verlies van toekomst” om te gaan? Hopen op technologische oplossingen? Reken je hiermee niet rijk. Hopen op gedragsveranderingen bij consumenten en producenten? Vergeet het maar. Zit er niet in. Waarom niet? Geopolitieke belangentegenstellingen, oprukkend populisme, hersenspoeling en opruiing via de media van de tech-miljardairs, remmende ondernemers en groepsegoïsme frustreren de noodzakelijke collectieve maatregelen. Hopen op gedragsveranderingen van burgers/consumenten? Hard lacdan Want eerst zijn er de absolute dombo’s die ontkennen dat het klimaat verandert. Of wél zien dat het klimaat verandert, maar dat geen probleem vinden. Of die dat wél als een probleem zien, maar alle maatregelen die er bedacht worden als onzin of ongewenst kwalificeren, omdat ze teveel kosten of omdat ze hun gedrag teveel moeten veranderen of omdat ze denken dat hun bijdrage toch niet helpt. En dan hebben we tot slot nog de categorie van de hedonisten die vluchten in het eigen genot en gewoon redeneren dat het hun tijd nog wel zal duren: na ons de zondvloed.

 

Nee, van het gedrag van de meeste overheden, bedrijven en burgers moeten de kinderen van Wieringa's kinderen het ook niet hebbem. Want als je al hun reacties “optelt” betekent dat platweg dat de mondiale uitstoot van CO2 nog in een te hoog tempo te lang doorgaat, met alle desastreuze en onomkeerbare  gevolgen van dien, die een groot deel van de aarde onleefbaar maken. Waar is de hoop voor een betere toekomst? Dan geeft het je neerleggen bij een toekomst zonder hoop toch een telaxter gevoel. Maar wel met een opgewekt optimisme gewoon die "goede dingen" blijven doen die de tijd die ons nog rest zo leefbaar mogelijk maken. 

 

Tot slot nog de ontluisterende ontdekking die Wieringa deed over het parasitaire en hedonistische gedrag van de allerrijksten, waaronder de tech- en mediamiljardairs. Terwijl de wereld figuurlijk (en soms letterlijk) in de fik staat of dreigt te vliegen, is een deel van hen bezig om op afgelegen exotische plaatsen, ver weg van de bewoonde wereld, in hun superluxe resorts ondergrondse bunkers te bouwen waarin ze de rest van hun leven kunnen onderduiken mocht de gewone wereld ook voor hen onleefbaar worden vanwege klimaatrampen, kernrampen of pandemieën. Of de revolutie. Zo kunnen de hoofdschuldigen aan de mondiale catastrofes zelf de dans ontspringen. De bunkerindustrie voor de superrijken schijnt een florerende bedrijfstak te worden. Nieuw-Zeeland en kleine eilandjes in de Pacific zijn daarbij het meest in trek.

 

Het essay van Wieringa heeft wat dystopische kantjes, maar aan ons de taak om onze hersens te kraken op zoek naar argumenten om zijn visie te weerleggen, te amenderen of in te vullen met het bedenken van maatschappelijk relevante acties om die "snippers leefbare toekomst" te verdedigen. Wat vertellen we de kinderen als ze ons vragen wat wij gedaan hebben, echt gedaan hebben, om te voorkomen dat hun toekomst zo toekomstloos is? Of geven we gewoon de schuld aan die maffe Trump? (jv)

 

 

Chris Stoffer....lid Tweede Kamer voor de SGP..... filosemiet

32. ,,Israël heeft nu eenmaal nooit de intentie anderen te doden.” Vindt Chris Stoffer.

Dinsdag 8 april 2025

 

Waarom veroordeelt u nooit het geweld van de Israëliërs in Gaza of op de Westbank? Kan dan alles wat Israël doet voor u door de beugel?” vroeg een wakkere NOS- journalist eergisteren aan Christoffer, ik bedoel natuurlijk Chris Stoffer, relie-wappie van de SGP in de Tweede Kamer. Elke politicus die, zoals Stoffer, als een blinde zeloot achter Netanyahu aanloopt, zou op z’n minst nog proberen op deze vraag een warrige uitvlucht te bedenken, maar zo niet Stoffer, die met zijn vroomste gezicht de historische woorden sprak: ,,Israël heeft nooit de intentie anderen te doden.”

 

En deze uitspraak deed ie net nadat bekend werd dat het Israëlische leger deze week in Gaza in koelen bloede vijftien ongewapende Palestijnse VN-hulpverleners had vermoord en daarna de lijken plus ambulances had begraven in een massagraf. Duidelijk herkenbaar als hulpverleners waren ze  eerst aangeschoten en toen met een schot door het hoofd afgemaakt. Maar volgens Stoffer heeft Israël nooit de intentie om anderen te doden. Ergo: het voorval heeft nooit plaatsgevonden of het is per ongeluk gebeurd of het was zelfverdediging of Hamas heeft het bewust uitgelokt of het ging hier niet om (ons soort) mensen. Elke optie is denkbaar, maar van Stoffer zul je nog niet het begin van een soort afkeuring van deze moordpartij horen. Terwijl zelfs onze zeer Israël-vriendelijke regering nu voor de eerste keer sinds het begin van de massaslachtingen in Gaza heel voorzichtig durft te zeggen: ,,het lijkt erop dat hier het oorlogsrecht is geschonden.” Het ‘lijkt erop”…veel meer kunnen ze er nog niet van maken, want ze moeten waarschijnlijk eerst bij Netanyahu informeren hoever ze mogen gaan. Maar ze hebben eindelijk een nano-stapje gezet. Het doel de Israëliërs is na 18 maanden bijna geslaagd: de complete vernietiging van Gaza en zoveel mogelijk van haar bewoners en zij die het overleven verjagen naar omliggende landen. En pas nu in dit genocide-proces durft de Nederlandse regering iets te zeggen van "een incident dat lijkt op schending van het oorlogsrecht." Alleen Stoffer is nog niet zover. (En Wilders natuurlijk, die ook op dit punt zijn grote vriend Poetin nakwaakt: snel starten met die etnische zuivering nu.)  

 

Maar wat moeten we nu met die halve gare Stoffer? Waarom blijft dat gereformeerde dwaallicht de feiten ontkennen en tot de laatste snik een fout regime, met hectoliters bloed aan de handen, verdedigen? Zou het iets met zijn held Maarten Luther te maken kunnen hebben? Deze aartsvader van de protestantse leer was een van de grootste antisemieten van zijn tijd, een aanblazer van Jodenhaat, die zijn invloed zou doen gevoelen tot ver in de twintigste eeuw. De Duitse deelstaten met veel protestanten stemden niet voor niets in verbijsterend grote getale op Hitlers virulent antisemitische NSDAP. Zonder die miljoenen protestantse stemmen was er bijna zeker geen Hitler en dus geen Holocaust geweest.

 

Zou Stoffers SGP zich voor dit besmette verleden altijd zo geschaamd hebben, dat zij al sinds lange tijd uitdragen dat zij het tegenovergestelde zijn van antisemieten. Die worden doorgaans filosemieten genoemd. Vooral in protestantse kringen wemelt het ervan: pathologische vereerders van het Joodse volk en de staat Israël. Liberale Joden voelen zich doorgaans uiterst ongemakkelijk bij dit soort types. Stoffers kritiekloze pre-occupatie als het om Israël gaat, komt dus waarschijnlijk voort uit een soort verlaat schuldgevoel. Dat geldt overigens niet alleen voor SGP-ers. Laten we het daar maar op houden: het is een soort overcompensatie voor een slecht historisch geweten. (jv)

 

NB Deze week werd er ook melding van gemaakt dat Israëlische leger sinds de inval in Gaza systematisch al vele honderden hulpverleners en journalisten heeft vermoord. Gewoon omdat het een richtlijn vanuit leger en politiek is, omdat het dus straffeloos kan en om angst aan te jagen. Het zijn getallen die natuurlijk in het niet vallen bij de ca 60.000 burgerdoden, de nog grotere aantallen zwaar gewonden, de bijna totale vernietiging van Gazaanse infrastructuur en de etnische zuiveringen die al gerealiseerd zijn en nog komen gaan, maar het vermoorden van hulpverleners en journalisten zegt toch wel iets over het beschavingsniveau van het huidige Israël. Ze laten zich er graag op voorstaan, dat ze superieus zijn aan de Arabieren, maar dat arrogante imago is ze nu definitief ontmaskerd. Poetin zou als inhumane barbaar te probeert Oekraïne te vernietigen nooit meer de kans moeten krijgen terug te keren op het wereldtoneel, maar dat geldt natuurlijk in even sterke mate voor de Israëlische leiding.

 

 

31.   Als het werkgeheugen wat gaat haperen, weet je dat de laatste fase is begonnen.😜😜

Maandag 31 maart 2025

 

Niet dat ik er vaak bij stilstond, maar als ik er nu zo over nadenk, mocht ik mij eigenlijk wel gelukkig prijzen met mijn werkgeheugen (1), in dier voege dat ik altijd erg makkelijk “dingen” kon onthouden. Informatiestromen die vanuit alle hoeken en gaten het brein binnenkwamen, werden keurig in hersenlaadjes opgeborgen en op de momenten dat ik iets nodig had, werd er een laadje opengetrokken en in een split-second was wat ik wilde weten gewoon weer beschikbaar voor gebruik. Probleemloos. Zonder merkbare haperingen. 

 

M.n. in mijn studie- en werkleven heb ik daar erg veel plezier van gehad. Veel info ‘innemen’, het ook onthouden, er volgens inzichten aan ontlenen en het dan ergens inbrengen: het is een 'plus' waarmee je je tentamens snel kunt halen en op z’n minst de suggestie kunt wekken dat je ‘weet waar je het over hebt’. Je kunt er je nuttigheid mee bewijzen en je positie mee versterken. Het voelde overigens als een automatisme. Het was 'onthouden' zonder er bij na te denken en zonder er specifiek op te trainen. Of deed je dat ongemerkt toch wél? Maakte je, zonder dat je het zelf doorhad, gebruik van mechanismes in het brein die onmisbaar waren voor het onthouden en wel degelijk “onderhoud” behoefden? 

 

In mijn geval is dat 'onderhoud' na mijn pensionering ongetwijfeld aanzienlijk minder geworden. Vóór die pensioencesuur was het opnemen, verteren, onthouden, verwerken en presenteren van omvangrijke informatiestromen een dagelijkse routine. Een vanzelfsprekendheid. Een must ook. Ná mijn pensionering nam niet alleen de hoeveel en variatie van de genuttigde informatie af, maar ook de urgentie om er op afroep in verschillende gezelschappen mee te kunnen manipuleren werd minder. Met andere woorden: de noodzaak om de lat voor het kortetermijngeheugen zo hoog mogelijk te leggen, is de laatste jaren gewoon veel minder geworden. Hoe actief je de grijze cellen als pensionado ook houdt: het brein wordt minder getest en uitgedaagd dan in werksituaties waarin geheugenprestaties toch vaak gekoppeld zijn aan succes of falen, meedoen of afhaken, dus aan waardering. Daarom werd toen het geheugen, onbewust, permanent op dagelijkse basis getraind en scherp gehouden. En nu? Minder 'moeten'. Minder variatie.  Minder urgentie. 

 

Zomaar twee voorbeelden van een vergeetdingetje. Verleden week werd ik op een bijeenkomst voorgesteld aan vier mij onbekende heren, maar na een half uur kon ik niet meer op de achternamen komen van drie van hen. Wat later schoten mij er twee nog te binnen. Maar de vierde is verdwenen in de spelonken van het brein. Zou mij vroeger niet snel zijn overkomen. Een ander voorbeeld. Een paar dagen gelden zat ik met een aantal makkers in geanimeerd gesprek over een nieuw boek, “het jaar van de waarheid”, over Mussolini en het Italiaans fascisme. Ik vertelde kort over de inhoud en het belang van het boek. Terwijl ik zo wat zat te oreren, merkte ik dat ik ineens niet op de naam van de schrijver kon komen. Bizar, want ik heb al z’n boeken en heb zijn naam de afgelopen dagen al tig keer uitgesproken. Maar hoe ik tijdens mijn uitleg langs ook nadacht, de schrijver schoot me niet te binnen. Pijnlijk, maar ik vond een trucje om subtiel van onderwerp te veranderen. Maar na een half uurtje, we waren met elkaar al drie onderwerpen verder, lichtte ineens vanuit het niets de schrijver Antoni Scurati  in het brein op. Waar kwam hij nu ineens, ongevraagd, vandaan? Beter laat dan nooit, kun je denken. Want soms kom je helemaal niet meer op een naam of een jaartal en dan moet je het opzoeken. Ja, je “moet”, want zo werkt het brein ook: het kan zich er niet bij neerleggen, dat het iets vergeten is.

 

Het hebben van een goed geheugen is overigens geen eigen verdienste waarvoor je jezelf op de borst kunt kloppen. Je hebt er zelf niets voor hoeven doen om het te verkrijgen. Het is ook geen gevalletje van: ,,als jij vroeger maar beter je best had gedaan, had je nu een beter werkgeheugen gehad.” Niets van dit alles. Het werkgeheugen is vooral een erfelijk DNA-dingetje, dat later via omgevingsfactoren als opvoeding en opleiding hooguit nog een beetje kan zijn ‘opgerekt’, of juist niet. Zoals met bijna alles in het leven is het bezitten van een goed of juist slecht werkgeheugen dus vooral een kwestie van pure mazzel of vette pech. Maar de potentie van dat werkgeheugen is in vele gevallen wel bepalend voor iemands kansen in het leven. Dat geldt ook voor kansen van hen ‘op zekere leeftijd’: hoe sneller het werkgeheugen achteruit gaat, hoe minder de zelfredzaamheid wordt en hoe kleiner de kansen op kwaliteit van leven

 

En voor degenen die hun werkgeheugen wat willen opkrikken heeft de wetenschap een sombere boodschap: je kunt het niet met medische middeltjes, homeopatische sapjes of een vegetarisch prutje verbeteren, want, aldus de brein-experts, "het is wat het is". Maar je kun de onvermijdelijke achteruitgang van het geheugen wel een beetje proberen te remmen door die grijze cellen elke dag op alle mogelijke manieren op te jutten. Maak na het lezen van een boek een korte samenvatting. Schrijf op een onbewaakt moment even puntsgewijs de memorabele punten van die dag op. Laat de interessante gesprekken die je hebt gevoerd later nog even door je gedachten gaan en probeer je zoveel mogelijk ieders bijdrage te herinneren. Kortom: geef de grijze cellen elke dag waar maar mogelijk een boost. Het kost je maar een beperkt deel van de 24 uur die je dagelijks beschikbaar hebt, maar het kan zich uitbetalen. En wat voor de gemoedsrust ook kan helpen: ga vooral om met mensen die minimaal op hetzelfde vergeetniveau zitten, maar in ieder geval niet nog meer haperen dan jij, want dan denk je dat het bij jou nog wel meevalt.😜  (jv)

 

(1) Heb even opgezocht wat de wetenschappelijke definitie van werkgeheugen is: het geheel van processen dat ons in staat stelt om nieuwe informatie op te slaan, weer op te roepen en ermee te manipuleren en om complexe cognitieve taken uit te voeren, zoals lezen, leren of redeneren. Dit wordt ook wel ons kortetermijngeheugen genoemd. In het langetermijngeheugen liggen vooral de herinneringen uit het verleden. Opvallend is dat je je vaak nog heel gedetailleerd gebeurtenissen of namen uit een ver verleden kunt herinneren, maar als het gaat om de  wedstrijden en uitslagen die je afgelopen zondag op Studio Sport hebt gezien, blijkt dat geheugenlaadje even niet open te willen. 

NB En verder valt het misschien op dat ik erin ben geslaagd om hierboven het woord 'seniorenmomentje' te vermijden. Omdat het op afstand het meest lullige woord in de Nederlandse taal is. 

 

30.   De diepzeekabelknipper: aanzet voor een gevaarlijke wapenwedloop? Yes.

Donderdag 27 maart 2025

 

Diepzeekabelknipper…hou dit interessante scrabblewoord in de gaten, want het fenomeen gaat waarschijnlijk een grote rol spelen in de nieuwe wapenwedloop. De focus als het gaat om militaire gamechangers is de afgelopen jaren vooral gericht op cyberveiligheid, de strijd om posities in de ruimte, de rol van drones en de ongekende mogelijkheden van AI-gestuurde wapens....maar het tot nu toe onbekende fenomeen "diepzeekabelknipper" gaat in dit rijtje zeker een dominante plaats krijgen.

 

Waar hebben we het over en wat kan de impact zijn? Diepzeekabels tussen landen en continenten zijn cruciaal voor het adequaat functioneren van de wereldwijde internet- en stroominfrastructuur. Alleen al 97% van het mondiale internetverkeer verloopt via deze onderzeese verbindingen. Maar China heeft nu een techniek ontwikkeld waarmee ze met een bemande of onbemande duikboot tot op 4 km diepte in de oceanen stroom- en internetkabels kunnen doorknippen. Ongezien. Dus met deze vinding kunnen ze, zonder dat ‘de vijand’ merkt dat zij hier mee bezig zijn, een groot deel van de digitale en energie-infrastructuur platleggen van landen waarmee zij in conflict zijn. Een groot deel van het dagelijks leven in de getroffen landen kan dan tot stilstand komen zonder dat we weten wie daar verantwoordelijk voor is en dus ook zonder dat we tijdig tegenmaatregelen kunnen treffen. Want op wie moet je je represailles richten? 

 

Veel militaire specialisten spreken van een gamechanger en verwachten dat deze kabelknipper het startschot kan zijn van een wereldwijde wapenwedloop op de zeebodem. Sommigen vrezen zelfs dat de technologie kan leiden tot een “herschikking van de wereldorde”. Is hier nog iets aan te doen? In de eerste reacties worden wat ideeën aangedragen: het diep in beton te storten van de kabels, de kabels dieper in de zeebodem ingraven, of meer kabels aanleggen zodat stroom- en datanetwerken robuuster worden. Maar wat je ook bedenkt: als het technisch al mogelijk is, zal het niet alleen vele tientallen miljarden gaan kosten, maar ook vele jaren duren voordat die klussen geklaard zijn. En zijn we dan niet veel te laat?

 

Duidelijk is wel dat deze dreiging van een totaal andere orde is dan die van Russische vrachtschepen die met sleepankers stroom- en internetkabels kapot proberen te trekken. Die schepen op onze kleine binnenzeeën zijn zichtbaar op de radarsystemen en kunnen slechts op kabels tot 100 meter diepte hun zegenrijk werk doen. Maar het onzichtbare sloopwerk tot op wel 4 km diepte in de gegantische oceanen, dat is een fundamenteel ander verhaal. Want je kunt het niet voorkomen omdat je het niet ziet/weet, je kunt de dader daarom niet (snel) achterhalen en de maatschappelijke ontwrichting kan desastreus zijn. Het kan een wapen worden, dat qua impact maar net onder die van de kernbom ligt. China zou het wapen via een aanval op Taiwan kunnen uittesten.

 

Experts denken dat China het bericht over haar diepzeekabelknipper juist nu naar buiten heeft gebracht vanwege de afschrikwekkende werking die er vanuit gaat. Maar zou het Trump echt wat kunnen remmen in zijn maffe plannen? (jv)

 

 

29.    Als onze vrijheid steeds meer bedreigd wordt door boze machten, kan het voor je gemoedsrust nuttig zijn om je wat te verdiepen in wat er echt aan de hand is.

Dinsdag 25 maart 2025

 

Als het gaat om “de toestand in de wereld” hoor je sinds de machtswisseling in het Witte Huis vooral veel bezorgd klagen over de gevaren die er op ons afkomen. Nu zijn er ook wel een paar serieuze aanleidingen voor die zorg, want de bedreigingen komen momenteel van alle kanten. Intern hebben we te maken met de vijfde colonne van rechts-populisten. In een verdeeld Europa kampen we ook nog eens met een splijtende oppositie vanuit een paar Poetin-vriendelijke regimes. Aangemoedigd door het nieuwe geopolitieke klimaat voert Rusland haar hybride oorlogsinspanningen verder op. En de VS zijn van een betrouwbare bondgenoot van Europa een onvoorspelbare anti-Europese Poetin-vriend geworden en Trump probeert de EU-landen uit elkaar te spelen, omdat hij elk land apart makkelijker onder druk kan zetten dan wanneer de EU als een krachtige politiek-economisch eenheid kan acteren.    

 

Vooral die mega-draai van de VS gaat een ongekende gamechanger worden. Als je vandaag denkt dat je vanuit Washington het toppunt van krankzinnigheid wel hebt gehoord, dan blijkt het de volgende dag toch nog idioter te kunnen. Waar gaat het heen met de wereld in het algemeen en Europa in het bijzonder nu zelfs de VS bereid blijken om de internationale rechtsregels en NAVO-afspraken terzijde te schuiven, als dat hun strategische belangen beter dient? Hoe moet Europa zich beschermen tegen het agressieve Rusland als Trump het op een akkoordje gooit met Poetin en vindt dat wij het hier zelf maar moeten uitzoeken? Maar ook: waar zijn in Europa de leiders die er voor moeten zorgen dat we snel een robuust veiligheidssysteem kunnen opbouwen, dat agressieve machten voldoende afschrikt om ons op wat voor manier dan ook aan te vallen? Het zijn deze grote vragen die de geopolitieke analisten drukke dagen bezorgen, maar veel licht is er aan het eind van de tunnel nog niet te zien.   

 

Je kunt van al die gevaarlijke en onzekere toestanden natuurlijk angstig of dépri worden, boos of zelfs razend. Je kunt het nieuws niet meer volgen of in bed blijven liggen met de lakens over je hoofd getrokken. Je kunt ook mooie romans gaan lezen in de hoop dat je de diepste menselijke drijfveren van de politieke hoofdrolspelers dan beter begrijpt. Kun je allemaal doen, maar kom je daar veel verder mee? Ben er niet zeker van. Daarom schiet ik, misschien uit een soort zelfbehoud, zo stoïcijns mogelijk in de analyse-modus: feiten verzamelen, causale verbanden ontdekken, historische context bestuderen, zoeken naar de meest waarschijnlijke toekomstscenario’s….dus graven, graven….Vanuit het idee dat je er maar beter bovenop kunt blijven zitten, dan je uit wanhoop terugtrekken uit de echte wereld of troost zoeken in de romanwereld.

 

In het kader van dat graafwerk volg ik momenteel een uitermate interessante collegereeks over de ontwikkeling van de internationale rechtsorde en internationale betrekkingen vanaf de Vrede van Munster (1648), via het Congres van Wenen (1815) tot heden. Het gaat in de leer van de internationale betrekkingen al eeuwenlang om de strijd tussen enerzijds de eerbiediging van internationale rechtsregels en multilaterale afspraken en anderzijds het recht van de sterkste. Het is ook  steeds weer een strijd tussen aan de ene kant een door liberale waarden gedreven politiek en aan de andere kant een botte machtspolitiek, ook wel realpolitiek genoemd. Als een rode draad loopt ook de huidige actualiteit door de colleges heen. In elk college wordt duidelijk dat wij op dit moment, m.n. door het aantreden van het Trump-regime, in een  gevaarlijke overgangsfase zitten, waarin de grootmachten, geleid door autocraten, de internationale rechtsorde volledig ondergeschikt maken aan hun eigen belangen. 

 

De colleges zijn in zekere zin ook hoopgevend omdat ze laten zien dat de wereld door al die multilaterale afspraken en internationale rechtsregels toch steeds met kleine stapjes beter is geworden. Verdragen werden weliswaar keer op keer geschonden, omdat een van de partijen dacht daar belang bij te hebben, maar vervolgens vond een meerderheid van de machtige staten het daarna toch weer nodig om nieuwe verdragen te sluiten. Via het principe van twee stappen vooruit, één achteruit hebben we per saldo zeker in de afgelopen tachtig jaar (vanaf WOII) toch grote sprongen voorwaarts gemaakt. En nu doen we met Xi, Poetin en Trump weer een stap terug. Hoe ver en ontwrichtend die stap terug gaat zijn en hoe lang ie gaat duren...het is hoogst onzeker. De ene analist denkt dat we op een geopolitiek kantelpunt zitten en dat we hierna voor lange tijd niet meer terug zullen kunnen naar een stabiele wereldorde waarin de gebruikelijke rechtsstatelijke omgangsvormen weer geresoecteerd zullen worden. Maar andere experts verwachten dat de democratie in de VS sterk genoeg is om over vier jaar weer een leiderschap aan de macht te brengen dat de internationale rechtsorde wel zal respecteren. 

 

Ook maken de colleges over de internationale orde duidelijk dat het altijd van groot belang is dat politieke leiders, experts, diplomaten, maar ook gewone burgers rationeel blijven analyseren wat er in de reële wereld echt gaande is, welke mensen van vlees en bloed er met welke intenties en belangen aan de knoppen zitten en hoe we zo doelmatig en effectief mogelijk kunnen reageren op de kansen en bedreigingen. Als we er met z’n allen niet bovenop zitten, wordt het helemaal een zootje en waggelen wij blind en doof als onwetende lemmingen richting de klif.

 

We mogen toch hopen dat er in ieder geval in Europa nog voldoende mensen met voldoende ratio en voldoende fatsoen overblijven om het goede te doen cq. om het kwaad en de irrationaliteit te bestrijden. Als we ons niet wapenen (in alle betekenissen van het woord) tegen agressie en domheid, worden we wel erg makkelijke de prooi van duistere krachten. We moeten ze zo afschrikken, dat ze het niet aandurven. Agressieve autocraten vallen doorgaans alleen andere landen binnen, als ze inschatten dat dat succesvol kan zijn en de baten groter zijn dan kosten. Europa moet daarom de komende paar jaar daar een geloofwaardige tegenmacht tegenover zetten en zo bewijzen dat ze collectief haar vrijheid zal verdedigen. Tegen elke prijs? We hebben weinig keuze als geen vazalstaten van een autocraat willen worden. Dus nu maar definitief stoppen met dat onnozele zeurzeiken over eurobonds. (jv)

 

 

 

Foto geplaatst in NRC van zaterdag 22 maart 2025...........Israël pleegde de afgelopen week de zoveelste massamoord met voorbedachte rade. Aangemoedigd door Trump en omdat hij ten koste van alles aan de macht wil blijven, heeft Netanyahu tegen alle bestandsafspraken met Hamas in de bombardementen op weerloze en vluchtende Gaza-burgers hervat. De eerste vier dagen kwamen er meer dan 600 burgers om, waaronder veel vrouwen en kinderen. Nog veel meer raakten er (zwaar) gewond. Maar omdat de Israëliërs, o ze zijn zo slim, eerst de ziekenhuizen, ambulances en wegen hadden gebombardeerd moesten de gewonden met paard-en-wagen en achterop brommers naar veiliger plekken worden vervoerd. Feiten...gewoon feiten die je overal kunt nazoeken...dus geen politieke mispercepties of antisemitische vooroordelen. 

Maar die veiliger plekken die Palestijnen nu zoeken, zijn er helemaal niet meer in Gaza...maar ook niet in Libanon...en ook niet in de bezette Westbank...overal zijn Palestijnen het slachtoffer van Israëlisch militair geweld en onderdrukking en van bedreigingen en ontmenselijkende propaganda. En ook het slachtoffer van fakenews dat hen wegzet als daders "die de ellende over zichzelf hebben afgeroepen". Tegen deze omdraaiing van de historische feiten is niet op te argumenteren. 

Onze mp Dick Schoof durfde Israël ook na deze schending van het bestand weer niet te veroordelen, omdat ie dan klappen zou krijgen van Wilders, die idolaat is van Natanyahu. En voor het BBB-dwaallicht Henk Vermeer is het bij dit soort Israëlische moordpartijen nog veel duidelijker: "waar er twee kijven, hebben er twee schuld"....is zijn mantra bij dit soort conflicten. Hij zei het ook over het Rusland-Oekraïne-conflict. Is deze joker nu dom of slecht? Zou ie dit ook tegen die nabestaanden op de foto durven zeggen. (jv) 

 

 

28.   Welvaart overhevelen van mensen die niets hebben naar mensen die al veel hebben…wat is de moraal en waar is het geweten gebleven?

Vrijdag 14 maart 2025

 

Gewoon een vraag: hoe kun je als fatsoenlijke burger of politicus het afschaffen van ontwikkelingshulp aan mensen die niets hebben toejuichen? En wordt het onderbuikgevoel dan nog beter als die bezuiniging mede bedoeld is om de de winst- en vermogensbelasting te kunnen verlagen voor bedrijven en burgers die al genoeg of veel hebben? Met welke jezuïtische kulargumenten zou je zo’n beleid kunnen rechtvaardigen? Als er iets de politieke meerderheid in de Tweede Kamer heden ten dage moreel typeert, dan is het deze omgekeerde Robin Hood-filosoifie: geld van de armen naar de rijken sluizen. Een filosofie die well-to-do burgers op het schild zet als de hard-wekende-Nederlanders, die er nog wat duiten bij moeten krijgen en de degenen die net of net niet kunnen overleven dat extra zetje richting afgrond geven.

 

Het nog steeds zittende kabinet schrapt met een bezuiniging € 3.5 miljard niet alleen alle vlees van de botten van de begrotingspost ontwikkelingshulp, maar snijdt er ook de armen en benen af. Zelfs op de noodhulp wordt € 300 miljoen gekort. Deze bezuinigingen leiden tot vele duizenden doden extra in de getroffen landen. De rechtse en extreemrechtse partijen vinden ontwikkelingshulp maar verspilling en niet in het Nederlands belang. Ze zijn horende doof en ziende blind, want ontwikkelingsbeleid gericht op economische versterking van achtergebleven economieën is wel degelijk een Nederlands belang. Want hoe beter die landen zich economisch kunnen ontwikkelen, hoe meer afzet naar die landen en hoe minder er de noodzaak is om massaal naar het rijkere Europa te trekken voor een baan en een toekomst. Dus het is ook eigenbelang gekoppeld aan een humanitair motief.

 

Maar los van ons directe economische belang: wat is er verspilling aan de inzet van noodhulp om mensen van de hongerdood of ondervoeding te redden? En wat is er verspilling aan de inzet op medische zorg, zoals de bestrijding van aids, cholera en ebola? Zelfde vraag over de inzet op hygiëne, zoals schoon water? Verspilling van “ons geld”?

 

In de jaren zeventig gaven we 1%  van ons bruto nationaal product aan ontwikkelingshulp. Dus 1 euro op elke 100 euro die we met elkaar verdienden. In de jaren Rutte zakte dit naar 0.7%. En het huidige kabinet verlaagt dit naar 0.4%, om het vanaf 2028 nog verder af te bouwen. Want de eigen goed doorvoede burgers komen op eerst. Zij willen nu eenmaal tweemaal per jaar op vakantie blijven gaan en dat moet ergens van betaald worden.

 

Er wordt in dit land niet beseft dat met het de facto afschaffen van de ontwikkelingshulp op termijn ook de eigen welvaart en veiligheid in gevaar komen. Want dat afschaffen zal, volgens een net afgeronde, maar nog vertrouwelijke ambtelijke nota tot veel meer onvrede en geweld in diverse ontwikkelingslanden leiden, tot meer pandemieën, meer vluchtelingen en een nog grotere invloed van China in veel Afrikaanse en Aziatische landen.

 

Maar naast stupide is het afbouwen van de hulp aan de allerarmsten natuurlijk vooral ook een morele kwestie. Daarover schreef Jarl van der Ploeg in zijn Volkskrant-column vandaag een mooie passage: ,, In dat Nederland is moraal net zo schaars geworden als visie, met als gevolg dat we apathisch toekijken wanneer ze asielzoekers dumpen in een Oegandese gevangenis, maar we volledig op tilt slaan als de appelmoes twintig cent duurder wordt. Continu hebben we de mond vol van vrijheid, maar zodra een bevriende natie wordt afgeslacht door de Russen en daarom bedelt om hulp, kijken we zonder gêne de andere kant op.” Maar we hebben heg zelf niet eens door hoe naar binnen gericht en egoïstisch een groot deel van dit landje is. 

 

Als we in de kosten-baten-analyse van ontwikkelingshulp alle economische, geopolitieke, morele en humanitaire aspecten meewegen dan leidt het zo drastisch afbouwen van die hulp in alle berekeningen tot een zeer negatieve uitkomst. Het is daarom dure symboolpolitiek, vooral bedoeld om de rechtse onderbuiken te paaien. (jv).

 

 

Bas van der Schot in de Volkskrant van donderdag 13 maart 2025...wat stampen we als muisjes weer hard he? Een fanatieke boekhouder en twee Trump-vriendjes hebben elkaar eindelijk weer eens gevonden. 

 

27.   Mona Keijzer: ik kan maar niet aan dit type politicus wennen.

Donderdag 13 maart 2025

 

Onze minister van VRO, Mona Keijzer, is natuurlijk niet echt dom, maar ze maakt ook nooit de indruk slim te zijn. Als zij, waarover dan ook, het woord voert, heeft ze in ieder geval geen gezaghebbende uitstraling, maar wel een uiterst irritant/lijzig/nonchalant toontje. Als ik haar stem hoor, krijg ik al de kriebels, nog los van wat ze zegt. Mocht ik daartoe de bevoegdheid hebben, dan zou ik haar niet snel in een belangrijke functie benoemen en haar zeker nooit kandideren voor de functie van minister, want daar heeft ze gewoonweg de competenties niet voor. Maar door een bizarre speling van het lot is zij via de BBB, een partij met louter lichtgewichten, omhoog gevallen en heeft vervolgens gewoon de mazzel gehad in een kabinet te komen dat voor minstens de helft bestaat uit weinig-wetende-non-valeurs. Alleen daarom valt ze voor de oppervlakkige beschouwer niet eens zo erg op.

 

Zo maar een twee voorbeelden van een publiek optreden van Mona Toetje. Na de Maccabi-rellen in Amsterdam op 8 november verleden jaar bazelde ze in een van die vele kwekprogramma's  dat met name de islam-cultuur gekenmerkt wordt door een geschiedenis van hevig antisemitisme, een louche bedenksel dat kant noch wal raakt. Het is juist de westerse cultuur die bloedrood kleurt van het antisemitisme: 1500 jaar christendom met talloze pogroms in bijna alle Europese landen, met de Holocaust als apotheose. Maar weet Keijzer veel. Dat heeft ze op haar katholieke schooltje in het PVV-dorp Volendam nooit geleerd. Of is het geen domheid, maar slechtheid: gewoon van de gelegenheid gebruik maken om onze moslimgemeenschap weer eens even lekker negatief te framen? Want electoraal levert dat altijd wel iets op.

 

Van een heel andere orde is haar soms onnozele manier van debatteren in de Tweede Kamer. Het is elke keer weer prijs. Wie dinsdag naar het vragenuurtje in de Tweede Kamer heeft gekeken, zal het direct zijn opgevallen: Keijzer geeft vaak nooit direct antwoord op de vragen die gesteld worden, maar neuzelt daar meestal omheen. Eef Brandt Corstius schreef er gisteren een grappig stukje over in haar Volkskrant-column. Haptuma de Hoop van GroenLinks/PvdA, die ze dan meneer Haptuma noemt, stelde haar de vraag over wat zij gaat doen aan al die oneerlijke pandjesbazen die veel te veel huur vragen voor slechte kamers of huizen. Keijzer gaf daar dan geen rechtstreeks antwoord op, maar, schrijft Brandt Corstius ,,ze benadrukt steeds dat er ook heel veel eerlijke verhuurders zijn. En dat verwoordt ze nogal vreemd, waardoor het nog meer lijkt alsof haar teksten zijn geschreven door een computer.”

 

Maar de Hoop vroeg helemaal niet naar haar beleid inzake de eerlijke verhuurders, want hij weet ook wel dat er daar veel van zijn, hij vroeg naar de oneerlijke verhuurders: pandjesbazen, huisjesmelkers, types die hun huurders in een huis vol schimmel en met rottende kozijnen laten wonen, tegen te hoge prijzen. Brandt Corstius: ,,maar daar komt Mona Keijzer alweer: 'Het is toch wel heel goed om te benadrukken dat de meeste verhuurders beroepseer hebben’.” Ja, nou en?

 

Uiteindelijk is Merlien Welzijn van NSC er wel klaar mee en trekt de parallel met mensen die moorden en roven. Als er aan een minister wordt gevraagd wat ie aan al die moordenaars en dieven gaat doen, dan kom je er als bewindspersoon niet mee weg door maar te blijven zeggen dat de meeste mensen niet moorden en stelen. Dan eisen Kamerleden dat er compassie is met de slachtoffers en dat de daders worden op- en aangepakt. Maar Keijzer heeft helemaal geen zin om de daders c.q. de huisjesmelkers aan te pakken en hun slachtoffers te helpen. En daarom denkt zij via een doorzichtig retorisch trucje de pandjesbazen te laten opgaan in de grote groep verhuurders die wel deugen. Wat zou er in dat hoofdje omgaan? Iets? (jv)   

 

26. Nog even en de Chinezen zijn in Europa populairder dan de Amerikanen.

Donderdag 6 maart 2025

 

Nu het lijkt of in de VS alle gesloten inrichtingen hun deuren hebben geopend en het land wordt geregeerd door zwakzinnigen, halve garen en criminelen, worden daar de meest maffe besluiten genomen. Besluiten die niet alleen beogen het eigen politieke systeem af te breken en die grote groepen Amerikanen hard zullen raken, maar die in de hele wereld en m.n. in Europa voor ongekende veranderingen zullen zorgen: politiek, economisch en militair. Wij zullen door het onvoorspelbare gedrag en absurde besluiten van Trump elke keer weer verbijsterd zijn, omdat die besluiten uiteindelijk maar één kant op lijken te gaan: de wereldorde ontwrichten, Europese landen zo dwars mogelijk zitten en Oekraïne aan de Russen verpatsen in ruil voor hun steun tegen China. De sympathie voor de Amerikaanse politiek en ‘way of life’ zou in Europa wel eens als sneeuw voor de zon kunnen smelten, waarna vooral minachting en haat zichtbaar worden.

 

Dit is op zich geen nieuw verschijnsel. In de jaren zestig was er, mede vanwege Nixon en zijn Vietnamoorlog, sprake van een virulent anti-Amerikanisme. Maar eigenlijk kun je zeggen dat er vanaf hun onafhankelijkheid in 1776 vooral onder intellectuele Europeanen grote scepsis was over het “beschavingsniveau” van de Amerikanen. Er was zeker bewondering voor hun vitaliteit, ondernemerszin en technologie, maar ook afkeer vanwege hun lompheid, materialisme, cultuur barbarisme en heiligverklaring van het economisch egoïsme. Zo wordt in de NRC van gisteren de Fransman Alexis de Tocqueville geciteerd met de volgende uitspraak uit 1835:  ,, Alle kundige mensen waren te druk met geld verdienen. Pas wanneer een man ontdekt dat hij daar slecht in is, wijdt hij zich aan het fortuin van de staat”.

 

Maar het scherpst in die tijd was de schrijver Charles Dickens, toen een “literaire superster”, die de VS in 1842 bezocht en volgens de NRC schreef: „Ik wist niet wat het was om walging en minachting te voelen totdat ik naar Amerika reisde. Verachtelijke trucs bij verkiezingen; sluwe manipulatie van overheidsfunctionarissen; en laffe aanvallen op tegenstander, met lasterlijke kranten als schilden en gehuurde pennen als dolken.” De politici vond hij „corrupte schurken, wier claim om in aanmerking te komen voor een functie eruit bestaat dat ze elke dag en week nieuwe gewassen zaaien die tot de ondergang leiden. Een boef in het zakendoen wordt geprezen als een slimmerd.” 

 

Dickens zou vandaag de dag waarschijnlijk tot vergelijkbare observaties zijn gekomen. Dat is een deprimerende conclusie, omdat de VS tot voor kort wel onze onmisbare bondgenoot waren in het verdedigen van dezelfde liberale democratie, die het huidige bewind nu op de mestvaalt van de geschiedenis gooit. De keuze van Trump tégen Europa en vóór Poetin duwt Europa richting het ravijn. Daar kunnen we ons eensgezind tegen wapenen in de meest letterlijke zin, maar wat ons kan opbreken is de onvoorspelbaarheid, leugenachtigheid en verdeel-en-heers-tactiek van het Trump-regime. Die kan de eenheid in  de eigen gelederen behoorlijk gaan frustreren.

 

In deze steeds anarchistischer wordende wereld waarin de wil van de supermachten bepalend is voor het lot van de kleinere natiestaten moeten we als Europa op zoek naar partners waarmee we coalities kunnen aangaan. Als de VS onze vijand wordt, dan kan het nu nog ondenkbare denkbaar wordt. Het lijkt nu nog onwaarschijnlijk, maar als Trump niet bij zinnen komt, dan kan er moment komen, dat we nog liever met de voorspelbaarheid van het totalitaire China te maken hebben, dan met de losgeslagen autocraat Trump.

 

In zo'n surrealistisch gedachten-experiment zijn er wellicht met Xi Jingping afspraken te maken die Europa de tijd geven om een supermacht te worden met voldoende afschrikkingsmacht om de druk en de chantage van het koppel VS/Rusland te weerstaan. Maar zo'n pact met China heeft ook iets faustiaans: je verkoopt je ziel c.q. je morele waarden aan de duivel om jezelf op de korte termijn te redden, maar wat zijn de morele gevolgen op de lange termijn? Kun je je later nog wel laten voorstaan op je democratische waarden als je uit eigenbelang gemene zaak hebt gemaakt met een dictatuur? Het is overigens nog maar zeer de vraag of we uiteindelijke wel serieuze opties hebben of dat we meegezogen worden in processen die we nauwelijks kunnen sturen.  (jv)

 

 

NRC. 4 maart 2025. Hitler en Goering die tegen Joden blaffen? Nee, DJ Trump en JD Vance die tegen Zelensky blaffen. Ze konden ze het zich toen veroorloven. En ze kunnen het zich nu veroorloven.

25.    Kunnen we de begrippen links en rechts niet een tijdje in de ijskast zetten?

Dinsdag 4 maart 2025

 

Laatst hoorde ik een opiniemaker verzuchten: zouden we ook een nieuwe politieke beweging kunnen starten zonder het woord ‘links’ erin? Uit haar research bleek namelijk als je burgers allerlei verstandige ideeën voorlegt om de urgente vraagstukken aan te pakken, ze die voorstellen vaak best redelijk of zelfs heel goed vinden, maar als je die voorstellen dan vervolgens koppelt aan een “linkse partij” (of, nog erger, aan “Timmermans”), dan komt er een reactie die varieert van “dan maar liever niet” tot een zekere mate van walging.

 

Het is het resultaat van effectieve framing in de sociale en mainstreammedia, dat maakt dat het epitheton ‘links’ op grote groepen kiezers werkt als een rode lap op een stier. Maar dat geldt evenzeer voor het stempel ‘rechts’. Nú hebben ‘de rechtsen’ de tijdgeest behoorlijk mee, to put it mildly, maar in het grootste deel van mijn denkende leven moest je je toch niet teveel met rechtse snuiters associëren, want dan deed je in linkse kringen niet serieus meer mee.

 

De argumenten om die negatieve links-rechts framing en daaraan gekoppelde politieke mores eens een tijdje in de ijskast te zetten, kan iedereen bedenken: we komen er in het politieke discours en de parlementaire besluitvorming niet meer uit, de systemen lopen vast, burgers laten zich opjutten door politici die op basis van wat simpele links-rechts-slogans elkaar negatief wegzetten, kleine verschillen worden uitvergroot en uit profileringsdrang worden er te vaak maatregelen beloofd waarvan je op voorhand weet, dat ze niet gaan werken of financieel, dan wel juridisch niet kunnen. Wie het meest belooft, krijgt de meeste stemmen. Het heeft inmiddels een politiek landschap opgeleverd, dat zo versplinterd en gepolariseerd is, dat de meest noodzakelijke besluiten niet meer genomen kunnen worden, omdat er geen meerderheden meer voor te organiseren zijn.

 

De politieke kar staat vast in mul zand, terwijl de noodzaak voor een slagvaardig beleid groter is dan ooit. De onzekerheden en dreigingen in de wereld waren sinds de val van de muur nimmer zo groot als nu. Op vele plaatsen staat de liberale democratie onder grote druk en wordt de rechtstaat bedreigd door rechts-populisten, die electoraal maar blijven groeien, omdat een groot deel van de kiezers (terecht) ontevreden is met het beleid van de gevestigde partijen, van links tot rechts. Er wordt in de ogen van te velen niet meer geleverd.

 

We zitten in een gevaarlijke impasse, waarbij het dus eigenlijk niet meer zou moeten gaan om links of rechts beleid, maar om beleid om te overleven..en dat is beleid dat werkt. Beleid waarmee we de grote problemen effectief aan kunnen pakken en we de democratie en rechtstaat kunnen schragen: in eigen land en in Europa. Dat kan alleen als er met forse meerderheden kan worden bestuurd. En dan mag je het beleid nooit, zoals nu in diverse EU-landen gebeurt, laten bepalen of frustreren door een onbetrouwbare vijfde colonne van Trump- en Poetin-fans. Ook van het bestrijden van dat rechts-populisme zullen de partijen van links tot rechts gezamenlijk een topprioriteit moeten maken. Zowel in eigen land als op Europees niveau. De vijfde colonne moet met wettelijke maatregelen en een cordon sanitair op een dood spoor worden gereden.

 

Zeker nu de VS de kant van Rusland hebben gekozen en Europa moet zorgen voor haar eigen veiligheid mag je hopen dat ons incapabele schertskabinetje zo snel mogelijk implodeert en dat de fatsoenlijke niet-populistische partijen met elkaar om tafel gaan zitten en elkaar niet bij voorbaat met de versleten links-rechts-clichés uitsluiten. De urgente vraagstukken, waarvan we er voldoende hebben, moeten zonder ideologische scherpslijperij en zonder vooringenomenheid met elkaar worden besproken, waarbij niet de verschillen worden uitvergroot, maar juist wordt benadrukt waar gemeenschappelijk over gedacht wordt.  Niet om politieke discussies te smoren in technocratische compromissen, maar juist om het debat over de beste oplossingen voor onze grote problemen niet bij voorbaat te belasten met blokkerende links-rechts-vooroordelen over elkaars intenties. Die gesprekken moeten vooral inhoudelijk en probleemoplossend zijn.

 

Nog méér dan vroeger gaat het nu om existentiële vraagstukken, zoals 1. De bescherming van de democratie en rechtstaat, 2. De verdediging van de nationale en internationale veiligheid 3. Bestaanszekerheid voor een ieder 4. Versterking van ons verdienvermogen en m.n. de kenniseconomie, 5. Oplossen van de dreigende arbeidstekorten in de vitale sectoren 6. Een toekomstbestendig klimaat en milieubeleid. Rond deze 6 thema’s kan een kernprogramma worden gemaakt waarin een grote meerderheid van gematigde partijen zich moet kunnen vinden. W.b. die vele andere beleidsthema’s komen we er met slimme compromissen ook wel uit.  

 

Als de leidende politici zich in de media, in de debatten en bij de besluiten vooral laten leiden door het algemeen belang, adequate adviezen van experts en een voldoende mate van redelijkheid, rationaliteit en rechtvaardigheid, dan moeten er brede meerderheden voor een slagvaardig en toekomstbestendig beleid te vormen zijn. En of je daar nu het predicaat links of rechts op plakt, who cares.

 

Toen Deng Xiaoping eind zeventiger jaren in China het “kapitalisme met socialistische trekjes” invoerde, vatte hij zijn hervormingen samen met het historisch geworden motto: “Het maakt niet uit of een kat wit of zwart is, als hij maar muizen vangt.” Ofwel: de labels die je op politieke systemen plakt doen er niet zoveel toe, het gaat erom dat er resultaten worden geboekt.(jv) 

 

 

Vrijdag 28 februari 2025. Historisch dieptepunt in Witte Huis. Trump provoceert Zelensky met leugens en bedreigingen.  

24.    Waarom hebben maffiose politici vaak zoveel mazzel?.

Zaterdag 28 februari 2025

 

Gisteren haalden de maffiose clown Donald Trump en zijn fascistoïde maatje D.J. Vance alles uit de kast om de Oekraïense president Zelensky in het Witte Huis voor het oog van de wereld op een botte manier te vernederen. Ongekend om op die plaats publiekelijk diverse messen in je rug te krijgen van een paar omhoog gevallen patjepeeërs. In tegenstelling tot de premiers Macron en Starmer maakte Zelensky zichzelf gelukkig niet belachelijk door Trump slijmerig naar de mond te praten, maar zei op een beschaafde manier dat hij het niet eens was met zijn gesprekspartners en probeerde hen te corrigeren wanneer zij hun waarheden aan elkaar logen. Hij werd daadbij voortdurend op een hufterige manier in de rede gevallen door twee bloedhonden die dachten een weerloze prooi wel even aan stukken te kunnen scheuren.

 

Maar Zelensky hield voor dat feitenvrije tribunaal zijn rug recht en bleef, helaas in uiterst matig Engels, van zich afbijten. Dat werd daarna door Vance en de Trump-media als "een gebrek aan respect voor de Amerikaanse steun" geframed. Feit is natuurlijk wel dat die bewust uitgelokte provocaties Zelensky in een bijna onhoudbare positie hebben gebracht. Nu kan hij Amerikaanse steun helemaal wel op z'n buik schrijven. De Oekraïense president heeft, er naast Poetin, twee uiterst rancuneuze en nietsontziende vijanden bijgekregen: Trump en Vance. Wordt hij nu min of meer gedwongen om zijn excuses aan te bieden, of om af te treden, om de Oekraïense belangen niet te schaden? De strijd met Rusland is zonder Amerikaanse steun immers niet heel lang vol te houden. Maar dan zou Poetin ook op dit punt dankzij Trump zijn zin krijgen.

 

Maar ook als Zelensky zou aftreden, zou dat weinig uitmaken. Trump heeft niet alleen een bloedhekel aan hem, maar ook aan Europa. Hij wil Oekraïne, waar hij niets mee heeft en niets van weet, aan Poetin "geven" en de EU kapot maken. Waarom? Het eerste om Poetin te paaien en uit het Chinese kamp te weken. Het tweede omdat hij over de afzonderlijke EU-landen meer macht heeft dan over de EU, die, als de aangesloten landen een echte/hechte eenheid vormen, een "supermacht in wording" is, maar nu al de marktmacht van formaat vormt met 450 miljoen consumenten. Wel effe een tikkie groter dan die 330 miljoen van de VS.

 

Er kwamen na dat morele dieptepunt in het Witte Huis drie emoties bij mij naar boven. 1. Het respect voor de Oekraïense president steeg tot grote hoogte. 2. De weerzin tegen het Trump-gespuis ging daar nog ver bovenuit en 3. Wederom werd duidelijk dat de perspectieven voor de wereld een stuk florissanter waren geweest als dat gestoorde ventje op 13 juli verleden jaar vijf centimeter meer naar rechts had gemikt.

 

Maar een gevaarlijke psychiatrische patiënt schiet je natuurlijk niet dood, die sluit je in de normale wereld op en geef je de nodige medicatie. Ik ben principieel ook tegen het gebruik van geweld om politieke geschillen te beslechten. Maar zijn er ook uitzonderingen op dit morele uitgangspunt te bedenken? Ik noem maar iets ter overweging: als de moordaanslag op Hitler in München in 1939 was geslaagd, dan had dat de wereld tientallen miljoenen onschuldige slachtoffers en de Holocaust bespaard. En als Thomas Crooks op 13 juli in het plaatsje Butler iets beter gemikt had, zou dat de wereld dan ook niet veel toekomstig leed hebben bespaard? Moet je soms niet gewoon een keiharde kosten-baten-analyse maken? Maar wat doe je dan met je principes en je geweten? Jezelf ervan overtuigen dat er situaties denkbaar zijn waarin zo'n aanslag is uit te léggen als een humanitaire interventie, die de wereld een stuk veiliger en beter maakt? Is een optie. Naarmate Trump langer met zijn desastreuze beleid bezig is, zal er vaker aan deze optie gedacht worden...vermoed ik.  (jv)         

 

23.   Liever snel een brede progressieve beweging dan eindeloos gedoe over een nieuwe linkse fusiepartij.

Donderdag 27 februari 2025

 

De publicist en headhunter Aylin Bilic pleitte in haar NRC-column van 12 februari j.l voor een fusie van de PvdA met de SP in plaats van met GroenLinks. Want in haar visie ligt de PvdA ideologisch/traditioneel veel dichter bij de SP: het verheffen van "de arbeider" meer bestaanszekerheid voor de onderkant, het stevig aanpakken van de vermogenden en (internationale) solidariteit. Beide partijen zouden in haar optiek veel minder hebben met de stokpaardjes van GroenLinks, zoals een streng klimaatbeleid en omarming van de woke-gemeenschap. Een fusie tussen GroenLinks en D66 vindt Bilic veel meer voor de hand liggen, want beide partijen hebben niet alleen diezelfde stokpaarden, maar zouden volgens haar maar weinig affiniteit hebben met "de arbeider" c.q. met de lager opgeleiden, omdat de meeste stemmers op deze partijen zelf behoren tot de zuil van de hoogopgeleiden.

 

Hoewel er zeker een kern van waarheid zit in wat Bilic hier beweert, slaat zij op enkele punten de plank m.i. behoorlijk mis. Allereerst bestaat die traditionele PvdA die zij op de SP vindt lijken niet meer en zijn de oorspronkelijke PvdA-stemmers met wortels in de arbeidersklasse en relatief laag opgeleid allang in grote getale overgelopen naar de PVV, om nooit meer terug te keren, m.n. vanwege de culturele vervreemding op punten als "teveel migranten" en "woke-gezeur".

 

De overgebleven PvdA-stemmers zijn veelal behoorlijk hoog opgeleid en hebben doorgaans een moderne, wat kosmopolitische levensvisie. Zij zitten qua waarden en visie op waar het met onze samenleving naar toe moet veel meer op één lijn met GroenLinks, en zelfs met D66, dan met de SP. Het zijn in essentie meer sociaal-liberalen dan sociaaldemocraten. De SP van nu daarentegen lijkt veel meer op de sociaaldemocratische PvdA van vroeger, minus het kosmopolitische.

 

En dan roert zich momenteel in een duister politiek nisje ook nog ineens “Rood Vooruit” van uitgerangeerde 65-plus PvdA-ers als Ad Melkert en Rob Oudkerk. Zij verzetten zich hevig tegen een fusie met GroenLinks en pleiten dan ook voor ,,een nieuwe partij van PvdA-leden die tegen een fusie met GroenLinks zijn”. Het is hilarisch en treurig tegelijk. Want ze zijn als roependen in hun woestijn vooral nostalgisch bezig met een kansloze missie, louter voor het eigen ego. Nog één keer van zich laten horen. Het is de zoveelste bijdrage aan een politieke versplintering die ons land zo langzamerhand onbestuurbaar maakt. De “Rood Vooruit”-types kunnen beter gewoon lid worden van de SP en daarna vaststellen dat je dat “oude verhaal” in deze explosief revolutionaire tijd niet meer kunt slijten. Het is een anachronisme, dat hooguit een paar zetels zal opleveren van oudere kiezers die heimwee hebben naar die vroegere solidariteit....waar ik op zich wel weer in kan meevoelen.

 

Maar zelf ben ik behoorlijk klaar met al die interne partijdiscussies. Eindeloos gezwatel over de vraag of progressieve partijen wel of niet moeten fuseren, terwijl die partijen de facto op de belangrijkste vraagstukken ongeveer hetzelfde willen. Waarom willen intelligente mensen zoveel energie steken in vruchteloos navelstaren? Elkaar retorisch de maat nemen over idealen en opvattingen die in de praktijk niet (meer) werken en die al helemaal niet meer aanslaan bij de meeste kiezers. Je moet een doorgewinterde partij-apparatsjik zijn om de fundamentele verschillen tussen de huidige progressieve partijen te kunnen ontdekken, terwijl de doorsnee burger denkt "waar hebben ze het over?". Oké, er worden hier en daar wat andere accenten gelegd, maar de meeste verschillen van inzicht over het te voeren beleid kunnen met redelijke compromissen simpel worden opgelost, zeker als je bedenkt dat de opties om op de belangrijkste terreinen een geheel ander beleid te voeren nogal beperkt zijn.

 

Joop den Uyl had het 50 jaar geleden al over de smalle marges voor beleidsveranderingen. Ga daar als progressieve partijen dus niet over kiften, maar steek de koppen bij elkaar, stap over de eigen schaduwen heen, verenig je op een paar kernpunten en doe samen aan machtsvorming. Zonder machtsvorming bereik je in de politiek niets en blijf je kleine getuigenis-partijen die er alleen voor de eigen ego's zitten.

 

Binnen de top van PvdA-GroenLinks is kort geleden besloten om in het ergerlijk trage fusieproces een sprong vooruit te maken, door te pleiten voor de ,,snelle oprichting van een geheel nieuwe linkse partij, die aantrekkelijk is voor progressieve kiezers uit verschillende partijen.”  Een soort sterfhuisconstructie voor PvdA en GroenLinks en echt iets heel nieuws? Misschien is het een verstandige eerste stap, maar ik zou, in de plaats van de oprichting van weer een nieuwe partij, nog veel liever zien dat er één nieuwe progressieve beweging wordt geformeerd, die voldoende aantrekkelijk is voor veel van de kiezers die nu nog op linksige of progressieve one-issue partijen stemmen. Dan zit je op een potentieel van 40 tot 50 Kamerzetels.

 

Je zou dan kunnen denken aan een progressieve beweging die zich concentreert op de meest urgente beleidsthema’s, die thema’s vertaalt naar een aansprekend ‘verhaal’ en een kernprogramma, er een charismatisch leider op zet om het 'grote verhaal' met veel elan aan de man te brengen en zo aantrekkelijk wordt voor grote groepen gematigde/progressieve burgers die van politici vooral geloofwaardige oplossingen vragen voor de grote vraagstukken en voor hun dagelijkse problemen. Vele kiezers zweven en stemmen niet (meer) traditioneel op een partij + programma, want niemand leest dat. Ze stemmen in steeds grotere getale op een man/vrouw die indruk maakt en bij wie ze een goed gevoel hebben, omdat hij/zij betrouwbaar overkomt met een aantal statements die begrepen worden en die aansluiten bij hun meest urgente wensen. Het moet vooral gaan om issues die ook positief blijven haken.

 

Daarbij is de beeldvorming veel belangrijker dan het antwoord op de vraag: kan wat er beloofd wordt ook allemaal waargemaakt worden? ,,Op het beeld wordt gekozen en niet op de feiten uit NRC of andere mainstreammedia" zei ooit een van die vele politieke duiders. En bij die beeldvorming spelen de sociale media een bepalende rol. Als je jezelf en je partij niet via de alternatieve media bij een breed publiek "in de markt kunt zetten" dan ga je het in deze tijd echt niet meer redden, dan blijf je een politieke splinter. Met een brede progressieve beweging kun je m.i. via de nieuwe media veel grotere groepen kiezers naar de stembus krijgen dan met onderling kiftende linkse partijtjes tussen wie de kiezers nauwelijks verschillen zien. Kiezers houden niet van ruzie en niet van losers. En links en losers wordt de laatste  jaren wel erg vaak aan elkaar gekoppeld. 

 

Als voorbeeld voor een nieuwe "beweging" zou gedacht kunnen worden aan “En Marche” van Emmanuel Macron, maar dan wat progressiever. Maar waar vinden wij hier in Nederland een charismatische politicus als Macron (was?) met een bewezen staat van dienst, die zo’n brede beweging van de grond kan tillen, om daarna zo'n 50 zetels te pakken? Is er ergens een gezaghebbende progressieve politicus te vinden die door de media nog niet geframed en afgebrand is als “zuur”, “woke”, “links” of “ijdel”? Het zal niet meevallen. Wij zijn een raar landje waar je je niets moet verbeelden. Hoe goed je inhoudelijk ook bent: je moet geen praatjes krijgen en denken dat je de leider van een politieke beweging kunt zijn. (jv)

 

 

Bas van der Schot in de Volkskrant van 27 februari 2025 

22.   Is er sprake van een zuil van hoogopgeleiden, die zich gevaarlijk isoleren van het “gewone volk”?

Dinsdag 25 februari 2025

 

In De Correspondent van 19 februari j.l. staat een lang artikel Margriet Oostveen met als titel: “In Holland staat een zuil: hoe hoogopgeleiden zich steeds meer afzonderen van de rest van Nederland.” Oostveen schetst een beeld van een Nederlandse samenleving die is opgedeeld in hoogopgeleiden en lager opgeleiden, waarbij de eerste groep zich steeds meer terugtrekt in hun eigen bubbels. Deze scheiding manifesteert zich in verschillende levensgebieden, zoals woonwijken, sociale kringen, sportverenigingen, het uitgaansleven en zelfs in digitale omgevingen, waar hoogopgeleiden kiezen voor gelijkgestemden. De auteur stelt dat deze toenemende ruimtelijke, sociale en culturele isolatie niet alleen gevolgen heeft voor de sociale cohesie, maar ook voor de politieke en economische dynamiek in Nederland. Hoogopgeleiden hebben de neiging om een elitair wereldbeeld te ontwikkelen, wat bijdraagt aan een verminderd begrip en empathie voor de zorgen van mensen met een lagere opleiding.

 

Er staan interessante observaties in het stuk, maar een heldere lijn kan ik er niet in ontdekken. Er wordt wel veel aangestipt, maar een deel daarvan blijft behoorlijk zweven. Ze komt met heel wat expliciete en impliciete stellingen, die hieronder in mijn eigen woorden probeer samen te vatten:

1. Door de explosieve stijging van het aantal hoogopgeleiden is er een nieuwe zuil ontstaan van theoretisch geschoolde burgers die gevaarlijk geïsoleerd is geraakt van de praktisch geschoolde burgers. 
2. In tegenstelling tot de vroegere zuilen ontmoeten de hoger en lager opgeleiden elkaar nergens meer. Daardoor kennen ze elkaar opvattingen, drijfveren en emoties niet, hebben ze eigenlijk niets met elkaar, vervreemden ze van elkaar. Omdat de hoger opgeleiden geen idee meer hebben van de problemen en angsten van de laagopgeleiden, wordt hun solidariteit met die groep steeds minder.
3. De lager opgeleiden ontwikkelen steeds meer rancune tegen de hoogopgeleiden, omdat die geen oog hebben voor hun zwakke/onzekere sociaaleconomische positie, de culturele transformatie van hun buurten, hun slechte huisvesting, de teruglopende voorzieningen etc. Kortom: die elite, zo is de perceptie, heeft geen benul van hun bestaansonzekerheid. 
4. Dit segregatievraagstuk en de rancune bij de lager opgeleiden wordt alleen maar groter omdat de hoogopgeleiden in deze diplomademocratie ook nog eens overal aan de knoppen zitten: in de politiek, de wetenschap en de mainstreammedia. Het beleid dat op al die plaatsen gemaakt wordt, is dan ook vooral afgestemd op de belangen van die hoger opgeleiden.
5. En zeggen de boze burgers er dan achteraan: ze zorgen goed voor zichzelf, voor elkaar, voor hun vermogens, voor het klimaat, voor de asielzoeker en migrant, en voor de zwakkeren in de ontwikkelingslanden, maar de “hard werkende Nederlander” die jarenlang nauwelijks vooruitkomt zien ze niet staan. 
6. Moet de overheid bezuinigen, dan doen die hoger opgeleiden ‘aan de knoppen’ dat liever op de overheidsvoorzieningen, uitkeringen of het onderwijs, dan dat ze de vermogensongelijkheid of de bedrijfswinsten aanpakken. En ook de overheid beter laten functioneren voor hen die afhankelijk zijn van die overheid wordt altijd alleen met woorden gepredikt.

 

Ik denk dat ik zo de belangrijkste inzichten van Oostveen uit het stuk wel heb samengevat. De relevante vragen lijken mij nu: 1. Kunnen deze stellingen met cijfers/empirisch onderzoek ook aannemelijk gemaakt worden of 2. Zijn het vooral beelden/gevoelens die wel of geen kern van waarheid hebben, maar los daarvan, ook als ze niet kloppen, grote impact hebben op het maatschappelijk debat, omdat ze in de beleving van grote groepen als “de waarheid” worden ervaren en dus bepalend zijn voor hun opvattingen en (vaak extreme) politieke keuzes.

 

Mijn antwoord: de empirische onderbouwing van de zuilentheorie en daaraan gekoppelde stellingen in het artikel is niet sterk. Zo is het natuurlijk aantoonbare onzin dat er sprake is van een homogene bubbel van hoogopgeleiden. De politieke opvattingen binnen die "bubbel" variëren namelijk van VVD tot GroenLinks. En het ook nauwelijks een "bubbel" te noemen, omdat "half Nederland" inmiddels hoogopgeleid is. Maar dat laat onverlet dat het beeld van de “hoogopgeleide elite versus het gewone volk” wel degelijk breed gedeeld wordt en daardoor relevant is.

 

Hoe er op beide vragen gereageerd zal worden, zal verder sterk afhankelijk zijn van ieders belevingswereld. De ene hoogopgeleide zal die zuilentheorie en segregatie op basis van zijn eigen ervaringen grotendeels onderschrijven, maar de andere zal het maar onzin vinden, omdat hijzelf onderdeel is van een gemengde groep, met alle soorten en maten. 

 

Zoals gezegd: in de beeldvorming staat “de hoogopgeleide elite" ver af  van "het gewone volk” en dat beeld heeft grote impact op de maatschappelijke discussies. Het is ook een beeld dat de “intellectuelenhaat” en aversie tegen progressieve partijen sterk voed. Van dit soort sentimenten maakt populistisch-rechts gretig en met veel succes gebruik. En dan kun je als progressieve partijen je tong blauw oreren dat Wilders en zijn bruine kornuiten de werkelijkheid verdraaien, zondebokken zoeken en geen oplossingen hebben die ook werken, maar daar hebben de malcontenten, waarvan een groot deel terecht malcontent is, geen boodschap aan: ,,Wilders probeert het tenminste, maar de elite ligt weer dwars en denkt alleen aan zichzelf”…hup weer 10 zetels erbij. 

 

Zelf herken ik als een “hoogopgeleide sociale klimmer” voldoende in die kloof tussen hoger en lager opgeleiden om het fenomeen serieus te nemen, maar in werkelijkheid gaat het natuurlijk niet om één zuil van hoogopgeleiden en een restgroep van laagopgeleiden. Ons land is opgedeeld in tig subculturen, elk met hun eigen inkomensniveau, lifestyle, opvattingen, smaakvoorkeuren ect. Tussen heel wat van die subculturen is er weinig interactie. Het zijn subculturen die gevormd zijn op basis van afkomst, etniciteit, religie, sociaaleconomische positie etc. Vervolgens is het milieu waarin je bent opgegroeid sterk bepalend voor de sociale netwerken en opleidingstrajecten waar je in terecht komt. En in deze trajecten, waarin het toeval een grote rol speelt, wordt bepaald of je in de mal van de hoger of van de lager opgeleiden terecht komt, wat je baanopties zijn en wie er tot je peergroep gaan behoren. En als je eenmaal in de subcultuur van de hoogopgeleiden zit, hoe vaak heb je in het dagelijks leven dan nog serieuze gesprekken met lager opgeleiden? 

 

Maar komt Oostveen in haar stuk ook nog met werkbare oplossingen om iets te doen aan die “gevaarlijke isolering van de hoger opgeleiden”? Dat valt tegen. Ze roept wel op tot reflectie en het verminderen van deze 'zuilvorming' door een active dialoog en kruisbestuiving tussen verschillende sociale klassen te bevorderen. De door haar geraadpleegde professor Mark Bovens vindt ook nog dat de universiteit uit haar ivoren toren moet komen en de studenten maatschappelijke stages moeten gaan lopen om meer gevoel te krijgen bij de belevingswereld van de lager opgeleiden, vroeger “de gewone man” genoemd. 

 

Vooral doen, maar we zullen toch meer paarden van stal moeten halen om dit urgente vraagstuk van de parallelle samenlevingen effectief aan te pakken. Ook als het in de ogen van de “ontkenners” fictie is, dan wel niet meer dan de perceptie van studeerkamergeleerden en boze burgers. Want als we dit laten sloeren zal extreemrechts de “hoogopgeleide elite” als een van de zondebokken van alles wat in deze samenleving fout gaat, blijven inzetten. (jv)

 

 

21.  De EU-landen moeten niet meer slijmen met Trump, maar samen een zelfbewuste supermacht worden. 

Zaterdag 22 februari 2025

 

Toen ik vanmorgen mijn zaterdagse snuffelronde deed door boekhandel van de Velde en een aantal non-fictie-boeken over “de toestand in de wereld” doorbladerde, realiseerde ik mij met een schok dat heel wat recente geopolitieke studies, ook die van de meest gezaghebbende analisten, zo de shredder in kan. En dat geldt ook voor de paar planken geopolitiek in m’n eigen boekenkast. Weinig klopt er meer van hun analyses en daarop gebaseerde toekomstscenario’s. Zelfs de meest gewaagde voorspellingen blijven in het luchtledige hangen, want wat er nu gebeurt en hoogst waarschijnlijk nog gaat gebeuren heeft niemand bedacht, had niemand ook kunnen bedenken. Hier schoot en schiet alle fantasie tekort. Niemand had ook maar enig benul van de surrealistische, of misschien wel dystopische werkelijkheid die ons waarschijnlijk op vele fronten te wachten staat. Je  had ook wel een absurd brein moeten hebben om te kunnen voorspellen wat er nu realtime aan de hand is. Met dank aan die ene verwarde geest met een duivels plan. Zijn gekte neemt ook exponentieel toe. We wisten dat de nieuwe Amerikaanse president altijd al een pathologische leugenaar en gevaarlijke dwingeland was, maar hij bakt ze nu wel erg bruin. Het grote verschil met zijn vorige termijn is, dat hij nu een groep sluwe crypto-fascisten om zich heen heeft verzameld die zijn onsamenhangende orders structureren en ook gaan uitvoeren. En er in de VS nog nauwelijks een tegenmacht is die hem kan stoppen of corrigeren.

 

Wat is er aan de hand? We zien en horen een Amerikaanse president die alles in de strijd gooit om een nieuwe wereldorde te scheppen, waarin de internationale rechtstegels en morele basisprincipes bij het grof vuil worden gezet. Een wereld waarin louter eigenbelang en het recht van de sterkste de leidende principes worden. Als je zelf geen supermacht bent die zich effectief kan verdedigen, dan behoor je tot de invloedssfeer van één van de twee supermachten en word je gedegradeerd tot een vazalstaat. Het nu nog verdeelde, dus machteloze Europa staart als een konijn in de koplampen van de nieuwe Amerikaanse machtspolitiek. Zij willen geen vriendjes meer met ons zijn, we zijn een prooi geworden. Trump wil dat we naar zijn pijpen dansen, en doen we dat niet, dan worden we gestraft.

 

De VS is dus bezig met geopolitieke heroriëntatie die zijn weerga niet kent. De focus zal nog meer worden verlegd van Europa naar China en de Pacific. Daar wordt in de mindset van het Trump-regime de komende decennia de strijd om de wereldheerschappij ‘op leven en dood’ gevoerd: militair, technologisch en economisch. De VS willen de groeiende macht van China overal waar ze dat maar kunnen breken. En in die strategie passen drie "projecten" die tot revolutionaire veranderingen in de geopolitieke relaties tussen staten zullen leiden:

1. Het eigen politieke systeem van de VS zal autocratischer en intoleranter worden, waarbij degenen die de nieuwe Trump-koers bekritiseren effectief worden uitgeschakeld. In dat kader zullen o.a. het ambtenarenapparaat en de legertop worden gezuiverd. De deelname aan multilaterale organisaties zal worden afgebouwd, evenals de buitenlandse hulp die niet direct de VS-belangen dient, zoals o.a. de hulp aan onderwijs-, voedsel- en gezondheidsprojecten . 
2. Rusland zal uit het Chinese kamp worden getrokken en moet de nieuwe strategische partner van de VS worden. Daarom zullen de sancties worden opgeheven, moet Poetin weer een gerespecteerde vriend op het wereldtoneel worden en moet Oekraïne genoegen nemen met een afgedwongen ‘vrede’, waarna Rusland de tijd kan kopen, waarin zij haar defensie weer kan opbouwen en gereed maken voor een volgende oorlog. 
3. Europa speelt in de Trump-doctrine geen strategische rol meer en dient hooguit als afzetmarkt voor Amerikaanse producten, m.n. wapens, olie, gas en auto’s. De NAVO wordt door Trump niet meer als een relevante verdedigingsorganisatie gezien, maar een overbodige club die teveel soldaten, materieel en defensiegeld opslokt, wat ten koste gaat van de gevechtskracht in de Pacific. De kans dat VS de organisatie verlaat of op een veel lager niveau mee blijft doen, wordt door experts dan ook als aanzienlijk ingeschat. Dan voelt immers de nieuwe VS-vriend Poetin zich ook minder bedreigd. Verder zullen vooral de Poetin-vriendelijke rechts-populisten in Europa door Trump cs worden gesteund. Zo dragen de VS fors bij aan de ondermijning van de Europese democratieën. 

 

Door deze geopolitieke heroriëntatie van de VS wordt Europa nu van alle kanten als een weerloze prooi bedreigd. Door China op het terrein van de handel, door Rusland via hybride oorlogsacties en nu dus ook door de VS dat dreigt met economische straffen en het opzeggen van artikel 5 van het NAVO-verdrag, waardoor Europa tegenover Rusland geen afschrikkingspotentie meer heeft. Hoe moeten we ons tegen al die bedreigingen verdedigen? Niet door zielig te pruilen of angstig naar de pijpen van de Trump-administratie te dansen.

 

We hebben nu de keuze tussen het allemaal maar laten gebeuren of keihard terugvechten. We kunnen ons als EU-landen uit elkaar laten spelen en zo een decadente vazal van de grootmacht Amerika worden, niet méér dan een invloedssfeer. Maar we kunnen ook alles op alles zetten om als Europa zelf full swing machtspolitiek te gaan bedrijven. Dus niet meer slijmen met Trump en zijn regime, maar er even assertief en agressief tegenaan gaan als hij. Maar dat kan Europa alleen geloofwaardig doen als zij zichzelf economisch, technologisch en militair zo sterk maakt dat de andere machtsblokken niet meer om ons heen kunnen.

 

Een geloofwaardige Europese supermacht kunnen we alleen worden als de EU-landen nu als één blok gaan opereren en investeren in hun defensie, vitale economische sectoren, financiële markten en nieuwe technologieën. En door het uniformeren en/of verminderen van overbodige regels. We zullen het gezever over de vraag maatregelen wel links of rechts genoeg zijn moeten staken. Het gaat nu in eerste instantie om een omvangrijk maatregelenpakket voor de korte en lange termijn dat effectief en efficiënt bijdraagt aan het grote doel: een supermacht worden, die kan concurreren met de VS en China en met voldoende afschrikkingspotentieel om Russische agressie op voorhand te ontmoedigen. Met een consumentenmarkt van 450 miljoen burgers, een hoogopgeleide bevolking, talloze technologisch vooroplopende bedrijven, hoogwaardige voorzieningen en een uiterst betrouwbaar en rechtvaardig rechtssysteem hebben we in beginsel een zeer kansrijke uitgangssituatie. 

 

Wat Trump en zijn kornuiten de afgelopen weken hebben gedaan betekent zowel het einde van een 80-jarig tijdperk, de Pax- Americana, als het begin van een nieuw tijdperk, waarin de VS niet alleen Oekraïne, maar ook Europa in de steek laat en met Rusland gemene zaak gaat maken. Als Europa wil overleven in de machtsstrijd met China en de VS zal zij zich moeten transformeren tot een economische en militaire supermacht. De uitkomsten van de Duitse verkiezingen morgen en de coalitiebesprekingen daarna zullen mede-bepalen hoe kansrijk die doelstelling is. (jv)      

 

 

20.   Wie heeft het meeste belang bij de aanslagen van extremistische moslims in Europese steden?

Woensdag 19 februari 2025

 

Als extremisten van welke denominatie dan ook een aanslag plegen, is een van de meest wezenlijke vragen: wie heeft hier welk belang bij? De laatste maanden worden er in Europa nogal wat aanslagen gepleegd, die dan uit naam van Islamitische Staat worden geclaimd. Maar is dat ook waarschijnlijk of zit er meer achter?

 

Het zijn in ieder geval vaak ‘lone wolfs’, alleenstaande mannen die het als asielzoeker in de westerse samenleving (nog) niet gemaakt hebben, hier geen toekomst voor zich zien, vervolgens achter hun toetsenbordje radicaliseren en dan op enige moment toeslaan met een mes of met een pick-up truck een menigte inrijden. Voor de opsporingsautoriteiten zijn dit soort aanslagen nauwelijks te voorkomen. Maar handelen ontspoorde types echt alleen of zitten er statelijke actoren of radicale groeperingen achter? Er wordt dan vaak in eerste instantie aan staten of terroristische groepen uit het Midden-Oosten gedacht. Maar welk belang hebben die erbij?  

 

De terroristische aanslagen kunnen ook vanuit een totaal ander perspectief worden bekeken. In het Amerikaanse blad met diepgravende artikelen over internationale politiek en beleid,  “Politico”, stond enige tijd geleden een tamelijk griezelig stuk waarin CIA-bronnen werden aangehaald, die bijna zeker wisten dat de Russische FSB achter veel van die aanslagen zit. Deze obscure geheime dienst zou onder valse voorwendselen geradicaliseerde Afghanen en Syriërs in Europa rekruteren om aanslagen te plegen in westerse steden. Het doel van de Russen is evident: zoveel mogelijk woede de samenleving inblazen over het ,,slappe migratiebeleid van de gevestigde partijen”. Die aanslagen zorgen elke keer weer voor een explosieve politieke sfeer die extreemrechts steeds groter maakt. O.a. in Duitsland zien we waar dat toe leidt. Partijen als AfD worden gevaarlijk groot en ook de politieke spin-off naar andere landen is groot. Overal profiteren de rechts-populisten en neonazistische partijen van de anti-migratie stemming in Europa.

 

De Russen (en partijen als AfD en PVV) profiteren als geen ander van die aanslagen. Ze maken namelijk die extreme partijen groter die bijna zonder uitzondering “Poetin-vriendelijk” zijn. Ze creëren politieke chaos, omdat de rechts-populisten zo groot worden, dat er geen ‘normale’ regeringen meer te vormen zijn. In het verlengde daarvan bedreigen ze zo indirect de veiligheid van Europa, omdat die Rusland-vriendelijke partijen het steeds moeilijker maken om onze defensie te versterken en Oekraïne adequaat te steunen. In de VS is er nu zelfs een regime aan de macht dat de rechts-populisten openlijk steunt en daarmee de liberale democratie in de Europese landen ondermijnt. Het lijkt op een gevaarlijk een-tweetje tussen Poetin en Trump. Als de berichten in “Politico” kloppen heeft Rusland wel een erg simpele, goedkope en effectieve manier gevonden om Europa te destabiliseren en zelf weer een geaccepteerde wereldspeler te worden. (jv)

 

NB. Volgens “Politico” heeft de  CIA het verder rechercheren op de Russische betrokkenheid bij moslimaanslagen in Europa van de Trump-administratie moeten staken.

 

 

          Adrew Jackson (1767-1845)                    Donald Trump (1946- ) 

19.   De slechtste president van de VS tot dusver: Andrew Jackson….het rolmodel van Donald Trump

Dinsdag 18 februari 2025

 

In zijn kloeke boekwerk “De Amerikaanse President” (1) legt de Amerikanist Frans Verhagen niet alleen uit hoe presidenten in de VS worden gekozen en binnen welke democratische en rechtstatelijke regels zij moeten functioneren, maar behandelt hij in chronologische volgorde ook alle 45 Amerikaanse presidenten die er tot en met Joe Biden zijn gekozen. Aan het eind van het boek vat hij op blz 471 en 472 de meest recente “President Expert Poll” (2022) samen. Elke vier jaar rangschikt een panel van gerenommeerde wetenschappers alle presidenten die het land vanaf 1789 hebben geregeerd op basis van hun kwaliteiten. Daarbij worden o.a. criteria gehanteerd als: leiderschapskwaliteiten, binnenlandse en buitenlandse resultaten, het vermijden van serieuze fouten, bestuurlijke vaardigheid en risicobereidheid. Natuurlijk zijn de gebruikte criteria, de scores daarop en dus ook de uitkomsten arbitrair, maar de beschrijvingen van al die karakters, beleidsdaden en resultaten, alsmede de redeneringen om tot de gemaakte keuzes te komen zijn boeiend. Verhagen maakt mooie miniatuurtjes van al die presidenten, met interessante anekdotes.

 

De ranglijst van de 45 presidenten (inclusief twee jaar Biden) wordt aangevoerd door Franklin Roosevelt die de VS van 1933 tot 1945 bestuurde, in een periode dat het presidentschap nog niet begrensd was tot twee termijnen. De hoogst scorende president kreeg als enige drie termijnen. Op de 43-ste plaats, twee-na-laatste, staat Donald Trump met zijn eerste termijn. En de laagst scorende president, op plaats 45:  Andrew Jackson. Die regeerde, ruim 200 jaar geleden, als 7-de president van 1829 tot 1837 en wordt op afstand als de slechtste president ooit beschouwd. Jackson was een harde populist, maakte met iedereen die ‘m niet zinde ruzie, was populair bij grote delen van het volk en organiseerde bloedige etnische zuiveringen, waarbij grote gebieden genadeloos “gezuiverd” werden van de daar levende Indianen. Vanwege dat bloedige verleden liet Barack Obama zijn portret weghalen van de muur van de Oval Office in het Witte Huis.

 

Maar voor Trump is Jackson een soort rolmodel. Daarom liet hij in zijn eerste termijn het schilderij van Jackson weer terughangen in de portrettengalerij. Dat Trump die Jackson wel ziet zitten, is begrijpelijk als je naar de overeenkomsten in het karakter, de regeerstijl, de opvattingen en het beleid van de beide heren kijkt. Dezer dagen kreeg ik een stukje geappt waarin Gert-Jan Segers van de ChristenUnie laat weten in het leven van Jackson te zijn gedoken en nogal wat opvallende parallellen met Trump zag.

Gert-Jan Segers:

• Jackson dacht bij zijn eerste poging om president te worden de verkiezingen te hebben gewonnen. Het congres koos echter voor John Adams. Jackson beschuldigde Adams daarna van corruptie en van het stelen van de verkiezingen. Dat komt ons bekend voor.
• Jackson bond de strijd aan met een groot financieel instituut van zijn tijd, noemde dat corrupt en sloot het zoals Trump op een achternamiddag bij USAID de deur in het slot gooide.
• Jackson ontsloeg 10% van de federale ambtenaren en liet ze vervangen door partijgenoten. Hij omringde zich met een kleine kring van vertrouwelingen en familieleden. Trump gaat dit nog rigoureuzer aanpakken.
• Jackson was dol op importheffingen en als een van de Staten daartegen protesteerde, zorgde hij met dreiging van geweld dat ze werden nageleefd. En dit gaat dan nog steeds over Andrew Jackson.
• Jackson overleefde een aanslag doordat maar liefst twee pistolen weigerde af te gaan. Zijn fans zullen het vast een wonder hebben genoemd. Trump vond dat God die aanslag op hem niet voor niets goed heeft laten aflopen.
• Andrew Jackson wilde Texas kopen van Mexico en heeft Texas op de laatste dag van z’n presidentschap toegevoegd aan de Unie. Het zou zomaar eens de inspiratie kunnen zijn van iemand die z’n oog heeft laten vallen op Canada en Groenland.
• Jackson vond vergeven best lastig. Over zijn eerste vicepresident die hem zou hebben verraden, zei Jackson aan het eind van zijn presidentschap dat hij spijt had dat hij hem niet had laten laten ophangen. Wat zei Trump ook al weer over zijn vroegere vice-president Mike Pence?

Het portret van Andrew Jackson is nu dus weer terug in de Oval Office. Dat was niet zomaar een daad van een rancuneuze president die alles wat Obama heeft gedaan terug wilde draaien, het was ook een belangrijk politiek statement: de nieuwe Amerikaanse president ziet in Jackson waarschijnlijk een soort soulmate. Hij wil beleid voeren in de geest van Jackson. En dat hij dan later misschien helemaal onderaan de “President Expert Poll” eindigt? Het zal hem worst wezen. Hij keert die lijst gewoon om. Hij en Jackson samen bovenaan, als de beste presidenten ooit. En tientallen miljoenen blinde volgers in de VS zijn het daar volledig mee eens. Overigens: de Trump-fans zitten zelfs in het Nederlandse parlement. Vandaag, tijdens het plenaire Kamerdebat over de recente  Oekraïne-uitspraken van Trump en de solistische deal die hij wil sluiten met Poetin, zullen zijn bewonderaars hem daar weer voor prijzen.  (jv)

 

(1) De Amerikaanse President. Geschiedenis van het machtigste ambt ter wereld. Frans Verhagen. (2022)

 

 

Ontluisterend tafereeltje tijdens de NAVO-top afgelopen donderdag 13 februari. Ik hou zelf wel van vrolijke, goedlachse politici. Maar lachen op de verkeerde momenten met de verkeerde mensen kan dodelijk zijn. Dat gebeurde hier op deze top. De NAVO-opperbevelhebber Christopher Cavoli, links, kijkt wat gegeneerd naar de grond, want wat moet ie anders. In het midden staat namelijk de secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte, onwaardig hard te lachen, vlak nadat de notoire vrouwenmepper en zuipschuit Pete Hegseth, de VS-minister van defensie, rechts op de foto naast hem, in een harde speech Oekraïne voor de bus heeft gegooid. Ja, dat was echt iets om hard om te lachen. 

Of vertelde Hegseth net een mop. Maar om een grap van een foute man, die net een desastreus verhaal heeft gehouden ga je natuurlijk nooit lachen. Ook al is de grap nog zo goed. Een zure of minzame trek om de bek, meer is om reden van politiek fatsoen niet toegestaan als je naast die halve gare Hegseth staat. Hoe zou Volodymyr Zelensky naar die uitbundige lach gekeken hebben? Als naar het beeld van twee vrienden die net tevreden hebben vastgesteld dat Trump heeft besloten dat er onderhandelingen met zijn vriend Poetin gaan plaatsvinden waaraan Europa niet mee mag doen en Oekraïne mag tekenen bij het kruisje...en bij voorbaat de grootste verliezer is? 

 

Ben benieuwd hoe diep Rutte de komende tijd in de aars van Trump moet kruipen om met hem 'on speaking terms' te blijven. Dat slijmen moet misschien tijdelijk in naam van de wereldvrede, maar ik hoop dat Rutte ook beseft dat hij daar uiteindelijk diepbruin uit kan komen. Die slaafse houding richting Trump lijkt me voor hem ook geen vooruitzicht om hard om te lachen. Hij zal namelijk voortdurend worden gemangeld tussen de driften en belangen van een gevaarlijke clown die niet wenst te worden tegengesproken en het gezond verstand waarmee Oekraïne en Europa van het zwartste scenario gered moeten worden. Vraag me af hoe lang ie dat vol gaat houden. Rutte zou zomaar de laatste secretaris-generaal van de NAVO kunnen zijn. Omdat een imploderende NAVO helaas geen irreëel scenario is. (jv)  

 

 

18.   De Afas-weldoener….ik denk dat hij het meent, maar een beetje vreemd is ie wel.

Zaterdag 15 februari 2025

 

Verleden week zondag trad ie op in Buitenhof, het enige praatprogramma van niveau dat we hier nog hebben: Bas van der Veldt, de CEO van het software bedrijf Afas. De aandeelhoudende twee families hebben 30% van hun Afas-aandelen geschonken aan twee goede-doelen-stichtingen. Dat komt neer op een schenking van ruim € 600 miljoen. Op dat aandelenkapitaal kan elk jaar ca € 25 miljoen dividend worden getrokken om in te zetten op goede doelen. De super-enthousiaste Bas had daar in Buitenhof ook een geloofwaardig verhaal bij, dat hij zelf als volgt samenvatte: ,,dat geven op zich en het effect van die honderden projecten op de mensen die ermee geholpen worden, geeft zo’n goed gevoel, dat het dat geld meer dan waard is.” 

 

Wie kan er tegen zo’n gul gebaar zijn? Nou heel wat zo blijkt, volgens Buitenhof, uit de vele cynische reacties op de sociale media. Het initiatief wordt neergesabeld met…ze kunnen het van de winstbelasting aftrekken, ze hoeven door zo’n schenking zelf echt niet zuiniger te gaan leven….het is ook goed voor hun imago, want hoogopgeleiden willen nu graag bij dit bedrijf werken, etc. Het is allemaal waar, maar komt toch vooral over als azijnpisserij. Want ze doen het toch maar en vele tienduizenden burgers in arme landen profiteren ervan. Ze hadden het ook niet kunnen doen en zoveel mogelijk vermogen kunnen doorgeven aan hun kinderen, zoals de meeste miljonairs en miljardairs doen.

 

Dus chapeau voor Bassie, maar…er is toch iets mis met hem. Hij beweerde namelijk een paar keer ongevraagd dat hij ,,het dagelijkse nieuws helemaak niet volgt.” Ik heb de baas van een groot concern zoiets nog nooit horen zeggen. En trouwens, de doorsnee burgers in mijn omgeving ook niet. Hoe kun je b.v. verantwoord je stem bij verkiezingen uitbrengen als je “het dagelijkse nieuws” niet op z’n minst een beetje volgt? Ik vond het eigenlijk een wat dommig en onverantwoord statement, zeker voor een ceo van zo’n groot bedrijf. Hij kwam aan het eind ook bijna met een oproep: ,,mensen, als je het nieuws, dat altijd negatief is, niet volgt, word je veel gelukkiger.” De interviewer vroeg er een paar keer op door, maar hij bleef tekstvast.

 

Ik vroeg me na de uitzending af op hij dat van het “niet volgen van het nieuws” ook echt meende. Wat is hier aan de hand? Of hij meent het echt en dan is ie een wereldvreemde snoeshaan of hij meent het niet en dan heeft hij blijkbaar iets bedacht om zich te profileren als een authentieke dwarsdenker, die zich niet inlaat met al dat ordinaire nieuws. Ik denk zelf dat je geen miljardenbedrijf kunt leiden zonder de actualiteit en de economische, technologische en geopolitieke trends op de voet te volgen.

 

Het beeld van hem dat bij mij blijft hangen: iemand die “goed doet” (zoals ie het een paar keer zelf noemde), en dat is mooi, maar ook een mannetje waarvan ik hoop dat ie nooit de politiek ingaat, want er zit ook een “Elon Musk”-trekje aan deze man. Hij volgt de actualiteit en de politiek natuurlijk wél, maar doet alsof ie er niets van weet en zich verbaast over al dat vreemde beleid van politici en ambtenaren. Dat zou hij als 'ondernemer in de politiek' echt allemaal anders doen, hoor je hem denken. Maar geef hem nooit die kans, want dan krijgen we misschien wel eenzelfde soort nazi-achtige zuivering als waar Musk nu in de VS mee bezig is. Laat Basje maar gewoon zijn miljoenen schenken, de oogklepjes ophouden en zich verder nergens mee bemoeien. (jv)

 

 

17.     Een vernietigend advies van de Raad van State….dus een kabinetscrisis?

Dinsdag 11 februari 2025

 

Medio november verleden jaar sloten we in mijn clubje volgers van de nationale politiek een weddenschap af op het moment dat het kabinet Schoof zou vallen. Wij waren er toen alle zeven van overtuigd dat ze de eindstreep niet zou halen, omdat de interne tegenstellingen te groot zijn, er teveel incompetente brokkenpiloten in zitten en men elkaar het licht in de ogen nog niet gunt. Dat was toen zo en dat is alleen maar erger geworden. De vraag was toen en is nu dus vooral: wánneer valt het en wie trekt er om welke reden de stekker uit?

 

De belangrijkste aannames bij het bepalen van het meest waarschijnlijke breek-moment waren de volgende. De VVD is met tegenzin in dit kabinet met de PVV gestapt en zal blijven zoeken naar een splijtend conflict om te breken, maar dat conflict moet dan wel overtuigend genoeg zijn om het meest rechtse deel van haar achterban, die samenwerking met de PVV wel ziet zitten,  tevreden te stellen. Die breek-motieven kunnen eigenlijk alleen begrotingskwesties zijn of een tekortschietende steun aan Oekraïne.  

 

De PVV kan alleen maar goede sier maken met deelname aan dit kabinet als er ook zichtbaar en overtuigend gescoord kan worden op migratie en asiel. Zit dat er niet in, dan trekt Wilders de stekker eruit. NSC zit er als een verlamde duif bij. Van deze partij blijft bij nieuwe verkiezingen niets meer over, dus heeft ze daar geen belang bij, maar ze kan haar vrome imago van ‘staatsrechtelijk geweten’ ook niet helemaal te grabbel gooien, door negatieve adviezen van de Raad van State geheel te negeren. En BBB? Ach, deze partij is slechts een bijwagen van de PVV en heeft, net als NSC, ook geen belang bij verkiezingen.

 

Vanuit dit speelveld dacht het merendeel van de zeven gokkers dat de VVD als eerste het kabinet  zou opblazen. Het meest voor de hand liggende moment om dat te doen, zou dan eind april rond de behandeling van de Voorjaarsnota zijn. Dan is er een stevige clash te verwachten tussen VVD die wil bezuinigen om de waarschijnlijk omvangrijke tegenvallers op te vangen en de PVV die dat absoluut niet zal accepteren.

 

Mijn inschatting was en is dat Wilders er niet op gaat wachten tot de VVD “de onverantwoorde financiële eisen van de PVV” gaat gebruiken om het kabinet in april te laten klappen. Want dan zou de VVD daarna campagne kunnen voeren op haar favoriete thema: keihard vechten voor een degelijk begrotingsbeleid. Wilders zal er namelijk alles aan willen doen om nieuwe verkiezingen over migratie en asiel te laten gaan, want op dat terrein voelt hij zich (terecht) het sterkst. En dan moet hij niet te lang wachten.

 

Na het advies van de Raad van State, gisteren, over de asielwetten van Faber zie ik die fles goede wijn van de weddenschap binnen een week of drie toch echt wel mijn kant op komen. Want het advies van de Raad van State is zo helder en zo vernietigend dat VVD en NSC het niet met goed fatsoen ongewijzigd kunnen accepteren. En Wilders heeft al meerdere malen zo scherp gecommuniceerd dat afgedwongen tekstwijzigingen het einde van het kabinet betekenen, dat hij niet meer terug kan. Duidelijker kun je het niet krijgen. Hier moeten één of meerdere partijen dus bakzeil halen. Ik denk dat Wilders zijn poot stijf houdt, omdat hij ziet dat er voor hem totaal geen politieke winst te behalen is met doorgaan met dit kabinet, dat op asiel en migratie niet kan leveren.

 

Mijn fles wijn is dus afhankelijk van de ruggengraat van Omtzigt. Ik heb daar op zich geen hoge pet van op, maar als hij hier buigt voor Wilders, dan moet hij nooit meer iets zeggen over zijn “rechtstatelijke geweten”…hij moet überhaupt nooit meer iets zeggen over zijn “geweten”. Maar ook als VVD en NSC Wilders zijn zin geven en het zonder majeure aanpassingen laten passeren,  is de kans erg groot dat de Eerste Kamer het zal afschieten, vanwege de grote uitvoeringsproblemen.. Ook dan is het het einde van dit kabinet. Wilders ziet dat natuurlijk ook al van verre aankomen. Hij heeft nog een paar weken om de spanning op te voeren, de andere partijen van botte onwil te beschuldigen en zichzelf te profileren als de enige politicus die echt iets wil doen aan de “asielellende”.  (jv)

 

NB.     Misschien wordt er nog een theoretisch muizengaatje bedacht. Zo is een belangrijke kritiek van de Raad van State dat de uitvoering van de wetten het IND, de COA en rechterlijke macht plat zullen leggen vanwege de vele bezwaarprocedures. Een dat terwijl dit volgend jaar € 500 miljoen bezuinigd op de IND en COA en in de jaren daarna nog eens € 1 miljard per jaar. Terwijl de werkdruk dus exponentieel toeneemt. De chaos die dit veroorzaakt, kan alleen (deels) worden voorkomen als die bezuinigingen ongedaan worden gemaakt. Maar dat leidt dan weer tot zoveel politieke narigheid elders binnen de begroting, dat ik dit niet ze gebeuren. Hier komen ze gewoon niet uit.

 

 

16.     Waarom maken rechtse politici marginale problemen altijd groter en urgente problemen juist kleiner?

Maandag 10 februari 2025

 

Donald Trump en Dilan Yesilgöz hebben (gelukkig) niet veel gemeen, behalve dan dat ze zich beiden graag bedienen van de zondebok-strategie: het kiezen van een kwetsbare etnische groep of een hinderlijk maatschappelijk verschijnsel, dat opblazen tot een gevaar voor de samenleving en vervolgens politieke tegenstanderds verwijten dat zij er voor wegkijken of het goedpraten. Bij Trump zijn dat o.a. de “stelende en verkrachtende Mexicaanse arbeiders zonder verblijfsvergunning” en Yesilgöz richt haar pijlen regelmatig op de “grote groepen niet-geïntegreerde moslims”. En waar beiden ook een uitermate harde publieke strijd tegen voeren, dat zijn de leden van de linkse woke-gemeenschap, de politiek-correcten.  Zij zijn in de VS inmiddels uitgegroeid tot één van de meest dankbare zondebokken voor extreemrechts en Yesilgöz doet haar uiterste best om de stemming jegens die ‘club’ ook hier zo negatief mogelijk te framen. Dat begint haar aardig te lukken.

 

Van oorsprong gaat het hier om studenten uit gemarginaliseerde minderheidsgroepen die vanwege hun kleur, seksuele geaardheid, geloof of etniciteit gediscrimineerd werden/worden. Naarmate zij zich hier strijdvaardiger tegen te weer stelden, meer voor hun eigen vrijheden en waarden opkwamen en niet meer over zich lieten lopen, nam de aversie tegen hen toe. Wat dachten ze wel? Hier mogen zijn en dan ook nog eisen gaan stellen? Het moest niet gekker worden. De strijd werd (op universiteiten in de VS) steeds grimmiger, met uitwassen, waarbij onwelgevallige geluiden, sprekers of docenten in de ban werden gedaan.

 

Het moge soms een ergerlijk fenomeen zijn, maar kwantitatief of qua politieke en wetenschappelijke invloed stelt het woke-isme aan de universiteiten weinig tot niets voor, zeker aan de Europese universiteiten is het een marginaal verschijnsel. Toch doet Yesilgöz het elke keer weer voorkomen alsof de wokies de academische vrijheid of zelfs de liberale democratie bedreigen. Terwijl zijzelf nota bene met haar VVD met populistisch-rechts in één kabinet zit, waarin de PVV wél een serieuze bedreiging voor de rechtstaat is. Waarom wél veel hitserige taal uitslaan over een twintigtal woke-studenten die tégen Israël en vóór een Palestijnse staat protesteren, maar waarom maakt zij er géén woorden aan vuil als Wilders op X uitbundig Trump feliciteert met zijn uitspraak dat de VS Gaza gaan annexeren en de Palestijnen daar kunnen opzouten? Waarom ‘het kleine woke-grut’ zo hard aanpakken en het ‘grote Trump-gevaar’ laten lopen?

 

In haar NRC-column schreef Floor Rusman hier afgelopen zaterdag het volgende over ,,Het inschatten van de juiste schaal is extra belangrijk in een week waarin onze grootste en machtigste bondgenoot op grote schaal grenzen overschrijdt. Als je uitgerekend op de dag dat Trump zegt Gaza te willen innemen de aanval opent op een paar pro-Palestina-studenten, en hun verwijt de vrije samenleving te beschadigen, dan ben je het perspectief totaal kwijt…. Door mensen als Yesilgöz wordt ‘woke’ tot een grotere dreiging gemaakt dan Poetin, Xi en Kim Jong-un bij elkaar.”

 

Waar is Yesilgöz mee bezig? Waarom maken rechtse politici marginale problemen altijd groter en urgente problemen juist kleiner? Je ziet haar qua politieke stijl langzaam opschuiven richting Wilders: vijanden zoeken om de onderbuik van het electoraat te pleasen, om zo de aandacht af te leiden van het onvermogen om zelf de urgente problemen op te lossen. Het blijkt voor de rechts-populisten inderdaad een uiterst winstgevend verdienmodel te zijn, maar als ook de VVD die kant opgaat, hoe lang duurt het dan nog voordat we ook hier afglijden naar een intolerant Trumpisme, waarin de redelijkheid, de rationaliteit en het politiek fatsoen volledig zijn verdwenen? (jv)

 

 

Bas van der Schot....Volkskrant...donderdag 6 februari 2025 

 

 

15.     De VS-annexatie van Gaza: een duivels plan of een zieke grap? In ieder geval een cadeau voor Poetin en Xi Jingping

Woensdag 5 februari 2025

 

Gaza als de “Rivièra van het Midden-Oosten”, bezet, bestuurd en weer prachtig opgebouwd door de VS…maar natuurlijk wel eerst even de rommel opruimen, waartoe ook de 2.1 miljoen Palestijnen behoren...die kunnen wel ,,mooi gaan wonen” in de omliggende Arabische landen...want terug mogen ze in ieder geval niet.....geestelijke vader van dit plan? Donald Trump

 

De gevaarlijkste clown die er ooit in het Witte Huis heeft gezeteld lanceerde zijn plan eergisteren eerst bij Fox News en daarna bij Netanyahu, die bij 'm op bezoek was. Hij vond het zelf natuurlijk een ,,geniaal plan”, want terugkeer van de Palestijnen naar hun eigen gebieden was volgens toch hem geen optie…dus nee, dan konden de Amerikaanse vastgoed-cowboys er beter een economisch welvarend gebied van maken. Cynischer worden ze niet gebakken: eerst meehelpen het gebied totaal te verwoesten en dan het gebied claimen om zoveel mogelijk geld te verdienen aan de wederopbouw.  

 

Is het een duivels plan of een zieke grap uit een ziek brein? Is het een afleidingsmanoeuvre om andere controversiële plannen er stiekem door te krijgen? Of is het de strategie om zoveel fuzz de media in jagen dat we door de bomen het bos niet meer zien, de media er op den duur geen aandacht meer aan besteden en Trump z'n gang kan gaan? Ligt er aan al zijn doldrieste besluiten een slim draaiboek ten grondslag of zijn het emotionele erupties vanuit een narcistisch puberaal brein? Ik hou het voorlopig op een uitgekiende strategie waarbij hij massale  kritiek van zijn tegenstanders juist ziet als signalen dat hij op de goede weg is naar zijn hoofddoel: de afbraak van de oude orde in de VS en de wereld, waarna er een nieuwe Trumpiaanse orde kan worden opgebouwd. En dat gaat met twee passen vooruit en, na heel veel heissa in de media en opgeworpen juridische barrières, weer (tijdelijk) een stap achteruit. 

 

Poetin en Xi Jingping zullen er publiekelijk schande van spreken, maar een gat in de lucht springen. Want alleen al door het lanceren van dit annexatieplan kiest Trump voor een fundamenteel andere wereldorde, die ook beide autocraten beter uitkomt. Er wordt in de visie van de bazige bluffer niet meer gehandeld op basis van de juridische en morele principes van het internationale recht, vastgelegd in internationale verdragen. Zelfs de schijn wordt door hem niet meer opgehouden. Trump kiest nu, net als Poetin en Xi, voor het recht van de sterkste, de macht komt weer uit “de loop van het geweer”.

 

We koersen dus af op een wereldorde waarbij de militair en economisch sterkste landen hun eigen invloedssferen afbakenen en daarbij desnoods andere landen met sancties, dreigementen of militair geweld hun wil opleggen. De VS hebben dan moreel en rechtstatelijk geen been meer op te staan om Poetin te kapitelen als hij Oekraïne tot zijn invloedsfeer wil dwingen en evenmin zal hij moeten zwijgen als Xi Taiwan binnenvalt. Deze forse stap op weg naar een nieuwe wereldorde kan dan ook grote gevolgen hebben voor Trump’s steun voor Oekraïne. Hij zal een snelle deal met Poetin willen sluiten, die ongetwijfeld ongunstig voor Oekraïne is en vervolgens zijn steun afbouwen. Dan moeten Oekraïne en Europa het maar verder alleen op zien te knappen met een agressief Rusland. Heeft Europa al een Plan B?

 

Natuurlijk komt er mega veel kritiek vanuit de hele wereld op het Rivièra-plan. Misschien dat zelfs ons kabinetje nu publiekelijk een voorzichtig vingertje opsteekt. Kan zo’n abject plan voor de EU nog wel door de beugel? De EU spreekt in haar eigen beginselen van etnische zuivering als een gebied etnisch homogeen wordt gemaakt met een gedwongen verplaatsing van een bevolking en dit met geweld of intimidatie gepaard gaat. De VN onderschrijft dit en  stelt verder dat een bevolking onder dwang verplaatsen als misdaad tegen de menselijkheid kan worden gezien. Dus volgen er sancties richting VS en/of Israël als het plan geheel of gedeeltelijk wordt uitgevoerd? 

 

Natuurlijk niet, het zal waarschijnlijk bij mooie woorden blijven. Dat geldt ook voor de kritiek die er vanuit de VS zelf komt. Veel geschreeuw, weinig wol. Maar de Arabische staten zullen méér moeten doen dan verontwaardigd reageren. Niet dat die regimes iets geven om het lot van de Palestijnen, quad non, maar de Arabische bevolking zal furieus de straat opgaan. Dat zal de meeste regeringen daar tot actie dwingen en tot het opschorten van alle overleg met Israël om tot een verbetering van de relaties in de regio te komen.

 

De optimisten hopen nog dat het zo’n vaart niet zal lopen en dat dit doldwaze plan van Trump misschien een eerste zet is in een schaakspel dat gericht is op een andersoortige deal. Bv: niet heel Gaza onder VS-bestuur, maar alleen Noord-Gaza, zodat de Palestijnen het maar moeten uitzoeken in het resterende stukje in het Zuiden, onder het mom van “tel je zegeningen” en “beter iets dan niets”. Bij Trump moet je geen enkel scenario uitsluiten.

 

Hoe het Trump-plan ook verder z’n weg vindt in de politieke circuits: er moet rekening mee worden gehouden dat er uiteindelijk toch een variant op tafel komt, waarin er wel degelijk sprake zal zijn van de deportatie van Palestijnen naar andere landen of een mini-gebiedje in het Zuiden. Het zou het definitieve einde van de Palestijnse kansen op een eigen staat betekenen. Een proces dat in 1948 in gang werd gezet toen ze door Joodse kolonisten massaal van hun land en uit hun dorpen werden verdreven.

 

 ,,De naoorlogse orde is in Europa na 80 jaar voorbij. Gezien de handelingssnelheid en slagkracht van dit Witte Huis zullen we al binnen enkele maanden de contouren van ons nieuwe tijdperk scherper zien.” Dit schreef politiek filosoof en historicus Luuk van Middelaar vandaag in zijn (helaas laatste) NRC-column. Toen hij deze tekst schreef had hij nog geen weet van Trump’s Gaza-plan, een plan dat zijn stelling alleen maar sterker maakt: de naoorlogse orde is voorbij. Maar niet alleen in Europa. (jv)

 

Wie? Femke Wiersma & Caroline van der Plas (BBB).        Waarom? Al 7 maanden werken ze zich uit de naad – met ontkennen, vertragen, geitenpaadjes zoeken en het overwegen van kansloze initiatieven voor Brussel. Miljarden bedoeld voor de boeren weggegeven tijdens de formatie en nog geen spoor van beleid waar de boeren en de natuur iets aan zouden kunnen hebben.                                                                                                              

Pentekening en tekst van Siegfried Woldhek in NRC van zaterdag 1 februari 2025

14.  Hoe lang blijven de meest urgente vraagstukken nog liggen? Worden ze überhaupt nog opgepakt?

Zondag 2 februari 2025

 

DENKWERK is een onafhankelijk denktank met gezaghebbende deskundigen die hun sporen op verschillende terreinen ruimschoots hebben verdiend. Zij willen met toekomstgerichte ideeën, gedegen wetenschappelijk onderzoek en goed onderbouwde voorstellen bijdragen leveren aan een welvarend en duurzaam Nederland. Gebruikmakend van een omvangrijk netwerk van experts buigen zij zich over urgente maatschappelijk vraagstukken. Deze week heeft de denktank het rapport “KIEZEN ÉN DELEN”  naar buiten gebracht, met als subtitel “werken en investeren voor morgen en een contract voor de toekomst”. Barbara Baarsma, hoogleraar Toegepaste Economie aan de UvA en hoofdeconoom bij PwC Nederland, is één van de dragende auteurs achter het rapport.

 

 De studie gaat over onze uitdagingen, transities, wensen en ambities. Hierover wordt direct al opgemerkt dat de lijst van urgente zaken die we als samenleving willen en moeten aanpakken langer is dan ooit tevoren. Omdat de politiek teveel onderwerpen te lang voor zich uit heeft geschoven. Het gaat hier vraagstukken die, als we ze niet snel en doelgericht aanpakken,  onze manier van leven gaan bedreigen. Het gaat in ieder geval om de volgende vraagstukken:

1. de toenemende schaarste aan arbeidskracht en de gevolgen voor vitale sectoren
2. de diepingrijpende gevolgen van een nieuwe geopolitieke werkelijkheid,
3. de groter wordende innovatie-kloof tussen Europa en de grootmachten China en de VS 
4. de qua arbeidskrachten en financiering vastlopende zorg,
5. de gevolgen van de opwarming van de aarde
6. de gevolgen van vergrijzing voor zorg, arbeidsmarkt en overheidsfinanciën
7. het failliete agrarische verdienmodel,
8. de stikstof- en biodiversiteitscrisis,
9. de woningmarktcrisis,
10. de migratie- en asieltrends,
11. de groeiende bestaansonzekerheid en groter wordende ongelijkheid,
12. de succesvolle aanvallen op de liberale rechtstaat door populisten,
13. de oncontroleerbare macht van de techbedrijven die zich infiltreren in de politieke macht. 
14. de onzekere, maar diepingrijpende spin-off's van de AI-ontwikkeling

 

Al deze thema’s, die ook deels nog eens direct met elkaar samenhangen, blijven door een verlammende besluiteloosheid veel te lang zweven boven de politieke arena. In eigen land en in Europa. Maar ondertussen staan ze in de VS en China niet stil. 

 

In het rapport 'Kiezen én delen" wordt duidelijk gemaakt dat er teveel urgente zaken te lang is blijven liggen, terwijl we nu juist zo snel mogelijk harde keuzes moeten maken: we kunnen lang niet alles wat we willen en moeten scherper dan ooit prioriteren. Vooral vanwege grote schaarste op diverse terreinen: te weinig geld, te weinig menskracht en te weinig ruimte. We zullen als land nooit het geld kunnen verdienen dat we voor alle ambities nodig hebben. We hebben ook bij lange na niet de menskracht om alles wat we willen ook uit te voeren. Zelfs met een forse instroom van arbeids- en kennismigranten zal het nauwelijks mogelijk zijn om de vitale sectoren voldoende draaiende te houden. Met alle negatieve gevolgen voor onze welvaart en ons welzijn. 

 

De toekomstige schaarste aan geld en menskracht zit bij de meeste beleidsmakers inmiddels wel tussen de oren, maar dat ligt anders bij de beschikbare ruimte, die volstrekt onvoldoende is om alle ruimteclaims in de komende jaren te honoreren. Als we onze welvaart en leefbaarheid willen behouden dan zullen we in ieder geval grote delen van de landbouw- en veeteelt-gebieden (misschien wel 40%) nodig hebben voor huizen, wegen, defensie, natuurgebieden en waterbekkens. Die strijd om de schaarse ruimte zal een harde worden. De denktank maakt deze onontkoombare realiteit met moeilijk te weerleggen cijfers, feiten en redeneringen scherp duidelijk.

 

Wat er minimaal moet gebeuren aan de "verbouwing" van Nederland vereist een andere manier van denken, debatteren, besluiten, investeren en politiek bedrijven. De markt alleen gaat dit niet oplossen. Een sterke, slagvaardige overheid zal keiharde keuzes moeten maken, voorwaarden moeten scheppen en richtinggevende publieke investeringen moeten doen. Wat zijn de kansen dat dit ook gaat gebeuren? Zullen de verantwoordelijke politici tijdig het licht zien? Je zou denken, als het de serieuze politieke partijen echt om de toekomst van Nederland gaat, dan kunnen ze niet om de analyses en adviezen van Barbara Baarsma & Co heen. 

 

Dus blaas dit ineffectieve retro-kabinetje, met teveel incompetente patjepeeërs, zo snel mogelijk op, voer als middenpartijen een slimme, toekomstgerichte campagne en organiseer daarna een kabinet dat aan de slag kan met o.a. de adviezen van DENKWERK. Maar…. hoe groot is de kans dat dit echt gaat gebeuren in dit Trump-tijdperk. (1)

 

In het interessante, net verschenen boekje van René van Stipriaan:. “Afscheid van Nederland. Kunnen we de democratie nog redden?” (2025) kun je lezen dat we onder leiding van het rechtse en ultrarechtse smaldeel van onze politieke kaste collectief als lemmingen in rap tempo naar de klif marcheren. Het maatschappelijk debat over de urgente problemen in dit land wordt niet of nauwelijks gevoerd of vaak op een abominabel laag niveau. Feitenvrij, naar binnen gekeerd en ongeïnteresseerd in wat de wetenschappers en experts er op basis van gedegen onderzoek van vinden.

Van Stipriaan gaat in op het treurigmakende feit dat de rechtse meerderheid in de Tweede Kamer vooral kiest voor de status quo, omdat ze bang is dat ze de rechts-populisten te veel munitie geven om de electorale onderbuik nog effectiever te bespelen. Verder krijgen experts, zoals Baarsma, nauwelijks ruimte in de mainstreammedia om hun zorgen en oplossingen voor een breed publiek goed uit te leggen. En in de sociale media worden zulke experts al helemaal niet serieus genomen. Daar gaat het vooral om stompzinnige soundbites van non-valeurs en negatieve stemmingmakers.  

Wat in dit verband ook niet helpt, is dat er een schrijnend gebrek is aan politici die in staat zijn om de simplistische oplossingen van populisten overtuigend te pareren en met een aansprekend eigen verhaal te komen dat serieus op de problemen en de oplossingsrichtingen ingaat. Ze kunnen het niet of ze willen het niet….ze schuiven wel steeds dichter aan tegen de slopers van de rechtstaat en gaan liever met die rechts-populisten in een kabinet zitten om noodzakelijke veranderingen te blokkeren/traineren, om op de winkel te passen en om een paar onnozele stokpaardjes te berijden in het  belang van "de hard werkende Nederlander". Symboolpolitiek om een zo goed mogelijke uitgangspositie te creëren voor de volgende verkiezingen. Dat lijkt blijkbaar het hoogst haalbare. Aldus van Stipriaan.

Waar zijn de charismatische politici die hun nek uit durven te steken en meerderheden proberen te vinden om de urgente vraagstukken in dit land aan te pakken? Hier en daar flikkert er iets op, doet iemand z'n best, maar die komen toch niet aan de bak….niet mediageniek genoeg of effectief geframed als “zuur” of "elitair". Dus niet echt interessant voor de media die het van gelikte en simpele boodschapjes moeten hebben. Want....KIJKCIJFERS. Beetje lachen, beetje dollen, beetje ouwehoeren, maar vooral niet te moeilijk doen.

 

De heisa-makers, keutelleggers, leeghoofdige influencers en opportunistische politici met de grootste bek krijgen de meeste ruimte in de media. Zij vormen een bijna natuurlijke kongsi met de journalisten die vaak zonder veel inhoudelijke kennis van zaken vooral de onderbuiken aftasten. Simpele vragen. Simpele antwoorden. Beeldvorming. Framing. Ver weg van inhoud en diepgang. Dit kleffe circus maakt het politieke speelveld tot wat van Stipriaan noemt: “een smerige modderpoel waarin alles vastloopt”. Hij is bepaald niet optimistisch over de toekomst. In zijn boek voert hij daar ook wel overtuigende argumenten voor aan.

 

!(1)  In de Volkskrant van afgelopen zaterdag een behoorlijk ‘scarry’ interview met de zeer invloedrijke neo-reactionaire blogger/goeroe Curtis Yarvin, overtuigd Trumpist, een toonaangevende ideoloog in ultrarechtse kringen en kind aan huis bij tech-miljardairs als Musk. Hij juicht het toe dat Trump via decreten, noodtoestanden massaontslagen het staatsapparaat ontmantelt, zuivert en  saneert.  Trump moet z.i. de VS gaan regeren als een moderne monarch, als een ceo van een groot bedrijf. Yarvin verwijst vaak naar het ‘Chinese-model’ als voorbeeld om de VS te besturen. Dat werkt z.i. daar nog niet volmaakt, maar het is wel de kant die ook de VS op moet. Wat Yarvin en zijn gedachtengoed zo eng maakt, is dat hij niet zomaar een mafkezige clown als Thierry Baudte is, maar een grote speler met veel invloed op de huidige macht. Een influencer die mede heeft bijgedragen aan de intellectuele basis voor de huidige machtsgreep van het Trump-regime. Als vice-president  J.D. Vance het over ‘regime-change’ heeft dan verwijst hij openlijk naar Yarvins werken.

 

13.    Dommige verdachten en een fabulerende minister.....werden hier ethische grenzen overschreden? 

Vrijdag 31 januari 2025

 

,,De opgepakte verdachten van de kunstroof in Assen hebben zelf ingestemd met de openbaarmaking van hun namen en foto's... Ze konden kiezen: of ze onthulden waar de objecten zich bevonden, of hun identiteit werd openbaar gemaakt." Dat zei onze minister van Juistitie, David van Weel, gisteren in het Journaal over de twee opgepakte verdachten van de Assense kunstroof. Hij probeerde uit te leggen waarom hun namen en herkenbare gezichten die dag waren vrijgegeven. Iets dat bij verdachten bijna nooit gebeurt. Maar in dit geval werden de foto's en namen direct overal publiekelijk vertoond en druk besproken. Dus nog voor hun schuld bewezen is, worden ze af bestraft. Het lijkt ook erg op een schandpaalmethodiek. 

 

Hoe geloofwaardig was de uitleg van de minister? Ik heb zo m’n twijfels. Of eigenlijk: ik heb helemaal geen twijfels, want ik kan me niet voorstellen dat iemand zelf instemt met de openbaarmaking van zijn naam en foto. Dat doe je natuurlijk nooit, alleen als je niet helemaal jofel bent of onder een ontoelaatbare druk bent gezet. Want als je toch al vastzit en je weet waar de buit zich bevindt en je weet ook dat je een substantiële strafvermindering kunt krijgen als je met justitie meewerkt…dan zegt elke calculerende boef die ze allemaal op een rijtje heeft: ,,ik werk mee.“ Alles liever dan met foto en naam op de landelijke buis verschijnen en "voor het leven getekend" ofwel een eeuwige paria zijn. Dat wil geen enkel meercellg organisme. 

 

Wanneer de opgepakten niet willen zeggen waar de buit zich bevindt, dan kan ik maar twee redenen bedenken waarom ze niet toehapten en zeiden waar de buit ligt: 1. ze zijn te bang om het te vertellen, omdat de opdrachtgevers dan wraak zullen nemen op hun familie of 2. ze weten niet waar de buit is, omdat ze die direct na de diefstal hebben overgedragen aan types die de directe lijn hebben met de opdrachtgevers. Dat minister van Weel beweert dat ze de facto zelf hebben ingestemd met openbaarmaking van hun namen en foto’s lijkt me dus een leugentje. Dus ik denk dat het eerder zo gegaan is: ,,als je niet zegt waar de buit ligt, dan zetten we je kop met naam en al op de buis."  En omdat ze dat niet konden of durfden te zeggen, werden hun foto’s gepubliceerd. Ja, en dan kun je natuurlijk beweren: ze vroegen er toch zelf om, maar dan ben je een minister-onwaardig bezig. Hij lijkt op een vader die zijn zoon een klap verkoopt en dan zegt ,,je vroeg er zelf om", had je maar niet zo'n grote mond moeten hebben.

 

Foto’s publiceren van sneue kruimeldieven die voor een paar luizige eurootjes, waarschijnlijk in opdracht, een kraak pleegden waarvan ze de publicitaire gevolgen totaal niet konden overzien. En een opgefokte minister die zo onder druk werd gezet door de media en de Roemeense autoriteiten, dat ie bereid was om deze typjes levenslang te beschadigen.Het zegt iets over dit tijdsgewricht waarin de boven-ons-geplaatsten niet meer het niveau hebben om onafhankelijk van de waan van de dag even wat langer na-te-denken over de gevolgen van hun besluiten en zich vooral laten leiden door hoe ze overkomen in de media en het parlement...het gaat dus om beeldvorming. Het was gewoon een moreel laakbare actie van het Openbaar Ministerie, met het fiat van de minister, want zelfs van moordenaars, verkrachters en ontsnapte tbs-types worden bijna nooit de foto’s en volledige namen in de publiciteit gebracht. Maar nu hebben we een minister die zegt...maar ze stemden door niet te zeggen waar de buit is, toch zelf in met openbaarmaking? Ik betwijfel of deze werkwijze ethisch door de beugel kan. 

Wel was het een knap staaltje opsporingswerk van de noordelijke politie. Of zegt het snelle oppakken meer iets over het amateurisme van de kunstrovers? Een hamer kopen bij de Groningse Bouwmarkt, terwijl iedereen weet dat daar camera's hangen. Die hamer met vingerafdrukken vervolgens in een slootje naast het museum gooien. En een nummerbord van een vluchtauto gebruiken op basis waarvan simpel de naam van de eigenaar getraceerd kan worden...het werd de opsporingsambtenaren ook niet heel erg moelijk gemaakt. 😜 Maar het zal later voor het Openbaar Ministerie nog wel een hele tour worden om geloofwaardig uit te leggen waarom de kunstrovers, nog slechts verdachten, met hun wel erg opvallende koppen op de tv moesten. (jv)

NB  Fabuleren komt van confabuleren, wat een medische uitdrukking is uit de neuropsychologie...het is de naam voor een aandoening waarbij iemand evident gefantaseerde verhalen vertelt in de overtuiging dat de verhalen op waarheid berusten. Maar ik denk dat David van Weel echt wel wist dat hij de waarheid geweld aandeed. 

 

12.   De slachtoffers van grootschalige politiek gemotiveerde slachtpartijen moeten we  blijven herdenken 

Maandag 27 januari 2025

 

Het is deze week 80 jaar geleden dat het grootste slachthuis van de nazi’s, Auschwitz, door de Russen werd bevrijd. In geen enkel ander vernietigingskamp (1) werden meer Joden vermoord dan hier: 1.1 miljoen. Je kunt je van die aantallen, die wreedheden en dat lijden nauwelijks een voorstelling maken, omdat het je bevattingsvermogen te boven gaat. Alleen al dat getal van 1.1 miljoen doden in dat ene kamp. Ter vergelijking: als Israël ze niet weer tegenhoudt, trekken er de komende maanden ca 1 miljoen met grof geweld verdreven Gazanen, in lange colonnes, weer terug naar wat eens hun stad of dorp was, maar waar de meesten nu slechts desolate puinhopen zullen aantreffen. Bijna alles wat de mens nodig heeft om te leven of te overleven is er vernietigd. Waar haal je dan de kracht en middelen vandaan om toch door te gaan? En waarom zou je doorgaan? Existentiële vragen die iedereen zal hebben die alles heeft verloren.   

 

Fysieke vernietiging op grote schaal, toen in nazi-Duitsland. Culturele, sociale en infrastructurele vernietiging op grote schaal plus vele burgerdoden, nu daar in Gaza. Onvergelijkbare situaties. Onvergelijkbare aantallen doden. Onvergelijkbare wreedheden. Onvergelijkbaar lijden. Maar voor de individuen die hun hele familie gedood zagen worden en hun bestaan verwoest, en dus niets meer hebben, maakt het niet uit of die misdaad in Auschwitz, Sobibór, Gaza-stad of op de Westbank plaatsvond. 

 

Al 80 jaar worden de indringende verhalen verteld over de hel die Auschwitz was en over de hel die ook de andere kampen waren. Om ervan te leren: “dat nooit meer” is het terugkerende mantra. Helaas, de massale wreedheid is na 1945 gewoon doorgegaan en gaat nog steeds door, dus ook het lijden op grote schaal. Hoe kan dat? Omdat de wereldgemeenschap c.q. de VN te weinig machtsmiddelen heeft om het te stoppen. En omdat de zwakste partijen, toen en nu, geen geopolitieke relevantie hebben, maar ook nauwelijks politieke en militaire power om zich te kunnen verdedigen, waardoor obscure regimes met ze kunnen doen wat ze willen.

 

Zo was het toen met de Joden. Zo is het nu met de Palestijnen. En er zitten nog meer dan genoeg deporteerbare minderheidsgroepen in het verdomhoekje. Groepen die op elk moment door sluwe populisten kunnen worden misbruikt als zondebok. Let vooral op het woordgebruik…als specifieke groepen systematisch worden weggezet als minderwaardig, buitenlandse profiteurs, woke-malloten, cultuur-marxisten, joodse smousen of niet-geïntegreerde geitenneukers, dan zijn ze op enig moment echt ‘aan de beurt’. Dit soort verbale agressie kan onder de juiste voorwaarden onaarden in fysieke agressie, de eerste stap op weg naar deportaties en uitroeing. Ook in de landen waar deze minderheidsgroepen tot voor kort nog veilig leken, hebben populisten de draaiboeken klaarliggen om de rechtstaat te ontmantelen en de vervolging in gang te zetten. De Trump-administratie zal laten zien hoe snel de haatverspreiding en ontmenselijking, onder massaal applaus, kan gaan. 

 

Daarom blijven herdenkingen, zoals gisteren de Holocaust-Herdenking met haar indruk makende verhalen, essentieel. Opdat het nooit vergeten wordt. En om te waarschuwen tegen de snel oprukkende vijanden van de democratie, de rechtstaat en de mensenrechten. In de hoop ook, dat het moreel besef toch een keer bij de grote massa's doordringt en zij in opstand komen tegen de obscure krachten die specifieke categorieën burgers of ongewenste etnische groepen op grote schaal willen opofferen vanuit een abjecte ideologie of aan agressieve machtspolitiek. (jv)

 

(1) Er werden tijdens WOII door de nazi's in Duitsland en andere bezette gebieden in Midden- en Oost Europa 980 concentratiekampen ingericht, waarvan de zes grootste vernietigingskampen zijn: Auschwitz--Birkenau, Sobibór, Treblinka, Majdanek, Belzec en Chełmno. Daarnaast ook nog een aantal grote concentratie- en werkkampen waar mensen in minder grote aantallen ook de dood werden ingejaagd, met namen als Buchenwald, Bergen-Belsen (waar Anne Frank omkwam) en Mauthausen. In totaal werden er tussen 1941 en 1945 door de nazi’s in die 980 kampen samen ruim zes miljoen joden vergast, doodgeschoten, opgehangen, uitgehongerd, afgebeuld of op andere brute wijze vermoord.

 

 

Willem Frederik Hermans (1921-1995)

 

11.   Alleen ideale schoonzonen in huis of moet een irritant ratje ook kunnen?  

Zaterdag 25 januari 2025

 

Gaan we zelf het liefst alleen om met brave Hendrikken of zijn interessante, maar irritante lastpakken ook welkom? Ik denk dat ik het antwoord wel weet. Dan even vanuit een andere invalshoek: over welk soort personages lezen we nu liever: over de complexe types met de nodige rafelranden die de ene foute beslissing op de andere stapelen of over ons evenbeeld dat vooral deugt en apaiseert? Ook op deze vraag denk ik het antwoord wel te weten. Met de wereld waarin we zelf niet graag vertoeven, willen we ons wel vermaken. 

 

In NRC van gisteren stond een aardig artikel waarin werd uitgelegd dat de literatuur van de twintigste-eeuw gedijde bij ,,klootzakken, lastpakken en hufters” en dat schrijver Willem Frederik Hermans daar de exponent van was. Zeer mee eens. Niet alleen omdat Hermans volgens degenen die hem kenden soms zelf in één van die categorieën viel, maar vooral omdat die ‘antipathieke’ personages in zijn werk zo dominant aanwezig zijn. Dat maakte hem en de meeste van zijn boeken nu juist zo boeiend. Natuurlijk in combinatie met zijn grote literaire kwaliteiten.

 

De ‘menselijke ratten’ zijn in de literatuur bijna altijd boeiender dan de ‘ideale schoonzonen’. Aan de onbetrouwbare slechterik is gewoon meer literaire lol en leesplezier te beleven dan aan burgerlijke huismussen die braaf binnen de lijntjes kleuren. Zelfs Willem Frederik zou over mijn leven dus nooit een interessant boek hebben kunnen schrijven. Daar waar je in je eigen leven het liefst niet omgaat met klootzakken en hufters, misschien nog wel met lastpakken, zijn literatuur en films vaak onverteerbaar zonder personages met gemankeerde karakters. En het is een zegen voor de kunst dat 'de mens' op talloze manieren ‘gemankeerd’ kan zijn.

 

Als je er even een momentje voor gaat zitten, dan blijkt de reeks onaangename karaktertrekken, waar de ‘eigenaren’ overigens zelf weinig tot niets aan hebben kunnen doen, schier oneindig. Ik tik hier gewoon op wat mij zomaar te binnen schiet: boosaardig, gewelddadig, onbetrouwbaar, wraakzuchtig, wreed, arrogant, narcistisch, leugenachtig, machtswellustig, sadistisch, egoïstisch, manipulatief....en zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan…een keur aan karakters waarover je een indringend boek kunt schrijven of een onderhoudende film kunt maken.  

 

Maar nu ik er toch even voor ben gaan zitten…zo kan ik met hetzelfde gemak romanpersonages bedenken met ‘fijne’ eigenschappen, dus met karaktertrekken van de ideale schoonzoon: empathisch, belezen, ruimdenkend, betrouwbaar, fatsoenlijk, smaakvol, hoffelijk, integer, lief, loyaal, respectvol, altruïstisch en ga zo maar door. Ik betwijfel wel of je over dit soort personages een interessant boek kunt schrijven of een boeiende film kunt maken, zonder dat het saai of ongeloofwaardig wordt. De karakters die vaak het meest boeien, zijn die waarin een mix van rat en ideale schoonzoon geloofwaardig geïntegreerd worden. 

 

Maar nog even terug naar de beginvraag: natuurlijk wil je niet graag rattige types in je directe omgeving, laat staan over de vloer, ook niet als ze soms hoffelijk of empathisch kunnen zijn. Een empathische rat...ja, als romanfiguur, maar in mijn inner circle toch liever niet. Maar een irritante lastpak, liefst op afroep beschikbaar? Die kan wel de nodige reuring brengen in een wat al te voorspelbaar en gezapig draaiende sociale machine. Mits zo’n irritatiepukkel ook iets bijzonders te vertellen heeft of erg humoristisch is....en weer makkelijk te lozen is als het echt onaangenaam wordt. En dat is vaak het probleem: hoe raak je zulke horzels weer kwijt? 

 

Willem Frederik Hermans, voor mij de beste schrijver van de 'grote vier', kon zelf een irritante lastpak zijn. Sommigen van zijn ex-vrienden vonden, nadat hij weer eens een jarenlange vriendschap bruusk had beëindigd, dat hij zich dan ook als een hufter of een klootzak kon gedragen. Vaak was ie charmant en wellevend, maar dan ineens kon je het zomaar verknald hebben en werd je publiekelijk frontaal aangevallen of zonder uitleg als grof vuil aan de kant gezet. Hij, de man die iedereen meedogenloos en compromisloos de maat kon nemen of neersabelen, kon zelf absoluut niet tegen kritiek of tegen personen die hem ook maar minimaal irriteerden. Zelfs zijn beste vrienden moesten permanent op hun woorden letten wilden ze vrienden blijven. Had je je publiekelijk aardig uitgelaten over één van Hermans vele vijanden, dan kwam je in de gevarenzone. 

 

Als WFH, net als Trump, ook maar even aan de loyaliteit van vrienden twijfelde, dan verbrak hij de vriendschap, vaak voor altijd. Op dit punt was hij kritischer dan “wij-gewone-mensen”. Op het pathologische af. Als "wij-gewone-mensen" Hermansiaans zouden omgaan met onze nabije medemens, dan hielden we geen vriend, kennis, familielid of goede buur meer over. Ja, misschien een paar slaafse slijmerds... maar dan nog liever een paar irritante lastpakken op bezoek....of desnoods helemaal alleen blijven, zonder vrienden. (jv)

 

10.     “Het Amerikaanse verval is voorbij” zegt de Keizer…. “Het verval is nu begonnen”…zegt het denkende deel der natie.

Dinsdag 21 januari 2025

 

“Vanaf dit moment is het Amerikaanse verval voorbij…de bevrijding is begonnen…de gouden eeuw begint nu” orakelde de nieuwe president gisteren direct na zijn inauguratie in het Capitool.

 

Hij was weer als vanouds: de leugens, de hyperbolen, de dreig-taal, de narcistische retoriek, het xenofobe gedachtengoed, de voodoo-economie, de sneue opschepperij en, natuurlijk, het is zijn ‘unique selling point’: het zo bot mogelijk beledigen van politieke tegenstanders. Tegenstanders die dat gisteren, op twee meter afstand, gelaten moesten ondergaan in een vijandige leeuwenkuil met Trumpiaans klapvee. Biden, Harris, Clinton, Bush en Obama kunnen daar ongetwijfeld tegen en ze weten wie het zegt, maar toch…ze zullen zich ongemakkelijk hebben gevoeld bij dit optreden van die dwaze, gevaarlijke en van elk elementair fatsoen gespeende poenerige patser. Een man die over drie evidente drijfveren beschikt: financiële hebberigheid, machtshonger en wraakzucht.

 

Maar 77.3 miljoen Amerikanen hebben, in vrije verkiezingen, wel hun stem op Trump uitgebracht en hem voor de tweede maal tot hun president gekozen. Hij kreeg 2.3 miljoen stemmen meer dan Harris, vergaarde 58%  van de kiesmannen, won in de 7 swing-states en haalde een meerderheid in het Huis en de Senaat. Dan heb je in de VS een super-mandaat om in ieder geval tot de volgende Congres-verkiezingen, over twee jaar, je goddelijke gang te gaan. Nou, dat zullen we dus gaan merken. Overal in de wereld, maar natuurlijk vooral in de VS zelf. Er zullen daar grote groepen zijn die het nog moeilijker krijgen dan ze het al hadden, maar ook (evident kleinere) groepen die het nog meer voor de wind zal gaan. En als het gaat om de mondiale klimaatcrisis en om de economie en veiligheid in Europa mogen we onze borsten nat maken.

 

Trump is niet alleen in de VS mateloos populair, maar ook hier in Nederland staan de rechts-populisten vol bewondering hard te klappen voor deze hofnar. Ze zullen, mede door zijn winst, steeds meer zelfvertrouwen krijgen en luidruchtiger worden in de politiek en de media. Zij zien in hem de Messias die hun van dienst kan zijn op het pad naar de macht hier.

 

Maar de meer rationele waarnemers zullen toch bezorgd naar die herverkiezing van Trump kijken en met een aantal prangende vragen blijven zitten. Wat gaat het betekenen voor de spanningen en veiligheid in de wereld, voor de opwarming van de aarde, voor de mondiale welvaartsgroei, voor digitale en politieke macht van de superrijke tech-bazen en voor de democratie, de rechtstaat en de minderheidsgroepen in de VS? Natuurlijk moeten we de preciese effecten van heel wat concrete beleidsmaatregelen nog even afwachten, maar als ik mijn observaties op een rij zet op basis van wat we nu al weten over het Trump 2.0 regime, dan is er weinig aanleiding voor een optimistisch gemoed:

 

1. Het recht van de sterkste wordt nog dominanter op het wereldtoneel i.p.v. het internationaal recht
2. De onbeschoftheid, leugenachtigheid en dreig-cultuur is weer terug in het Witte Huis
3. Eng-nationalisme, xenofobie en voodoo-economie gaan de politieke prioriteiten bepalen
4. Surrealistische retoriek en populistische ophitserij zullen de sfeer in VS gaan verzieken
5. Deze concentratie van macht in één persoon, zonder wezenlijke tegenmacht, kan gevaarlijk worden
6. De benoeming van diverse half-gestoorde rechts-extreme regeringsfunctionarissen is uniek
7. De benoeming van rancuneuze complotdenkers als bazen van FBI en CIA heeft staatsgevaarlijke kanten
8. De massadeportatie van ongedocumenteerden is inhumaan en economisch schadelijk
9. Ambtenaren die het Trumpisme in weg staan, worden door loyale ja-knikkers vervangen
10. Tech-reuzen en miljardairs worden toegelaten tot de politieke macht: een gevaar voor de democratie
11. De vrijlating van de veroordeelde Capitool-bestormers is een bedreiging voor de rechtstaat
12. De extra belastingvoordelen voor de superrijken zal de arm-rijk-kloof in de VS verder vergroten
13. De heksenjacht op alles wat extreemrechts als woke en gender heeft geframed, bedreigt de vrijheid
14. Het klimaatbeleid van de VS gaat de shredder is zodat de opwarming fijn door kan gaan
15. Het ongeremd boren maar olie en gas in natuurgebieden bedreigt kwetsbare ecosystemen
16. De aangekondigde handelsoorlogen zullen grote schade toebrengen aan diverse economieën 
17. Het forceren van een vredesdeal door Trump in Oekraïne kan een existentiële bedreiging gaan vormen voor Europa
18. Het uit elkaar laten spelen door Trump kan Europa politiek, militair en economisch sterk verzwakken
19. De VS stappen uit de Wereldgezondheidsorganisatie WHO, waardoor vele hulpprogramma's dreigen te worden stopgezet.

 

Het speelveld voor een redelijke, rationele en humane politiek in de VS en in de landen die van de VS afhankelijk zijn, is met de herverkiezing van Trump een stuk kleiner geworden. Met nieuwe onduidelijke spelregels, die door de herkozen president eenzijdig dreigen te worden opgesteld, waarna hij ook nog eens als een bazige arbiter zal bepalen hoe die regels uitgelegd moeten worden. America First, zoveel is wel zeker en als je niet full swing met hem meedoet, zit je in het kamp van de vijand.

 

Het enige lichtpuntje dat ik kan bedenken is dat Trumps visie, onderhandelingstactieken en beleidsvoornemens hopelijk een wake-up- call zijn in de meeste EU-landen. Je mag er nu toch van uitgaan dat de verantwoordelijke leiders de risico’s van “ieder-voor-zich” slijmen en dealen met Trump te groot vinden en dat de geesten onderhand rijp zijn voor het doorbouwen aan een sterke Europese eenheid. Ons uit elkaar laten spelen door Trump zou Europa tot een mak schaap maken, dat nauwelijks meer kan beslissen over haar eigen vitale belangen.

 

We kunnen als Europese landen beter niet al teveel piepen en klagen over de herverkiezing van Trump, want dat is een fact of life, maar we moeten vanaf nu wel alles in het werkt stellen om zo eensgezind, slim, creatief en zelfbewust mogelijk te anticiperen op zijn beleidsmaatregelen. Met 450 miljoen consumenten, meerdere technologisch zeer kansrijke sectoren, een hoogontwikkelde economie, een hoogopgeleide beroepsbevolking en uiterst betrouwbaar rechtssysteem kan ook Europa een grote speler op het wereldtoneel zijn/blijven/worden waar de VS wel degelijk rekening mee moet houden. Mits we onze kansen gezamenlijk goed gaan uitspelen. (jv)

 

9.  Gaza......wordt de volledige vernietiging nu echt gestopt of slechts tijdelijk uitgesteld?

Vrijdag 17 januari 2025 

 

Foto in de Volkskrant van vandaag: zo ziet 60% van bebouwde omgeving van Gaza eruit….ook is 70% van de wegen onbegaanbaar gebombardeerd, zodat transporten met hulpgoederen en materiaal voor een wederopbouw zullen stagneren, dus daar is door Israël goed over nagedacht....

 

Uit het commentaar van de NRC-hoofdredactie van vandaag: "negen van de tien huizen zijn verwoest of beschadigd.... bijna alle scholen en de helft van de ziekenhuizen zijn verwoest....90% van de bevolking is 'on the run'....er is volstrekt onvoldoende voedsel, water, medicatie en behuizing...en dus is er honger, trauma, ziekte en kou....de oorlog in Gaza heeft de wereld op haar aller lelijkst laten zien...ook Nederland." 

 

Volgens VN-gezand Sigrid Kaag in Nieuwsuur van vandaag ,,kunnen de kosten voor wederopbouw en humanitaire steun oplopen tot € 100 miljard." Voor het op korte termijn opbouwen van de vitale infrastructuur, zoals ziekenhuizen, scholen, wegen en water- en energievoorzieningen is ca € 15 miljard nodig. Wie gaat dat betalen? Zonder stabiele overheidsdiensten, en die zijn volledig verdwenen, zal de investeringsbereidheid van buitenlandse partijen minimaal zijn.

 

Omdat Gaza naar het "Stenen Tijdperk" is gebombardeerd kan het een soort jungle worden waar het recht van de sterkste geldt en criminele organisaties misbruik gaan maken van de afwezigheid van elke vorm van orde en gezag. De combinatie van een gigantische schaarste op alle terreinen en de binnendruppelde steun van donorlanden en ngo's is een ideaal battlefield voor de sterksten, de slimsten en de amorelen. Hoe dit te voorkomen? De ervaren VN-hulporganisatie UNWRA zou hier met haar decennia-lange ervaring haar onmisbare rol kunnen spelen.  Maar zij is door Israël verboden. Waarom? Formeel om de nooit bewezen beschuldiging van Hamas-infiltratie. Maar de echte reden is, volgens insiders die niet alles zomaar overnemen wat Israël beweert, omdat UNWRA de afgelopen tientallen jaren qua onderwijs en alle humanitaire basisbehoeften Gaza "draaiende" hield.  Maar waarnemers ter plekke vermoeden dat UNWRA door Israël m.n. werd verboden om de uithongering te versnellen. En Nederland hobbelde hier, met het stopzetten van de financiering van UNWRA, ook braaf achter Israël aan. 

 

Komen de Gazanen hier ooit nog bovenop? Het lijkt nauwelijks mogelijk. Vele families hebben een of veel meer doden of gewonden te betreuren en de meesten van de ruim 2 miljoen Gazanen hebben niets meer. Maar wat de toekomst ook brengt: vele generaties zijn verloren generaties....zonder enig perspectief op een normaal leven en vol met verzengende haat om wat hen en hun familie de afgelopen 15 maanden (en afgelopen 76 jaar) is aangedaan. Hamas heeft er volgens insiders door al dit Israëlische geweld meer strijders bijgekregen dan ze op het slagveld heeft verloren. Hoe moet die door geweld en onderdrukking gecreëerde haat slijten? Of slijt die nooit? Het verhaal van de zich almaar herhalende Nakba wordt al vanaf 1948 van generatie op generatie doorgegeven. Zoals de genocide op de Indianen in de VS en de Armeniers in Turkije in het collectieve bewustzijn zal blijven rondspoken, zal ook "Gaza" blijven opspelen.

 

Maar er schijnt nu een vredesregeling te liggen die zondag moet ingaan….echter, tot die tijd probeert Israël nog zoveel mogelijk gebouwen plat te bombarderen…je kunt het via alle nieuwszenders zien gebeuren ....waarom nu nog bombarderen?....omdat het kan.....dus waarom niet?....dat daar op de valreep nog een paar honderd Palestijnse vrouwen en kinderen voor moeten sneuvelen? ,,Ach, wat maakt dat uit op die vele tienduizenden die hen zijn voorgegaan?" kun je cynisch denken. Dat land is in zo'n diepe morele put gevallen, dat ze daar nog moeilijker uit gaat komen, dan de Gazanen uit hun hel.

 

En hoezo vredesregeling? Het zou best wel eens één groot spel van misleiding kunnen blijken....want, als er al vanaf zondag een tijdelijk staakt-het-vuren komt, kan er na zes weken, als alle Israëlische gijzelaars vrij zijn, zomaar een argument bedacht worden om de bombardementen te hervatten, de voedseltransporten af te knijpen en de vernietigingsklus definitief af te maken: het doden of verdrijven van zoveel mogelijk Palestijnen, om daarna grote delen van Gaza te annexeren. Job done. 

 

Wie houdt Israël tegen? Europa niet. Trump niet. En ook Nederland zal die slachtpartijen en etnische zuiveringen, ook op de Westbank, blijven faciliteren, want, zo luidt het sleetse lulpraatje vanuit dit kabinet: je kunt alleen maar een matigende invloed op de politiek van Israël uitoefenen als je goeie vriendjes met ze blijft, ze moreel en materieel blijft steunen en werkt via "stille diplomatie". Die diplomatie is tot dusver zo stil geweest, dat niemand er iets van gemerkt heeft, ook niet van die "matigende invloed". Maar later natuurlijk wel de handen in onschuld wassen en janken: "wier haben es nicht gewusst". (jv)

 

NB...Hamas verspreidt het vrijlaten van de nog resterende 98 Israëlische gijzelaars in partjes over de afgesproken eerste zes weken van het akkoord om zo de kans te verkleinen dat Israël nog vóór het einde van de eerste fase al weer begint met bombarderen. Hamas laat uiteindelijk wél alle gijzelaars vrij. Israël doet dat niet. Zij laat maar een beperkt deel 'los' van de ca 6000 "gegijzelde" Palestijnen, die de afgelopen jaren m.n. op en rond de Westbank lukraak zijn opgepakt en vervolgens in het keiharde regime van de "administratieve detentie" zijn geplaatst. Zonder vorm van proces, zonder formele beschuldiging en zonder advocaat. Een groot deel van hen wordt zo al jaren onder erbarmelijke omstandigheden vastgehouden. Een onrecht dat bij alle ellende in Gaza meestal buiten het dagelijkse nieuws blijft. Net zoals het snel oprukken van de militante kolonisten die steeds meer bezet gebied annexeren en de Palestijnse dorpelingen daar wegjagen. Die stiekeme etnische zuivering tegen legitieme grondeigenaren gaat in ieder geval in rap tempo gewoon door. Who cares.

 

8.    In tijden van crisis heb je ook inspirerende verhalen van hoop nodig

Donderdag 16 januari 2025

 

Op pagina 2 van de boekuitgave van haar Huizinga-Lezing 2024 (1) schrijft Beatrice de Graaf dat Nederlands ,,grootste historicus”, en auteur van Herfsttij der Middeleeuwen, Johan Huizinga, vaak werd weggezet als een ,,conservatieve, zo niet reactionaire cultuurpessimist”. In haar lezing nuanceert, of beter nog corrigeert zij dit beeld overtuigend. Zij ziet in het werk van Huizinga juist ook het optimisme en de hoop verwoord die we in crisistijden nodig hebben.

 

Huizinga was volgens haar wel een complexe persoonlijkheid en ook zijn geschriften getuigen daar van. We kunnen daarin tegenstrijdige uitlatingen vinden, aldus de Graaf: pessimistische constateringen en hoopvolle verwachtingen, gefoeter op moderne techniek en geloof in vooruitgang. Hij besefte wel dat het ‘grote verhaal’ mensen vooral in crisistijd troost en houvast kunnen bieden, verhalen waarin een grondtoon doorklinkt van mededogen voor het tekort van de ander en een verlangen naar vrede en recht. Verhalen ook waarin het gaat om het nastreven van de zeven kardinale deugden van Aristoteles: wijsheid, dapperheid, rechtvaardigheid, beheersing, geloof, hoop en liefde .

 

De Graaf plaatst deze humanistischer invalshoek van Huizinga tegenover de denkbeelden van ondergangsdenkers als Oswald Spengler en de moderne rechts-populisten met hun ondermijnende, klagende, opruiende en alarmistische verhalen zonder een serieus perspectief, die juist haaks staan op die zeven deugden van Aristoteles, maar hun zingeving vooral zoeken in de rancune-politiek van wraak en vergelding en in liefde voor de eigen kleine in-group, maar die de haat jegens de ander aanwakkeren.  

 

In die populistische verhalen horen we de autoritaire neiging om de instituties van democratie en rechtstaat af te breken, omdat die hun eigenbelang in de weg staan. Deze afbraak- en vijandbeeld-verhalen zijn ook sterk gebaseerd op de filosofie van de Duitse rechtsgeleerde en ideoloog van de nazi’s Carl Schmitt, die als leidend politiek principe koos ,,dat vijandschap een natuurwet is en dat rechtvaardige vrede een illusie is en zelfs schadelijk kan zijn…een primitief beginsel, omdat het slechts gaat om de vraag wie er mag heersen, en wie er overheerst moet worden” aldus de Graaf op pagina 31.

 

Maar de historicus maakt in haar leerzame lezing duidelijk dat we er, in de geest van Huizinga, niet aan ontkomen om juist in crisistijd verhalen te ontwikkelen vanuit een grondhouding van amor mundi, dus verhalen ,,gegrond in liefde voor de wereld en haar beschaving.” Dat in deze gevaarlijke tijd het radicale, rancuneuze en antidemocratische narratief  het discours domineert, maakt het nog urgenter om juist nu de verhalen met de deugden van Aristoteles overtuigend over het voetlicht te brengen.

De boodschap van de Graaf is eigenlijk dezelfde als die welke Noah Yuval Harari in zijn boeken uitdraagt: zonder zo’n samenbindend verhaal met lichtpuntjes en hoop gaan we de strijd met de vijanden van de vrije en humane samenleving dik verliezen. Dat zij in haar lezing ook niet onder stoelen of banken steekt dat haar inspiratie voor deze boodschap niet alleen op de rede, rechtvaardigheid en menselijkheid is gebaseerd, maar ook op haar onwankelbare geloof in God moeten we dan maar even voor lief nemen. 🤪 Een rationele, wetenschappelijke bovenbouw, gekoppeld aan een niet-rationele onderbouw.....het staat origineel en wetenschappelijk denkwerk op hoog niveau blijkbaar niet in de we. (jv)

 

(1)    Wij zijn de tijden. Geschiedenis in crisistijd. Huizinga-Lezing 2024. Beatrice de Graaf.

 

7.    Zijn jongeren bereid om tegen dictaturen te vechten voor hun vrijheid?

Woensdag 15 januari 2025

 

In de categorie “vrij zinloze onderzoekjes” zag ik gisteren in het tv-programma EenVandaag hoe het EenVandaag-panel denkt over de herinvoering van de actieve militaire dienstplicht. Ik noem het “vrij zinloos” omdat door leger en Haagse politiek helemaal niet wordt overwogen om de dienstplicht (die nooit is afgeschaft) weer te activeren. Dus waarom moest zoiets worden onderzocht? Wat was de urgentie? 

 

Maar ook de uitkomsten van deze niet-representatieve panel-raadpleging zeggen weinig: 58% van de panelleden vindt reactivering een “goed plan” en 32% vindt het een “slecht plan”. Nou en? Ook blijkt dat maar 20% van de jongeren (18 t/m 44 jaar) bereid is te vechten, mochten we ooit worden aangevallen. Het verbaast me niets. Ook uit meerdere Europese onderzoeken blijkt dat Nederland de laagste “sneuvelbereidheid” heeft als het gaat om de eigen landsverdediging. Wij zijn nu eenmaal een hedonistisch volkje dat vooral met zichzelf bezig is en weinig heeft met “iets doen voor het collectief”. En dat geldt echt niet alleen voor jongeren.  

 

In deze uitzending mochten ook twee studenten wat uitgebreider uitleggen hoe zij tegenover de reactivering van die de dienstplicht stonden en waarom zij wel of niet bereid waren zelf te gaan vechten. Het aardige van dit item was dat je zo twee diametraal tegenover elkaar staande opvattingen over dit vraagstuk kreeg. Het waren overigens geen studenten waarvan je dacht: die zijn enigszins bekend met geopolitieke vraagstukken.  

 

De student medicijnen (vrouw) maakte duidelijk er niet aan te denken om het leger in te gaan en zeker niet om mee te gaan vechten tegen een ander land als dat ons bedreigt, want, zo zei ze, zij was ,,juist voor de-escalatie en vrede….en niet voor oorlog”. Verder had zij niets met de huidige politici die ons waarschuwen voor een mogelijke oorlog: ,,dat zijn mijn politici niet…zij laten zich manipuleren door de wapenindustrie die alleen maar belang heeft bij zoveel mogelijk oorlog.” Dit standpunt neigt toch een beetje naar wensdenken en complotdenken. En natuurlijk is ieder normaal mens voor vrede, maar als die oorlog er toch komt en we onze democratie echt moeten verdedigen tegen een agressor? Dan hoef je niet op haar te rekenen. Laat anderen maar vechten. Dus wel de lusten, maar niet de lasten van onze democratie.

 

De andere student, rechten, (man) zei eerlijk dat hij niet stond te trappelen om te gaan vechten, maar dat als wij aangevallen zouden worden er weinig anders opzit, want ,,je moet je land en je familie toch verdedigen tegen vijandige landen die onze waarden bedreigen?” Maar hij schatte de kans dat hij ooit naar het front zou moeten niet als erg hoog in, omdat de Russen naar zijn mening niet snel een sterke NAVO zouden aanvallen. Een goed doordachte reactie lijkt me, die ook getuigt van een behoorlijke dosis maatschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel.   

 

Op basis van wat beide studenten naar voren brachten, kun je stellen dat zij uitgaan van twee totaal verschillende wereldbeelden. De medicijnstudent is een naïeve utopist. De rechtenstudent een praktische realist. De utopist beziet de wereld zoals we graag willen dat ie zou zijn, een wereld met vooral redelijke leiders en redelijke landen, die bereid zijn om conflicten langs diplomatieke weg aan de onderhandelingstafel te bespreken en elkaar niet met wapen te bedreigen, en elkaar zeker niet met legers binnen te vallen en plat te bombarderen. Ja, in zo’n wereld kunnen partijen de-escaleren via rationele en redelijke onderhandelingen. Alleen, helaas, in zo’n wereld leven we niet…hebben we nooit geleefd…en zullen we waarschijnlijk ook nooit leven. Het is een uitermate naïeve visie op de wereld en de mensheid. Want op mondiaal niveau is de wereld deels een jungle waar het recht van de militair en economische sterkste doorslaggevend is. 

 

De realist beziet de wereld daarom zoals die is, een wereld waarin democratieën permanent worden bedreigd door oorlogszuchtige dictaturen, die elke zwakte van hun tegenstander zullen uitbuiten, hen zo mogelijk hun wil zullen opleggen en, als ze de kans krijgen, andermans gebieden zullen veroveren. De agressors kunnen daar alleen van worden weerhouden via substantiële afschrikking en de zekerheid dat zij de hoogste prijs betalen als ze het toch proberen. Als democratieën niet bereid zijn om zo’n geloofwaardig systeem van afschrikking op te tuigen en dus blijkbaar niet bereid zijn om voor hun kernwaarden (ook letterlijk) te vechten, dan is het met onze democratie, vrijheid en welvaart snel gedaan. De realist erkent dit. De utopist vindt dit gevaarlijke oorlogsretoriek en denkt dat er ook met dictators op basis van internationale wetten redelijk is te onderhandelen. De utopisten zijn na de Russische inval in Oekraïne, nu al weer bijna drie jaar geleden, blijkbaar opgehouden met denken. In ieder geval zijn ze niet veel wijzer geworden. 

 

Dat de wapenindustrie hier ook zo haar belangen heeft, is evident. Hoe meer conflicten hoe meer omzet zij draaien. De macht van het militair-industrieel-complex moet ook strak mogelijk politiek worden bewaakt. Maar je kunt nu eenmaal geen afschrikkingsmacht opbouwen zonder voldoende moderne wapensystemen. En in een betere wereld zouden we dat geld heel veel nuttiger kunnen besteden. Maar, zoals gezegd, in zo’n wereld leven we nu eenmaal niet. Dus laat ook onze pensioenfondsen investeren in de Europese wapenindustrie, dan zitten ze als 'mede-eigenaren' dicht bij het vuur en zijn onze  pensioenuitkeringen ook in de toekomst tenminste veiliggesteld😜. (jv)

 

6.   Hoe manoeuvreer je je brein in een modus waarin je met meer voldoening kunt leven?

Dinsdag 14 januari 2025

 

In de Volkskrant van afgelopen zaterdag besprak Suzanne Weusten het boek van ene Ernst-Jan Pfauth: “Intentioneel leven”. De schrijver leidde, zo lezen  we, in materieel opzicht een succesvol leven, maar sleepte zich verveeld door zijn bestaan. Genoeg geld, ‘spulletjes’ en sociale contacten, maar erg tevreden werd ie niet van. Daar wilde hij zo rond z’n 29-ste iets aan doen. Hij stelde voor zichzelf een aantal leefregels op en paste die naar eigen zeggen ook consequent toe.

 

Als je een uurtje grasduint op het internet dan kun je heel wat vergelijkbare gevallen vinden, van ‘zoekenden’ die voor zichzelf meer of minder strenge leefregels opstellen….om meer betekenis aan hun leven te geven…om uit een routineuze sleur te komen ….om weg te komen uit gemakzuchtig hedonisme ….of om te voorkomen dat de tijd, dus het leven, als zandkorrels tussen hun vingers wegglijdt, zonder dat ze iets wijzer zijn geworden of het gevoel hebben iets nuttigs te hebben gedaan. Verloren tijd. 

 

Ieder  kan zo z'n eigen redenen hebben om een op maat gesneden setje leefregels op te stellen. Op basis van wat ik er zoal over gelezen heb, en eigen ervaringen, zou ik de volgende top-10 kunnen opstellen, die mij persoonlijk wel aanspreekt:

1. Leef (zelf-)bewust, minimalistisch, fysiek actief, duurzaam en planmatig
2. Stel wekelijks een to-do-lijstje op en werk dat ook gedisciplineerd af
3. Inventariseer regelmatig reflectievragen en doordenk die ook periodiek
4. Maak je niet te druk om zaken waar je toch geen invloed op kunt uitoefenen
5. Leg je belangrijkste waarden vast en handel daar ook naar
6. Voorkom dat je in een hedonistische tredmolen terecht komt
7. Laat je niet afleiden door sociale media
8. Train jezelf in het bestrijden van je uitstelgedrag
9. Weest tevreden met wat je hebt i.p.v. steeds méér te willen
10. Blijf levenslang leren en leer ook van je mislukkingen

 

Nou, hier kun je wel even mee vooruit. Voor elk wat wils lijkt me. Weusten merkt in haar VK-recensie terecht op dat je bij het consequent toepassen van zulke leefregels niet zonder de inzichten uit de neuropsychologie kunt. Want je kunt je wel van alles voornemen, maar je eigen brein daarna ook in de gewenste richting manoeuvreren, dat gaat zomaar niet. Ook niet als je weet dat die leefregels beter voor je zijn. Waarom lukt dat maar niet? 

 

Hier staan, de schrijver Willem Elsschot parafraserend, gewoon neurologische wetten in de weg en praktische bezwaren c.q. talloze uitvluchten die het brein doorgaans weet te bedenken om verstandigste keuzes uit te stellen of te ontlopen. Ons brein is nu eenmaal doorgaans gemakzuchtig en sterk gericht op de korte termijn. En ga daar maar eens tegen in. Dat vraagt o.a. om wilskracht: de drive om je doelen te bereiken tegen je primaire impulsen en verborgen verleiders in. De één heeft het in ruime mate meegekregen, maar de ander mist het totaal. De meeste mensen, schat ik in, zitten er een beetje tussen in.

 

Maar wil je succesvol je eigen leefregels ook in praktijk kunnen brengen, dan heb je op z’n minst een behoorlijke hoeveelheid doorzettingsvermogen nodig. Dit vermogen heb je, zoals alle karaktereigenschappen, niet zelf kunnen uitkiezen. De neurowetenschap leert ons dat onze karaktereigenschappen voor een belangrijk deel genetisch bepaald zijn en daarna vooral via opvoeding en andere leerprocessen in de eerste achttien jaren van het leven zijn ‘vervolmaakt’. Hier had je als individu zelf niet of nauwelijks invloed op. Je had mazzel of pech.

 

Kortom: met voldoende power ingaan tegen de oeroude reflexen van snelle en gemakkelijke behoeftebevrediging….of keihard knokken om je doelen te bereiken…..als je dat niet lukt, heb je in ieder geval minstens één valide excuus:  je kunt er zelf een bal aan doen…je hebt gewoon pech gehad bij het uitdelen van wilskracht. Maar misschien ook wel bij de  toedeling van al die andere competenties die doorgaans bepalend zijn voor de mate van succes in het leven, maar waar je zelf nooit invloed op had.  (jv)

 

5.   Gaza: de aantallen doden werden niet overdreven, ze blijken zelfs heel veel hoger.

Maandag 13 januari 2025

 

Het ministerie van Volksgezondheid in Gaza liet twee weken geleden weten dat na vijftien maanden bombarderen, schieten en uithongeren de teller daar nu op 44.000 gedode Palestijnen staat. De Israëlische propagandamachine laat dan altijd direct weten dat die cijfers natuurlijk overdreven worden en niet te vertrouwen zijn omdat het betreffende ministerie ‘onder controle van Hamas staat’. En ons Journaal neemt dat twijfel zaaien dan altijd braaf over, zoals veel van de evidente oorlogspropaganda uit het Netanyahu-kamp hier wél snel ‘voor waar’ en als kloppende feiten worden doorgegeven.

 

Maar ineens kwamen er het afgelopen weekend uit onverdachte hoek cijfers die duidelijk maken dat het allemaal nog veel erger is. “41% meer doden in Gaza” meldt NRC zaterdag. De nieuwe cijfers werden vrijdag j.l. gepubliceerd in het prestigieuze Britse medische tijdschrift The Lancet.  Daarin wordt gesteld dat er tijdens de eerste negen maanden van de oorlog tussen Israël en Hamas bijna 64.000 doden zijn gevallen. Daar moeten de doden die zijn gevallen in de afgelopen zes maanden zijn gevallen dus nog bij worden opgeteld om een actueel beeld te krijgen.

 

Volgens de Lancet-groep wetenschappelijke onderzoekers, geleid door Groot-Brittannië, bestaat 59% van de sterfgevallen uit vrouwen, kinderen en mensen ouder dan 65 jaar. In het dodental van die 64.000 zitten volgens de Lancet nog niet eens de mensen die omkwamen door gebrek aan zorg of voedsel, en ook de duizenden vermisten - waarvan een deel vermoedelijk begraven ligt onder het puin – worden niet meegeteld. Het werkelijke dodental in de onderzochte negen maanden ligt dus zeker nog heel veel hoger dan 64.000.  En wordt het getal geëxtrapoleerd naar de vijftien maanden die de oorlog nu al duurt, dan zal het aantal doden dicht bij de 100.000 liggen.

 

Vorige maand wees een rapport van Human Rights Watch (HRW) uit dat Israël Palestijnen in Gaza opzettelijk de toegang tot voedsel en schoon water ontzegt, wat zou hebben bijgedragen aan de verspreiding van ziekten en vermoedelijk duizenden doden heeft veroorzaakt. En voor zorgbehoevenden is de situatie ook uitzichtloos:  Artsen Zonder Grenzen meldde verleden woensdag dat drie ziekenhuizen in Gaza op het punt staan te sluiten wegens een gebrek aan brandstof, waardoor er geen elektrische apparaten meer kunnen draaien. En de rest van de zorginstellingen is zo kapotgeschoten dat ze nauwelijks nog functioneren. De vaak zwaar gewonde patiënten en pasgeborenen die het zonder die ziekenhuiszorg niet redden, kunnen geen kant op en dat geldt ook voor de nieuwe gewonden.

 

Opvallend is dat NRC het Lancet-onderzoek met deze toch behoorlijk schokkende nieuwe cijfers pas in een relatief klein artikeltje op pagina 11 bespreekt. In de Volkskrant kon ik er helemaal niets over terugvinden, terwijl het zaterdag op CNN een half uur onderwerp van discussie was.

 

Zijn we hier nu al zo afgestompt, dat het eigenlijk niet zoveel meer uitmaakt….44.000 …64.000….of 100.000 doden? Hoe hoger de aantallen doden, gewonden en ontheemden, hoe meer het blijkbaar abstracte statistiek wordt, waarin ‘de mens’ letterlijk is weggecijferd. (jv)

 

 

4.   Stoïcisme als overlevingsmechanisme in een gevaarlijke en wrede wereld?

Woensdag 8 januari 2025

 

Ja, en toen lag er half december weer een stapel WereldNatuurFonds-kaarten op de eettafel waarmee we familie en vrienden een vrolijke kerst en een gelukkig nieuwjaar zouden wensen. We doen het al sinds mensenheugenis. Is het een mooie traditie of een plichtmatig gebeuren dat je net zo goed kunt vervangen door een mailtje of een appje? Wij van de 75-plus-brigade vinden nog steeds het eerste, maar of we het volhouden is nog maar de vraag. Want wat moet je er in hemelsnaam nog voor een 'betekenisvolle boodschap’ bijschrijven. Je beperken tot “een goed en gezond 2025” is weliswaar gemeend, maar wel kaal en ook een beetje cliché. Maar met welke originele en/of opbeurende woorden moet je anderen dan wel naar het nieuwe jaar ‘begeleiden’?

 

Wat voor soort geluk en plezier moet je je naasten, die het vaak zelf best goed hebben, toewensen voor een jaar waarvan je nu al zeker weet dat het leed van de wereld elke dag weer met bakken tegelijk op ons afkomt? Een jaar waarvan je ook kunt voorspellen dat het in eigen land en waar ook ter wereld met zoveel mafkezen aan het roer alleen maar slechter, gevaarlijker en ellendiger wordt. Dan kun je iedereen wel een ‘gelukkig nieuwjaar’ wensen, maar wat zegt het? Wordt het onderhand niet een wat leeg, bijna cynisch mantra? Want iedereen met een beetje inlevingsvermogen wordt natuurlijk niet persé gelukkig als hij hoort, leest en ziet hoe er drie uur, of nog minder, vliegen hier vandaan gemoord en vernietigd wordt. Je wordt er elke keer weer vooral droevig van of razend over.

 

Maar ook roepen al die verontrustende verhalen en akelige beelden gevoelens op van opperste vervreemding…vanuit je eigen luxe situatie laat je dit alles op je inwerken, maar je bent de facto geen onderdeel meer van die echte wereld en van die echte mensen met wie het niet-goed of zelfs heel-slecht gaat. Je zit erbij en kijkt ernaar. Je voelt je machteloos. Ja, maar wel 'gelukkig nieuwjaar gewenst' jij. Zou het? Kan het? Ja, waarom niet...wij hebben toch genoeg momenten waarop we genieten van het leven en ons laven aan mooie cultuur, goede boeken, fijne muziek en interessante gesprekken? Nou dan....Wegkijken is toch ook een optie?  

 

Maar hoe blijf je mentaal overeind in zo’n wrede en gevaarlijke (externe) wereld die je meestal van grote afstand, maar tegelijkertijd ook weer zo dichtbij, als toeschouwer gadeslaat? Hoe voorkom je dat je er depri van wordt? Of blijft hangen in een hevige staat van boosheid? Of misschien nog wel erger: hoe voorkom je dat je er onverschillig of cynisch van wordt? Hoe gaat het doorsnee brein hiermee om?

 

Dan heb je misschien toch wel mazzel als je over een brein beschikt dat automatisch gaat zoeken naar een bruikbaar overlevingsmechanisme. Een mechanisme waarbij je wél het vermogen houdt om je boos te maken over de politieke dwazen en droevig te worden van het leed van die talloze pech-hebbers, maar ook een mechanisme dat die negatieve emoties en nare stemmingen op enig moment kan begrenzen…uit zelfbehoud. Omdat niemand er beter van wordt als jij wegzakt in een verlammend negativisme. In mijn blogje van 1 januari haalde ik hiervoor de Stoïcijnen van stal en vatte hun redeneringen samen om onze onlustgevoelens over de kommervolle momenten in het bestaan van onze medemens (of onszelf) hanteerbaar te maken. 

 

M.b.v. de rationele raadgevingen van de Stoïcijnen kun je je gewoon blijven engageren met en opwinden over alles wat er verkeerd gaat in de kleine en grote wereld, maar tegelijkertijd je eigen onlustgevoelens daarover in een relativerende context plaatsen. Je bagatelliseert daarmee niet de rampen die er gaande zijn of nog komen en ook niet de ellende van de slachtoffers, maar je kanaliseert je gevoelens daarover naar rustiger vaarwater. Het zijn vooral adviezen voor hervinden van een goed gemoed in elk situatie.

 

Zie de multi-interpretabele Stoïcijnse filosofie als een gereedschapskist waaruit je selectief datgene kunt pikken waar je je voordeel mee kunt doen bij het begrijpen van en omgaan met de medemens en onszelf: misschien wel de nuttigste functie van veel filosofische verhandelingen. Helaas lukte het me niet om de Stoïcijnse boodschap op een nieuwjaarskaartje samen te vatten. Dus dan maar even via zo'n stukje.. (jv)

 

3.   Zit een lux schuimbad echt in de “bed-bad-brood”-regeling?

Dinsdag 7 januari 2025

 

Onze staatsschuld is in 50 jaar nog nooit zo laag geweest, t.w. 42% van het bbp en al een paar jaar blijkt het werkelijke begrotingssaldo vele miljarden positiever uit te pakken dan geraamd, maar desondanks vond dit onzalige kabinet dat er dit begrotingsjaar miljarden moet worden bezuinigd op onderwijs, wetenschappelijk onderzoek, innovatie en ontwikkelingshulp. Ik ben ook voor een strak en toekomstbestendig begrotingsbeleid, maar zo grof bezuinigen op de essentiële  investeringen in het toekomstige verdienvermogen van onze kenniseconomie en op de armsten van de armsten is economisch gevaarlijk en moreel laakbaar. Maar de domste en miezerigste bezuiniging is die op de “bed-bad-brood”-regeling. De regering denkt met het geheel schrappen van deze regeling € 24 miljoen binnen te halen, maar vergeet de veel grotere financiële schadé daarvan op andere terreinen in te boeken.

 

In de duistere krochten van onze politiek ageert het bruine gespuis al jaren tegen deze “bed-bad-brood”-regeling, die in vijf Nederlandse gemeenten uitgeprocedeerde asielzoekers aan de meest minimale voorzieningen helpt. De regeling zou volgens de tegenstanders een aanzuigende werking op asielzoekers hebben en toch nog te riant zijn. Twee kul-argumenten, zo blijkt uit elk onderzoek. Geen enkele asielzoeker vlucht naar Nederland vanwege deze regeling en het gaat om een volstrekt uitgekleed pakketje voorzieningen om mensen die niets hebben in leven te houden.

 

En nee, er zit geen lux schuimbad met lekkere geurtjes in deze regeling. Wel een douche, een gemeenschappelijk onderkomen voor de nacht en € 50  leefgeld per week. Daarmee wordt voorkomen dat deze kanslozen, waarvan de meesten geen kant meer op kunnen, door de stad gaan zwerven, overlast veroorzaken en/of ziek worden en met ernstige klachten een beroep moeten doen op de lokale gezondheidszorg. En zo de maatschappij uiteindelijk dus meer gaan kosten van wat er met het afschaffen van de regeling bespaard wordt. Aangezien de meeste van deze ontheemden ook niet, of in ieder geval niet op korte termijn, naar een ander land kunnen, zou je toch denken dat de bed-bad-brood”-regeling de meest humane oplossing is met de minste maatschappelijke kosten.

 

Maar zo’n rationele analyse is niet besteed aan de bruinste minister van dit kabinet: Faber. Zij heeft z.s.m. na haar aantreden besloten dat de “bed-bad-brood”-regeling per 1 januari 2025 wordt geschrapt. Waarom? Ze wilde de uitgeprocedeerden zo dwingen om zich te melden bij het uitzetcentrum in Ter Apel. Maar daar zijn ze vaak al eerder uit vertrokken, omdat er geen plaats was en ze daar ook “uitbehandeld” waren.  

 

Het gaat hier om het zoveelste voorbeeld van asielzoekertje sarren en tot wanhoop drijven en de gemeenten met de shit opzadelen. Maar eind verleden jaar hebben enkele rechters (voorlopig) een stokje voor deze symboolpolitiek gestoken en Faber gesommeerd om de kosten die de vijf gemeenten voor deze uitgeprocedeerden maken te vergoeden. Zij zal hiertegen ongetwijfeld in hoger beroep gaan, dus is de afloop nog ongewis.

 

We hebben het hier dus over een regeling die het rijk € 24 miljoen per jaar kost. Het komt neer op minder dan anderhalve euro per Nederlander per jaar. Je koopt er nog niet één mini-rotje voor.  Nee, dan heb je het bij rotjes over andere bedragen…. Verbaas of erger je aan € 125 miljoen die hier elk jaar rond de jaarwisseling probleemloos aan vuurwerk de lucht in wordt geknald. Ik kan bijna niets stompzinnigers bedenken. Waarbij nog komt dat die zotte afstekers hun middelvinger opteken tegen degenen die aandacht vragen voor het grote leed dat zij met vuurwerkbommen veroorzaken bij getraumatiseerde dieren, belaagde hulpverleners en door vuurwerk gewonde slachtoffers. Als je die maatschappelijke kosten meetelt dan is zo’n  nieuwjaarsviering een onverantwoord duur en gewelddadig feestje voor onbenullen. Een vuurwerkverbod zou een zegen zijn. Maar dan breekt in den lande de pleuris uit. Dan zullen we merken dat het nog veel erger kan dan bij de trekker-terreur van de rellende boeren..

 

Ik durf er wel een gokje op te wagen: er is vast een grote overlap tussen de groep die de barricades opgaan tegen een vuurwerkverbod en zij die staan te klappen bij het afschaffen van de bed-bad-brood”-regeling. Ze poedelen samen in hetzelfde drabbige vijvertje van oppervlakkige malcontenten, voor wie de onderbuik leidend is. (jv)

 

Cartoon van Kamagurka in NRC 4 januari 2025. Tijdens elk leven dat er gered wordt, worden er 100 Palestijnen vermoord. 

2.   Hoe werd je vroeger eigenlijk zonder telefoon snel over een geboorte geïnformeerd? 

Zondag 5 januari 2025 .....14.00 uur

 

Vandaag heb ik er precies 75 jaar en een uur of 10 in het leven opzitten. Op maandag 4 januari 1950 zat mijn zwangere moeder tot 22 uur nog wat te kaarten bij haar schoonouders, mijn opa en oma Vos. Niks aan de hand. Ma voelde zich oké. Toen ze even na tien uur op de fiets stapte en naar haar eigen ouders terugfietste, een afstand van ca 2 km, merkte ze dat ik in de buik wat bewegelijker werd. Er stond dus iets te gebeuren. Mijn oma Abee had na 7 kinderen wel wat ervaring met geboortes, dus er volgde vanaf een uur 2 in de nacht een door haar soepel aangestuurd bevallingsproces, dat eindigde in mijn probleemloze verlossing, rond een uur of vier, dinsdagmorgen 5 januari. Het ging volgens de overlevering behoorlijk relaxed allemaal. Ik was er ineens, om voorlopig niet meer weg te gaan. Ik heb dit verhaal in de loop der tijd zo vaak gehoord, dat ik later soms het gevoel had dat ik het allemaal vanaf de baarmoeder bewust heb meegemaakt. 

 

Het is maar een detail in het geheel, maar wat ik me pas veel later heb afgevraagd, en eigenlijk nooit bij de meest betrokkenen zelf heb gecheckt: hoe verliep de communicatie over mijn geboorte eigenlijk? Want ook toen was dat toch wel een gebeurtenis die breder bekend moest worden gemaakt. Of maak ik mezelf daarmee te belangrijk? Ja, er  werden ongetwijfeld geboortekaartjes rondgestuurd, maar dat was vooral voor de familieleden en bekenden die wel even een paar dagen konden wachten. Maar hoe moest b.v. mijn vader ingelicht worden? Hij zat in die tijd voor zijn werk als NS-elektriciën doordeweeks meestal in een of andere negorij in een verre provincie en op dat moment was dat Limburg. En wanneer hij daar ‘in de kost’ was, leefde mijn moeder bij haar eigen ouders op hun boerderij aan de rand van Gouda. Niemand van de familie had telefoon in die dagen, of iets wat daar op leek. Dus hoe kreeg b.v. mijn pa te horen dat hij voor het eerst vader was geworden? 

 

Je staat daar natuurlijk nooit bij stil, maar toen was het een behoorlijk tijdrovend gedoe om je naasten, als je niet vlak bij elkaar woonde, van iets belangrijks op de hoogte te brengen, terwijl nu de halve wereld via het mobiel supersnel weet welke dwerg er wanneer op welke wijze en met welke afwijkingen geboren is. Influencers zien er zelfs geen been in om de geboorte van hun nageslacht life te streamen, zodat zo'n esthetisch onaantrekkelijk schouwspel real-time te volgen is voor familie, vrienden, bekenden en, natuurlijk, de “volgers”.

 

Maar als je, zoals mijn ouders en grootouders in de jaren vijftig, geen telefoon had…hoe ging dat toen? De postduif was, lijkt me, niet echt een optie om een geboorte te melden. Ik stel me voor dat mijn omaatje annex vroedvrouw nog dezelfde dag naar een postkantoor ging en daar mijn vaders werk belde of liet bellen, als ze al een telefoonnummer van het betreffende NS-kantoor had, en dat van daaruit mijn vader ergens langs de spoorbaan tussen Heerlen en Sittard werd geïnformeerd. Ik denk dat dat per fiets of per spoortrolly ging, want draadloze communicatie langs de de spoorbaan was toen nog niet beschikbaar. En als het contact dan te lange leste tot stand was gebracht, was het maar afwachten of hij van zijn werk naar huis mocht. Dat was toen bepaald een gunst, die niet gegarandeerd was en waar je nederig om moest vragen. 

 

Maar het is allemaal goed gekomen. Ja, natuurlijk is het goedgekomen. Je wist immers niet beter. Iedereen zat, vergeleken bij de verwende veel-eisers van deze tijd, op een totaal ander niveau van eisen en verwachtingen. Niemand van onze familie heeft van die bevalling zonder dat de vader er ook maar iets van wist, een trauma overgehouden. Ik zeker niet. Integendeel, ik heb aan die eerste vijf jaren daar op de boerderij, de meeste dagen zonder vader, vooral veel mooie herinneringen overgehouden, waar ik in zo’n week als deze weer met genoegen aan terugdenk. Je hoeft zonder mobieltje niet perse ongelukkig te worden. Integendeel. (jv)  

 

                                                             Uit de film The Life Of Brian" (1979) 

 

1.   "Always look on the bright side of life”

Woensdag 1 januari 2024

 

We kunnen natuurlijk direct al beginnen te somberen over 2025, en dat het ook dit jaar wel weer niks zal worden 'met al die ellende in de wereld', maar ik werd vanmorgen na een “jogging in the rainy storm” behoorlijk vrolijk toen ik na het douchen iemand op de radio hoorde refereren aan  Monty Python’s: “The Life of Brian”. Direct schoten diverse hilarische scènes mijn brein binnen. In deze film uit 1979 wordt het verhaal verteld van een man die op dezelfde dag als Jezus Christus werd geboren en vervolgens door een groep maffe volgers, zeg maar zeloten, voor de Messias wordt aangezien, wat door hemzelf steeds stellig wordt ontkend. Maar hoe harder hij ontkent, hoe meer die onnozelen juist geloven dat hij het wél is. De film drijft de spot met de lichtgelovigheid en hypocrisie van de aanbidders van al die onwaarschijnlijke Messiassen....all over the world. 

 

Voor mij geldt deze film nog steeds als de hoogste graad van humor en ik kan mij geen film herinneren waarbij ik meer heb gelachen dan om de “The life of Brian”. Er zitten in de film heel wat sketches die van topniveau zijn, maar twee ervan staan op mijn netvlies gegrift, vooral omdat de uitvoering niet alleen inhoudelijk, maar ook visueel briljant is. De eerste sketch betreft de discussie tussen een groep Joodse verzetsstrijders en hun leider over wat die Romeinen nu eigenlijk rond het begin van de jaartelling in Palestina tot stand hebben gebracht en in mijn tweede favoriete scène hangen een aantal discipelen aan het kruis, terwijl ze uit volle borst het lied “always look on the bright side of life” zingen. Het is 45 jaar geleden....maar het werkt nog steeds. 

 

In de eerstbedoelde scène krijgt de wat cynische leider Reg (gespeeld door John Cleese) het nodige tegenspel van een aantal verzetsstrijders als hij de prestaties van de Romeinen, als kolonisator van het Heilige Land, probeert te bagatelliseren. Dan volgt in de film de volgende hilarische discussie, waarbij je je vooral weer de mimiek en verbale reacties van John Cleese voor de geest moet proberen te halen:

Reg: Wat hebben die Romeinen nu eigenlijk ooit voor ons hier in Palestina gedaan?

Lid 1: Nou ja… de aquaducten.

Reg: Oh, ja, ja. Die hebben ze ons gegeven. Dat is waar.

Lid 2: En de riolering!

Reg: Ja, oké, de riolering. Dat geef ik toe.

Lid 3: En de wegen!

Reg: Uiteraard de wegen. Dat spreekt voor zich. De wegen waren een van de dingen die de Romeinen wél goed hebben gedaan, toegegeven.

Lid 4: En de geneeskunde!

Lid 5: Onderwijs!

Lid 6: En de wijn!

Reg: Ja, goed, goed. Wijn, dat wisten we al.

Lid 7: En de openbare baden!

Lid 8: En het brengen van vrede!

Reg: Oké, los daarvan, maar wat hebben de Romeinen nu écht ooit voor ons gedaan?

Lid 1: Nou… ze hebben orde gebracht.

Reg: Oh, hou je mond!

 

Ja, oké, je bent gevoelig voor dit soort humor of niet, maar mensen die hier niet om kunnen lachen zijn niet ruim bedeeld met gevoel voor humor. De pointe moet je nooit uitleggen, want degenen die er de humor niet van inzien begrijpen het na een uitleg ook niet en zij die het direct leuk vinden, storen zicht terecht aan zo'n uitleg. Ik vraag me, by the way, af of we AI-gestuurde robots ooit om dit soort humor kunnen laten lachen.

 

Nu mijn tweede hoogtepunt in de film, dat zelfs de meest mistroostige misantroop leuk moet vinden, mitsgaders hij/zij niet zo eendimensionaal "in de heer" gelooft, dat het fragment als heiligschennis zal worden beschouwd. Het gaat hier om kruisigingsscène waarin we Brian Cohen zien, (gespeeld door Graham Chapman), die ter dood veroordeeld is wegens medeplichtigheid aan een ontvoering, en daarom aan het kruis hangt. Een ander personage aan het naburige kruis (gespeeld door Eric Idle) probeert hem vervolgens aan het lachen te maken door het nummer “always look on the bright side of life” voor hem te zingen. Naarmate het lied vordert, haken andere veroordeelden in en proberen ze, hangend aan hun kruisen, zo goed mogelijk te dansen op de melodie die Idle fluit. Het ziet er behoorlijk surrealistisch uit, maar als je het eenmaal gezien en gehoord hebt, en geen geloofsafwijking hebt, dan is het nauwelijks mogelijk om niét vrolijk te worden als de beelden en het refrein later het brein weer binnenkomen. Maar ook is de tekst inhoudelijk de moeite waard, hoewel het in het gezongen Engels beter overkomt dan in de onderstaande wat houterige Nederlandse vertaling.

 

"Kijk altijd naar de zonnige kant van het leven.
Sommige dingen in het leven zijn slecht. Ze kunnen je echt kwaad maken.
Andere dingen laten je schelden en vloeken.
Mopper niet, maar fluit. Kijk altijd naar de zonnige kant van het leven.

Want het leven is totaal absurd.
En de dood heeft het laatste woord.
Je moet altijd buigen als het doek valt.
Vergeet je zonden - grijns naar het publiek
Geniet ervan - het is toch je laatste kans.
Dus kijk altijd naar de zonnige kant van de dood.
Net voordat je je laatste adem uitblaast.


Het leven is drek - als je het goed bekijkt.
Het leven is een lachertje en de dood is een grap. 
't Is waar. Je zult zien dat het allemaal show is.
Laat ze maar lachen als je gaat.
Onthoud gewoon dat jij de laatste bent die lacht. Kijk altijd naar de goede kant van het leven

En dat zal maken dat alles goed komt. Ik bedoel - Wat heb je te verliezen?
 Weet je, je komt van niets.
En je gaat terug naar niets.
Wat heb je verloren? Niets. Daarom...Kijk altijd naar de zonnige kant van het leven." 

 

Je moet dit natuurlijk in het Engels van die kruishangers zelf horen, met dat aanstekelijke, bijna carnavaleske refrein en die Monty Python-koppen aan de kruisen erbij zien....maar dan ook nog even iets over de inhoud van de song.....die is toch echt losjes geïnspireerd op de Stoïcijnse levensfilosofie, met als kerngedachten: maak je niet al te druk over zaken waar je toch geen invloed op hebt, tob vooral niet over het leed dat jou in de toekomst misschien kan overkomen, steek je energie of gemoedsrust vooral in die situaties waarin je wel het verschil kunt maken en relativeer het negatieve dat op je eigen pad komt zoveel mogelijk... uit zelfbehoud en in het besef dat ‘in the end’ jouw hele korte leventje tegen de achtergrond van de eeuwigheid en het oneindige universum maar betrekkelijk weinig relevantie heeft...geen zak eigenlijk...je was er heel even, deed wat dingetjes en weg was je weer....opgelost in een verzameling losse atomen....veel meer is er niet van te maken....het leven als kortdurend absurdistisch theater, misschien wel een illusie, waarom je beter kunt lachen dan miezemuizen. Dit ook om het grote leed in de wereld dat elke dag met bakken op ons afkomt nog een beetje hanteerbaar te maken. Die onvoorstelbare ellende waar tallozen in de wereld in zitten, valt natuurlijk niet te relativeren. 

 

En als je maar voldoende mazzel hebt, valt er vaak best genoeg te beleven/lachen om het leven op zich de moeite waard te maken. Ja, en dan nog één mini-boodschapje....kan op 1 januari geen kwaad: nu je toch bent, maak er dan ook wat van. Met de levendige herinneringen aan “always look on the bright side of life” kan het nieuwe jaar in ieder geval met een opgeruimd gemoed opgestart worden (jv)

 

NB Al die bijzondere scènes zijn makkelijk op YouTube terug te vinden. 

97.  De melkboer bleek dus helemaal geen boer en de melkende boer wordt veehouder genoemd.

Maandag 30 december 2024

 

Het heeft een tijdje geduurd voor ik als kind doorhad dat de melkboer die zijn melk met kar of bestelbusje bij ons aan huis kwam afleveren zelf helemaal geen echte boer was, maar zijn melk bij de melkfabriek had gekocht. Ik begreep toen absoluut niet waarom ie dan toch ‘boer’ werd genoemd. Weer wat later leerde ik dat die melkfabriek de melk met melkwagens had opgehaald bij de enige-echte boer in het proces, te weten degene die die melk uit zijn koeien kneep.  

 

Waarom werd die enige-echte boer dan geen melkboer genoemd, maar veehouder? Dat was in lang vervlogen tijden wel anders. Toen werd degene die de koeien melkte en die melk en andere zuivelproducten ook zelf rondbracht, wel melkboer genoemd. Logisch. Maar op enig moment is er een nieuwe schakel tussen boer en burger gekomen. Maar voor dat beroep wilde men blijkbaar geen aparte naam bedenken. Dat bleef dus de melkboer, hoewel die niet boerde. Melkhandelaar was beter geweest. Of melkbezorger, zoals de postbezorger. Zuivelverkoper had de lading natuurlijk ook kunnen dekken. Dan hadden we de enige-echte boer in de keten ook melkboer kunnen blijven noemen, in plaats van het formeel klinkende ‘veehouder’.

 

Later is de schakel ‘melkboer’ tussen de boer en de consument verdwenen en vond/vindt de meeste melk zijn weg via de keten veehouder-zuivelfabriek-supermarkt-consument. De term ‘melkboer’ is bijna volledig uit ons dagelijks taalgebruik verdwenen.

 

Er zullen inmiddels hele volksstammen 40-minners zijn die bij de supermarkt een pak melk kopen en geen enkele associatie meer hebben met een echte koe en bij de term ‘boer’ alleen nog denken aan trekker-protesten, stallen vol stront, vernietiging biodiversiteit of de BBB. (jv)

 

96.   Ondanks vele rampen groeide onze economie 25 jaar lang “lekker door”, maar wel met veel meer verliezers dan winnaars.

Zondag 29 december 2024

 

,,Hoe is het de economie van Nederland in het eerste 25 jaar van de 21-ste eeuw vergaan?” vraagt Mathijs Bouman zich in het FD van gisteren af. ,,Beter  dan ik dacht” concludeert hij.  Maar eerst somt hij een aantal crisissen op die de economische groei in deze periode forse klappen hebben bezorgd, zoals de dotcomcrisis in 2000, waarna een jaar later twee vliegtuigen het World Trade Center invlogen, gevolgd door de oorlog in Irak in 2003. De directe gevolgen waren: onzekerheid, vertragende wereldhandel en dure olie. 

 

,,De nieuwe eeuw begon dus slecht” aldus Bouman. Maar daarna werden de schokken nog veel groter: de kredietcrisis van 2008, gevolgd door de financiële crisis en de eurocrisis, die onze economie nogmaals aan de rand van de afgrond brachten. Vervolgens werd Europa overvallen door de vluchtelingencrisis, de coronapandemie, de Russische inval in Oekraïne, de gascrisis van 2022 en de hoogste inflatie in minstens vijftig jaar.”  En nu zitten we ook nog eens midden in een industrie-crisis, waarin een tekort aan personeel het herstel, dus de groei belemmert. En om het ‘negatieve plaatje’  nog even af te maken: er worden te weinig huizen gebouwd, onze schuldenberg is veel te hoog, de wereldhandel stokt, Europa raakt steeds verder achter op de VS en China en het meest linke: de groei van het economisch nationalisme en het irrationeel populisme beginnen enge vormen aan te nemen, waardoor de grote Europese economieën gevangen zitten in een politieke verlamming. Hallo….worden we nog een keertje wakker? 

 

Je zou na zo’n feitenrelaas dus denken ,,wat een rampzalige kwarteeuw!”  Maar toch, stelt Bouman vast, groeide de Nederlandse economie de afgelopen 25 jaar met 48%. Gemiddeld krap 2% per jaar dus. En dat is gecorrigeerd voor inflatie. Het Bruto Binnenlands Product, onze gebrekkige welvaartsindicator, groeide van € 635 miljard in 2000 naar de bizarre mijlpaal van € 1000 miljard nu (prijspeil 2021). Terwijl in dezelfde periode de Nederlandse bevolking met slechts 14% groeide. Je zou dus kunnen concluderen dat we ook per persoon een flinke economische groei meemaakten. Maar dat was helaas voor veel burgers niet weggelegd: er zijn specifieke groepen die weinig tot niets van die groei hebben gemerkt en groepen die er bovenmatig van hebben geprofiteerd. Kijken we naar de CAO-lonen: die zijn de afgelopen 25 wel gestegen, maar die stijging kon de inflatie niet compenseren, waardoor de gemiddelde CAO-AOW-Nederlander er in koopkracht op achteruitging. De gemiddelde aandeelhouder is er echter, gecorrigeerd voor inflatie, de afgelopen 25 jaar wel in koopkracht op vooruit gegaan. Vaak heel fors.

Hieronder een overzicht van de belangrijkste kerncijfers die Bouman op een rij heeft gezet. Ondubbelzinnig blijkt dat we het ondanks al die crisissen als land op diverse terreinen goed hebben gedaan in de afgelopen 25 jaar. Die grote welvaartsgroei maakt het alleen maar treuriger dat grote groepen er helemaal niet van hebben geprofiteerd. Zoals de burgers in slecht geïsoleerde huurwoningen, de starters die er op de woningmarkt niet tussen kunnen komen, de arbeidsmigranten en asielzoekers, de lagere en middeninkomens en vooral degenen die aangewezen zijn op onzekere, slecht betaalde flexbaantjes. Maar er zijn ook groepen die het alleen maar veel beter hebben gekregen, zoals de aandeelhouders, de huizenbezitters, de hogere inkomens en de veelvermogenden. Ook het kabinet dat er nu zit, spekt vooral de portemonnees van juist deze mazzel-groepen. 

Maar misschien wel de meest illustratieve cijfers in de dit verband heeft Bouman niet in zijn overzicht opgenomen, hoewel die makkelijk te vinden zijn bij het CBS: de arbeidsinkomensquote  (AIQ) is in Nederland gedaald van 80% in 2000 naar 70% in 2023. Dit betekent dat het aandeel van de inkomens in de nationale welvaart in deze periode met 10 procentpunten is gedaald. En het aandeel dat naar winsten en dividenden gaat met evenveel punten is gestegen. Onvoorstelbaar. Het zegt ook veel over de machtsverhoudingen in dit land. De factor kapitaal bepaalt de welvaartsverdeling. Heb je vermogen vastgelegd in aandelenpakketten, huizen of ander onroerende goederen, dan word je steeds rijker, moet je het alleen van een arbeidsinkomen hebben en woon je in huurhuis, dan is er een grote kans dat je nauwelijks van de welvaartsgroei profiteert. Integendeel. 

Ook dit rechts-populistische kabinet doet zoals gezegd weer veel voor de vermogensbezitters, maar niets niets voor de 'loonslaven en andere 'achterblijvers’, integendeel, de kloof wordt alleen maar groter en de progressieve beweging slaagt er nog steeds niet in om politieke macht te verwerven. Omdat de linkse partijen nog te versplinterd opereren en geen ‘groot verhaal’ hebben dat bij de massa aanslaat. Ook slagen ze er niet in om tegen de leugens, halve waarheden en negatieve framing in de sociale media op te boksen. En de laagopgeleide weinig-verdieners stemmen al jaren, tegen hun sociaaleconomisch eigenbelang in, voor de rechts-populisten. Sneu voor die pech-hebbers, maar ze vragen er ook een beetje zelf om. (jv)

 

Financieel Dagblad 28 december 2024 ....ontwikkeling van een aantal indocatoren in de periode 2000-2025

95    Dat politici te weinig luisteren naar de burgers en ze niet serieus nemen is gevaarlijke framing.

Vrijdag 27 december 2024

 

René Couperus, auteur van Atlas van afgehaakt Nederland, legt in het Dagblad van Noorden van afgelopen vrijdag uit waarom er steeds meer burgers zijn “afgehaakt”. Alvorens op die uitleg in te gaan: klopt het echt dat er steeds meer ‘afgehaakten’ bijkomen? Lijkt me niet. In 1998 was de opkomst bij de landelijke verkiezingen 73.3%. Maar in 2023 ging 78.6% naar de stembus. Er haakt dus maar een heel klein percentage af, maar dan aantal is t.o.v. 25 jaar geleden alleen maar gedaald. Maar misschien bedoelt Couperus met de ‘afgehaakten’ de burgers die op rechts-populistische partijen zijn gaan stemmen. Dat was verleden jaar ca 25%, veel te veel natuurlijk, maar als hij dat de ‘afgehaakten’ noemt, dan bedoelt hij daar dus de burgers mee die extreem gaan, omdat ze geen trek meer hebben in politici die kiezen voor de redelijke, rationele en haalbare oplossingen voor serieuze problemen. Couperus lijkt die extreme keuzes van kiezers wel te begrijpen. Het resultaat van dat begrip zien we bij dit voortmodderende kabinet. Het ‘kabinet van de afgehaakten’ zoals hij het noemt. 

 

Couperus beweert dat die ‘afgehaakten’ het vertrouwen in de politiek verloren hebben, omdat de gevestigde partijen op belangrijke onderwerpen niet geleverd hebben. Ze hebben b.v. te weinig gedaan aan de bestaansonzekerheid, de migratie en het toekomstperspectief voor de boeren. Maar als het klopt wat Couperus beweert, dan moeten al die ‘afgehaakten’ die nu massaal dit kabinet mogelijk hebben gemaakt, bij nieuwe verkiezingen ook weer massaal afhaken. Want ook dit kabinet doet niets aan de bestaansonzekerheid en vermogensongelijkheid, integendeel, de vermogenden profiteren veel meer van de maatregelen dan de onderkant van de samenleving. Het kabinet doet niets aan de migratie, althans niets aan de arbeidsmigratie, waaronder  90% van de migranten valt, het wil alleen met symboolpolitiek en keiharde maatregelen het leven van de asielmigranten die hier al zijn nog onaangenamer maken. Dit kabinet doet niets aan de uitzichtloze positie van vele boeren, integendeel, het voert een non-beleid dat de intensieve veeboeren nog verder in de shit drukt. En het doet ook niets aan de hoge zorgkosten voor de minder draagkrachtigen, integendeel, voor hen lopen de zorgkosten alleen maar op. Wat zullen de 'afgehaakten'  hiervan vinden? Zullen ze bij de volgende verkiezingen nog extremer gaan stemmen? Of gaan ze, "wijzer geworden", deels weer terug naar de redelijke partijen? Maar misschien haken ze wel echt af, in de zin van 'niet meer gaan stemmen'.

 

Wat is de oplossing van Couperus voor de politieke impasse waar we nu inzitten? ,,Neem de mensen serieus” adviseert hij...,,dus luister naar ze." Het is volgens mij een van de meest onbenullige adviezen die je politici kunt geven. Het slaat ook nergens op. Bij de overheid is de afgelopen jaren te veel hopeloos fout gegaan en de zwaksten zijn daarvan de dupe geworden, maar de meeste politici zijn dag in dag uit bezig zijn om naar de kiezer te luisteren en ze serieus te nemen. Via de sociale media en de mail en in directe contacten wordt er met alle denkbare groepen en individuen gecommuniceerd. Er wordt misschien wel veel te veel geluisterd, in ieder geval veel mee dan vroeger. De benaderbaarheid van politici is nog nooit zo groot geweest als in dit tijdsgewricht en de kloof tussen hen en de burgers was nog nooit zo klein. Je kunt politici zelfs 'staande houden', een gesprek beginnen, een persoonlijke afspraak maken....en ze zelfs ongestraft uitschelden en bedreigen. En dat fenomeen wordt steeds erger. Want je kunt het voor de vele boze burgers als politicus nooit goed doen. Ze willen helemaal niet dat je naar ze luistert, ze willen dat je doet wat zij zeggen dat je moet doen. Maar het probleem is nu juist dat de verschillende subgroepen van burgers allemaal iets anders willen en dat je het altijd voor heel wat groepen nooit goed kan doen. Hoe goed je ook luistert en hoe serieus je ze ook neemt: er zijn altijd wel groepen erg boos. 

 

En Couperus blaast die gevaarlijke framing van “politici die niet willen luisteren” met zijn redenering alleen maar aan. In zijn analyse zijn populisten als Wilders de enigen die luisteren en daarom krijgt hij zoveel stemmen van boze burgers. Couperus geeft hiermee geen steun aan fatsoenlijke politici die de meest urgente problemen benoemen en daar ook haalbare oplossingen bij bedenken, maar kiest blijkbaar voor politici die de burgers naar de mond praten en zich totaal niet druk maken over de uitvoerbaarheid en maatschappelijke effecten van hun ‘oplossingen’.

 

Bij al het begrip dat Couperus toont voor de extreem stemmende burgers, zou hij deze bozen zo nu en dan ook wel eens mogen oproepen om niet alleen te luisteren naar de populistische sound-bites op sociale media, maar zich wat meer te verdiepen in de inhoud van datgene waar de redelijke partijen en politici voor staan. Meegaan in dat goedkope “ze luisteren niet”-frame is gevaarlijk, want het blaast veel wind in de zeilen van de populisten. (jv)

 

 

94.   Staat de Russische economie op omvallen of kan Poetin de oorlog nog lang volhouden?  (deel 2)

Woensdag 25 december 2024

 

Op 30 november j.l.schreef ik een stukje over de vraag of de Russische economie robuust genoeg is om de oorlog met Oekraïne nog lang vol te houden. Ik voerde daarbij twee gerenommeerde Rusland-deskundigen op: Hans van Koningsbrugge, hoogleraar moderne Russische geschiedenis aan de RUG en Janis Kluge, econoom en Rusland-expert bij de Duitse denktank "Stiftung für Wissenschaft und Politik".

 

Van Koningsbrugge maakte ons in zijn  olleges, met vele cijfer-sheets ondersteund, duidelijk dat de Russische economie snel in slagkracht afneemt: de Russische geld- en goudvoorraden slinken in rap tempo, de exporten lopen dramatisch terug, de sancties gaan hun tol eisen, de begrotingen moeten met kunst-en-vliegwerk sluitend worden gemaakt, wat niet lang meer vol te houden is. Poetin kan z.i. een fatale economische neergang niet voorkomen en dus is zijn “speciale operatie” in Oekraïne op den duur niet vol te houden. ,,Goed nieuws voor Oekraïne” zei ie er dan altijd blijmoedig bij. Maar van Koningsbrugge is geen econoom en soms dacht ik bij zijn analyses van de Russische economie wel eens: zou Rusland er echt zo slecht voorstaan of is het ook een beetje 'wensdenken' en selectief shoppen in de statistieken? Maar na zo'n twijfelmoment vond ik toch altijd: hij is te integer om ons bewust een bepaalde richting op te sturen...waarom zou ie? 

 

Maar op 30 november j.l. stond er in NRC een interessante analyse waar van Koningsbrugge het niet het niet mee eens zal zijn geweest. In dat stuk komt de bovengenoemde Kluge aan het woord, die de Russische begroting van binnen en buiten kent. Wat was de kern van Kluges analyse? De prijzen in Rusland stijgen weliswaar stevig, de roebel is tov de dollar fors in waarde gedaald en stagflatie dient zich aan, maar de Russische economie staat er, ondanks de oorlog en de sancties, helemaal niet zo slecht voor, integendeel, haar slagkracht is nog behoorlijk sterk en Poetin kan de oorlogsinspanningen nog lang volhouden. Poetin heeft genoeg financiële en politieke middelen om de Russische economie draaiende te houden.

 

Twee Rusland-experts die de slagkracht van de Russische economie totaal verschillend inschatten en daarmee komen ze ook tot geheel verschillende conclusies als het er om gaat hoe lang Rusland de oorlog tegen Oekraïne nog kan volhouden. Dus dan kijk je reikhalzend uit naar de volgende deskundige. En dan komen we terecht bij George Barros, een expert op het gebied van Rusland en Oekraïne. Hij is gespecialiseerd in Russische hybride dreigingen, met een bijzondere focus op Oekraïne, Wit-Rusland en het bredere Europese commandogebied. Barros heeft brede erkenning gekregen voor zijn analyses en inzichten in militaire en geopolitieke ontwikkelingen in Oost-Europa. Hij levert strategische analyses die beleidsmakers en het publiek informeren over de militaire strategieën van Rusland en het voortdurende conflict in Oekraïne. Zijn bijdragen zijn cruciaal voor het begrip van de implicaties van de evoluerende situatie in Oost-Europa.

In NRC van 20 december j.l. staat een erg interessant interview met Barros onder de intrigerende kop “Rusland is helemaal niet in de positie om concessies te eisen van Oekraïne of het Westen”. Dat is duidelijke taal, die Barros toelicht met de volgende statements:

• Moskou heeft al maanden het initiatief op het slagveld. Maar de terreinwinst is minimaal en de verliezen zijn zo groot dat Poetin uiteindelijk concessies zal moeten doen, niet Oekraïne. Als je de oorlogskaart analyseert, zie je dat Russische soldaten sterven voor de verovering van akkers en dorpjes in de Donbas. De Russische strijdkrachten verliezen in Oekraïne gemiddeld zo’n 30.000 soldaten per maand. De afgelopen periode ligt dat dichter bij 45.000 tot 50.000 per maand. Dat is niet lang meer vol te houden.
• De veronderstelling dat de Russische oorlogsmachine van geen wijken weet en kan putten uit bronnen die nooit opraken en dat Vladimir Poetin daardoor een sterke positie heeft bij eventuele onderhandelingen is nergens op gebaseerd. Als je alle indicatoren over de staat van de Russische economie verzamelt, de demografische situatie en het onvermogen van hun defensie-industrie om de operaties in het huidige tempo voort te zetten, dan is dat onhoudbaar
• De realiteit is dat Rusland – de krijgsmacht, de economie, de bevolking – op zijn tandvlees loopt en dat Rusland dit niet langer dan zes tot acht maanden in dit tempo kan volhouden. Ondertussen wil Poetin ons doen geloven dat de landkaart verandert en dat een Russische overwinning onvermijdelijk is. Dat werkt blijkbaar bij sommige analisten.
• Poetin hij nooit had gepland een langdurige oorlog te voeren. „Binnen 18 tot 24 maanden komen er productieproblemen van een strategisch niveau, die Rusland keihard zullen raken en die zeer grote beslissingen vereisen. Wat Poetin nu doet, is het tempo van zijn operaties verhogen om onder analisten en beleidsmakers in het Westen de indruk te wekken dat Rusland de oorlog gaat winnen, en dat we daarom allemaal moeten proberen een uitweg te vinden om dit conflict te beëindigen.
• De snelheid waarmee Rusland verliezen lijdt in het oosten van Oekraïne is rampzalig. Mensen zijn enigszins gevoelloos geworden voor hoe catastrofaal die verliezen zijn, maar het is volkomen onhoudbaar. . En daar ben ik steeds zekerder van geworden.” 
• De westerse analyses over een ‘snelle opmars’ zijn overdreven. Als je de cijfers vergelijkt met wat de norm zou moeten zijn in een moderne gemechaniseerde oorlog, zijn de Russische prestaties abominabel. Zet de terreinwinst af tegen de verliezen. Wat Rusland doet, heeft niets te maken met tactisch vernuft, het gaat om massa. Poetin maakt het niets uit. Hij kiest er doelbewust voor de Russische gevechtskracht en de economie op te offeren voor terreinwinst. Rusland verliest gemiddeld 53 soldaten per veroverde vierkante kilometer – kolossaal.
• De reden dat Rusland kan doorvechten is dat ze hun voorraad militaire voertuigen uit de Sovjet-erfenis opbranden, niet omdat de industrie die voertuigen nu bouwt. Eind 2025 bereiken die Sovjet-voorraden een kritiek niveau. Dat zal Moskou dwingen tot andere tactieken, met infanteristen in plaats van tanks. Dat werkt niet alleen vertragend, het zal ook hun verliezen verder vergroten.
• Tot nu toe vangen ze dat op door de lonen te blijven verhogen, waardoor ze de laatste twee jaar zo’n 30.000 nieuwe soldaten per maand konden rekruteren. Maar we hebben al een gouverneur gezien die Moskou heeft gevraagd de quota te verlagen voor de levering van soldaten door zijn regio. De salarissen stijgen omdat steeds minder mannen zich melden. De inzet van Noord-Koreanen en het ronselen van Houthi’s uit Jemen zijn pogingen van het Kremlin om alternatieve bronnen aan te boren. Met dit tempo van verliezen is het niet de vraag óf Poetin een nieuwe mobilisatie moet afkondigen, maar wanneer.”
• Uit vertrouwelijke rapporten van de geheime dienst blijkt dat de Russische economie zo’n vijf miljoen arbeidskrachten tekort komt. Je kunt niet dienen in het leger en tegelijk werken. Er is een enorme druk op de economie ontstaan, ook door de vele oorlogsslachtoffers en de uittocht van mannen bij de eerste mobilisatieronde.
• Barros boodschap: er is geen enkele reden voor Oekraïne om ook maar een duimbreed toe te geven aan Poetin, of concessies te doen om de oorlog te beëindigen. Eerder andersom

 

Van de drie hier besproken deskundigen vinden er dus twee dat Rusland deze oorlog niet veel langer kan volhouden: te weinig materieel, te weinig kanonnenvoer, te weinig arbeidskrachten en te weinig economische slagkracht. Poetin bluft met zijn sterke economie en symbolische terreinwinst en kan alleen dreigen met grotere vernietiging. En westerse militaire waarnemers lijken daar in mee te gaan. Maar wij moeten Oekraïne gewoon in staat stellen de strijd nog geruime tijd vol te houden, dan kan het Poetin-regime zomaar imploderen. (jv)

 

 

93.   Een burn-out toen ie besefte een politieke vandaal in het zadel geholpen te hebben?

Dinsdag 24 december 2024

 

In de top-10 van meest humeur-bedervende interviews van 2024 komt het interview dat Rick Nieman afgelopen zondag had met Pieter Omtzigt bij Wakker Nederland bij mij behoorlijk hoog te staan. Allereerst omdat de NSC-leider al na een paar minuten wilde pauzeren vanwege een opwellende ‘nervous breakdown’. Als je nog niet hersteld bent, blijf daar dan weg man en ga geen verkeerde aandacht trekken, was mijn eerste gedachte. Vervolgens liet Nieman als een echte Telegraaf-rat de camera tijdens dit gevecht van Omtzigt met zichzelf gewoon stiekem doorlopen om hem later voor heel kijkend Nederland voor joker te kunnen zetten. De hyena’s van de sociale media kregen zo weer fors stuk rood vlees toegeworpen.

 

Maar wat zondag vooral (en niet  voor de eerste keer) grote ergernis wekte, was dat Omtzigt als een belangrijke achterliggende oorzaak voor zijn mentale ongesteldheid meldde dat hij met Wilders moest onderhandelen over een Koranverbod, waarbij Wilders inbracht dat op het bezit van de Koran vijf jaar gevangenisstraf moest staan. De Bijbel en Mijn Kampf moesten kunnen, maar voor het bezit van de Koran moest je de gevangenis in. 

 

Die vurige beleidswens van de PVV was natuurlijk allang bekend, want het stond in hun verkiezingsprogramma. Maar je bent een politicus die versterking van de rechtstaat tot topprioriteit heeft verheven.   en dan ga je over zo’n abject anti-grondwettelijk voorstel serieus in onderhandeling met een politieke vandaal .…dat je überhaupt in dezelfde kamer wil zitten met iemand die er zulke standpunten op na houdt, zou voor echte democraten al een brug te ver moeten zijn.

 

Besefte Omtzigt echt niet dat hij met iemand aan tafel ging zitten die blijkbaar bereid was om een burgeroorlog met de één miljoen moslims in ons land te  riskeren? Na deze eerste stap kon of wilde hij niet meer terug, sloot een akkoord waar hij naar eigen zeggen trots op was en normaliseerde daarmee een partij die Nederland in een Orban-scenario wil storten.  

 

Die bereidheid tot overleg met politiek schorriemorrie was de eerste stap op weg naar de vermoedelijke ondergang van NSC en het volstrekt irrelevant worden van de politicus Omtzigt. Toen hij dat op enig moment besefte en geen wegen meer zag om aan deze dodelijke omhelzing met extreemrechts te ontsnappen, ging het met hem mentaal van kwaad tot erger. Zondag werd duidelijk waar hij nu staat: psychisch nog steeds labiel, weggehoond door rechts, gemeden door het midden en niet meer serieus genomen door links.

 

Omtzigt kan met zijn NSC geen kant meer op. Nog maandenlang doormodderen in dit kabinet of z.s.m. de stekker eruit trekken? Het zal voor de toekomstkansen van de partij en haar leider weinig uitmaken. Bij nieuwe verkiezingen blijft er weinig meer van NSC over. Misschien kan hij daarom beter de eer aan zichzelf houden: zeggen wat hij echt van Wilders vindt en Nederland zijn excuses aanbieden voor het feit dat hij dit kabinet met de PVV mogelijk heeft gemaakt en daarmee ook de standpunten van die partij heeft genormaliseerd. Dus Pieter: maak een einde aan het pact met de duivel en blaas de handel zo snel mogelijk op, voor jouw eigen gezondheid en die van het land  (jv)

 

 

                                                  Éduard Louis

92.   Éduard Louis: een topschrijver met mededogen voor machteloze losers.

Woensdag 18 december 2024

 

Een dystopisch perspectief dat voor vele pech-hebbers een harde realiteit is: geboren worden en opgroeien in een dieptreurige, arme, gewelddadige en dus bijna kansloze subcultuur, niet de tools hebben om daar op eigen kracht uit te komen en vervolgens uit woede en onmacht je eigen omgeving gaan terroriseren, waarna dat geweld en die haat tegen je naasten en de maatschappij van generatie op generatie bijna genetisch wordt doorgegeven…dat is de rode draad in het werk van Éduard Louis.

 

Éduard Louis is de nom de plume van Eddy Bellegueule (1992), een van de meest gezaghebbende Franse schrijvers van dit moment. Hij schreef al een 6-tal bestsellers die in vele talen zijn uitgegeven. (1). Zijn thematiek is intrigerend, van alle tijden, maar nu meer dan ooit onontkoombaar. Hij schrijft ook prachtiger zinnen, maar qua inhoudelijke verdieping, verhalende kracht, literaire vernieuwing en breedheid van oeuvre staat hij (nog) behoorlijk ver af van grote schrijvers als Céline, Marquez, Williams, Vargas Llosa, Dovlatov en noem ze maar op. Maar misschien zijn de qua aantal pagina's 'dunne' boekjes die hij tot dusver heeft geschreven de veelbelovende vingeroefeningen van een topschrijver en moeten zijn "grote werken" nog komen. 

 

Louis’ boeken zijn sterk autobiografisch. Hij schetst erin hoe hij zich staande hield in en zich uiteindelijk ontworstelde aan een deplorabel milieu, waaruit er voor de meesten geen ontsnappen mogelijk is: de onderste regionen van de lagere arbeidersklasse in een arm stadje met veel werkloosheid, haat, geweld en discriminatie tegen homo's, zwarten en vrouwen. De situaties die hij beschrijft zijn behoorlijk deprimerend en uitzichtloos. Het is een wonder, of beter gezegd: het is een bizarre speling van het lot, dat hij zich aan deze misère wist te ontworstelen. Omdat hij toevallig beschikte over een uniek schrijverstalent en een paar 'handige' sociale vaardigheden, maar ook omdat hij op de juiste momenten de juiste mensen ontmoette. Een gevalletje van meer mazzel hebben dan pech, ondanks die bizar slechte startsituatie. Het is die situatie maar weinigen gegeven. 

 

Maar Louis vergeet zijn afkomst nooit, begrijpt waarom de burgers aan de onderkant nauwelijks in staat zijn om zich aan hun ellende te ontworstelen en lijkt zich er soms voor te generen dat hem dat uiteindelijk wel gelukt is. Hij hekelt de elite die goed voor zich zelf zorgt, niets aan de ellende van de verschoppelingen doet, maar wel op hen afgeeft als losers. Toch voelt hij zich na verloop van tijd beter thuis is de intellectuele hogere middenklasse, dan in zijn oude milieu waar hij steeds verder van vervreemdt. Een gevoel dat voor 100% invoelbaar is voor hen die zo'n zelfde tocht "naar een andere subcultuur" hebben meegemaakt. Een subcultuur die niet beter of slechter is, niet hoger of lager, maar wel meer "beschaving" genereert in de betekenis van "bildung". Je gaat anders denken en praten. Je leest andere boeken en geniet van andere muziek. Je gaat andere kunst waarderen, je gaat überhaupt kunst in de meest brede zin waarderen. Deze literaire thematiek van Louis past naadloos in het verheffingsideaal van de sociaaldemocraten: ook voor arbeiders moet dit alles toegankelijk worden. Voor Louis werd dit een literaire missie. 

 

Maar Louis' tegenstanders noemen de 'overstap' naar die andere subcultuur "klasse-verraad". Ik denk dat deze beschuldiging een kwestie is van jaloerse kwaadsappigheid, want het overkomt bijna elke sociale stijger: je gaat ongemerkt anders praten en denken, je anders kleden, je luistert naar en geniet van andere muziek, leest andere boeken, kortom je smaak en interesses veranderen onder invloed van de 'nieuwe' subcultuur waarin je dagelijks verkeert. Dat kan allemaal zonder je respect te verliezen voor de subcultuur waar je vandaan komt. En je moet er zeker niet je solidariteit mee verliezen. Pas dan is het laakbaar "klasse-verraad". 

 

De personages van Louis zijn vaak complex uitgewerkt, met een focus op hun innerlijke conflicten en emoties. De schrijver neemt ook een duidelijke politieke positie in. Zijn thema's zijn vaak doordrenkt van kritiek op de status quo en pleiten voor veel meer sociale rechtvaardigheid. Zijn boeken zijn een aanklacht tegen de ingewikkelde neoliberale technocraten-maatschappij waarin de burgers die om verschillende redenen absoluut niet mee kunnen komen aan hun lot worden overgelaten. Een harteloze standen-maatschappij. 

 

Dat de schrijver mededogen voor die kanslozen kan opbrengen, komt, in een prachtige taal, ook weer tot uitdrukking in zijn laatste boek “Monique ontsnapt” (2024). Als je wat minder gevoel voor de thematiek hebt, zul je het misschien een "gewoon verhaaltje, niets bijzonders" vinden. Je kunt het ook een fascinerend boek vinden, dat je van de eerste tot de laatste pagina bij de les houdt. Door literair vakmanschap. Kort samengevat: op een avond belt de moeder van Louis hem huilend op terwijl hij voor schrijversverplichtingen in Griekenland is. Ze zegt dat de man met wie ze samenwoont te veel heeft gedronken en met agressief verbaal geweld tegen haar tekeergaat. Het is een dagelijks 'ritueel'.  Ze wilde haar zoon eerder niet ongerust maken en hield het gedrag van haar vriend altijd verborgen, maar nu is de maat vol. Ze houdt het niet meer uit. Louis helpt zijn moeder, nu het pas goed tot hem doordringt die zij al sinds jaar en dag gevangen zit in een wereld vol wreedheid, onredelijkheid en onrechtvaardigheid. Hij regelt en betaalt alles wat nodig is om haar leven alleen en in andere stad opnieuw op te starten. 

 

De schrijver ontmoet tijdens de verhuizing van moeders op enig moment de brute dronkenlap die haar jarenlang heeft geterroriseerd …zij blijven op enige afstand van elkaar staan, maken alleen oogcontact en dan schrijft hij op blz 112 en 113 van “Monique ontsnapt”:

,,…terwijl ik hem in mij opnam, begon ik te denken dat deze man misschien niet schuldig was aan of verantwoordelijk was voor wat hij had gedaan, maar dat hij zelf de geleider was geweest van een geweld dat sterker was dan hemzelf en dat niet makkelijk te verklaren was, het geweld van zijn opvoeding, zijn sociale klasse, dat van het samenwonen, van de mannelijke dominantie, ik begon te denken dat deze man misschien het product was van een of misschien wel meerdere situaties die hij niet in de hand had, net zoals mijn moeder gewelddadig was geweest toen ze nog samen met mijn vader woonde en zijn gevangene was, net zoals ik ook gewelddadig tegen haar was geworden, en kijkend naar deze man die er zo zwak en meelijwekkend uitzag, begon ik te denken, tegen iedere verwachting of vooruitziende blik van mijn kant in, dat hij misschien wel onschuldig was, niet onschuldig in de zin dat hij sympathie of genegenheid bij me opriep, verre van dat, maar onschuldig in conceptuele, zuivere zin, in de zin dat niets in hem getuigde van het vermogen om iets te doen, iets te ondernemen; hij zag eruit als iemand die de wereld om zich heen alleen maar voortzet en herhaalt, niet iemand die ook maar iets tot stand brengt of creëert, en ik bedacht dat de onschuld van deze man, die ik toch haatte en minachtte, me misschien de onschuld van iedereen liet zien, de onschuld als algemene toestand. Wat vertelde deze man me over het mens-zijn? Toen ik zo naar hem keek, dacht ik dat hij op z’n eentje niet meer gewelddadig zou kunnen zijn. Ik zag in hem een ongelukkige figuur..Ik zag hem als een zielige figuur…Ik voelde een soort medelijden voor hem."

 

In dit soort passages weet Louis duidelijk te maken dat we de daders weliswaar verantwoordelijk moeten houden voor hun daden, want anders wordt de samenleving een rommeltje, maar dat we ons ook moeten realiseren dat die daders evenzeer slachtoffers zijn van de omstandigheden waar zij niets aan hebben kunnen doen: van het milieu waarin ze zijn geboren en opgegroeid, van hun opvoeding, hun karakter, hun intelligentie en hun sociale netwerk. Allemaal zaken die ze niet zelf hebben kunnen kiezen, maar die wel bepalend waren voor hun minimale handelingsperspectieven. Louis en zijn hele sociale netwerk van die tijd zaten in een hermetisch gesloten mal, zeg maar een val, waar ze in beginsel niet meer op eigen kracht uit konden komen. Alleen Louis kon er nog als een geluksvogel uitvliegen, werd een gevierd schrijver en kon zijn moeder later financieel helpen ontsnappen.

 

Maar waarom is haar moeder er niet eerder uit ontsnapt, kun je je afvragen. Dat wordt duidelijk als Louis haar na haar laatste hevige ruzie met haar gewelddadige man zegt dat ze onmiddellijk bij hem weg moet gaan. Maar op dat moment begrijpt hij zelf ook wel waarom dat niet eerder is gebeurd: ,,Waar moet ze heen, zonder geld, zonder diploma’s, zonder rijbewijs, en als je een heel leven alleen maar moeder bent geweest?”  En dat geldt natuurlijk voor heel veel mensen in hun sociale gevangenis, waar ze echt niet vrijwillig inzitten: je komt er onvoorwaardelijke zonder hulp en zonder geld om jezelf 'vrij te maken' nooit meer uit. Zo plat kan het leven zijn. Maar soms kom je nooit meer uit je gevangenis omdat je brein kapot is gemaakt door types die je niet kon ontlopen en niets je meer kan redden. Reddeloos verloren voor altijd. ((jv)

 

(1)  De boeken van Éduard Louis: 1. Weg met Eddy Bellegueule 2. Geschiedenis van geweld 3. Ze hebben mijn vader vermoord 4. Strijd en metamorfose van een vrouw 5. Veranderen: methode 6.  Monique ontsnapt

 

 

91.  De “echte” Nederlanders hebben weinig met het collectief: “gewoon goed voor jezelf zorgen”.

Dinsdag 17 december 2024

Nederlanders vinden zichzelf doorgaans, vergeleken bij andere culturen, tolerant, verdraagzaam, eerlijk en direct, nuchter, rationeel en milieubewust. Ik heb zelf een totaal ander beeld van het volkje in dit land. In de riolen van de sociale media, in de kletsprogramma's en in de politieke arena's wordt elke dag bewezen dat velen van ons uiterst intolerant en onverdraagzaam zijn t.o.v. burgers die qua kleur, religie of etniciteit “ietsje anders” zijn. Ja, het is natuurlijk makkelijk tolerant en verdraagzaam te zijn tegenover gelijkgezinden, maar zij van buiten de eigen stam moeten zich vooral aan ons aanpassen en anders: opzouten. En wat wij eerlijk of direct in de communicatie noemen, wordt in bijna elk buitenland gewoon ervaren als gênante botheid. Zijn wij nuchter en rationeel? In de politiek, in publieke discussies of bij sportwedstrijden valt mij die rationele nuchterheid heel vaak niet op. Vooral langs de lijn op sportvelden of in de stadions kunnen we opgefokte schreeuwers worden, zeker als ons iets niet bevalt. En tot slot: ons klimaatbewustzijn geldt ook maar voor een heel beperkt deel van de Nederlanders. Klimaatbewust zijn de meeste Nederlanders alleen als het niets kost en de maatregelen geen gedragsverandering van ons vragen.

 

Dit zijn natuurlijk niet meer dan wat persoonlijke percepties, maar er verscheen verleden week ook een onderzoek van het bureau Ipsos I&O, waaruit blijkt wat de gemiddelde Nederlander zelf over heeft om de samenleving “beter te maken”? Dat is niet al te veel, dat werd wel duidelijk. Zo blijft om te beginnen weinig heel van het beeld van de "hard werkende Nederlander", waar in de Tweede Kamer te pas en te onpas mee wordt geschermd richting de Nederlanders met een migratieachtergrond. De gemiddelde Nederlander werkt namelijk, vergeleken bij inwoners van andere landen, helemaal niet hard. Integendeel, met 31 uur per week werkt hij/zij het laagste aantal uren in de wereld. Daar komt nog bij dat slechts 16% aangeeft “geen prominente arbeidspositie” na te streven. Dus echt ambitieus kun je de Nederlander ook niet noemen. Maar het wordt nog erger.

 

Nederlanders blijken zich volgens Peter Kanne, de directeur van Ipsos, niet graag in te zetten voor het collectief: „In vergelijking met de rest van de wereld zijn Nederlanders bovenmatig individualistisch en hedonistisch ingesteld”, aldus Kanne. Ook bij bedreigingen als klimaatverandering en geopolitieke conflicten is er in dit land „een sterke focus op het innerlijke”. Ze willen gewoon een lekker leventje en verder geen gezeur over gemeenschapszin aan hun kop. Nederlanders trekken zich meer dan gemiddeld terug in hun eigen, kleine gelukkige leefwereld. Zo’n volk vecht echt niet tegen duistere krachten voor haar democratie en vrijheid, dat laten ze liever aan anderen over. Dus de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte, heeft richting zijn eigen landgenoten nog heel wat missiewerk te verrichten, want de offerbereidheid is hier minimaal. Sluit maar een deal met Poetin, geeft hem desnoods heel Oekraïne, maar kom niet aan ons luxe leventje en vraag geen offers van ons.  

 

In haar mooie NRC-column van afgelopen zaterdag maakt Floor Rusman n.a.v. deze Ipsos-uitkomsten een paar behoorlijk cynische observaties over de Kamerdebatten waarin werd gedebatteerd over integratie en het vermoeden dat vele “nieuwkomers” (die hier al generaties wonen) niet over de juiste normen en waarden zouden beschikken.

 

Rusman maakt vooral de gedachte belachelijk dat de Nederlander met een migratieachtergrond zich meer zouden moeten spiegelen aan de autochtone Nederlander die zich hier uit de naad zou werken om er een gaaf land van de maken. ,,Dat doet ie namelijk helemaal niet”, aldus Rusman. ,,Niks ‘dit land tot een mooi land maken’, gewoon goed voor jezelf zorgen. Het ideaal van hard werken en een bijdrage leveren aan het collectief is nostalgisch wensdenken.”

 

Dat uitgerekend een liberale partij vooroploopt ,,in dit burgermanstoneelstuk van de hardwerkende Nederlander" noemt Rusman ironisch. Uiterst milde kritiek lijkt mij. Het is gewoon volksverlakkerij.  (jv)

 

 

90.    Migratiebeleid wordt versmald tot asielbeleid en levert daardoor alleen maar meer ellende op.

Maandag 16 december 2024

 

,,Het strengste migratiebeleid ooit”, kraait minister Faber altijd als haar weer eens een toeter onder haar neus wordt gehouden. Veel meer dan symboolpolitiek komt er niet uit haar handen. Het zijn vooral voorstellen die juridisch weinig kansrijk zijn en/of het leven van asielzoekers die hier al zijn zo ellendig en onzeker mogelijk moeten maken. Afschrikking tot elke prijs. Maar de instroom van asielzoekers wordt vanwege Fabers maatregelen niet kleiner.

 

Je zit daarom al tijden te wachten op migratiemaatregelen die wel effect sorteren. En dat kan alleen als de focus wordt verschoven van asielmigranten naar arbeidsmigranten. De eerste groep vormt maar 10% van de instroom, dus alleen om die reden zou het kabinet zich vooral op die 90% moeten richten die hier vooral om redenen van werk naar toe komen.

 

Er zijn nogal wat argumenten te noemen om bepaalde groepen arbeidsmigranten beter te reguleren c.q. in bepaalde sectoren te verminderen. Zo wordt een groot deel van die migranten hier schandalig uitgebuit door werkgevers, verdienen ze veel te weinig, wonen vaak abominabel, kunnen zomaar worden ontslagen en verliezen dan ook hun huis of kamer. Ze komen dan vaak in kommervolle situaties terecht. De arbeidsmigranten zijn vaak rechteloos en kosten de bedrijven waar ze werken dus bijna niets, maar leveren de bazen wel veel op. Maar aan de hoge kosten in de vorm van menselijk leed, overlast in straten en buurten en extra druk op zorg en huisvesting hebben die bedrijven geen boodschap. Die kosten worden gewoon bij de samenleving neergelegd.

 

In haar NRC-column van afgelopen zaterdag becijferde Marieke Stellinga dat van alle werkenden in ons land 10% arbeidsmigrant is en dat 50% van hem het minimumloon of minder krijgt. Het zijn met name die laagbetaalde migranten die worden ingezet op een verdienmodel van bulkproductie waarbij ze ook volgens Stellinga buitenwettelijk worden uitgeknepen. De voordelen van dit verdienmodel zijn voor de bedrijven, de malafide uitzendbureaus en de huisjesmelkers. En voor de consumenten in de vorm van goedkope producten. De nadelen zijn voor de wijken en buurten waar de arbeidsmigranten worden opgehokt. En voor de zorg en der scholen die nog meer aanbod te verstouwen krijgen

 

Stellinga schrijft dat een departementaal onderzoeksteam al in 2011 met deze ontluisterende analyse kwam en adviseerde om zo snel mogelijk maatregelen te nemen. Er is nooit iets mee gedaan. In 2020 kwam er nog wel een “aanjaagteam” onder leiding van Emile Roemer, die ook weer rapporteerde over de alarmerende werk- en woonomstandigheden van de arbeidsmigranten. Wederom gevolgd door reeks pragmatische voorstellen. En nu eindelijk eens snel oppakken, was het dwingende advies. Bijna alle partijen waren het er mee eens. Maar de kabinetten Rutte deed er geen moer mee. De grote groep arbeidsmigratie bleef onbesproken, maar door politiek gesteggel over de relatief kleine groep asielmigranten viel het laatste kabinet Rutte. Bizar.

 

En dan denk je bij het kabinet Wilders, dat als hoogste prioriteit afkondigde “de migratie moet naar nul": nu gaat het gebeuren…nu worden de adviezen van de commissie Roemer om ook de arbeidsmigratie drastisch aan te pakken weer uit de kast gehaald en in effectieve beleidsmaatregelen omgezet. Maar nee hoor, weer wordt het kanon alleen gericht op de groep asielmigranten.

 

Terwijl de instroom van arbeidsmigratie juridisch en humaan wél verantwoord kan worden beperkt via een stelsel van vergunningen, laat men het gewoon lopen. (1) Want VVD, NSC, BBB en PVV willen de bazen van de tuinbouwbedrijven, de distributiecentra, de slachthuizen en vleesverwerkende industrie, sectoren die volledig draaien op de uitbuiting van arbeidsmigranten, niet boos maken. Ze blijven liever zeiken over de "niet te beheersen migratiestromen" en geven daar de vluchtelingen de schuld van. Want met de jacht op asielzoekers kun je namelijk heel veel kiezers mobiliseren. En alleen daar gaat het om. Het migratievraagstuk behapbaar maken is niet het doel, maar het probleem populistisch uitmelken om stemmen te winnen. Pervers. (jv)

 

(1) Nederland komt zonder arbeidsmigranten op alle fronten stil te staan, omdat de meeste vitale sectoren niet zonder veel arbeidsmigranten kunnen, maar er zijn wel degelijk economische sectoren die we als land goed kunnen missen, omdat ze nauwelijks bijdragen aan de nationale welvaart. Alleen de bazen verdienen er goed aan, maar de werknemers en de buurten blijven met de shit zitten. Als een werkgever aan een arbeidsmigrant geen normaal loon en leefbaar huis kan geven, dan moet er maar één optie zijn: sluiten die handel.  

 

 

89.    En nu weer zo snel mogelijk opgehoepeld...terug naar Syrië…

Zaterdag 14 december 2024

 

Het regime van Bashar al-Assad was het vorige weekend nog niet gevallen of de populistische ratten kwamen weer uit hun riool gekropen: nu wordt het echt tijd dat die Syriërs hier te lande weer teruggaan naar hun eigen land, vonden ze. Nog los van het gegeven dat de meeste Syriërs hier statushouders zijn, ze dus het recht hebben om te blijven en we ze hard op onze eigen arbeidsmarkt nodig hebben: naar welk Syrië moeten ze terug? Het land ligt in puin en de toekomst daar is zeer onzeker en erg explosief. 

 

De burgeroorlog, die er vanaf 2011 woedde, heeft wel iets aangericht: 50% van de woningen en andere gebouwen ligt in puin. Het Bruto Nationaal Product is gezakt van € 60 miljard in 2011 tot € 9 miljard in 2023. Ca 80% van de bevolking leeft er onder de armoedegrens van € 1.50 per dag. Van de 28 miljoen Syriërs zijn er 8 miljoen gevlucht, waarvan 4 miljoen in eigen land en 4 miljoen naar het buitenland, waarvan er 40.000 in Nederland terecht zijn gekomen (1%).

 

Waarom zou je ‘onze’ Syriërs nu naar hun land van herkomst terug dwingen? Een land dat hen voor lange tijd niets anders te bieden heeft dan diepe ellende: er zijn voor hen geen banen, geen woningen en geen elementaire voorzieningen. Als die 4 miljoen naar het buitenland gevluchte Syriërs gedwongen worden om terug te gaan, zal dat de spanningen daar alleen maar verder verhogen. Eerst zullen die 4 miljoen “displaces persons” in eigen land een woning en een baan moeten krijgen.

 

De wederopbouw kan echter alleen succesvol plaatsvinden als het nieuwe regime de nodige politieke stabiliteit kan creëren en voldoende economische groei weet te genereren om de bevolking aan eten, huisvesting en elementaire medische zorg te helpen. De nieuwe machthebbers zullen ook de corruptie moeten bestrijden, in een regio waarin die ‘gewoonte’ endemische is. Maar op afstand de lastigste ‘klus’ zal worden: de rivaliserende milities vreedzaam in de nieuwe machtsstructuur integreren en/of hen zo snel mogelijk militair uitschakelen. Het is hun voorgangers, de Assads, die het land 54 jaar met keiharde repressie hebben bestuurd, nooit gelukt om de altijd smeulende etnisch-religieuze tegenkrachten voorgoed te onderdrukken.

 

Syrië is een lappendeken van etnische groepen, elk met hun eigen religie, cultuur en territoriale ambities. HTS, die nu de macht heeft gegrepen, bestaat vooral uit soennitische moslims die ca 70% van de bevolking vormen. Maar binnen deze dominante groep acteren er verschillende regionale milities die elkaar tot dusver bestreden. Daarnaast vechten in het Noorden de Koerden, die 15% van de bevolking uitmaken. Zij zullen een geduchte tegenstander van HTS blijven, omdat ze hun ambitie van een eigen staat nooit zullen opgeven. En dan zijn er ook nog de Druzen, de Alawieten, de christenen en de sjiitische moslims plus nog diverse andere over het land verspreide etnisch-religieuze minderheden die zich zorgen maken over hun positie binnen de nieuwe machtsverhoudingen. Ze zullen er alles aan doen om te voorkomen dat ze weer worden onderdrukt. 

 

HTS zal al deze groepen voldoende comfort moeten bieden, anders breekt er in no time een nieuwe burgeroorlog uit. En in deze heksenketel van etnische spanningen en bijna onmogelijke wederopbouw-opgaven zit niemand in Syrië te wachten op nog eens 4 miljoen gevluchte landgenoten uit het buitenland. En het is nu in Europa's eigen belang om er voor te zorgen dat Syrië niet weer wegzakt in instabiliteit en elkaar bestrijdende milities, want dan zullen er wederom vele miljoenen deze kant op vluchten. Hulp aan Syrië zou een strategische topprioriteit moeten worden. Ook om te voorkomen dat het land de weg van Afghanistan opgaat. De nieuwe machthebbers beloven zich vredelievend te zullen gedragen. Een eerste toets zal zijn: hoe gaan ze de vrouwen behandelen? Als die snel worden gedwongen om buitenshuis een hoofddoek te dragen, dan weet je dat het 'foute boel' wordt en de eerste stap naar een theocratische Taliban-achtige dictatuur gezet is. Maar de kans dat dit niet gebeurt, kan worden vergroot door het regime vooralsnog het voordeel van de twijfel te geven en gebruik te maken van het gegeven dat ze zonder westerse steun niets tot stand kunnen brengen. Maar dus wel eisen stellen aan die hulp. 

 

Het beste anti-asielzoekersbeleid is nu om Syrië op alle mogelijke manieren maar onder voorwaarden te helpen met een vreedzame transitie en een effectieve wederopbouw. En om die 40.000 Syriërs die hier al zijn te ondersteunen bij hun integratie i.p.v. hen te dreigen met een gedwongen terugkeer.  (jv).

NB  Ook Israël doet haar best om de nodige rust in Syrië te brengen. De afgelopen week heeft zij dat land al 500x gebombardeerd en er, in aanvulling op de al eerder ingepikte Golan-hoogvlakte, nieuw gebied veroverd. Na Gaza, Libanon en de Westbank heeft de regering Netanyahu de smaak van het dood en verderf zaaien buiten haar eigen grondgebied lekker te pakken. Als het gaat om het aanpakken van onmachtige tegenstanders is Israël er altijd als de kippen bij. Partijen die al op de rug liggen met militaire overnacht te grazen nemen omdat je weet dat er geen tegenstand kan worden geboden en omdat je alles kunt maken als de VS en Europa je toch wel dekken. Israël vindt blijkbaar dat haar veiligheid het best gediend is als het in de haar omringende landen een chaos is. En als je met bombardementen een bijdrage aan die chaos kunt leveren, moet je dat natuurlijk niet laten. 

 

Volkkrant 12 december 2024

 

 

 

                       Bente Becker                                                                               Hassnea Bouazza 

88.  Weer een dieptepunt in de Tweede Kamer…komen we zo nog uit bij schedelmetingen? 

Zaterdag 7 december 2024

 

"Racistische VVD-motie van Becker ook intern omstreden" kopt NRC vandaag. Zo'n affiche zal de echte liberalen een gruwel zijn, maar helaas voor hen, ze zijn niet meer bij te houden: de VVD-ers die in de Tweede Kamer op bepaalde dossiers de PVV- en Forum-afslag nemen. Het waren altijd Wilders en Baudet die samen een wedstrijd deden: wie kan er Nederlanders met een migratieachtergrond het het botst provoceren, het hardst bedreigen of het grofst beledigen? Maar in het integratiedebat werd wederom duidelijk dat ook de VVD hier haar partijtje mee wil blazen. Ze verwachten daar waarschijnlijk snel nieuwe verkiezingen en dan telt er nog maar één ding: jezelf profileren. Het maakt niet uit waarmee en al helemaal niet wat de maatschappelijke schade is.  

 

Bente Becker, met een bek als een scheermes en een gelikte populistische performance is één van de meest rechtse VVD-Kamerleden en wilde Wilders in het integratiedebat naar de kroon steken. Ze riep de regering daarom met een motie op om "gegevens over culturele en religieuze normen en waarden van Nederlanders met een migratieachtergrond bij te houden". Met die informatie wilde ze het integratiedebat voeren "op basis van inhoud in plaats van de onderbuik". Dus om haar onderbuik in toom te houden heeft “bekkie Becker" extra informatie nodig van een specifieke groep landgenoten. Wie ditzelfde zou vragen voor Joden zou terecht als een gevaarlijke antisemiet worden afgeserveerd. En stel je voor dat de Kamer voor een apart onderzoek zou pleiten naar die enge, wereldvreemde pre-historische standpunten van streng-gereformeerden…ik fantaseer daar zelf wel eens over, maar zou zoiets, zelfs voor die groep bizar orthodoxe snoeshanen, nooit publiekelijk durven of willen voorstellen. Toch, als zij hier de macht zouden krijgen, worden we een soort Iraanse theocratie. Ze doen dan echt niet onder voor streng-orthodoxe moslims. Daarom moet er wel degelijk een strijd gevoerd worden tegen die partijen die onze vrijheid en democratie bedreigen, maar die zitten bij niet alleen bij de fundamentalistische moslims, maar bij alle extreem-gelovigen en bij de rechts-populisten die nu als grootste partij ons land regeren. Zij kunnen ongeremd hun gang gaan. 

 

Maar als het gaat om Nederlandse moslims, gewone Nederlanders dus, dan kun je blijkbaar ongegeneerd zo’n dwaas voorstel doen voor een specifiek onderzoek naar hun aparte/afwijkende gedachten. Waarna we gericht en zonder onderbuikgevoelens de gedachtenpolitie aan het werk zetten? Zo'n motie kun je dus voorstellen, zonder je ervoor te schamen. Je kunt er zelfs mee scoren bij je eigen achterban en een groot deel van wit Nederland. Dus werd mevrouw Becker boos toen haar motie door fatsoenlijke politici en opiniemakers werd beoordeeld als etnisch profileren, racistisch en in strijd met artikel 1 van de Grondwet. Toen het wat te heet werd probeerde zij zichzelf slinks van dader in slachtoffer te veranderen. Zij ontketent een hetze en beweert dan dat er een hetze tegen haar wordt gevoerd. 

 

Maar hoelang moeten 1 miljoen Nederlanders zich nog laten welgevallen dat ze als een aparte groep worden behandeld, door werkgevers, woningverhuurders en politici? Moeten ze nog eens 50 jaar bewijzen “echte Nederlanders” te zijn”? Wat voor bijzondere types dat ook mogen wezen.

 

Wat nog het meest deprimerende is? Dat er afgelopen donderdag een grote Kamermeerderheid bleek voor Bente’s abjecte motie. Dat SGP, JA21 en CU met VVD, PVV, BBB en NSC meestemden was niet erg verassend, want die hebben een bijna natuurlijke aversie tegen ‘gekleurde vreemden van buiten ons land’ en vinden het wel best als deze moslims en hun moskeetjes extra in de gaten gehouden worden. Als de onderzoekers de bibel-belt maar met rust laten. Dat de wegkwijnende SP dringend meer exposure nodig heeft en daarom koos voor sneu opportunisme, het is niet anders. Maar dat ook de in de peilingen goed scorende Henri Bontenbal zich ertoe liet verleiden…ja, daar kun je best wel cynisch van worden en denken…typisch CDA: humanistisch lullen, maar reactionair stemmen. Naastenliefde prediken, maar alleen voor hen met de goede denominatie.  Had ik niet zien aankomen.

 

Merel van Vroonhoven vroeg zich vanmorgen in de Volkskrant af of we weer teruggaan naar de tijd toen schedelmeting van de ”koloniebevolking” normaal werd gevonden en de wetenschap zich nog liet misbruiken voor rascistische doeleinden. Zij vermoedde dat VVD-ers als Becker zich niet kunnen verplaatsen in burgers met een migratieachtergrond, omdat ze, net als de meeste hoogopgeleide witten, er nooit één ontmoeten. Dus kun je ook alles over ze zeggen en van alles van ze vinden. Shaila Sitalsing schreef vanmorgen in haar Volkskrant-column dat ze de reikwijdte van die Becker-motie aan haar kinderen had moeten uitleggen... ,,en dat gun ik niemand." Ik weet bijna zeker dat "bekkie" en Bontenbal zulke treurigstemmende laatste woorden in haar column niet begrijpen. Ze zullen het waarschijnlijk linkse "wegkijkerij voor het kwaad" vinden. 

 

Hassnea Bouazza, schrijver, programmamaker en NRC-columnist ging er vrijdag nog even wat feller in. Prachtige column, waarin ze alle registers van haar boosheid opentrok. “Gegijzeld in het hokje buitenlander” stond erboven. En toen barstte ze los. Een paar citaten:

,,Ze zijn niet bij te houden, de giftige darmgassen die via de monden van zogeheten volksvertegenwoordigers de weg naar buiten vinden. Het lijkt een sadistisch spel, hoe ze elkaar om het hardst beconcurreren wie het vuigste, gemeenste, meest racistische voorstel kan doen. VVD’er Bente Becker dacht eens goed na hoe ze zich van haar meest afstotelijke kant kon laten gelden.”

,,Het is de zoveelste fluim in het gezicht van grote groepen Nederlanders die door de politiek gegijzeld worden in het hokje ‘buitenstaander’ en ‘eeuwige migrant’. Je vraagt je af wanneer het genoeg is geweest, wat het doel precies is van deze racistische treiterijen die mensen iedere dag inpeperen dat ze minder zijn en minder rechten hebben.”

,,Een coalitie die crises expres voort laat duren om zo het ongenoegen groot te houden en zich van stemmen te verzekeren, is gespeend van enige moraliteit. Met een coalitie die lak heeft aan internationaal recht, hartstochtelijk een genocide steunt en onaangedaan blijft door menselijk leed, simpelweg omdat de slachtoffers niet westers en wit zijn, deel ik geen enkele waarde.”

,,Ik voel niet de minste aandrang me aan te passen aan politici, een ruime Kamermeerderheid, die geloven in superieure en inferieure culturen. Mijn normen en waarden kunnen niet hard genoeg botsen met die van de huidige coalitie, die zonder schaamte de wetenschap afbreekt, de onafhankelijke rechtspraak bedreigt en de aanval op de vrije pers heeft ingezet. “

 ,,Ik zal het CBS één enquête besparen: deze ‘halalvreter’ verwerpt met hartstocht de levensgevaarlijke, rechtsstaatondermijnende ideeën van deze coalitie die er een sport van maakt burgers te vernederen en tweespalt te zaaien.”

 

Je zou willen dat álle “halalvreters”, samen met zoveel mogelijk kaaskoppen en aardappelen-met-jus-liefhebbers, vanuit alle hoeken en gaten van de samenleving de zelfbenoemde “echte Nederlanders” met dit soort Bouazza-teksten blijven bestoken. Tot ze zich doodschamen....als ze dat nog kunnen.

 

De eerste terugtrekkende bewegingen bij medeondertekenaars werden gisteren al zichtbaar. CDA, CU en SP hebben laten weten dat ze de motie anders hadden bedoeld dan hoe het bij de aangesproken doelgroep is overgekomen. De lafaards. Het wordt heet in de keuken. Zoveel solidariteit hadden ze niet verwacht. Hun politiek opportunisme werd een boemerang waarvoor ze nu proberen weg te duiken. Damage done. 

 

Zelfs ‘onze’ premier Dickie Schoof voelde zich genoodzaakt om op zijn wekelijkse persconferentie te benadrukken dat het kabinet niet specifiek de opvattingen of ideeën van Nederlanders met een migratieachtergrond gaat bijhouden. Ja, lekker makkelijk, eerst als coalitiepartijen plus meelopers de anti-migranten-stemming stoer oppoken en dan, als er te veel tegenwind komt, het weer proberen te downplayen.

 

Maar "die vreemde cultuur'" en "die lastige moslims" zijn wel weer even “benoemd” en er  is “niet weggekeken”. Het is de modus operandi van dit in vele opzichten historische kabinet en hun Kamerfracties zonder enig historisch besef….schedelmetingen? Ja ,waarom niet eigenlijk? (jv)

 

N1.  Waarom een kabinet (en coalitie) zonder historisch besef? Omdat de meeste deelnemers aan dit circus totaal niet begrijpen waarom er zo furieus op die Bente Becker-motie is gereageerd. Ze zijn er verbaasd of zelfs verontwaardigd over. Dan zijn er toch vele lessen geschiedenis en maatschappijleer langs ze heengegaan. Ze weten het niet meer, ze willen het niet weten of het komt even niet goed uit om het te willen weten... 

NB 2. De SP liet een paar dagen na de commotie weten dat ze in de fractie de motie niet goed hadden doorgesproken en dat ze spijt hadden van hun stemgedrag. Het CDA klaagde dat hun uitleg van de motie door de buitenwereld verkeerd was begrepen, maar dat ze het bij nader inzien ook "een onzinnige motie" vonden. Waarom je voor onzinnige moties stemt, werd niet uitgelegd. De uitleg van de CU voor haar eigen stemgedrag was niet te volgen. 

 

87.    Dat feitenvrije gezeur over het wolvengevaar gaat behoorlijk vervelen.

Donderdag 5 december 2024

 

De wolf ligt figuurlijk al tijden onder vuur, maar de Europese Commissie komt nu met voorstellen om het letterlijk afschieten van deze viervoeter onder bepaalde voorwaarden makkelijker te maken. Echter, voor daadwerkelijk tot actie kan worden overgegaan, zullen de 27 lidstaten die voorstellen moeten accorderen. En zover is het nog lang niet, want er wordt in Europa zeer verschillend over gedacht. Maar is zo’n agressiever anti-wolf beleid ook echt nodig? Het is maar net aan wie je het vraagt. De meeste wolf-experts zijn er om meerdere redenen tégen, maar vooral omdat afschieten niet helpt, want dan hebben die dieren de gewoonte om zich sneller te vermenigvuldigen. Er zijn betere methoden om overlast te voorkomen of te beperken. Maar in de opgefokte feitenvrije discussie over de wolf durven steeds meer experts hun mond niet meer open te doen, want bedreigingen zijn hun deel. Omgekeerd worden de voorstanders van afschieten overigens ook bedreigd. Het zegt veel over het klimaat waarin de redelijken en rationelen weggedrukt worden door de agressieve types die vooral "op de emotie" spelen. 

 

Ja, een door wolven doodgebeten en aangevreten schaap is een akelig gezicht. Het is rot voor het schaap in kwestie, rot voor zijn eigenaar en rot voor degenen die ernaar willen kijken. Het zou daarom slimmer voorkomen moeten worden. Maar om welke aantallen gaat het nu eigenlijk? Is dat veel of weinig? En wat is er tegen te doen?

 

Er worden jaarlijks 1150 schapen gedood door wolven, maar honden doden er nog veel meer: 1500. Moeten we dan eigenlijk ook honden gaan afschieten? Maar los hiervan: het zijn natuurlijk maar piepkleine aantallen vergeleken bij het absurd grote aantal schapen dat jaarlijks door de mens wordt gedood: 600.000!! En dat gebeurt doorgaans ook niet zachtzinnig. Maar wie maalt er om? Overigens, nu we het toch over afzichtelijk dierenleed hebben: er worden in ons land jaarlijks 600 miljoen vleeskuikens, 15 miljoen varkens en 2 miljoen koeien op een te vaak wrede manier geslacht, de meeste dieren na een klote-leven, waarin het alleen draait om het optimaliseren van de winst en over het beperken van dierenleed humoristisch of cynisch wordt gedaan. Bijna niemand die het interesseert, men wil het liever niet eens weten en er zijn zelfs politieke partijen die deze grootschalige slachtpartijen nog verder willen opvoeren. Maar van die paar door wolven gedode schapen maken ze een geweldig nummer. Dan is het ineens "zielig voor het dier." Ja, dat is het, maar als je daar selectief in bent, heet dat hypocriet. 

 

Vergeleken bij de miljoenen ‘slachting’ onder de Nederlandse veestapel vallen die paar schapen die een wolven-prooi worden toch echt weg in de “statische afronding”…het stelt absoluut en relatief niets voor. De reactie “elk door de wolf gedood schaap is er een te veel” valt in de categorie lulpraat, vooral uit de monden van BBB-lobbyisten die het grootschalig doden van vee geen enkel probleem vinden, integendeel, maar ook uit de monden van getroffen vee-eigenaren die weigeren serieuze maatregelen te nemen om de wolf bij de schapen weg te houden.

 

Toch gaat het in talkshows bijna nooit over de effectieve maatregelen dier er mogelijk zijn en al helemaal niet over die talloos vele miljoenen door de mens gedode dieren. Het begint altijd met larmoyante klaagverhalen over de gevaarlijke wolf en de overheid die er niets doet, waarna we de beelden zien van een paar half-aangevreten dierenlijken. Maar nooit horen we dat honden voor schapen veel gevaarlijker zijn. Nee, het is de wolf die moet worden afgeschoten.

 

Ook gaat het er in die praatprogramma’s nooit over dat 90% van de veeboeren wier schapen zijn gedood, niet hadden geïnvesteerd in effectieve beveiliging. Terwijl deskundigen hiervoor al jaren even eenvoudige als effectieve oplossingen adviseren. Zoals: omzoom het weiland met veeroosters en er komt geen wolf meer bij de schapen. En hetzelfde geldt voor een voldoende hoog hek met schrikdraad. Het gebeurt maar in 10% van de gevallen. De schapen-boeren beperken zich vooral tot die (weinig effectieve) maatregelen waar ze subsidie voor kunnen krijgen. 

 

Zou dat iets te maken kunnen hebben met het feit dat de verzekeringsuitkering per door wolf of hond gedood schaap vaak meer opbrengt dan de dagprijs bij verkoop voor de slacht? En die beveiligingsmaatregelen tegen de wolf kosten toch alleen maar geld? Het blijft in the end altijd een kwestie van “welke keuzes leveren per saldo het meeste poen op?” En de wolf wordt in dat verhaal dan de gebeten hond. (jv)

 

86.   Wanneer ben je hier goed geïntegreerd en hoe staat het met de integratie van “echte” Nederlanders?

Dinsdag 3 december 2024

 

Hoewel het als hijgerige hype alweer over haar hoogtepunt heen lijkt, popt het in duistere politieke niches zo nu en dan toch weer even op: de bewering dat we in Nederland een fors integratieprobleem hebben. Althans volgens gewoon-rechts en populistisch-rechts, die zich dit fenomeen als politiek verdienmodel niet zomaar laten afpakken. Wat ze bedoelen is dat Nederlanders met een migratieachtergrond, en nog islamitisch ook, zich de Nederlandse normen, waarden en culturele gewoontes onvoldoende eigen hebben hebben gemaakt. Vragen naar specificering en bewijsvoering van deze generaliserende stelling wordt geframed als “wegkijken” en “het probleem niet durven benoemen.”

 

De na 5 maanden nog steeds volstrekt onbekende VVD-staatssecretaris van Participatie en Integratie, Jurgen Nobel, wilde ook wel eens iets van zich laten horen en vond na de Maccabi-rellen in Amsterdam dat ,,de Islamitische jongeren in ons land voor een groot deel de Nederlandse normen en waarden niet onderschrijven.” Waar hij die wijsheid vandaan haalde kon hij niet aangeven, maar dat vond hij ook niet relevant, want, zei hij: ,,vele Nederlanders hadden datzelfde gevoel.”  Ja, voorwaar een sterke onderbouwing. Maar hij had zichzelf in ieder geval eindelijk “op de kaart gezet”, er werd over hem gesproken. 

 

Dit soort onderbuik-erupties over de veronderstelde mislukte integratie van Nederlanders met een migratieachtergrond kan met feiten en cijfers deels worden ontkracht en deels worden gerelativeerd. En dan blijven er natuurlijk nog heel wat burgers over, zoals ik-zelf, die inderdaad niets hebben met de bepaalde normen, waarden en gedragingen die bij grote groepen autochtone Nederlanders redelijk genormaliseerd zijn. Ik kan mij bijvoorbeeld doodergeren aan de botheid, de arrogantie, de ongastvrijheid, het ongeremd ventileren van meningen zonder iets te weten, de geloofshypocrisie, het goedpraten van de agro-vervuiling, het weghonen van het klimaatprobleem, het witte superioriteitsdenken, de “zwarte-Piet-aberraties”, de vreemdelingenhaat of het groepsegoïsme. Nederlandse subculturen waarin dit gemeengoed is, daar wil ik ook niet bijhoren. Maar ben je niet goed geïntegreerd als je deze “cultuuruitingen” afwijst? Is dat dan een probleem waar onze Nobel zich ver zou moeten buigen? Of ben je als witte sowieso geïntegreerd en is problematische integratie alleen een probleem als het om bepaalde groepen met een ander kleurtje of moslimgeloof gaat?

 

Maar hoe geïntegreerd zijn die witte burgers nu eigenlijk die in Winterswijk de raadsleden vanwege de aanleg van een industrieterrein zo bedreigden dat zij alleen nog durfden te vergaderen in besloten bijeenkomsten met beveiliging, maar zonder publiek? En wat vinden gewoon-rechts en populistisch-rechts van het witte schorriemorrie dat gisteren met vuurwerk naar raadsleden van de gemeente Montferland gooide, omdat die gingen vergaderen over de mogelijke komst van een asielzoekerscentrum in hun gemeente? ~Als we deze types goed geïntegreerd noemen, zegt dat veel over onze cultuur. En dit zijn geen incidenten maar het is de modus operandi in een bepaalde witte subcultuur die verbaal en fysiek tekeer gaat als ze haar zin niet krijgt. 

 

Ik heb onze Jurgen Nobel nog niet over dit tuig gehoord. Vallen dit soort doelgroepen “echte” Nederlanders ook binnen de scoop van zijn participatie- en integratiebeleid? Komen ze in aanmerking voor inburgeringslessen? Of  wordt er een cursus ‘elementaire waarden en normen’ op los gelaten? Of vinden we van “white trash” dat ze juist begrip verdienen en dat er veel serieuzer naar hun boosheid en terechte angsten moet worden geluisterd? Het zou in dit soms surrealistische tijdsgewricht zo maar kunnen.

 

Veertig jaar geleden maakten van Kooten en de Bie als dr. Gobels en dr. Goring (met zwart snorretje) prachtige persiflages over de inburgering van migranten. Uiteindelijk vonden ze de inburgering toch niet echt geslaagd, want over de “proefmarokkanen” zeiden ze na een testje: ,,Ze doen het neusvuil in een zakdoek in plaats van dat ze het als een echte Hollander onder een stoel smeren”.  Ja, dan leer je natuurlijk nooit. 😜

 

Toen kon je daar op deze manier nog grappen over maken. Die tijd is allang voorbij. Zolang er politiek garen bij te spinnen is, zullen er politici zijn die het thema integratie agressief zullen uitmelken. Ze blijven groepen tegen elkaar opzetten met leugens, verdachtmakingen en verdraaiingen. En het was Joseph Goebbels zelf die zei dat als leugens maar vaak genoeg worden herhaald, ze bij grote groepen als de waarheid worden geloofd. Dit gevaar bestrijden zou wel eens vechten tegen de bierkaai kunnen blijken. (jv) 

 

 

85.   Hoe lang zal de VVD het nog uithouden in dit kabinet “in ontbinding”?

Maandag 2 december 2024

Op het VVD-congres werden afgelopen zaterdag door de aanwezige leden tegenstrijdige signalen afgegeven over hoe om te gaan met dit kabinet waar maar weinigen enige sympathie voor kunnen opbrengen. Aan de ene kant vond een overgrote meerderheid dat de partij voorlopig gewoon in het kabinet moet blijven zitten “omdat er gewoon VVD-beleid wordt uitgevoerd, zonder dat de PVV iets voor elkaar krijgt.” Maar aan de andere kant wordt het ook een “onaangenaam kabinet” gevonden en is er weinig geloof in de houdbaarheid ervan. Uit een verkiezingsonderzoek van RTL-Nieuws van zaterdag j.l. blijkt zelfs dat 77% van de VVD-kiezers geen vertrouwen meer in dit kabinet heeft en er een “slecht gevoel” bij heeft. De lijn bij velen zal zijn: liever niet breken, maar met een knijper op de neus doorgaan, zolang je veel eigen punten kunt realiseren en er (nog) geen keiharde, goed uit te leggen aanleiding te bedenken is om de stekker er uit te trekken. De VVD laat het forceren van een breuk liever aan anderen over, want “wie breekt, die betaalt.”

 

Dat de VVD zich niet echt comfortabel voelt in dit kabinet met een sterke PVV-geur bleek zaterdag ook uit de omgang met de motie van het ‘linksige’ partijlid Pim van Strien waarin de fracties en bestuurders werden opgeroepen om de “schending van de liberale kernwaarden niet te steunen.” Een deel van de liberalen zag de motie volgens NRC als een oproep tot heroverweging van de samenwerking met de PVV. Maar partijleider Yesilgöz gaf er een slimme eigen draai aan en zei alle begrip voor de motie te hebben, want “het was in Den Haag te vaak een chaos”. En nadat ze had geadviseerd vóór de motie te stemmen volgde 79% van de aanwezigen haar advies op. Maar of een meerderheid hiermee ook de samenwerking met de PVV op enig moment ter discussie wil stellen, bleef in het vage.

 

Toch krijg je op basis van de sfeertekeningen in de diverse media niet de indruk dat bij veel VVD-leden de “liefde” voor de PVV is toegenomen, na 5 maanden samen regeren. Integendeel, die coalitie was “een moetje”, maar of de partij er na een kabinetsval snel weer aan zou beginnen, mag worden betwijfeld. Waarbij wel moet worden aangetekend, dat uit diverse  onderzoeken blijkt dat de aversie tegen de PVV bij de gemiddelde VVD-kiezer minder groot is dan bij de VVD-leden en het VVD-kader.

 

Er werden overigens ook nog een paar moties aangenomen, die de relatie met PVV bepaald geen goed zullen doen. Zo stemde 60% van aanwezige leden vóór een motie waarin werd opgeroepen om de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en zijn voormalige Defensieminister Yoav Gallant op te pakken mochten ze zich in ons land vertonen, conform de uitspraak van het Internationaal Strafhof. Vervolgens steunde 71% ook nog eens een motie, waarin de bouw van illegale Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever werd veroordeeld. Een verrassende move op een VVD-congres.

 

De Israël-lobbyisten van de PVV zullen er woedend kennis van hebben genomen en Wilders zal met nog meer fanatisme op X verslag uitbrengen van het bezoek dat hij binnenkort brengt aan de illegale nederzettingen op de Westbank. Hij zal de VVD wel eens even laten wie hier de grootste vriend van Israël is. Het kabinet zal door dat bezoek in het buitenland in haar hemd staan en er afstand van nemen, maar zal verder de provocaties van Wilders machteloos over zich heen moeten laten komen. En de sfeer in de coalitie wordt rotter en rotter. Als het kabinet de lente haalt, zou dat een mirakel zijn. (jv)

 

 

 

Prof. dr. J.S.A.M. (Hans) van Koningsbrugge....hoogleraar moderne Russische geschiedenis en directeur van het Centrum voor Rusland Studies. 

84.   Staat de Russische economie op omvallen of kan Poetin de oorlog nog  volhouden?  (deel 1) 

Zaterdag 30 november 2024

 

Verleden jaar volgende ik een collegereeks van Hans van Koningsbrugge, hoogleraar moderne Russische geschiedenis aan de RUG. Een ‘grote meneer’ op zijn vakgebied. Naast zijn 'bezigheden' in Groningen: adviseur van onze veiligheidsdiensten, docent op Clingendael en met vele contacten op 'hoog niveau' in Rusland. De colleges waren dan ook inhoudelijk sterk en met boeiende anekdotes en humor doorspekt. Maar hij is geen econoom en soms dacht je bij zijn analyses van de Russische economie wel eens: zou Rusland er echt zo slecht voorstaan of is het ook een beetje 'wensdenken' en selectief shoppen in de statistieken? Maar na zo'n twijfelmoment vond ik toch altijd: hij is te integer om ons bewust een bepaalde richting op te sturen...waarom zou ie? 

 

Toen hij ons, met cijfer-sheets ondersteund, vertelde over de snel afnemende slagkracht van de Russische economie was de rode lijn in zijn verhaal altijd: de Russische geld- en goudvoorraden slinken in rap tempo, de exporten lopen dramatisch terug, de sancties gaan hun tol eisen, de begrotingen moeten met kunst-en-vliegwerk sluitend worden gemaakt, wat niet lang meer vol te houden is, Poetin kan een fatale economische neergang niet voorkomen en dus is zijn “speciale operatie” in Oekraïne op den duur niet vol te houden. ,,Goed nieuws voor Oekraïne” zei ie er dan altijd bij.

 

Dit verhaal kwam ook nogal eens terug in zijn wekelijkse krantencolumns. Hij was daar ook vrij stellig in en deed vaak wat cynisch over vakbroeders die er anders over dachten en minder “optimistisch” waren over het in elkaar klappen van de Russische economie. ,,Die ouwehoerden maar wat." Maar hoe kijken die andere deskundigen hier tegenwoordig tegenaan? In het Financieel Dagblad (en andere kranten) heb ik het afgelopen half jaar diverse artikelen van economische insiders gelezen die inhoudelijk haaks stonden op de analyse en voorspellingen van van Koningsbrugge.

 

Maar vandaag ook in NRC een interessante analyse waar van Koningsbrugge niet 'blij' mee zal zijn. In het stuk komt Janis Kluge aan het woord, econoom en Rusland-expert bij de Duitse denktank "Stiftung für Wissenschaft und Politik". Kluge is een mannetje dat de Russische begroting van binnen en buiten kent. Wat valt er zoal uit dit NRC-artikel te leren?

 

1. De prijzen in Rusland stijgen weliswaar stevig, de roebel is tov de dollar fors in waarde gedaald en stagflatie dient zich aan, maar de Russische economie staat er, ondanks de oorlog en de sancties, helemaal niet zo slecht voor, integendeel, haar slagkracht is nog behoorlijk sterk en Poetin kan de oorlogsinspanningen nog lang volhouden. Poetin heeft genoeg financiële en politieke middelen om de Russische economie draaiende te houden.
2. Sinds de invasie van Oekraïne, begin 2022, heeft de Russische economie een wervelende en voor velen onverwachte groei doorgemaakt. Investeringen in de defensie-industrie gaven de arbeidsmarkt eenboost, de salarissen stegen en de gemiddelde Rus werd rijker en rijker. 
3. Voor veel Russen waren de afgelopen twee jaar in economisch opzicht misschien wel de beste tijd van hun leven….hoewel dat nu wel minder gaat worden
4. Wat de roebelval betreft is er weinig reden tot zorg, omdat waarschijnlijk snel genoeg nieuwe mechanismen worden gevonden om betalingen voor energie mogelijk te maken.
5. Ondanks de alarmerende – in westerse media soms jubelende – mediaberichten is een crisis in de Russische economie volgens de meeste experts nog ver te zoeken.
6. Tenzij er iets onverwachts gebeurt, zoals een fikse daling van de olieprijs, kan Poetin economische verslechtering gemakkelijk accepteren. Hij is niet afhankelijk van de publieke opinie. Hij heeft bovendien genoeg pressiemiddelen achter de hand om critici de mond te snoeren.”
7. Volgens Kluge heeft Poetin nog voldoende middelen om de oorlogseconomie gaande te houden. „Hij kan harder ingrijpen dan tot nog toe, bijvoorbeeld door arbeiders of machines van de ene naar de andere sector te verplaatsen. Zover is hij nog niet gegaan. Wat dat betreft heeft Rusland nog geen echte oorlogseconomie.”
8. Rusland is een markteconomie gebleven, dat maakt het flexibel en zelfs redelijk efficiënt
9. Er moet iets geks gebeuren wil Poetin zijn militaire strategie om economische redenen veranderen. De overheidsschuld is laag en financieel kan Rusland nog jaren voort.
10. Wat wel een groot probleem gaat worden: voldoende mensen beschikbaar krijgen voor het leger en voor de economische sectoren die voor het militair-industrieel complex relevant zijn. Oorzaken: het grote aantal oorlogsslachtoffers (doden en gewonden) en…redelijk bizar...de Russische bevolking van 20 tot 65 jaar krimpt jaarlijks met 1 miljoen mensen!!!?

 

Dit is toch wel een heel ander verhaal dan dat we van van Koningsbrugge hoorden. Hoe zou hij hier nu op reflecteren? Allemaal onzin, die lui weten er niets van? Of: bij nader inzien zag ik het toch verkeerd? Wellicht zal hij zeggen: ,,ik heb er niet expliciet bij gezegd wanneer de Russische economie zal instorten, dus mijn voorspellingen kunnen nog altijd uitkomen."

 

Vanwege dit soort 'uitvlucht-opties' is geschiedenis volgens Karl Popper geen ,,echte wetenschap". Historici kunnen alleen voorspellingen doen over gebeurtenissen die al hebben plaatsgevonden, is zijn grap. Maar voorspellingen over wat er nog gáát gebeuren, dat is voorbehouden aan de exacte ("echte") wetenschappen, zoals natuurkunde en scheikunde. Van Koningsbrugge heeft op triviaal niveau natuurlijk wel gelijk...zijn voorspellingen kunnen nog altijd uitkomen...over 1 jaar of 5 jaar of over 10 jaar. Maar dan is iedereen zijn voorspelling allang vergeten. Misschien ook heeft Rusland de oorlog dan, ondanks van Koningsbrugge, toch gewonnen en een groot deel van Oekraïne definitief ingelijfd. En kan de hoogleraar moderne Russische geschiedenis achteraf weer welsprekend, met kwinkslagen en goed onderbouwd uitleggen waarom dat logisch was. Maar toch blijft hij een toppertje die geweldig college geeft en zijn nek durft uit te steken. (jv) 

 

 

Volkskrant 28 november 2024. Minister Wiersma met Spuitende Boer

83. Schadelijke troep dumpen: waarom mogen boeren wél wat drugsfabrikanten niet mogen?

Dinsdag 26 november 2024

 

Het is ergerniswekkend en boos makend als je steeds weer hoort en ziet hoeveel rotzooi de exploitanten van drugslabs clandestien in de vrije natuur dumpen. De schadelijke restproducten van hun lucratieve handel mieteren ze stiekem langs bosranden, in beekdalen en in andere kwetsbare gebieden, waar het chemisch gif de kwaliteit van bodem en grondwater ernstig bedreigt. Het gebeurt vaak in het holst van de nacht, waardoor de plegers nooit op heterdaad betrapt kunnen worden. De pakkans is dus nihil en het wordt steeds erger.

 

Het is ook ergerniswekkend en boos makend dat de intensieve veeboeren al decennialang via de mestproductie van hun koeien, varkens en kippen ontzagwekkende hoeveelheden ammoniak, fosfaat, nitraat en stikstof produceren die grote schade toebrengen aan de regionale ecosystemen: de biodiversiteit, de waterkwaliteit, de bodemkwaliteit en de luchtkwaliteit hollen in een noodtempo achteruit en maken mensen, de natuur, dieren en planten ziek.

 

De drugsmaffia en de intensieve veeboeren plegen dus beide aanslagen op het leefmilieu en de volksgezondheid, alleen de drugsscene doet het op relatief kleine schaal en de boeren doen het op zo’n grote schaal dat ze een veel grotere bedreiging vormen voor het leefmilieu en de gezondheid.

 

Een ander verschil tussen beide sectoren is dat degenen die in de drugssector hun brood verdienen als paria’s achtervolgd worden, en indien gepakt vaak streng gestraft worden, maar de boeren een bijna onaantastbare status in de samenleving hebben. Met zelfs een eigen politieke partij die in bijna elke provincie de grootste is geworden en in de colleges van GS zit. De boeren konden tot dusver bijna ongestoord doorgaan met hun vervuilende mestproductie, alle regels aan hun laars lappend. En als er dan eindelijk eens maatregelen voorgesteld worden om iets aan die nijpende agro-vervuiling te doen, dan worden die via slinkse politieke lobby's en/of door de inzet van trekker-terreur snel weer in de ijskast gezet.

 

De boeren kunnen ondertussen met veel staatssubsidie gewoon doorgaan met het vervuilen. En als ze het zelfs met die subsidies niet meer redden, omdat ze met een perspectiefloos verdienmodel werken, dan staat de overheid met miljarden klaar om ze uit te kopen. Maar zolang ze actief zijn, kunnen ze natuur en milieu zwaar blijven belasten, terwijl de kosten daarvan nooit in de prijzen worden doorberekend. Nee, ze worden bij de overheid = de belastingbetaler neergelegd of bij niemand, wat wil zeggen dat de schade aan natuur en milieu niet gerepareerd wordt. Hoe lang gaat het nog duren voor het principe "de vervuiler betaalt" in de landbouw en industrie met wettelijke druk wordt afgedwongen en streng gehandhaafd? 

Er is geen economische sector die in de afgelopen tientallen jaren zo in de watten is gelegd als het agro-industriële complex, maar nog altijd is het zeuren, zeiken en keihard protesteren als ze hun zin niet krijgen. Ze hebben met BBB-voorvrouw van der Plas en met landbouwminister Wiersma ook nog eens fanatieke agro-lobbyisten die in de Tweede Kamer en het kabinet ongegeneerd de deelbelangen van de sector behartigen. De minister behoort overigens tot een van de lichtste lichtgewichten in de regering. Vandaag liet zij nog in de Kamercommissie Landbouw weten dat zij, tegen alle adviezen in, geen extra wettelijke maatregelen wil nemen om de nitraatvervuiling van het grond- en oppervlaktewater, veroorzaakt door gewasbeschermingsmiddelen, te beperken. Moet op "vrijwillige basis" vindt het pedante wipneusje. Dus de watervervuiling blijft gewoon doorgaan. Terwijl het invoeren van een gifbelasting op glyfosaat voor bollentelers en andere agro-vervuilers al een forse stap in de goede richting zou zijn. 

 

Die kwalificatie lichtgewicht is om meerdere redenen niet van toepassing op van der Plas. Zij heeft zich ontwikkeld tot een populaire, handige en boerenslimme politica met een behoorlijke gunfactor. Ze heeft de vaak uitgesproken (voor-)oordelen die horen bij iemand met weinig inhoudelijke kennis en nog minder zelfinzicht. Daarnaar gevraagd vond ze het b.v. geen enkel probleem dat Trump de nieuwe president zou worden, want, zei ze: ,,Harris? Ik vind haar gewoon te licht.” En vervolgens waggelde ze naar een Kamerdebat waar ze weer voluit ging om “haar boeren” te beschermen en elke zinvolle maatregel om de mest- en nitraatproductie te beperken zonder een redelijke argumentatie van tafel veegde.

 

Wat een land, waar de rechters zo het politieke wanbeleid weer moeten terugfluiten. Waarna de populisten kunnen tetteren dat die D66-rechters steeds maar weer op de stoel van de politiek gaan zitten. Terwijl zij niet meer doen dan de overheid houden aan haar eigen wetten. (jv)

 

 

Bob Dylan & Joan Baez......1974...de tijden van " hope and change"

82.  Meeste witte mannen in de VS zijn ,,te dom of te dik voor het leger”.

Zaterdag 23 november 2024

 

Gaat Trump het leger inzetten om illegale migranten te deporteren? En als de generaals weigeren omdat ze dat strijdig vinden met de grondwettelijke taken van het leger? Gaat hij de zittende legertop dan vervangen door loyalisten die wel bereid zijn hem te helpen bij het uitvoeren van zijn ideologische agenda in binnen- en buitenland? En kan dat dan zomaar? Vragen waar ze zich bij CNN al behoorlijk druk over maken. Wat expert er zoal van vinden is niet perse geruststellend. Er blijkt namelijk veel te kunnen als er zo een president geïnaugureerd wordt die de meerderheid heeft in de controlerende organen en lak heeft aan gegroeide conventies, fatsoen en morele principes.

 

Als de nieuwe president serieus werk gaat van het extreemrechtse Republikeinse Transitieplan “Project 25”, dan gaat hij er via nieuwe benoemingen en wetswijzigingen alles aan doen om het leger voor zijn ideologische karretje te spannen. Dat zal tot grote spanningen binnen het leger en de samenleving leiden. Tijdens Trump I kon het leger nog voldoende tegenwicht bieden en zo al te maffe avonturen voorkomen, maar als zo’n stabiliserende tegenmacht verdwijnt, zullen de risico’s van onbeheersbare buitenlandse conflicten toenemen. In Israël en Rusland gaat de vlag uit, maar in Europa, Oekraïne,  Iran en Taiwan zullen de alarmbellen afgaan.

 

Eén van de grootste ergernissen van de Trumpisten zijn de diversiteitsprogramma waar binnen het leger nu al vele jaren serieus en succesvol werk van wordt gemaakt en die meer kansen bieden aan vrouwen, homo’s en burgers van etnische minderheden. De Trumpisten willen hier zo snel mogelijk vanaf omdat ze vechtmentaliteit van het leger zouden verzwakken (wat onzin blijkt) en de witte Amerikaanse mannen geen kansen meer in het leger zouden geven (wat nog grotere onzin is) .

 

Vooral dat laatste, waar vooral de racisten op hameren, is volgens de gepensioneerde legerkolonel Lawrence Wilkerson een bizarre grap. In het NRC van vandaag zegt hij daarover dat de meeste witte Amerikanen helemaal niet in het leger wíllen of niet kúnnen. Niet willen omdat ze hun leven niet willen riskeren in oorlogssituaties en buiten het leger veel meer kunnen verdienen. Er melden zich bijna geen witte mannelijke rekruten meer aan. Maar volgens Wilkerson zijn die ‘witte zonen’ ook helemaal niet meer bruikbaar omdat ,,tweederde van de Amerikaanse jeugd te dom of te dik is om te dienen.”   

 

Daarom bestaat de nieuwe aanwas in het Amerikaanse leger voor een groot deel uit vrouwen en burgers van etnische minderheden. Die maken nu ook carrière in het leger. Ze gaan, net als in de rest van de samenleving, de vaak lager opgeleide ‘witte mannen’ snel voorbij en dat voedt de rancune-gevoelens bij grote groepen autochtonen. Die bozen en gefrustreerden vormen één van de belangrijkste pijlers van Trumps electoraat. Die zal hij dus zeker willen gaan pleasen. Bijvoorbeeld door de generaals te dwingen de diversiteitsprogramma’s te staken. Ook dat zal tot grote instabiliteit binnen het leger kunnen leiden.

 

De nieuwe minister die Trump voor defensie heeft genomineerd, de oud-FoxNews presentator Pete Heseth, heeft al vaak luid en duidelijk laten weten dat hij van die diversiteitsprogramma’s af wil.  Wilkerson, die de Joint Chief of Staff van binnenuit kent, maakt zich grote zorgen over de reacties binnen het leger wanneer Trump de knuppel Geseth in het hoenderhok gooit.

 

Van de huidige, uiterst beheerst optredende (zwarte) minister van Defensie Lloyd Austin, heeft de buitenwereld maar weinig vernomen, maar met de luidruchtige macho Geseth zal het alle dagen prijs zijn. Een weinig opwekkend vooruitzicht. (jv)

81. Is weinig slapen een serieus probleem en is er nog wat aan te doen? De Piekerpoli? 

Donderdag 21 november 2024

 

De één gaat met z'n hoofd op het kussen liggen en slaapt direct als een roos tot de volgende morgen. Een ander kan moeilijk in slaap komen, wordt vaak wakker, ligt een deel van de nacht over van alles en nog wat te piekeren en wordt vaak suf en vermoeid wakker. Zelf ben ik een uitgesproken slecht-slaper. Hoewel, dat klinkt misschien te negatief en is "weinig-slaper" een betere benaming. Ik lijd er niet onder. Meestal lig ik tot rond 23.30 nog wat te zappen op m’n IPad, maar dan heb ik de leuke programma’s en talkshow-shit wel zo’n beetje gehad, heb nog totaal nog geen slaap, maar ja, een mens moet toch een keer het brein rust geven. Dus licht uit, ogen dicht, maar je weet wat er ook deze nacht weer komen gaat: uren wakker liggen, rechtop zitten, draaien en denken....althans een soort denken.

 

Als ik dan na een uurtje na het sluiten van de IPad wegdommel, ben ik zo rond een uur of 2 weer wakker, meestal klaarwakker. Wat te doen? Je verveelt je. Dus het IPadje maar weer even aan. Vaak tik ik dan een stukje of scan op CNN het laatste nieuws. Waarna ik het een half uur maar weer eens probeer. Ogen dicht. Rustig ademhalen en wachten op de verlossing: hersens die zichzelf uitschakelen. Als ik een beetje mazzel heb, soes ik dan nog wat los-vast door tot een uur 6. Dan klaarwakker en weer 3 kwartier “wachten” tot we om 6.50 sharp eindelijk op ‘mogen’ staan. Tien voor zeven hebben we ooit als tijdstip gekozen om op te staan en dat hebben we de afgelopen 45 jaar, ook in weekenden en vakanties, met Ruttiaanse discipline volgehouden. Onze biologische klok houdt blijkbaar van dat ijzeren ritme. Sommige breinen hechten nu eenmaal zeer aan routines.

 

Als ik mazzel heb, slaap ik met diverse onderbrekingen opgeteld zo’n uur of 4 á hooguit 5 per nacht, waarbij mijn slapen meer licht soezen is, dan "totaal van wereld’' in een soort dromenland. Soms ben ik de hele nacht wakker en heb ik hooguit wat liggen suffen. Ik kan mij niet meer herinneren ooit 7 uur lekker achterelkaar geslapen te hebben. Was of is dat een probleem? Niet echt. Ik sta bijna elke morgen fit op en voel mij overdag ook niet moe door te weinig slaap. Wel is het zo dat ik die 7 uur dat ik op bed niets lig te doen, als zonde van de tijd ervaar. Je ligt maar te liggen en ook het denkwerk stelt niet veel voor. Vaak wat warrige ‘van-de-hak-op-de-tak flarden van gedachten en onafgemaakte, vastlopende redeneringen met mezelf, waar ik later nog maar weinig aan heb. Mijn uren te bedde, toch zo’n 30% !! van mijn leven, zijn de minst interessante uren van mijn 24-uurs ritme.

 

Maar misschien doe ik wel wat te laconiek over dat slechte slapen, want zo nu en dan verschijnt er weer zo’n onderzoek waaruit blijkt dat te weinig slapen slecht is voor de fysieke en mentale gezondheid. Op de site van het Trimbos Instituut is te lezen dat slecht-slapers (minder dan 5 uur slapen) een verhoogd risico hebben op kanker, obesitas, hartziekte, depressies, slecht geheugen en dementie. Dat zijn geen kwaaltjes op mee te spotten.

 

Maar gelukkig is de sociale wetenschap geen echte wetenschap (zoals de scheikunde) en kun je na een wat somber stemmend onderzoek over hetzelfde thema bijna altijd wel een studie vinden waarin gezaghebbende wetenschappers tot geheel andere resultaten zijn gekomen. Zo kun je op de site van NEMO-Kennislink lezen dat de Duitse psychiater Thomas Wehr een uitgebreid slaaponderzoek onder vrouwen heeft gedaan waaruit blijkt dat 65-plussers die tussen de 3.5 en 4.5 per nacht slapen een hogere levensverwachting hebben, dan degenen die 8 uur slapen. Zo, dat is dan ook weer opgelost.

 

Maar zelfs als het wel zo is dat te weinig nachtrust tot een verhoogde kans op een hartziekte of dementie leidt, wat moet een 70-plusser die zijn hele leven “matig” heeft geslapen daar dan mee? Is er nog wat aan te doen? De adviezen van het Trimbos Instituut volg ik al jaren op, zoals : sta elke dag op hetzelfde tijdstip op, doe overdag geen dutjes, sport regelmatig, eet geen zware maaltijden en drink geen alcohol in de uren voor slapen gaan en kies overdag een momentje om oplossingen te bedenken voor problemen.

 

Vooral die laatste aanbeveling vind ik een hilarische, vooral omdat ze komen van een instelling die haar adviezen zegt te baseren op wetenschappelijke kennis. Alsof je het zo kunt sturen dat je je problemen op een vast gekozen tijdstip het brein kunt binnenloodsen en, een nog dwazere misvatting, dat je die probleem-gedachten of pieker-stemmingen vervolgens via een gerichte denkactie ook weer uit het brein kunt skippen en zó kunt voorkomen dat ze je ’s nachts uit je slaap houden. Iedereen die er serieus over nadenkt weet dat hinderlijke stemmingen en issues om over te piekeren op een niet aan te sturen manier komen en gaan wanneer ze daar 'zin in hebben'. 

 

Toch is de gedachte dat je het brein en dus ook het gepieker met handige tructjes een gewenste kant op kunt sturen, zodat je er ’s nachts geen last van hebt, een goudmijntje voor het psychologen- en therapeutenvolkje. Er is zelfs een Piekerpoli, volgens hun eigen site “een netwerk van zorgvuldig geselecteerde counsellors, coaches, therapeuten en psychologen die resultaatgericht werken." Een van die peuten adviseert:  ,,Je kunt dan 's nachts tegen jezelf zeggen: deze gedachten bewaar ik voor mijn pieker-moment, want nu heeft erover nadenken toch geen zin.”  Ja, en dan komt zo’n pieker-moment je ’s nachts echt niet meer opzoeken? 😂  Zie je het voor je? Wat een lullekoek. Wel dure lullekoek. Want het zijn goedkope hulpverleners die jongens van de Piekerpoli. Maar er is nu eenmaal een megamarkt voor de typjes die je van alles wijs kunt maken. Over dit soort nutteloze dingen lig ik dan ’s nachts in die vele loze uren na te denken.

 

Maar lig ik nu wakker vanwege zorgelijk gepieker over zaken die ik overdag niet kan oplossen? Nee, natuurlijk niet. Ik lig over allerlei zaken ongestructureerd na te denken omdat ik wakker ben en het brein dan blijkbaar toch iets te doen wil hebben. En waarom ik niet kan slapen? Als ik dat wist, zou ik er waarschijnlijk toch niets aan kunnen doen. Het is namelijk een brein-defectje dat, vrees ik, niet meer gerepareerd kan worden. Who cares? ('v)  

 

 

80.    ,,In Israël weten ze heel goed wie er in Nederland aan de beleidsknoppen zit”

Maandag 18 november 2024

 

De Joodse extremist Yossi Dagan is een onfrisse figuur, waar fatsoenlijke mensen graag ver weg van blijven. Hij is als ultrarechtse kolonistenleider betrokken bij grootschalige gewelddadige campagnes van kolonisten gericht op het verdrijven van de lokale Palestijnse bevolking van hun land en uit hun dorpen. Met als uiteindelijk doel om de hele Westbank etnisch te zuiveren en daarna te annexeren als legitiem onderdeel van de staat Israël. 

 

Nu heeft rasprovocateur Wilders aangekondigd dat hij in december naar de Palestijnse gebieden afreist om daar bij die Dagan en de illegale nederzettingen op bezoek te gaan. De uitstraling die daarvan uit zal gaan zou ongekend zijn: “grootste regeringspartij in Nederland erkent illegale nederzettingen en staat achter de claim van de  kolonisten dat de Westbank bij Israël moet worden ingelijfd.”

 

Hoe moet je in godsnaam als minister van Buitenlandse Zaken reageren als je van zo’n bezoek hoort? Een bezoek dat rechtstreeks ingaat tegen het kabinetsbeleid, dat stelt dat de nederzettingen van kolonisten in strijd zijn met het internationaal recht en schadelijk zijn voor het vredesproces.

 

Natuurlijk kan onze Buitenlandminister Caspar Veldkamp niet veel anders dan de wereld laten weten dat Wilders’ bezoek aan illegale nederzettingen „haaks staat op het kabinetsbeleid”. Maar wat hem dan tot een treurig personage maakt, is dat hij vervolgens stoer laat weten: „in het buitenland weet men dondersgoed wie in Nederland aan de knoppen van het beleid zit en in Israël weten ze dat ook heel goed.”

 

Ja Veldkamp, dat weten ze daar inderdaad heel goed…niet NSC, maar de PVV zit hier aan de beleidsknoppen. …dat weten ze inmiddels echt wel in Israël en die partij weet ook dondersgoed dat met Trump in het Witte Huis ook zij op het winnende paard zitten. Hetgeen de facto het einde van de Palestijnen kan betekenen. (jv)

 

 

79.    Vervang in al die tirades het woord “Marokkanen” door “Joden”... en dan  hoor je Joseph Goebbels

Donderdag 14 november 2024

 

Het bruin-blonde genie mocht gisteren weer los gaan in ons parlement. Wederom trendsettend met zijn uitgespuigde drek over Nederlanders met een islamitische achtergrond. Onnavolgbaar, hoewel Yesilgöz' en van der Plas hem qua gal en gif dicht op de hielen zaten. Het blijft surrealistisch hoe hij en zij beiden gisteren weer hun gang konden gaan en een Kamermeerderheid geen weerwerk bood. Ook NSC-fractieleider van Vroonhoven bleef apathisch zitten. We zagen de hoofdpatser in het Kamerdebat over de rellen in Amsterdam als eerste weer alle registers opentrekken tegen ,,het Marokkaanse tuig, dat gedeporteerd moet worden naar hun eigen land”, waarna zijn tirade bijna onmerkbaar overging naar die hele grote groep Nederlanders die bij hem altijd de zondebok zijn. 

 

Al 20 jaar zaait hij haat tegen Nederlanders met een migratieachtergrond van moslimhuize. Tegen die groep kan dat in dit land nagenoeg ongestraft. Hij is slechts 1x veroordeeld voor discriminatie en kreeg toen een voorwaardelijk strafje. Het kan niemand zijn ontgaan dat hij dat haat-zaaien richting de 1 miljoen moslims in ons land heeft uitgevonden en tot zijn verdienmodel heeft gemaakt. Dit is geen persoonlijke opvatting van mij, maar een feit dat makkelijk te verifiëren is. Als je zijn fascistoïde tirades tegen deze bevolkingsgroep terugleest of op YouTube terugziet, dan denk ik steeds vaker: vervang in zijn haat-speeches het woord “moslims” door “Joden”…en dan is het net alsof je Hitler, Goebbels of hun soortgenoten weer hoort oreren. Dezelfde grofheid, hardheid en minachting. Nederlanders met een moslimgeloof worden door hem belaagd en belasterd alsof ze van een mindere soort zijn. Zijn modus operandi: pik er een paar uit wier gedrag je niet bevalt en val dan de hele groep frontaal aan. Zet ze weg, jaag ze op, maak ze bang. Het roept bij mij één-op-één herinneringen op aan de indrukwekkende film die we nog recent gezien hebben: "Führer und Verführer" over de opkomst en ondergang van Hitlers propagandaminister Joseph Goebbels.

 

Wilders en zijn PVV-kornuiten hebben een agressieve aversie tegen moslims, zoals antisemieten een agressieve aversie hebben tegen Joden. Je kunt dan natuurlijk redeneren dat dat in een vrije samenleving moet kunnen, maar waarom mag je hier wel onbeschaamd en openlijk anti-moslim zijn en dan ook nog in een kabinet komen, maar word je als je je anti-Joods uitlaat (terecht) aan de schandpaal genageld en ben je overal (terecht) een outcast? Hoe is dat uit te leggen? Niet. Dus waarom wil VVD-leider Yesilgöz het aanblazen van Jodenhaat dan (terecht) strenger straffen, maar laat ze het stimuleren van moslimhaat altijd onbesproken en wilde ze zelfs met een prominente aanblazer van die moslimhaat in een kabinet zitten? Meten met twee maten is het minste wat je ervan kunt zeggen. Sommigen zullen het racisme noemen. Hier kan geen spindokter haar uit redden. Hoeft ook niet, want niemand stelde haar tot dusver die vraag. Een plausibele verklaring voor haar keuze voor Wilders ondanks zijn moslimhaat, zou kunnen zijn dat zij en haar achterban moslimhaat-verspreiders gewoon geen probleem vinden, maar Jodenhaat-verspreiders wel. Met moslimhaat zitten ze niet in hun maag, maar van Jodenhaat draait hun maag om, dus willen ze dat te vuur en te zwaard bestrijden.

 

Ook onze fop-premier die "een premier voor alle Nederlanders" wil zijn, meet ook met twee maten en was deze week weer erg selectief in zijn sympathieën en veroordelingen. Heb ook hem nooit gehoord over de islamofobie van zijn politieke baas. De verbaal onhandige technocraat staat zo evident onder curatele van Wilders dat hij een sneue figuur is geworden. 

 

Hij vindt zichzelf steeds maar weer "een premier van alle Nederlanders. Quad non. Het is een belachelijk klinkend en ongeloofwaardig mantra geworden, zeker na zijn generaliserende gebazel over de "mislukte integratie van hen met een migratieachtergrond die onze kernwaarden niet onderschrijven". Als je een hele groep zo op de korrel neemt en niet kan of wilt uitleggen hoe groot die groep is en wat je onder "mislukte integratie" verstaat, dan ben je het premierschap onwaardig. Ook murmelde hij nog wat over "onze normen en waarden" en "kernwaarden" die die groep (welke groep?) zich nog niet eigen had gemaakt. Pas later zei hij dat hij niet iedereen van die groep bedoelde. Te laat. Wat ie eerst zei, heeft zich ieders hoofd vastgezet. Niet het geforceerd terugkrabbelen, toen hij merkte dat hij uit de bocht was gevlogen, omdat hij spontaan met de Telegraaf-hetze mee wilde doen. Waarom? Om maar zo snel mogelijk de onderbuik van Nederland en de Israëlische regering te pleasen? Wanneer je als Nederlander met Marokkaanse of Turkse roots zo negatief als groep door je eigen premier wordt weggezet als "er nog niet volwaardig bijhorend", dan ben je toch klaar met hem? En als je dan ook nog eens vanwege je achternaam en/of huidskleur regelmatig gediscrimineerd wordt bij het krijgen van een stageplaats, baan of huis, dan zou ik ook een hekel krijgen aan "die geweldige Nederlandse cultuur waar we zo trots op moeten zijn".

 

Toen ik gisteren een groot deel van de dag naar het Kamerdebat keek, werd plaatsvervangende schaamte afgewisseld met boosheid. Dit was dus het morele en intellectuele niveau van de regeringspartijen....het is niet iets om trots op te wezen. Ook de stuntelig formulerende premier zakte steeds dieper in mijn achting.

 

En dan nog wat beste Schoof: welke kernwaarden ontbreken er volgens jou dan nog bij Nederlanders met een migratieachtergrond? Welke kernwaarden moeten de moslims volgens jou nog overnemen? Die van de trekker-terreur-boeren? Of de kernwaarden van Wilders en Johan Derksen misschien? Zijn die van Rob Jetten en Fans Timmermans ook een optie? Hier zitten wel lichtjaren van verschil tussen, dus wat mag wel en wat niet? En wie bepaalt dan of ze het goede setje hebben gekozen? 

 

En zijn die types van de Bible Belt dan wél goed geïntegreerd en behept met de juiste normen en waarden? Moet dat hun voorbeeld zijn? Hoop het niet zeg. Jazeker, in hun eigen aparte subcultuurtje zijn ze perfect geïntegreerd. Maar ik denk dat ik qua normen, waarden en culturele voorkeuren meer gemeen heb met een liberale Syriër dan met een gereformeerde dominee uit Barneveld. Maar van mij mogen ze in hun eigen reactionaire subcultuurtje gaar koken en geloven wat ze willen. Iedereen mag dat, als ze anderen maar even vrij laten. En dat de waarheid ook gezegd mag worden: 1900 jaar christendom in Europa betekende 1900 jaar antisemitisme hier in de ergst denkbare vormen, dus om nu een beetje superieur te gaan doen en moslims en hun cultuur de maat te nemen, is pervers. Het echte antisemitisme komt nu overal voor: bij moslims, bij extreemlinks, bij christenen en vooral bij extreemrechts, ook bij die enge vrienden van leider Wilders die in Hongarije, Oostenrijk, Slovakije en Italië ook al in de haarvaten van de macht zitten.

 

Schoof, Yesilgöz en al die andere types die inmiddels besmet zijn met het Wilders-jargon en hameren op de mislukte integratie en het "minachten van onze kernwaarden" zullen natuurlijk altijd ontkennen dat zij moslimhaat minder erg vinden dat Jodenhaat....en dan kunnen we hun Pinokkio-neusjes zien groeien.

 

Maar zij zullen uit politiek gewin blijven zoeken naar brandstof om de tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen aan te wakkeren. Nu gaan ze daarbij al zover dat ze kritiek op de terreur van de staat Israël in Gaza en op de Westbank framen als "een voorbeeld van diep ingesleten antisemitisme bij moslims." En bij links denken ze erachter. Gekker moet het niet worden. Het oppoken van deze tegenstellingen en het bagatelliseren van 'Gaza" zal het enge antisemitisme vooral een boost geven. Wat door rechts en extreemrechts dan weer als excuus kan worden gebruikt om er richting moslims nog harder tegenaan te gaan. Hier dreigt een spiraal van polarisatie te leiden tot een zichzelf waarmakende voorspelling.

 

De strijd om de nummer 2 positie op de "Beste Vrienden Van Israël"-top-10 kan nog spannend worden. De "integratie-is-niet-gelukt" types laten alle remmingen varen. Ze beweren het antisemitisme te bestrijden, maar het is een omweg om de moslim en hun cultuur te bestrijden. En de bange Joodse Nederlanders laten zich daarmee bespelen door politici die terechte angst van Joden voor het groeiend antisemitisme misbruiken voor politiek gewin en hun eigen populistische agenda. Zij, rechts en extreemrechts, zijn nu al een tijdje de winnaars. De Joodse Nederlanders en Nederlandse moslims zijn de verliezers. En we hebben het ergste nog lang niet gehad. (jv)

 

 

78.  Project 25: draaiboek voor sloop liberale democratie VS

Woensdag 13 november 2024

 

De ultra-conservatieve denktank van het Republikeinse Hoover-instituut heeft er twee jaar aan gewerkt, maar toen hadden ze ook wat, iets waarvan de hele wereld de impact zal ervaren: het "Presidential Transition Project", waarmee de overgang van de Biden-administratie naar de Trump-administratie “soepel” moet worden georganiseerd. Bij elke regeringswissel wordt er zo'n transitiedocument gemaakt, maar er zit dit keer een nooit eerder vertoonde, diepingrijpende politieke, rechtstatelijke en ideologische transformatie van het hele systeem aan te komen. Het 900 pagina’s tellende boekwerk is inmiddels berucht geworden onder de naam Project 25. Berucht, omdat tegenstanders ervan, w.o. ook vele gematigde Republikeinen, met de implementatie van de maatregelen een ontmanteling van de liberale rechtstaat vrezen. En de geboorte van dictator Donald de Eerste. Die gaat nu in ieder geval een kabinet vormen met alleen trouwe ja-knikkers die zijn harde MAGA-agenda volledig ondersteunen. De VS zullen, als hij het Project kan uitvoeren, een plutocratie worden, waarin de rijken nog machtiger en nog rijker worden. In dit transitieproces naar een de facto sociale media dictatuur zal 'de baas' ondersteund worden door Elon Musk. De combinatie van politieke macht en informatiemacht is een dodelijke voor de democratie. 

 

De voorstellen in het Project zijn o.m. gericht op het versterken van de uitvoerende macht, wat leidt tot een sterke uitbreiding van de bevoegdheden van president Donald Trump, die daarmee een autocratisch leider dreigt te worden. Maar er wordt ook veel werk gemaakt van een aanval op de rechterlijke macht, de liberale waarden, het afbouwen van de rechten van lhbtiq-ers en een vervanging van zoveel mogelijk zittende ambtenaren in de overheidsorganisaties door loyale Trumpisten. Niet meer je expertise, maar je politieke gezindheid wordt bepalend voor je benoeming. Hieronder worden enkele van de belangrijkste voorstellen samengevat.

 

1.     Versterking van de uitvoerende macht
Centraal in Project 25 staat het streven naar een grotere concentratie van macht binnen het Witte Huis. Dit houdt in dat de president niet alleen meer bevoegdheden zal krijgen, maar ook dat de ‘checks and balances’, die essentieel zijn voor een democratisch systeem, worden verzwakt. Voorstellen in deze categorie omvatten de mogelijkheid voor de president om beslissingen te nemen zonder goedkeuring van het Congres, wat de scheiding der machten ondermijnt

2. Omvorming ambtelijke organisaties....neutrale ambtenaren vervangen door Trumpisten.                                        De overgangsteams moeten het zitend personeel van federale overheidsorganisaties vervangen door ambtenaren die trouw zijn aan de conservatieve ideologieën van president Trump. Dit houdt in dat beleidsmakers worden aangesteld die de agenda van de administratie kunnen ondersteunen en bevorderen en dat politieke ambtenaren worden aangesteld op belangrijke posities binnen federale agentschappen

3.    Beperkingen van de rol van het Congres.   
Het Project biedt verschillende strategieën om de invloed van het Congres te minimaliseren. Er zijn voorstellen om de goedkeuring van belangrijke wetgeving door het Congres te omzeilen via uitvoerende orders of het gebruik van noodmacht. Dit leidt tot een systeem waar de president wetgevende macht kan uitoefenen zonder verantwoording af te leggen aan gekozen vertegenwoordigers.

4.     Meer bevoegdheden voor de president in speciale situaties en noodsituaties
Een ander gevaarlijk voorstel is het vergemakkelijken voor president om noodtoestanden af te kondigen en militaire middelen in te zetten. Dit zou Trump in staat stellen om in verschillende situaties, waaronder vreedzame protesten, met geweld te reageren zonder voorafgaande goedkeuring. Deze uitbreiding van de presidentiële macht ondermijnt de rechtsstaat en kan leiden tot machtsmisbruik.

5.     Omvorming rechterlijke macht met Trump-loyale rechters en politieke sturing op gerechtelijke besluiten
In Project 25 wordt geregeld dat de president ook invloed kan uitoefenen op de rechterlijke macht door middel van selectieve benoemingen van rechters. Dit zou kunnen resulteren in een rechtssysteem dat meer in lijn is met de politieke agenda van de president, wat de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht onder druk zet.

6.     Centralisatie van beheer informatie en communicatie
Het voorstel omvat ook maatregelen om de controle over de informatie en de communicatie van de overheid te centraliseren. Dit kan leiden tot censuur van afwijkende meningen en het onderdrukken van de persvrijheid, wat cruciaal is voor een gezonde democratie. De controle over informatie kan worden gebruikt om de publieke opinie te manipuleren en onwelgevallige stemmen te onderdrukken.

7.      Uitsluiting van kiezers en van democratische participatie
Een van de meest zorgwekkende voorstellen is het beperken van stemrechten en burgerparticipatie, met als doel alleen die groepen te laten stemmen die de agenda van de conservatieve denktank ondersteunen. Dit omvat maatregelen zoals het implementeren van striktere identiteitsvereisten voor kiezers, wat het mogen stemmen voor bepaalde bevolkingsgroepen kan bemoeilijken.

8.      Selectieve inzet van overheidsfondsen en juridische instrumenten op partij-politieke doelen.
Project 25 bevat ook voorstellen om overheidsmacht en -middelen in te zetten als een instrument voor politieke en economische beïnvloeding. Dit zou kunnen inhouden dat de president overheidsfondsen en juridische instrumenten selectief gebruikt om bondgenoten en tegenstanders te belonen of te straffen, wat leidt tot corruptie en een oneerlijke verdeling van middelen.

9.     Afbouw rechten van Lhbtq+-personen
De voorstellen in het Project op het gebied van de rechten van lhbtq+-personen zijn veelomvattend. Een paar daarvan: 1. Beperking van Antidiscriminatiewetgeving, mn op dat deel dat lhbtq+-personen beschermt tegen discriminatie. 2. Vermindering gelijke huwelijksrechten en non-discriminatie in de werkplek. 3. Meer rechten voor religieuze organisaties om zich tegen lhbtq-rechten te verzetten. 4. Minder rechten voor hen ook in het onderwijsbeleid, gezondheidszorg en het leger. Anti-homo beleid voor functies in het leger. 

10.   Massadeportatie van illegalen
Migranten zonder papieren zullen fasegewijs de grens over worden gezet. Het gaat hier om ca 11 miljoen mensen die nu voor het grootste deel in sectoren werken waar onvoldoende Amerikanen voor te krijgen zijn, zoals de bouw, de agro-sector, de slachthuizen en de huishoudelijke dienstverlening. In heel wat staten komen vele bedrijven in grote problemen als dit plan ook echt wordt uitgevoerd. De negatieve economische gevolgen zullen groot zijn en de menselijke ellende enorm. Want van vele gezinnen hebben de kinderen wel de Amerikaanse nationaliteit gekregen, maar worden de ouders gedeporteerd omdat ze geen papieren hebben. Moeten die kinderen dan mee of moeten/mogen ze blijven? De beruchte 'grens-tsaar' Tom Homan is inmiddels al door Trump de nodige voorbereidingen te treffen zodat er na de inauguratie op 20 januari een vliegende start gemaakt kan worden met "het strengste migratiebeleid ooit." 

Hoe nu verder? 

De voorstellen in het omstreden Project 25 zijn dus een ernstige bedreiging voor de democratische waarden, de persoonlijke vrijheden en de rechtsstaat in Amerika. Door de uitvoerende macht via politiek powerplay te versterken, de rol van het Congres te verzwakken en mechanismen voor controle over de rechterlijke macht, pers en kiezersrechten te ondermijnen, wordt de basis voor een "dictatuur in stapjes " gelegd.  Het is van cruciaal belang dat er een breed maatschappelijk debat in de VS plaatsvindt over deze voorstellen en hun implicaties voor de toekomst van de democratie.

 

Maar de kans dat hier überhaupt een serieus debat over gevoerd gaat worden, is niet groot. Trump heeft het Congres in handen en van het Hooggerechtshof heeft hij ook niets te vrezen. Dus de president kan zichzelf wellicht na een jaar al kronen tot de eerste autocratische leider van de VS: Donald de Eerste. En als hij echt doordrukt en zijn eigen partij hem niet wil stoppen, kan hij op enig moment de Grondwet zo aanpassen dat hij voor nog een termijn kan worden gekozen. Als verkiezingen dan nog nodig zijn. Wat de democratie daar nog kan redden, is dat de greep naar de macht toch minder soepel verloopt en dat de Democraten bij de mid-term verkiezingen over twee jaar de meerderheid in de Senaat en/of het Huis weer veroveren.  (jv)

Bas van der Schot...Volkskrant dinsdag 12 november 2024 

77.  Het grote geweld goedpraten, het kleine geweld verafschuwen. 

Zaterdag 9 november 2024

 

“Kabinet en Kamer reageren vol afschuw” kopte de Volkskant vanmorgen …..Met afschuw reageren....dat hebben dit kabinet en een groot deel van de Kamer nooit gedaan over de Israëlische terreur in Gaza, maar nu wel over de anti-Israël rellen in Amsterdam. (1) 

 

Twintig minuten lang ging het gisteren in het NOS-journaal van 8 uur over de deprimerende veldslag van gewelddadige jongeren tegen de voetbalsupporters van Maccabi Tel Aviv. Was het antisemitisme? Was het een uiting van opgekropte haat tegen de oorlogsmisdaden van Israel jegens de Palestijnen in Gaza, Libanon en de Westbank? Waren het boze jongeren die elke gelegenheid aangrijpen om te provoceren en te rellen? Het zal ongetwijfeld weer van alles wat zijn geweest.  

 

Wat vooral opviel was de ongekende heftigheid waarmee er vanuit de politiek en in de media op werd gereageerd. Het kabinet en een fors deel van de Kamer spraken in emotionele bewoordingen hun afschuw uit over de rellen, die 10 lichtgewonde opleverden onder de Maccabi-supporters, die zelf ook behoorlijk gewelddadig provoceerden jegens uitingen van Palestijnse sympathieën. Maar los daarvan, die aanvallen op Israëlische voetbalsupporters moeten natuurlijk scherp worden veroordeeld, want iedereen moet zich hier veilig kunnen voelen. Daarbij komt ook nog dat het aanvallen van Israëliërs, al snel wordt geduid als een "Jodenjacht" en dat roept begrijpelijkerwijs weer allerlei reminiscenties op aan WOII. En laat het maar aan Wilders over om van zo'n vuurtje een uitslaande brand te maken en de rellen direct te koppelen aan de "islamisering van ons land" en "het moslimtuig dat het land uitgezet moet word4n." Deze gevaarlijkste dwaas zonder enig historisch besef gooide zelfs al hyperventilerend het woord "pogrom" in de strijd. Nee, daar kon niemand meer overheen, hoewel VVD-leider Yes haar best deed. 

 

Maar het gaat mij hier vooral om de selectieve verontwaardiging van dit kabinet en groot deel van de Kamer. Want dat "afschuw uitspreken" deden diezelfde partijen het afgelopen jaar nooit over de vernietiging van Gaza en massaterreur van Israël waarbij 41.000 doden en 100.000 gewonden vielen. Daarvoor werden altijd wel weer verzachtende omstandigheden gevonden, die erop neer kwamen dat Israël “niet anders kon.” Maar nu sprak het kabinet niet alleen haar afschuw uit over de rellen, maar bood het ook excuses aan de Israëlische regering aan. Nooit heeft een Nederlands kabinet excuses aangeboden aan de Palestijnse autoriteiten voor de misdaden van ‘onze vriend’ Israël. Het blijft bizar: bij het grote geweld ván onze vrienden wegkijken en bij het kleine geweld tégen die vrienden alle emotionele registers opentrekken.

 

En dan de media. Aan het eind van het 8 uur Journaal gisteren nog even twee zinnen over de Duitse kabinetscrisis, terwijl die grote gevolgen heeft voor de Europese stabiliteit. Maar er was geen tijd meer, want 99% !!? van de tijd moest worden besteed aan (reacties op) de rellen. Waarbij het agressieve gedrag van de Maccabi-hooligans niet werd genoemd. Je kunt het een selectieve berichtgeving noemen. Het is hetzelfde Journaal dat ook de laatste weken nauwelijks woorden vuil maakte aan wat er momenteel in Gaza, Libanon en de Westbank gebeurt. Hooguit een paar verplichte babbels van Sander van Hoorn die vaak vooral de perscommuniqué’s van de Israëlische regering braaf aan ons doorgeeft. Zo voorspelbaar en kritiekloos. Terwijl in Gaza de inwoners 'as we speak' worden afgesneden van bijna elke vorm van hulp, omdat Israël de onmisbare VN-hulporganisatie UNWRA, zonder een spoor van bewijs, tot een terroristische organisatie heeft verklaard. Ook besteedde het Journaal totaal geen aandacht aan het fascistoïde plan van een aantal Israëlische generaals om Noord-Gaza geheel te annexeren en de Palestijnen er definitief te verdrijven. Vroeger noemde we dat nog etnische zuiveringen en Poetin is er voor in de ban gedaan. En waarom zou het Journaal wat dieper ingaan op een nieuwe wet, afgelopen week aangenomen in de Knesset, om de huizen van hele Palestijnse families op de Westbank weg te buldozeren als een van de familieleden wordt verdacht van verzetsacties? Een wet waarin gelijk ook maar even wordt geregeld dat Palestijnse kinderen vanaf 12 jaar zonder vorm van proces. kunnen worden gedetineerd. Is dit níet nieuwswaardig? Nee, natuurlijk niet, want dan kun je daarginds wel aan de gang blijven? 

 

Het NOS Journaal vond het de afgelopen weken in ieder geval allemaal niet belangrijk genoeg. Wat ook mee zal spelen is dat het Journaal steeds angstiger wordt om negatieve feiten over Israel te melden, want daarmee, zo heeft de rechterkant van het politieke spectrum laten weten,  “wordt het antisemitisme hier aangewakkerd.”  Ondanks die irritante en weinig journalistieke schijterigheid van de NOS gaat het de Kamerleden van de 4 coalitiepartijen nog niet ver genoeg. Zij lieten verleden week bij monde van het verder onbeduidende BBB-Kamerlid Claudia van Zanten, wie kent haar niet, weten dat het NOS Journaal zich soms schuldig maakt aan anti-Israël berichtgeving, blijkbaar ook als ze gewoon de feiten benoemen. De reactie van de NOS op zulke valse aantijgingen is dan dat ze zich zoveel mogelijk gedeisd houden als het om de uitwassen van Israël gaat. Maar gelukkig zijn daar dan ineens vanuit het niets de rellen in Amsterdam en kan ook het 8 uur Journaal een hele uitzending, 20 minuten lang, laten zien dat ook zij echt achter Israël en de Israëliërs staan. Weer wat goodwill bij rechts gekweekt zullen ze hopen. Vooral ook omdat ze de gewelddadige provocaties van de Israëlische voetbalsupporters niet in beeld brachten. Daarvoor moest je bij de 16-jarige verslaggever Benjamin Buit van het YouTube-kanaal Bender zijn.

 

En de blonde moslimhaat-verspreider stond gisteren natuurlijk weer met “de bek vooraan” om over ,,al die Jodenhaters van moslimhuize" te schetteren, dat die ,,allemaal het land uitgezet moeten worden.” Ja, doen we, maar dan wel samen met alle moslimhaters. Met treinen deporteren naar....ja, waar naar toe eigenlijk? Naar het Oosten, zoals vroeger? Het wordt dan overigens wel heel wat rustiger en beschaafder in dit land. (jv)

 

(1). Gisteren liet een van onze bekende nieuwsduiders weten dat niet overal de oorlog in Gaza bijgehaald moet worden. Een opvatting die kant noch wal raakt. Want als het om het gevaarlijk toenemend antisemitisme gaat, worden de Tweede Wereldoorlog en de holocaust er altijd bijgehaald. En volkomen terecht natuurlijk. Want de oorlogsverschrikkingen van toen, maar dus ook die van nu, zijn onmisbaar om fenomenen als Jodenhaat, anti-Israël-rellen en moslimhaat in het juiste perspectief te plaatsen en te kunnen verklaren. Al die haat komt niet uit de lucht vallen en is ook geen natuurverschijnsel...die wordt gecreëerd, soms door oorlogen en wrede onrechtvaardigheid tegen specifieke etnische groepen in andere landen,  maar vaak wordt haat jegens 'de ander' ook in eigen land bewust gecreëerd door obscure types die uit zijn op chaos en politiek gewin...ik kan ze met m'n neus aanwijzen. 

 

76.   De dag waarvan je kon vrezen dat ie ooit weer eens zou komen….de leugen gaat weer regeren, in combinatie met domheid, rancune en haat.

Woensdag 6 november 2024

 

Ergens in ons achterhoofd hielden we er natuurlijk al wel rekening mee, want 50% van de yankees komt nu eenmaal van een vreemde planeet, maar eigenlijk kun je je op zo’n ramp met ongekende gevolgen mentaal niet voorbereiden. Je gelooft het bij wijze van spreken pas als CNN aan het bizarre fenomeen Trump meer dan 270 kiesmannen heeft toegekend. En dan nog heeft het brein moeite om je te laten beseffen dat dit ook echt gebeurd is. Maar vannacht om een uur of 3 voelde ik al aan dat de kans dat het mis zou gaan aanzienlijk was. En dat gevoel werd met het uur sterker, mede door de briljante statistische performances van de CNN-analisten. Op onnavolgbare wijze werden de gepresenteerde meest actuele exit-polls en uitslagen op detailkaarten in split seconds omgezet in een heldere duiding en die uitslagen werden vervolgens weer vergeleken met uitslagen van 4 jaar geleden, waarna onderbouwd werd vastgesteld dat bij 45% van de getelde stemmen Biden het in county x of staat y toen beter deed dan Harris nu. En dat ging zo uren door en dan weet je, na een paar honderd geanalyseerde county's, eigenlijk al ver voor de einuitslag wat CNN nog niet kan zeggen....Harris gaat het niet redden. Dat mogen de tv-netwerken formeel pas doen als een van de kandidaten de 270-grens is gepasseerd. En toen Trump 276 kiesmannen had gescoord, was het zover...Harris zou 'm niet meer kunnen inhalen.

 

Oké, het is ‘maar’ politiek én wie is die Trump nu eigenlijk én als Stoïcijn moet je deze liegende clown toch gewoon naar een uithoek van het brein kunnen wegrelativeren….maar toch…het worden om meerdere redenen lastige dagen: 1. ik kan die triomfantelijke dikke rotkop niet meer aanzien en die vette bakkes met dat temerige stemmetje niet meer aanhoren, maar, jammer voor mij, hij zal niet meer van het scherm te branden zijn met zijn vreselijke teksten en 2. denkend aan de mogelijke gevolgen van een Trump-regime krijgt mijn gemoed ook geen boost. Iedereen kan ze bedenken, maar voor mijzelf heb ik de volgende niet ondenkbare minpuntjes maar eens op een rij gezet, waarbij ik vooral gebruikt maak van wat Trump zelf heeft aangekondigd: 

 

1. We glijden af naar een pessimistische tijdgeest en hoogoplopende spanningen tussen groepen als Trump haat uitvoeren wat hij heeft aangekondigd: zijn politieke tegenstanders vervolgen, waarmee hij al jaren dreigt en de democratische instituties ,,zuiveren van de politieke klasse die ons land haat", wat hij ook heeft beloofd. Dan zit het land in no time in een democratisch gekozen dictatuur. Het sloperswerk gaat vanaf dag 1, 20 januari 2025, beginnen. 
2. Gevaarlijk protectionisme…verstoring wereldhandel…handelsoorlogen…daling mondiale groei. MAGA...Eigen Land Eerst. Het Recht Van De Sterkste. I.p.v. via rationeel multilateraal overleg voordelen voor iedereen realiseren. 
3. Belastingverlaging voor de allerrijksten…vergroting armoe voor de allerarmsten…verarming middenklasse
4. Einde van een fatsoenlijk klimaatbeleid en einde van een rationeel internationaal wapenbeheersingsbeleid (Zal wel meevallen? Er komt nu wel een gevaarlijke en onvoorspelbare clown met zijn vingers heel dicht bij de atoomknop)
5. Ruim baan voor de tech-giganten en ultrarechtse mediamagnaten plus gevaren voor ongecontroleerde toepassingen nieuwe technologieën, w.o. AI: Musk krijgt zijn high-tech adviesraad en zijn mega-overheidsopdrachten
6. Bloedlinke geopolitieke avonturen met nog grotere spanningen in o.a. de brandhaarden Israël/Iran, Rusland/Oekraïne en China/Taiwan
7. Verzwakking van de NAVO vanwege een fysieke en psychologische terugtrekkende beweging van Trump, waardoor autocratische krachten de EU nog meer kunnen provoceren zonder dat we er effectief tegen kunnen optreden. 
8. Europa wordt door regime Trump deels genegeerd en deels via verdeel-en-heers uit elkaar gespeeld, juist in een fase dat we China en de VS alleen met een sterke eensgezindheid technologisch en militair een beetje kunnen bijbenen…massieve gezamenlijke investeringen in technologie, klimaatbeleid en defensie zijn een must om te overleven en onze waarden overeind te kunnen houden, maar niet alle EU-landen zijn daar ook toe bereid
9. En in zo'n gevaarlijk turbulente wereld zitten we met Europa in een periode waarin het Duitse kabinet op omvallen staat en AfD op de deur klopt, er in Frankrijk geen stabiele regering te vormen is en extreemrechts bijna in de regering zit, in België de ultra-rechtse Bart de Wever er maar niet in slaagt zijn regeringscoalitie te bouwen en Italië, Slowakije en Hongarije door populistisch-rechtse Trump-vrienden geregeerd worden…En in Nederland zijn we gezegend met een incompetent populistisch-rechts 'zootje ongeregeld' dat er maar niet in slaagt het land fatsoenlijk te regeren.
10. En wat maakt dit weinig florissante perspectief nog onheilspellender? Dat Trump de komende 4 jaar ook in eigen land het autocraatje kan spelen, omdat hij een knipmessende meerderheid heeft in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden en ook het Hooggerechtshof, met vooral conservatieve rechters in z'n zak heeft. Hij kan nu de onafhankelijkheid van de minister van Justitie opheffen en vervolgens al de rechtszaken die hem nog boven het hoofd hangen laten seponeren. In Trump II zullen ook geen adviseurs en ministers meer zitten die hem soms durven tegenspreken als het te gek wordt en het landsbelang of de wereldvrede zijn in gevaar. De maffiabaas zal geleerd hebben van de dissidenten in zijn eerste kabinet': zijn nieuwe kabinet zal bestaan uit louter ja-knikkers die zijn ideologische agenda gehoorzaam en vol overtuiging zullen uitvoeren. De VS kunnen zo stap voor stap langs democratische weg worden omgebouwd tot een semi-dictatuur waarin de president almachtig is omdat de checks-and-balances niet meer functioneren. Zijn politieke tegenstanders, en dat ben je al snel, zullen dan vogelvrij zijn. Hopelijk kunnen Joe Biden en Hillary Clinton tijdig naar het buitenland vluchten. 
    
    

Het is inmiddels wel duidelijk. De redelijkheid en rationaliteit zijn in de VS het raam uitgeschopt. Leugens, bedrog, haat en rancune hebben het spel gewonnen. De liberale democratie wordt daar ernstig bedreigd door het extreem-populisme. Europa zal wel volgen. We zijn als lemmingen op weg naar de klif. In mijn denkraam staan de meeste parameters die het wel en wee van de VS en de wereld bepalen na deze verkiezingsnacht bepaald niet op groen…of ben ik nu te pessimistisch en zijn er ook nog een paar lichtpuntjes te benoemen die ik over het hoofd zie? (jv)

 

75.    Wie er ook wint op 5 november: we gaan in ieder geval een gevaarlijk opwindende tijd tegemoet.

Vrijdag 1 november 2024

 

Het denkende deel van de wereld maakt zich grote zorgen over wie het gaat worden op 5 november, maar vooral ook over wat het gaat worden ná 5 november. Glijden de VS na een overwinning van Harris stap voor stap een burgeroorlog in omdat de Trumpisten haar de “gestolen overwinning” gewapenderwijs weer willen afpakken? En wordt de nieuwe president het regeren daarom onmogelijk gemaakt met gewelddadige rellen op grote schaal? Of ontmantelen de winnaar Trump en zijn fascistoïde regime in rap tempo de rechtstaat en verbouwen zij de democratie tot een autocratie waarin Trumps wil wet is? 

 

Wie er ook wint, de VS lijken volgens nogal wat glazenbol-kijkers op een ramp af te stevenen, omdat het een keuze gaat worden tussen een gewelddadige burgeroorlog als Harris wint of een onvermijdelijke dictatuur als Trump de meeste kiesmannen binnen harkt. Het zijn twee nogal distopische scenario’s, maar ze hebben beide wel een behoorlijk realiteitsgehalte. Toch blijft je ergens hopen dat het burgeroorlog-scenario als Harris wint minder waarschijnlijk is dan het dictatuur-scenario als Trump wint. Maar ja, voor 'hoop' koop je niets. En er staan teveel parameters op rood om er vanuit te gaan, dat het allemaal wel los zal lopen als Harris de nieuwe president wordt. Want in het Trump-kamp bereiden de extremisten zich al jaren voor op een machtsovername met illegale middelen als het legaal niet lukt. En als het met juridische obstructies ook niet lukt, dan zal geweld niet geschuwd worden...dreigen de Trumpisten zelf. Je bent geneigd hen te geloven. 

 

Het antwoord op de vraag "wat gaat het worden?" is sterk afhankelijk van het profiel van de duiders. Zo hoor je bij CNN relatief weinig politieke experts die denken dat de VS door de keuze voor Harris of Trump naar de verdommenis gaan. Zij maken zich wel degelijk zorgen over de rechtstaat als Trump wint en over de gewelddadige en staatsgevaarlijke reacties van extreemrechtse Trumpisten als Harris wint, maar ze lijken er in meerderheid toch vooral vanuit te gaan dat het systeem ‘in the end’ weerbaar en robuust genoeg is om een ‘collaps’ te voorkomen.

 

Zo’n evenwichtige benadering is in de Nederlandse media bij de zogenaamde “Amerika-kenners” maar weinig te vinden. Positieve uitzonderingen in kwaliteitskranten daargelaten, is het hier toch overwegend "ongenuanceerde onwetendheid" en "korte klappen, snel thuis" waarmee die verkiezingen worden besproken. Zeker aan de praattafels en in de sociale media waar toch het gros van de meningsvorming plaatsvindt, is het vaak van een blaartrekkend niveau. 

 

Het gaat doorgaans niet veel verder dan een korte hap-snap-uitleg, doorspekt met wat snelle slogans die goed bekken plus een paar korte interviewtjes met stemverklaringen van willekeurig van de  straat geplukte Harris- of Trumpstemmers. Het is louter doorgeven van meningen zonder context. Veel dieper gaat het meestal niet. Maar wat zegt het? Niets. En het moet vooral ook altijd zo neutraal mogelijk blijven. Een geforceerde "op beiden is wel iets aan te merken"-journalistiek. Wat leidt tot perverse statements als: “Ja, die Trump moge dan een gevaarlijke leugenaar zijn, maar je weet tenminste wat je aan hem hebt en aan Harris mankeert ook echt wel wat” waarschuwde een duider hier te lande die als Amerika-kenner werd geïntroduceerd.

 

Een van de sneue dieptepunten in dit genre is Rick Nieman, de host van het door de Telegraaf gefinancierde “Wakker Nederland op Zondag”, die verleden week orakelde ,,dat als je Trump een gevaarlijke fascist noemt, je eigenlijk vindt dat al zijn kiezers gevaarlijke fascisten zijn en dat kun je toch niet maken. Het is typisch voor het dedain van links.” (1) Kan het onnozeler. Dus niet te hard ageren tegen die liegende anti-democraat Trump, want dan demoniseer je ook zijn kiezers? Natuurlijk zijn die "niet allemaal" fascisten. Maar dat beweert ook niemand. Zou Rikkie zo ook hebben gereageerd bij kritiek op Hitler en zijn boevenbende? Niet teveel zeiken over die Holocaust, want dan veroordeel je ook de Duitsers die op hem gestemd hebben? Wat een zwammende lulhannes. En dat alleen omdat in zijn vette contract staat dat hij de Telegraaf-lezers moet paaien en pleasen. Of zou ie dat ook echt vinden? Lijkt me nog erger. Ik sluit niet uit dat hij hier gewoon oreert in de geest van zijn soulmate Trump die laatst zei ,,dat Hitler ook een paar goede dingen heeft gedaan". Deze Trump sprak gisteren tijdens een campagne-rally nog de volgende bizarre dreiging richting de Republikeinse Liz Cheney uit, die zegt op Harris te gaan stemmen: ,, Laten we kijken hoe ze erover denkt als de geweren op haar gericht staan". Dit zal Nieman wel afdoen met: ,,ach, die Harris zegt ook wel eens iets raars." Volg die populaire Nieman om je te verbazen of te ergeren: elke zondag om 10 uur. Vooral als het over Israël gaat en Palestijnen-hater Leon de Winter los mag gaan zonder kritisch te worden tegengesproken, krijg je waar voor je geld. Mentaal sadomasochisme. Vroeger gingen mensen ervoor naar de kerk. 

 

Als je er niet het nodige omheen leest en kijkt, dan word je op basis van wat onze media je voorschotelen weinig wijzer van wat er in de VS op dit moment rond de verkiezingen echt gebeurt. Maar hoeveel je er ook over weet… 1. wie er uiteindelijk president wordt, is via al die peilingen niet te voorspellen en wordt na 160 miljoen uitgebrachte stemmen met slechts een paar honderdduizend stemmen verschil !!! op het laatste ogenblik beslist in 6 of 7 swing states en 2. wat ze ná 5 november in de VS gaan meemaken is een black box en ook voor de serieuze deskundigen even onvoorspelbaar als wie er 6 november de meeste kiesmannen blijkt te hebben.

 

Wat wel erg duidelijk is: we gaan in de VS en dus ook in de rest van de wereld ongewisse en waarschijnlijk gevaarlijke, maar daardoor ook uitermate spannende tijden tegemoet. Met als een van de kernvragen: hoe lang en hoe diep zet het politieke en morele verval in de VS zich nog door en op welke wijze sleept het land de rest van de wereld daarin mee? Waar we in ieder geval niet op hoeven te rekenen is dat het in de VS met een ander soort leiderschap snel beter gaat. Want de liegende clown Trump is niet zozeer de oorzaak van de systeemcrisis, maar eerder een symptoom ervan. De betonrot zit veel dieper. 

 

De destructieve trends die tot de huidige situatie hebben geleid, met haat, racisme, hebzucht en onverschilligheid jegens de armen als drijvende krachten, zijn namelijk al decennia (dus ook zonder een Trump) bezig het land te verzieken en het zal waarschijnlijk ook lang duren om die krachten te stoppen en om te buigen. Ook de democraten hebben daar sinds de 'sociale wettenmaker' Lynden B. Johnson in de zestiger jaren weinig aan gedaan. Ook Obama lukte dat door een tegenwerkend Republikeins Congres niet. Dus een groot deel van de kiezers denkt: ,,wat maakt het uit, fuck the system" . Maar er moet op enig moment wel met de ommekeer begonnen worden. De optimist in mij hoopt dat er tenminste een heel klein kansje is dat er volgend jaar een eerste stapje kan worden gezet. Maar de realist acht de kans dat ze daar nog dieper 'down to the drains' gaan toch net even wat waarschijnlijker. 😜🙏 . (jv)

 

(1) Het was Trumps eigen oud-stafchef, ex-generaal John Kelly die Trump in The New York Times een fascist noemde, waarbij hij zelf ook nog maar even voor alle duidelijkheid een van de gangbare definities van 'fascisme' voorlas: ,,Een extreemrechtse en ultranationalistische politieke ideologie en beweging die gekenmerkt wordt door een dictatoriale leider, autoritair centraal gezag, militarisme en onderdrukking van andersdenkenden."  Dat de kwalificatie van Trump de fascist vooral uit linkse kringen kwam, was dus een verzinsel van Nieman. Kelly is gewoon een erg rechtse Republikein die Trump te gevaarlijk voor het presidentschap vindt. 

 

74.  Hoe de pubertijd een beetje harmonieus door te komen? Gewoon de feiten subtiel inkleuren.

Donderdag 31 oktober 2024

 

Mijn ouders waren, ik kan er niets anders van maken, voor mij de beste ouders die ik me als kind kon wensen. Althans, ik zou niet weten, ook niet met de kennis van nu, wat ze nog beter hadden moeten doen. Het waren geen beknotters van mijn vrijheid, geen zeikerds, geen ‘pietjes precies’ en zeker geen gelovigen in wat voor leer dan ook, wat op zich al een geweldige zegen is. Als je ergens mee zat, kon je bij hen terecht zonder dat je bang hoefde te zijn voor een cynisch, minachtend of hatelijk oordeel. Ze waren zorgzaam, liefdevol, vrolijk en stimulerend. Ze brachten ons zonder dat te benoemen normen en waarden bij, die ik, zeker weten, niet altijd gepraktiseerd heb, maar waar ik een leven lang profijt van heb gehad. Ze waren nooit dwingend voorschrijvend, maar eerder adviserend en lieten me tot op grote hoogte vrij in van alles en nog wat. En dat alles deden ze als relatieve jonkies zonder enige pedagogische bagage. Mooi. Mooi. Mazzel. Mazzel. Ik had het zelf nooit gekund. Op hun leeftijd niet. Later niet. Nu niet.

 

Maar toch…om onze relatie goed te houden heb ik er zelf ook het nodige in moeten investeren. Want toen ik rond m’n twaalfde naar de HBS ging en voorzichtig, stap voor stap, buiten de eigen wijk en het eigen milieu kwam, kwamen er van hun kant vragen, opmerkingen en waarschuwingen waar ik me soms aan ging ergeren. Die ergernis had, achteraf gezien, niet zozeer met hun goed bedoelde bezorgdheid te maken, maar vooral met mijn recalcitrante puberbrein. De punten die zij meenden te moeten maakten “voor mijn eigen bestwil”, ervoer ik al snel als een “ongewenste inmenging in mijn dagelijkse doen en laten”. Het inzicht dat mijn impulsieve reacties meestal niet redelijke waren, had ik toen nog niet. Maar hoe hou je de relatie dan toch “werkbaar” of “leefbaar”?

 

Ik kwam op deze herinnering na een stukje in NRC van vandaag over een nieuw BNNVARA-programma Pubers, dat ik zelf niet had gezien. Er blijkt te worden ‘aangetoond’ dat het tienerbrein meestal chaotisch, rommelig, verwarrend, vergeetachtig, opstandig, brutaal en hormonaal acteert. Waardoor de meeste pubers alles beter menen te weten dan hun ouders.😜.  Deze “onhebbelijkheden” kun je de eigenaren van die zich ontwikkelende breintjes moeilijk kwalijk nemen, want zij kregen die 1.5 kilo neuronen en synapsen ook maar mee van hun ouders, die daar zelf weer niets aan konden doen. De ervaringen die in het programma worden beschreven hebben met terugwerkende kracht sterk bevestigd dat het voor mijn levensgeluk de perfecte keuze was om nooit kinderen te willen hebben. Wij zijn elkaar bespaard gebleven.

 

Wat ik ook een interessante observatie in NRC-stukje vond, is dat duidelijk werd:,, dat het gedrag van sommige ouders in Pubers minstens zo onredelijk is als dat van de pubers zelf. Ze houden digitaal dagelijks de aanwezigheid en cijfers van hun kroost in de gaten, nemen aan het ontbijt alle aankomende toetsen met ze door en bellen boos op als hun kind na schooltijd op een bankje blijft hangen met een vriendin – je hoeft geen tiener te zijn om te griezelen van zo veel controledwang.”

 

Vreselijk, met zulke ouders had ik het nog geen maand uitgehouden. En met mezelf, als ik zo’n ouder was geweest, ook niet. Gelukkig heersten mijn ouders niet over mijn schoolleven. En ze bemoeiden zich ook niet storend met mijn sociale leven. Ze werden niet snel boos en ik kon op zich alles met ze bespreken, maar wilde ik dat ook? Tot op zekere hoogte en op mijn manier. Ze stelden vaak de normale "belangstellende vragen” waar mijn puberbrein zich al snel aan ergerde, ook omdat mijn eerlijke antwoorden dan weer nieuwe vragen opriepen. Vond ik toen tamelijk "vermoeiend". Maar op den duur wist ik precies hoe ik met die vragen om moest gaan. Mijn basishouding werd: nooit iets vertellen waardoor ze zich zorgen over mij zouden kunnen gaan maken. Punt. Zo min mogelijk echt liegen, maar sommige dingen gewoon niet vertellen of iets anders inkleuren. Niet te expliciet worden over proefwerken, schoolfeesten, spijbelen, biljarten in café's in tussenuren, clandestien werken in kaaspakhuizen, meisjes, vrienden, drankgebruik of diepste gedachten. Ik vertelde zoveel als relevant was over de leuke ervaringen, maar zouden zij echt gelukkiger zijn geworden als ik ook de risicovolle experimenten en gebruikelijke malheur in die puberperiode gedetailleerd had uitgespeld en zou ik me dan beter hebben gevoeld door hun bezorgde reacties en slapeloze nachten? Nee. Nee. Mijn aanpak was toen evident een win-win-aanpak. En nog steeds is het niet zelden een modus operandi die zowel goede sociale relaties als de wereldvrede kan bevorderen: wees terughoudend met informatie of eerlijkheid die ergernis of grote bezorgdheid kan opwekken, ga zodanig diplomatiek met potentiële conflictpunten om, dat betrokken partijen in hun waarde worden gelaten en voldoende comfort krijgen om het niet te escaleren. Mijn ouders hebben mede vanwege die werkwijze altijd het idee gehad dat het meestentijds allemaal wel goed met me ging, wat ook zo was, en ze zijn daar, geloof ik, meestal nooit in teleurgesteld. 

 

Aan gesprekken in die periode thuis overigens geen gebrek. Zo waren er tal van onderwerpen waar mijn pa en ik een gezamenlijke belangstelling voor hadden en veel over spraken, zoals over de boeken die hij graag las en waar hij mooi over kon vertellen, over de Tweede Wereldoorlog, over politiek en over voetbal. Maar toen ik in 1970 het ouderlijk huis in goede harmonie verliet, kon ik die benadering van het gedoseerd vertellen van “de waarheid” wel stap voor stap afbouwen. Om uiteindelijk uit te komen bij gesprekken waarin je preciezer kunt uitleggen wat je bezighoudt of is overkomen zonder dat je bang hoeft te zijn dat de ander daarvan in de stress schiet.

 

Had ik mijn pa en ma in die pubertijd anders moeten benaderen? Had ik het spel eerlijker moeten spelen? Ik kan mij daar weinig bij voorstellen. Mijn ouders hebben toen door mijn werkwijze weinig last gehad van een irritante puber en ik kon dus gewoon mijn goddelijke gang kon gaan zonder dagelijks met elkaar overhoop te liggen. Hun begrijpelijke reacties als ik alles eerlijk had verteld, zou vast vaak voor ergernis van mijn kant en ongelukkige ruzie-momenten hebben gezorgd. En misschien zelfs voor verwijdering....en waarom zou je zo'n risico nemen? Ook achteraf gezien was die pubertijdperiode te mooi om te laten verzieken door zinloze schijngevechten die niets hadden opgelost. (jv)

73.     Waarom doet het ene land het economisch zoveel beter dan het andere land?

Woensdag 30 oktober 2024

 

Het vakgebied waarop ik mij al meer dan 50 jaar, voor het grootste deel beroepshalve, heb kunnen uitleven, is dat van de “regionale economie”. Vanaf het begin van mijn studie in 1970 ben ik gefascineerd geweest door de vragen waarom de ene groep regio's zich sneller/beter heeft ontwikkeld dan andere regio’s en met welke soorten beleidsmaatregelen, politieke sturing en instituties ontwikkelingsachterstanden zijn in te halen en om te zetten in een voorsprong.

 

Tijdens m’n studie hebben we de ontwikkelingsgeschiedenis van talloze regio’s in de wereld geanalyseerd. Waarbij het begrip ‘regio’ zowel een stad, landsdeel, streek, land of continent kan zijn. Zo groeven we in de haarvaten van ons eigen land, maar verdiepten we ons ook in andere Europese regio's. We bestudeerden Rusland, maar ook de Kaukasus. We spitten niet alleen de VS om, maar ook het Afrikaanse Ghana. Er waren weinig regio’s/landen die in die periode aan onze wetenschappelijke aandacht ontsnapten. We analyseerden de fysische, geografische, demografische, sociale, culturele, historische, institutionele, economische, politieke, technologische en militaire factoren die kenmerkend waren voor die regio’s, factoren die elkaar vaak ook onderling sterk beïnvloedden, waarna we zochten naar een uitgekiende combinatie van variabelen die het best konden verklaren waarom de ene groep regio’s/landen, al dan niet tijdelijk, uitstekend floreerde en andere regio’s structureel stagneerden. En als je al die verklarende variabelen ook nog eens in historische context plaatste, bleken ook factoren als kolonialisme, een slavernijverleden of gewoon ‘een specifieke toeval’ sterk te kunnen doorwerkten naar het later al dan niet economisch succesvol zijn.  

 

Talloze boeken zijn er over de succes- en faalfactoren van regionale economieën verschenen. Dit jaar is zelfs de Nobelprijs voor de economie toegekend aan drie economen die zich al langdurig met dit vraagstuk hebben beziggehouden: Daron Acemoglu, Simon Johnson en James Robinson. Het zijn prominente wetenschappers op het gebied van economie en politicologie, bekend om hun invloedrijke bijdrages aan de rol van instituties op de economische ontwikkeling. Een van hun belangrijkste werken "Why Nations Fail: The Origins of Power, Prosperity, and Poverty" (2012) heeft veel impact gehad, zowel op het wetenschappelijk denken over dit vraagstuk als op beleid en politiek. Talrijke beleidsmakers en internationale organisaties maken gebruik van de lessen uit hun onderzoeken om de economische situatie in ontwikkelingslanden te verbeteren. 

Het onderzoek van Acemoglu, Johnson en Robinson draait om de interactie tussen politieke en economische instituties en hoe deze instituties de economische uitkomsten voor landen en regio’s bepalen. Hun centrale stelling is dat inclusieve instituties essentieel zijn voor economische groei, terwijl extractieve instituties juist leiden tot armoede en stagnatie.

Inclusieve instituties zijn instituties die economische activiteiten bevorderen door iedereen de kans te geven om deel te nemen aan de economie, innovatie te stimuleren en veilige eigendomsrechten te waarborgen. Voorbeelden zijn een onafhankelijk rechtssysteem en een democratische overheid die verantwoordelijk is tegenover haar burgers.

Daarentegen zijn extractieve instituties gericht op het bevoordelen van een kleine elite, waardoor een ongelijk speelveld ontstaat. Deze instituties hebben de neiging om corruptie, nepotisme en een gebrek aan rechten voor de meerderheid van de bevolking met zich mee te brengen, wat resulteert in stagnatie en economische achteruitgang.

In hun werk leggen Acemoglu, Johnson en Robinson een sterke nadruk op de geschiedenis als een sleutel tot het begrijpen van de huidige economische situatie van landen. Ze argumenteren dat koloniale geschiedenis en de wijze waarop dekolonisatie is verlopen cruciale elementen zijn die de ontwikkeling van instituties in verschillende landen hebben bepaald. Bijvoorbeeld, in gebieden waar koloniale mogendheden zich richtten op het vestigen van inclusieve instituties (zoals in de Verenigde Staten en Canada), werden sterke economische systemen opgebouwd. In tegenstelling, in landen waar extractieve instituties werden opgelegd, zoals veel Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse landen, zijn de gevolgen vaak armoede en beperkte economische groei.

Een ander belangrijk aspect van hun werk is de relatie tussen politieke stabiliteit en economische ontwikkeling. Acemoglu, Johnson en Robinson stellen dat landen met sterke, inclusieve instituties een grotere kans hebben op politieke stabiliteit, wat op zijn beurt bijdraagt aan economische groei. Elke onderbreking in deze stabiliteit, bijvoorbeeld door politieke opstanden of corruptie, kan schadelijke gevolgen hebben voor de economie.

Hun theorieën krijgen ook de nodige kritiek. Ze zouden te weinig aandacht schenken aan andere factoren zoals de rol van cultuur, geografie en globalisering als bepalende krachten in de economische ontwikkeling van landen. Daarnaast kan ook de dominante houding t.o.v. technologische innovaties en ondernemerschap van grote invloed zijn op de economische ontwikkeling van een regio.

 

Verder kan de stelling van de Nobelprijswinnaars dat inclusieve instituties en politieke stabiliteit van wezenlijk belang zijn voor het economisch succes van een land ook een beetje als een open deur worden beschouwd. Immers, als het met het bestuur en haar instituties een zootje is, dan kan het met de economie natuurlijk ook nooit iets worden. Door die evidentie verplaatst de zoektocht naar verklaringen voor regionale ontwikkelingsverschillen zich naar vragen als: door welke factoren is het in het ene land voortdurend politiek een chaos en hebben zich in andere landen stabiele inclusieve instituties kunnen ontwikkelen? Kijk, met antwoorden op die vraag kom je weer een stapje verder.

 

En kan het ook omgekeerd werken: hoe succesvoller een regio/land economisch is, hoe groter de kans dat zich er ook een stabiel en inclusief bestuur kan ontwikkelen? Komen er via een sterke economie misschien ook de voorwaarden/middelen voor een stabiel bestuur beschikbaar? Dus wanneer zijn stabiel bestuur en inclusieve instituties de oorzaak van economische voorspoed en wanneer het gevolg? Typisch een kip-ei-gevalletje. Het zoekproces naar verklaringen voor regionale ontwikkelingsverschillen zal nog wel even doorgaan. (jv)

 

NB. Kunnen we theorie van de Nobelprijswinnaars 2024 ook toepassen op een land als Suriname, dat zo rijk is aan natuurlijke hulpbronnen, maar dat nog steeds economisch stagneert en waar een groot deel van de bevolking armoe lijdt?

 

73.    Zowel burgers als ambtelijke adviseurs hebben recht op competente bestuurders.

Dinsdag 29 oktober 2024

 

Het gaat bij dit kabinet Schoof niet alleen erg vaak over incompetente bewindslieden van PVV- en BBB-huize, maar ook over de onmogelijke positie waarin de hen adviserende ambtenaren dreigen te komen. En dan hebben we het niet zozeer over de morele dilemma’s van ambtenaren bij de politieke beleidskeuzes (die horen nu eenmaal bij een nieuwe politieke koers), maar vooral over situaties waarin ambtenaren min of meer gedwongen worden om beleidsmaatregelen voor te bereiden en/of uit te voeren die juridisch, staatsrechtelijk, financieel of uitvoeringstechnisch de toets der kritiek niet kunnen doorstaan of vaak gewoon niet ‘kunnen’, maar door de bewindspersonen toch als  proefballonnetjes worden doorgedrukt. Of, nog erger: het besluitvormingsproces in worden gekeild, ook als ze weten dat die voorstellen ergens in het proces juridisch zullen stranden. Waarom doen we dat? Waarschijnlijk om in de media stoer en daadkrachtig over te komen en om anderen later de schuld te kunnen geven dat ze die ‘uitstekende maatregelen’ hebben afgeschoten. Het creëren van chaos, stagnatie en onvrede: het is les 1 uit het draaiboek van de populisten. En dat lukt ook hier tot dusver best goed.

 

Het gevolg van dit vaak warrige, klunzige en ineffectieve kabinetsbeleid is dat er in de eerste 100 dagen nog nauwelijks iets van de grond is gekomen op die terreinen waarop volgens dit kabinet zelf de urgentie groot is.  Als dit hoogst irritante politieke gehannes van inhoudelijk en procesmatig incompetente bestuurders nog verder escaleert, hoe moeten de ambtelijk adviseurs daarin dan hun positie kiezen? Hoelang kun je nog van hen vragen dat zij al die ondoordachte en vaak niet uitvoerbare ideetjes blijven uitwerken? Maar ook: hoelang kun je nog van competente ambtenaren met veel kennis en een groot verantwoordelijkheidsgevoel verwachten dat zij gedwongen op hun handen blijven zitten als het gaat om de urgente vraagstukken die dringend om effectief beleid vragen, omdat anders de problemen alleen maar groter worden? Niet handelen kan op urgente dossiers even desastreus uitpakken als verkeerd handelen. Ambtenaren zien dat, maar daar mogen ze zonder politieke opdrachten eigenlijk noet op acteren? Dat is niet gebruikelijk. Maar er komt toch een moment dat ze wel moeten? Je zou willen dat als het echt te gek wordt, ze de guts hebben om daar tegen in opstand komen. Het kwaad de pas afsnijden voor er een point of no-return is bereikt. 

 

Die onmogelijke positie geldt niet alleen voor ambtenaren op rijksniveau, maar ook voor ambtenaren bij lagere overheden. Door de grote overwinning van de BBB bij de verkiezingen voor Provinciale Staten heeft deze partij in de meeste provincies ook een dominante positie in de colleges van Gedeputeerde Staten gekregen. Hoe tragisch dat kan uitpakken zien we in de provincie Groningen. Anderhalf jaar lang was er voor de geïnteresseerde Groninger burger van enige beleidsdynamiek weinig te merken. Heeft dat met een gebrek aan drive of met de incompetentie van de bestuurders te maken? Zo wordt er breed in “het circuit” over gesproken, maar voor de gewone burger blijft dat een black-box. Tot het college van Gedeputeerde Staten op 30 september j.l. ontplofte en er een verkenner werd aangesteld om de politieke schade te inventariseren en vervolgens een nieuw college te formeren.

 

De ervaren bestuurder Peter den Oudsten werd ingehuurd om na te gaan wat de oorzaken van de breuk waren en welke reële opties er zijn om met deze of een anders samengestelde coalitie een doorstart te kunnen maken. Verleden week, 23 oktober, kwam de verkenner met zijn eerste voorlopige bevindingen en die waren spijkerhard voor de zittende collegeleden, de Commissaris van de Koning en de verantwoordelijke statenleden.

 

Den Oudsten gaf aan dat er op dit moment geen nieuw provinciebestuur te vormen is dat op een meerderheid kan bogen. Als er nu een coalitie in elkaar zou worden getimmerd, dan zou dat er volgens hem ,,door gebrek aan onderlinge vertrouwen nog geen dag zitten.” Hij noemt dit ,,politieke experiment’’ en het soort afspraken dat is gemaakt ,,faliekant mislukt,” De partijen moeten nu, vindt hij, voor een nieuw college ,,niet klakkeloos kandidaat-gedeputeerden naar voren schuiven”, maar ,,goed kijken naar deskundigheid en kwaliteit.” Dat ontbrak/ontbreekt dus in het gevallen college, dat volgens hem ,,geen team vormde.” Maar ook constateerde hij dat er ,,op persoonlijk niveau nogal wat rumoer was.” Alle kwalificaties van de verkenner lijken eufemismen om de beestjes maar niet echt bij hun naam te hoeven noemen. Maar wat hij echt bedoelt, is natuurlijk dat het “eem onwerkbaar zootje” is. Mag het, gezien de deplorabele staat van dit bestuur, de burgers van Groningen en de ambtelijke organisatie worden aangedaan om dit college met de vervanging van slechts een enkel poppetje weer gewoon door te laten rommelen?

 

De verkenner gaat na de herfstvakantie verder, maar staat voor een schier onmogelijke taak om rond de BBB met haar 12 zetels een nieuw college te bouwen. Want voor een grondige renovatie wordt er van de belangrijkste actoren een inzicht en verantwoordelijkheidsgevoel verwacht waarvan ze tot dusver hebben aangetoond daar niet over te beschikken. Anders was het immers nooit zo’n debacle geworden. En als je van jezelf ook niet ziet dat je de competenties mist om een provincie te besturen, dan neem je zo’n oordeel waarschijnlijk ook niet van anderen aan, dan mis je namelijk het zelf-reflectie-gen. Misschien dat de periode tot de nieuwe verkiezingen over krap 2.5 jaar kan worden overbrugd met een soort ‘zakencollege’ waarin een paar bestuurlijke zwaargewichten zitting nemen die beschikken over bestuurlijke vaardigheden en die wat verder afstaan van de dagelijkse partijpolitiek.

 

Wij, inwoners van deze provincie, hebben recht op een goed bestuur, ondersteund door een dynamische, professionele en betrokken ambtelijke organisatie. Aan die ambtelijke organisatie zal het in Groningen niet liggen, maar krijgen we binnenkort ook weer eens een college met competente bestuurders, bestuurders die in staat zijn goed samen te werken, over kennis van zaken beschikken, de drive hebben om urgente problemen adequaat aan te pakken en met het vermogen om hun partijbelangen te overstijgen ten faveure van het algemeen belang? Het zal mede afhangen van de moed, creativiteit en wijsheid van de verkenner. En van statenleden die in staat zijn over hun eigen schaduw heen te springen. (jv)

 

Nicolien van Vroonhoven....tijdelijk fractievoorzitter NSC...die, vindt ze zelf, het wel ,,prima doet"...laat haar nog even genieten van haar "moment of fame", want zij zal de komende maanden zo geroosterd worden dat we medelijden met haar zullen krijgen.

72.   Als het maar “rechtsstatelijk” gaat, dan accepteert NSC elke harde asielmaatregel. 

Zaterdag 26 oktober 2024

 

Het is vaak ergerlijk en komisch tegelijk, maar het krijgt langzamerhand ook iets onnozels: dat mantraneuze tamboereren van NSC op “rechtsstatelijkheid”. Wat voor elke fatsoenlijke partij iets vanzelfsprekends is, daar wordt telkenmale een nummer van gemaakt door de partij die na nieuwe verkiezingen waarschijnlijk even snel zal verdwijnen als ze is opgekomen. De Omtzigt-hype, aangeblazen door door het ranzige Vandaag-Inside, lijkt behoorlijk te verdampen. De partij heeft zowel voor haar linker-als rechtervleugel niet geleverd. Wel is het begrip “rechtsstatelijkheid” voor de discipelen van Omtzigt een duizend-dingen-doekje geworden, waarmee het denkt alle PVV-vuil te kunnen wegpoetsen. Maar het zal uitstel van executie blijken en zal de partij natuurlijk niet redden van de ondergang. Waarom niet? Ik denk bij dit soort een-dags-vlieg-partijen altijd aan Bob Dylans surrealistische politieke song "Talkin' World War III blues" waarin hij het iconische statement van Abraham Lincoln parafraseerde: ,,Je kunt sommige mensen altijd voor de gek houden, en alle mensen soms, maar je kunt niet alle mensen altijd voor de gek houden." Ik hoop dat Dylan hier profetische woorden zong, die ooit ook eens in de hersens van de kiezers van populistische partijen neerdalen, maar ben daar niet zeker van. 

 

Vanmorgen was het weer prijs in de Volkskrant. De krant interviewde NSC-fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven over de net bereikte asieldeal. ,,De strengste asielmaatregelen ooit” kraaide de geestelijk vader en Orban-adept Wilders, die vooral dankzij NSC weer maximaal kon scoren. Na een vraag van de VK-journalist over de asielfobie van de PVV was haar reactie: ,,Daar hebben we begrip voor. Wij zijn ook niet bang om ver te gaan. Dat heb je nu ook wel gezien, maar alleen als het door de rechtsstatelijke beugel kan.”  Als de interviewer dan constateert dat de noodwet weliswaar van de baan is ,,maar dat het beleid hier en daar nog harder wordt”, antwoordt Nicolientje: ,,als het maar rechtsstatelijk is.” Maar, probeert de VK dan weer: ,,Is de prijs niet erg hoog? U heeft er ook mee moeten instemmen dat Nederland het quotum voor UNHCR-vluchtelingen verlaagt van vijfhonderd naar tweehonderd per jaar. Het gaat om vluchtelingen die door de VN zijn aangewezen als zeer kwetsbaar. Wat is de logica van zo'n maatregel?” Van Vroonhoven ijzerenheinig maar rolvast : ,,Als je inzoomt op de mensen, natuurlijk, dan doet dat pijn, maar je moet soms maatregelen nemen. Als het maar netjes gaat, via de rechtsstatelijke regels.” En zo emmert ze de rest van gesprek,blijkbaar zonder gêne, door. De vragen zijn scherp, de antwoorden van een blaartrekkende simpelheid.

 

Aan het eind van het gesprek vindt ze zelf ook nog dat ze het als fractievoorzitter ,,prima doet.”  Daar kun je van mening over verschillen, de één legt de lat wat lager dan de ander en de één doet ook wat meer aan zelfreflectie dan de ander, maar zij maakt in ieder geval wederom duidelijk dat de hardheid, zeg maar onmenselijkheid, van het PVV-asielbeleid de 'sociale partij' NSC geen bal interesseert als het maar verkocht kan worden als “rechtstatelijk”. Als het aan die norm voldoet, dan is de partij blijkbaar bereid om met elk "zo streng mogelijk"  PVV-voorstel akkoord te gaan:

1. dan kun je Afghanen die ons tijdens die oorlog met gevaar voor eigen leven hebben geholpen, ondanks de belofte van Omtzigt, daar laten stikken en slachtofferen aan het terreurregime van de Taliban, want die paar honderd bedreigde tolken en beveiligers kunnen er hier niet meer bij...wij zijn vol.
2. dan kun je degenen die zijn gevlucht voor oorlog en geweld en zich hier net een beetje hebben gesetteld weer terugsturen naar een uithoekje van Syrië waar ze volgens dubieuze statistieken veilig zouden zijn voor wraakzuchtige slager Assad
3. dan kun je statushouders na vijf jaar 'ophokken' met hun gezin in een azc nog steeds het recht op een normaal huis onthouden, ,,omdat Nederlanders die een betere woning zoeken altijd vóór moeten gaan”
4. dan kun je de permanente asielvergunning afschaffen en de tijdelijke vergunning van 5 naar 3 jaar terugbrengen en zo hun angstige onzekerheid maximaliseren en de integratiekansen minimaliseren…want hoe rotter we het voor ze maken, hoe beter wij ons voelen
5. dan kun je de Spreidingswet gewoon weer afschaffen en de asielketen blijvend ontregelen, want die wet zorgt voor minder problemen met de opvang van asielzoekers en dat moeten we natuurlijk niet laten gebeuren, want dat bedreigt het electorale verdienmodel van de PVV (en langzamerhand blijkbaar ook van de VVD)

 

Met het label “rechtsstatelijkheid” kun je als NSC, zo laten ze zien, allerlei voorstellen hartstochtelijk verdedigen waar je vóór de verkiezingen nog even hartstochtelijk tégen was, want immoreel, en omgekeerd. Waarom is deze partij zo diep gezonken? Alleen om een kabinetscrisis en nieuwe verkiezingen te voorkomen. En om daarmee een electorale decimering van de partij nog wat langer uit te stellen. Wel erg armoedig als dat je belangrijkste raison d’être in de politiek is geworden.

 

Soms heb ik nog liever te maken met oprechte xenofoben bij wie je weet waar je aan toe bent, dan met politici die publiekelijk graag de verheven moralist uithangen, maar als het om het pluche gaat, bereid zijn hun belangrijkste beginselen te verpatsen voor een bord linzen. (jv)

 

 

71.  Harari in Nexus….over de gevaren van AI voor de democratie en de mensheid.

Dinsdag 22 oktober 2024

 

Historicus en schrijver Yuval Noah Harari beschrijft in zijn laatste boek, “Nexus” (1), hoe verschillende samenlevingen en politieke systemen in het verleden informatie- en communicatietechnieken hebben ingezet om hun doelen te bereiken en om orde te scheppen, ten goede en ten kwade. Om uiteindelijk uit te komen bij de 21-ste eeuw, waarin Kunstmatige Intelligentie (AI) er voor het eerst in de geschiedenis voor kan zorgen dat we geen grip meer hebben op de verspreiding van waanideeën, nepnieuws, halve waarheden, hele leugens en niet te vergeten deepfake-manipulaties. Populisten kunnen m.b.v. AI-gestuurde ophitsing makkelijker aan de macht komen. Totalitaire regimes kunnen met AI-technologie hun macht makkelijker uitbouwen en met hun geopolitieke ambities de wereldorde in gevaar brengen. We lopen zelfs grote risico’s dat technologische toepassingen, zoals controle- en wapensystemen, aangestuurd door AI, zo met ons ‘op de loop gaan’, dat we ze niet meer tijdig kunnen beheersen, sturen, corrigeren of afstoppen. Wat kunnen we nog doen om zo’n dystopie te voorkomen? Dit is w.b. de actualiteit een van de belangrijkste 'verhaallijnen' in Nexus. 

Maar Hararie plaatst het fenomeen AI in lange geschiedenis van de homo sapiens, een geschiedenis die in hoge mate werd bepaald door steeds hechter wordende connecties tussen individuen, sociale groepen en regio’s. Nexus gaat in feite over de bepalende rol van informatienetwerken, 'grote' verhalen en nieuwe technologieën om die verhalen effectief bij steeds grotere groepen 'in de markt te zetten'. De ondertitel van het boek geeft de lading adequaat weer: “van het stenen tijdperk tot AI: een beknopte geschiedenis van informatienetwerken.” Beknopt is overigens niet het eerste wat je te binnen schiet bij lezing van dit boek met 450 bladzijden .

 

Harari laat met vele voorbeelden zien hoe specifieke groepen, 'elites' of leiders al eeuwenlang macht verkrijgen en proberen te behouden door het verspreiden van informatie in de vorm van fictie, fantasieën en massale waanideeën. Hij onderbouwt deze stelling met verwijzingen naar o.a. heilige boeken zoals de Bijbel, de heksenjachten, het stalinisme, het nazisme en de heropleving van het hedendaags populisme. In het boek wordt de complexe relatie uitgewerkt tussen informatie, waarheid, wijsheid en macht. Als het narratief maar inspirerend genoeg is en op de juiste manier met de meest geavanceerde technieken wordt verspreid (‘in de markt wordt gezet') dan kan de leer van een kleine Joodse sekte uit Jeruzalem zelfs uitgroeien tot een dominante wereldgodsdienst. En een moeilijk leesbaar boek over kapitaalaccumulatie en de onvermijdelijke overwinning van de arbeidersklasse kan het startpunt en de ideologische basis worden voor een totalitair systeem dat vanaf 1917 talloos miljoenen slachtoffers heeft gemaakt en in China in naam nog steeds een van de ideologische pijlers is.

 

Het is onmogelijk om de vele lijnen, van kleitablet tot AI, die Harari in Nexus uitwerkt in kort bestek samen te vatten, maar als ik zijn observaties toespits op het belang en de impact van de informatienetwerken die worden gevormd door de digitale revoluties en m.n. AI dan lijken mij de volgende bouwstenen behoorlijk relevant voor beleidsmakers en geëngageerde burgers die zich een oordeel willen vormen over kansen en bedreigingen die de loop van de wereldgeschiedenis en dus ook het welbevinden van volgende generaties sterk gaan bepalen:

 

1.    De globalisering en interconnectiviteit : de internationale regio’s zijn de afgelopen decennia door de globalisering van markten en productieketens steeds afhankelijker van elkaar zijn geworden en hebben zo een sociale, economische en politieke dynamiek gecreëerd die de welvaart en het welzijn van miljarden aardbewoners bepaalt en die m.n. wordt voortgedreven door technologische innovaties. De wereldregio’s zijn zo sterk met elkaar verweven geraakt, dat verstoringen in het ene deel van het mondiale systeem direct grote repercussies hebben in andere delen van de wereld. Ze kunnen elkaar daardoor naar beneden trekken, maar ook forse impulsen geven. De voorstanders van een protectionistisch economisch beleid moeten zich goed realiseren dat iedereen daar 'in the end' per saldo economische een prijs voor betaalt. Die prijs kan overigens acceptabel zijn om westerse democratieën minder afhankelijk te maken van dictaturen. . 

 

2.   Concentratie van macht en de opkomst datamonopolies: een van de meest zorgwekkende aspecten van de digitale revolutie en AI is de neiging tot concentratie van macht in de handen van een klein aantal tech-bedrijven. Deze bedrijven, gewapend met geavanceerde AI-capaciteiten, kunnen enorme hoeveelheden data verzamelen en analyseren. Het worden datamonopolisten. Dit kan leiden tot oligarchieën waar tech-giganten de agenda dicteren. Een selecte elite beheerst dan de technologische vooruitgang, wat de democratische waarden ondermijnt en leidt tot ongelijke machtsverhoudingen.

 

3.   Informatiecontrole, manipulatie van informatie en desinformatie: AI heeft de capaciteit om enorme hoeveelheden data te verzamelen en te analyseren. Harari wijst op de risico's van desinformatie en propaganda, waarbij AI kan worden ingezet om nepnieuws snel en breed te verspreiden en de publieke opinie te manipuleren. Dit kan leiden tot een gebrek aan vertrouwen in traditionele nieuwsbronnen en het politieke systeem. Populistische leiders kunnen zich voordoen als ‘de ware stem van het volk’, terwijl ze tegelijkertijd het vertrouwen in instituties ondermijnen. Het gebruik van sociale-mediaplatforms om sentimenten te sturen of om ongewenste informatie te censureren, vormen een directe bedreiging voor democratische discussies. Door gebruik te maken van algoritmes voor sociale media kunnen populistische agitatoren en reactionaire bazen van tech-giganten desinformatie en vijandige discoursen verspreiden, waardoor hun machtspositie versterkt wordt. Omdat er veel geld aan te verdienen is, hebben zij de neiging om een vertekende realiteit te bouwen waarin feiten en waarheid ondergeschikt worden gemaakt aan politieke doelen.

 

4.   Gezichtsherkenning, massa-controle individuele burgers en discriminatie: ook de toepassing van gezichtsherkenning en andere surveillancetechnologieën die gebruikt kunnen worden door autoritaire regimes om de bevolking te controleren, is een groot gevaar voor de ‘vrije mens’. Deze technologieën bieden organisaties en staten de mogelijkheid om de inwoners te volgen en hun gedragingen te analyseren, wat een belemmering kan vormen voor de vrijheid van meningsuiting en het recht op privacy.  AI-systemen bieden ook de mogelijkheden om bestaande vooroordelen en discriminatie verergeren. Harari benadrukt dat als AI wordt getraind op partijdige datasets, dit kan resulteren in oneerlijke besluitvorming in sectoren zoals rechtspraak, werkgelegenheid en toegang tot sociale diensten. Dit kan leiden tot ongelijkheid en een verdere erosie van vertrouwen in het politieke systeem.

 

5.    Gevolgen automatisering voor de arbeidsmarkt: AI kan sterk verstorende  effecten hebben op de arbeidsmarkt, wat kan leiden tot massawerkloosheid. De snelheid waarmee banen verloren gaan, kan de politieke stabiliteit bedreigen en resulteren in toenemende sociale onvrede. Populistische bewegingen kunnen deze onvrede aanwakkeren door de schuld te geven aan immigranten of "elites", wat kan leiden tot xenofobie en verdeeldheid. Dit kan autoritaire antwoorden uitlokken, waarbij de overheid meer controle uitoefent om de sociaaleconomische spanningen te beheersen en de democratische processen verder onder druk te zetten. Harari benadrukt dat het belangrijk is om proactief oplossingen te vinden voor deze economische verschuivingen, in plaats van ze te politiseren.

 

6.    Ethische vragen en verlies van menselijke waarden:. Harari stelt in zijn boek indringende vragen over de rol en de kansen en risico’s van een digitale samenleving, zoals de combinatie van kunstmatige intelligentie met biotechnologie.  Wat betekent het als onze levens steeds afhankelijker worden van technologie? Wat gebeurt er met de mensheid wanneer de grens tussen mens en machine vervaagt? Informatienetwerken en AI hebben dus niet alleen impact op onze sociale en economische structuren, maar raken ook onze ethische en morele overtuigingen. Een samenleving die sterk afhankelijk wordt van algoritmen om de toekomst vorm te geven, kan de complexiteit van menselijke emoties en ethiek negeren. Dit verlies van menselijkheid kan leiden tot een koude, technocratische benadering van politieke uitdagingen, die de fundamenten van democratie aantasten.

 

Een van de grootste zorgen van Harari is de toekomst van de mensheid zelf. Als AI in handen van een paar datamonopolisten een essentiële of zelfs bepalende rol gaat spelen bij de verspreiding c.q. manipulatie van informatie, met grote invloed op de politieke besluitvorming en het keuzegedrag van burgers, wat betekent dat dan voor de houdbaarheid van onze democratie? Als autocratische en totalitaire leiders de AI-technologie gaan inzetten om hun geopolitieke ambities waar te maken, wat gaat dat voor de stabiliteit in de wereld betekenen? Als AI-technologie en algoritmes, die nog maar door weinig experts begrepen worden, ook sturing krijgen op de wapensystemen en de rol van de mens bij de inzet daarvan steeds verder wordt teruggedrongen, wat kan dat betekenen voor het beheersen van militaire conflicten? Vragen waarop Harari in zijn boek ingaat.

 

Het doembeeld: democratische politici, experts en burgers die steeds minder controle hebben over de nieuwe technologieën en dus geen redelijke en rationele keuzes meer kunnen maken en autoritaire regimes die de AI-technologie voor 'perverse doeleinden' inzetten. Hoe gaan we met deze risico's om? De schrijver benadrukt dat het noodzakelijk is om proactief na te denken over de maatschappelijke gevolgen van AI op al de hier genoemde domeinen. De gevaren die hij beschrijft, vereisen een collectieve inspanning van individuen, n.g.o.'s, samenlevingen en regeringen om deze uitdagingen aan te gaan en ervoor te zorgen dat technologie in dienst blijft staan van de mensheid, in plaats van andersom.

 

Harari pleit daarom voor een bredere discussie over deze gevaren, inclusief voorafgaande regulering en een ethische benadering van AI-ontwikkeling. Hij benadrukt dat we nu moeten nadenken over de toekomst van de mensheid in het tijdperk van AI, en dat we ons bewust moeten zijn van de implicaties van de keuzes die we vandaag maken. Om te zorgen voor een toekomst die niet alleen technologisch geavanceerd is, maar ook rechtvaardig en menswaardig.

 

Harari is niet alleen een inspirerend schrijver, maar ook een begenadigd verhalenverteller. Afgelopen zondag trad hij op in het programma Buitenhof. Hij werd in uitstekend Engels bevraagd door Maaike Schoon. Eerst (natuurlijk) over de politieke en morele aftakeling van Israël onder het regime Netanyahu en vervolgens over Nexus. Goede vragen van Schoon, heldere ‘to the point’ antwoorden van Harari. Het moest allemaal in veel te weinig tijd helaas. Harari moet je voor een gesprek van minstens een uur uitnodigen. Maar wat hij naar voren bracht over de kansen, maar vooral gevaren van AI was beklemmend. AI kan, als we niet tijdig ingrijpen, de menselijke beschaving in gevaar brengen....zijn hoofdboodschap.

 

Hij gaf ook nog wat praktische voorbeelden van concrete toepassingen: AI bepaalt de doelwitten van Israëlische raketten die in Gaza en Libanon op de dorpen en steden worden afgevuurd, op de bezette Westbank worden de Palestijnen met gezichtsherkenning gevolgd, in Iran speuren camera’s in de straten naar vrouwen zonder hoofddoek, die dan worden geïdentificeerd en direct via AI een sms-je krijgen dat ze gesnapt zijn. Het gaat om doelwitten die worden gezocht, gevonden en geraakt of gestraft zonder tussenkomst van een ‘mens’. Dat kan de toekomst worden: “Big brother is watching en punishing you.”

 

Harari had ook nog een paar praktische adviezen: stem op de juiste partij en hou je aan je informatiedieet. Want, vindt hij, informatie is weliswaar “voedsel voor de geest, maar vermijdt ongezonde informatie.” Slechte informatie met nepfeiten en onwaarheden is niet gezond. Teveel informatie is ook niet gezond. ,,Doseer en verteer informatie”, aldus Harari. Zet informatie om in wijsheid of in inzichten, waarmee je autonoom de juiste afwegingen kunt maken. In Nexus biedt Harari een breed palet aan informatie én inzichten waarmee je weer wat beter kunt begrijpen hoe de complexe informatienetwerken en AI werken en de toekomst van de mensheid kunnen maken, maar vooral ook breken. En die toekomst is allang begonnen. (jv)

 

(1)   “Nexus” is het net verschenen boek van Yuval Noah Harari, de Israëlische historicus en schrijver. Andere boeken van zijn hand: "Sapiens", "Homo Deus" en "21 lessen voor de 21ste eeuw". Harari onderzoekt de ontwikkeling van de mensheid, de impact van technologie en de toekomstige uitdagingen waarmee samenlevingen worden geconfronteerd.

 

 

                        Ramsey Nasr                                                                         Raoul Heertje

70.   Ramsey Nasr slaat voor de tweede maal hard toe met niet te weerleggen feiten.  

Woensdag 16 oktober 2024

 

Soms blijf ik ’s avonds na tienen bij het zappen langs de kwekprogramma’s ergens hangen omdat ik denkt dat één van de gasten misschien iets te vertellen heeft dat dieper gaat dan het dagelijkse gekeuvel over opgeblazen non-events in de Haagse politiek of ophef-dingetjes rond BN’ers. Zo zag ik gisterenavond bij “Bar Laat” zitten: Ramsey Nasr, zoon van Palestijnse vader en Nederlandse moeder en Raoul Heertje, zoon van Joodse ouders. Naar de grappige, maar vaak wat meanderend pratende Heertje kan ik meestal niet te lang luisteren, maar Nasr is een meesterverteller met een scherp, analytisch brein en veel historisch besef.  

 

Een maand of tien geleden zat Nasr in een vergelijkbaar programma en vroeg zich in een indrukwekkende speech af waarom de ruim 1300 Israëliërs die op 7 oktober 2023 door Hamas werden vermoord op zoveel  meer compassie konden rekenen dan de (toen nog) 15.000 vermoorde Gazanen. Waarom kwam de wereld daar niet even fel en met evenveel verontwaardiging tegen in opstand? Waarom kon Israël gewoon ongestoord doorgaan met het op ongekende schaal doden van onschuldige burgers en platbombarderen van gebouwen, zonder dat de westerse wereld even massaal opstond als op 7 oktober tegen Hamas? Het waren voor de hand liggende vragen, maar ze werden nooit gesteld. 

 

Nasr verklaarde dat bizarre verschil in verontwaardiging en compassie o.a.uit het feit dat elke gedode Israëliër steeds als een mens van vlees en bloed met hun naam, hun foto, hun levensloop en hun rouwende familie in de media werd herdacht, maar van die tienduizenden gedode en zwaargewonde Palestijnen nooit namen, foto’s of rouwende familieleden werden getoond. Niets ook over hun ellendige bestaan in de openluchtgevangenis die Gaza dankzij de Israëliërs was. De Gazanen werden door de berichtgeving in de media geen herkenbare mensen met wier lot je je kon identificeren, het werden nummers in een massagraf onder de puinhopen van gebombardeerde flatgebouwen, scholen, vluchtelingenkampen of ziekenhuizen. Dat gold toen voor die 15.000 doden, maar dat geldt nu in nog sterkere mate voor die inmiddels al 42.000 doden en bijna 100.00 gewonden. Ze zijn ontmenselijkt tot louter aantallen.

 

Nasr besloot zijn uitleg toen met de vaststelling: ,,uit alles blijkt dat in de westerse publieke opinie en politiek Israëlische levens veel meer waard zijn dan Palestijnse.” Een waarheid die we nu allemaal dagelijks kunnen zien in de media. Bombardementen. Geblurde kinderlijken. Zwaargewonden aan het infuus of bloedend op de vloer van gebombardeerde ziekenhuizen liggen te creperen. En daarna nog louter in statistieken worden verwerkt. Het worden zo abstracties die buiten de Palestijnse groep maar heel weinig tot grote woede en verontwaardiging leiden. Op YouTube is de in vele talen vertaalde speech van Nasr, die de hele wereld overging, te zien. Bij "Bar Laat" zagen we nog een korte samenvatting. 

 

Gisteravond was in “Bar Laat” de hoofdvraag die boven tafel hing: hoe blijven de partijen hier in Nederland met elkaar in gesprek, ondanks die polarisatie over de verwoestingen in Gaza en Libanon?  Zonder historische context blijven gesprekken over dit thema doorgaans in de begripvolle-babbel-sfeer hangen. “Laten we elkaar blijven respecteren, hoe we ook over het conflict denken” of "waar twee kijven, zullen ook twee wel schuld hebben" en dit soort lege mantra's. Zonder de historische context van het conflict kom je qua inzicht en begrip geen meter verder, hoe lang, gezellig en begripvol je ook met elkaar over tegengestelde opvattingen praat.

 

Om het gesprek wat boven dat niveau van "ieder z’n eigen feiten en waarheid” uit te tillen, vertelde Nasr het verhaal dat zijn familie aan den lijve heeft meegemaakt. Hoe in 1948 en 1949 de Joodse kolonisten 500 Palestijnse dorpen en steden deels verwoestten en het land annexeerden. Waarna de Joodse kolonisten vervolgens de huizen betrokken van Palestijnen, die werden gedood of verjaagd. Meer dan 750.000 Palestijnen vluchtten toen alle kanten op: naar Gaza, Libanon en de Westbank, waar hun nazaten nu nóg zitten, vaak in erbarmelijke omstandigheden in semipermanente vluchtelingenkampen. Nooit kregen zij een kans op terugkeer naar een eigen staat. In het gebied waar Hamas op 7 oktober haar aanslag pleegde, woonden tot 1948 al generaties lang Palestijnen. Zij werden daar toen gedood of verdreven naar Gaza. In Gaza zitten dus de nazaten die geen toekomst hebben, maar veel haat om wat hun voorouders is aangedaan. Die haat kun je er niet uit bombarderen. Maar je kunt er wel veel haters bij bombarderen.Hetgeen nu geschiedt. Nasr noemde die episode van het stelen van land en het vernietigen van de Palestijnse identiteit een blinde vlek in de westerse geschiedenis. Nog steeds. Met weet het gewoon niet. Of men wil het niet weten. Dus wil men het ook niet geloven. Maar zonder deze historische context begrijp je niets van het conflict en laat je je makkelijk manipuleren door de pr van Israël en haar steunpilaren.

 

Hoe nu verder? Nasr erkent dat het bestaan van Israël een voldongen feit is. De staat werd nu eenmaal in 1948 gesticht en door de grote mogendheden erkend. Maar er moet nu na 75 jaar eindelijk ook recht gedaan worden aan de uiterst bescheiden eisen van de gematigde Palestijnen. Die moeten op z'n minst een eigen staat krijgen op de Westbank. De 100.000 Joodse kolonisten die zich daar sluipenderwijs met toestemming van de achtereenvolgende Israëlische regeringen illegaal en met terreur hebben gevestigd, moeten daar verdwijnen en alle grond moet weer terug naar de rechtmatige eigenaren. Het lijkt Nasr een zeer bescheiden eis: dus niet 100% van het onrechtmatig veroverde land terugeisen, maar slechts 23%!! Dit gebied, de Westbank, is overigens volgens besluiten van VN legitiem Palestijns gebied. Alleen Israël trekt zich daar niets van aan, heeft het gebied sinds 1967 bezet en probeert het in snel tempo formeel geheel in te lijven. Voldongen feiten creëren en er vanuit gaan dat die nooit meer teruggedraaid kunnen worden.

 

Heertje vertelde dat hij met schaamte naar het verhaal van Nasr heeft zitten luisteren omdat hij zelf ook lang alle leugens over de oprichting en ontwikkeling van de staat Israël heeft geloofd. Zoals hij ook nooit beseft had dat Netanyahu Hamas “groot heeft gemaakt”, omdat hij dan kon laten zien dat er met zulke extreme Palestijnen niet te onderhandelen viel. De gematigde Palestijnen werden vervolgens, vaak zonder eerlijk proces, gevangengezet. Heertje vond het overigens helemaal niet zo ingewikkeld om het probleem op de lossen: ,,Israël moet gewoon stoppen met vechten en de Palestijnen een eigen staat geven.” Wedden dat ze niet luisteren. 

 

De hele praattafel was het in ieder geval eens met de stelling dat Israël, en zeker het regime Netanyahu, nooit uit eigen beweging met de gevechten zal stoppen. Die gaan door tot de laatste Palestijn. Het zullen de VS en Europa moeten zijn die het land dwingen om de gevechten te beëindigen en om tot akkoord te komen met de Palestijnen. Vóór de presidentsverkiezingen in de VS is er van dat land geen serieuze druk te verwachten en als Trump wordt gekozen zijn de Palestijnen reddeloos verloren. Europa blijft in deze zaak verdeeld, tandeloos en slapjes achter Israël aanhobbelen. (jv)

 

69.  Moeten we onze historische wandaden onder het tapijt vegen om Xi en Poetin geen alibi te geven?

Dinsdag 15 oktober 2024

 

In zijn net verschenen boek “Kolonialisme. De vloek van de geschiedenis” verkent de historicus en schrijver Martin Bossenbroek de complexe en vaak pijnlijke geschiedenis van kolonialisme en de blijvende impact van beide fenomenen op de moderne wereld. Hij geeft ons een gedetailleerde analyse van de mechanismen en diepingrijpende gevolgen van koloniale overheersing, met een focus op de onderdrukte volken en de ethische dilemma's die voortvloeien uit deze geschiedenis.

 

Bossenboom begint met de opkomst van kolonialisme in de 15e eeuw, gedreven door economische motieven, zoals de zoektocht naar nieuwe handelsroutes en grondstoffen, maar ook door een ideologische overtuiging van een superieure 'beschaving' die legitimeerde dat de gekoloniseerden overheerst mochten worden. De rode lijn die door een groot deel van het boek loopt, is dat er voor de uitbuiting van de koloniale gebieden wrede tactieken werden ingezet. De koloniale heerschappij werd gevestigd en gehandhaafd met bruut geweld, slavernij en culturele uitbuiting. Deze praktijken lieten diepe littekens achter, niet alleen op de economieën en inwoners van de gekoloniseerde landen, maar ook op hun sociale structuren en culturele identiteiten. De aangebrachte ‘verwondingen’ werken tot op de dag van vandaag in de voormalige kolonies door, tot uitdrukking komend in de instabiele sociale en politieke structuren, de zwakke economieën en kwetsbare mentale gesteldheid van de inwoners. Het blijkt schier onmogelijk om uit dat dal omhoog te komen.

 

Aan het eind reflecteert Bossenbroek op de betekenis van deze ‘zwarte’ geschiedenis voor onze huidige samenleving. Hij pleit voor een kritische herbezinning op ons verleden en moedigt aan tot erkenning en confrontatie met de schaduwen van kolonialisme. Dit is volgens hem niet alleen relevant voor de landen die ooit kolonisatoren waren, maar ook voor de wereld als geheel, waarin de gevolgen van deze geschiedenis nog altijd zichtbaar zijn in hedendaagse ongelijkheden en conflicten. Zowel in de landen van de daders, als van de slachtoffers.

 

Hoe kunnen de inzichten van Bossenboom worden benut in de actuele discussies over het koloniale verleden en het slavernijverleden van Nederland? Na lezing van het boek moet het zelfs voor degenen die tot dan toe onder een steen hebben gelegen evident zijn, dat er voor de gebruikelijke borstklopperij als het gaat om onze heroïsche geschiedenis en onze nog heroïscher ‘helden’ op sokkels geen enkele plaats meer is. Bossenboom vindt het dan ook vanzelfsprekend dat Mark Rutte en de Willem-Alexander hun excuses hebben gemaakt voor dit duistere verleden en hebben erkend dat de wrede praktijken van toen nog doorwerken in de gemoedstoestand, kansen en sociaal-economische posities van de nazaten van de tot-slaaf-gemaakten. Maar ook in het ontwikkelingsniveau van die uitgebuite en leeggeroofde kolonies.

 

Maar dan begint de redenering van Bossenboom ook wat ongemakkelijk te worden. Hij vindt dat we met die spijtbetuigingen wel “maat moeten houden” en moeten waken voor een weg-met-ons-mentaliteit. Hij wekt de indruk dat hij het beter vindt als politici en opiniemakers zich na die excuses voorlopig 'gedeisd' houden. De historicus geeft daarvoor twee argumenten. De eerste is dat met te veel accent op onze ‘foute’ geschiedenis een (groot) deel van de bevolking zal afhaken en zelfs recalcitrant zal reageren, omdat zij sterk hecht aan het narratief van de rechts-populisten dat wij juist trots moeten zijn op onze geschiedenis en op ‘helden’. Zij verzetten zich fel tegen wat zij zien als “het bezoedelen van onze nationale identiteit”. Volgens een internationale peiling voelen Nederlanders van alle ondervraagde nationaliteiten verreweg de meeste trots en de minste schaamte over hun koloniale verleden. De populistische voormannen voelen deze chauvinistische stemming van recht-praten wat krom is natuurlijk haarfijn aan. En Bossenboom vindt dus dat we hier geen olie op het vuur moeten gooien. Het geeft toch het onaangename gevoel van buigen voor de onderbuik.

 

Het tweede argument dan de historicus aanvoert om niet al te hard te blijven oordelen over ons eigen verleden is het gevaar dat autocraten als Poetin en Xi hier sluw misbruik van kunnen gaan maken. En dat ze ons gaan aanspreken in de trant van: ,,met zo’n wrede geschiedenis van volkerenmoord, slavernij, landjepik en uitbuiting moeten jullie, westerse kolonisatoren, ons nu natuurlijk niet de les gaan lezen over zoiets als mensenrechten en democratie en al helemaal niet over onze geopolitieke ambities. Wat wij nu doen is humaan en legitiem vergeleken bij wat jullie toen met de kolonies en de slaven deden”. Je kunt ze hun ‘punt’ moeilijk afnemen. Maar zou dat minder worden als stoppen met het blameren van de verantwoordelijken voor de slachtpartijen in het verleden?

 

Bossenboom zegt met zoveel woorden dat het steeds maar weer onderzoeken, benoemen en benadrukken van onze koloniale wreedheden en onze dominante rol in de slavenhandel niet alleen de polarisatie aanwakkert en de interne democratie kan bedreigen, maar ook onze internationale geloofwaardigheid kan ondermijnen. Moeten deze waarschuwingen worden opgevat als een pleidooi om op genoemde punten met wat meer meel in de mond te gaan praten?

 

De historicus gaat hier dan wel heel ver. Bedoeld hij echt dat wetenschappers, politici en andere duiders van onze vaderlandse geschiedenis zich moeten ‘inhouden’ en het verhaal zo moeten vertellen dat reactionairen hier te lande daar geen boter uit kunnen braden en dat het buitenlandse agressors geen legitimatie geeft om op een vergelijkbare manier huis te houden in eigen land en buurlanden? Zo’n opportunistische terughoudendheid zou natuurlijk een paar bruggen te ver gaan. Zeker voor een wetenschapper. Die moet gewoon de feiten boven water halen en er een zodanig redelijke, rationele en contextuele uitleg bij geven dat de waarheid geen geweld wordt aangedaan. De westerse koloniale wandaden onder het tapijt vegen, zal ons alleen maar minachting opleveren in dat deel van de wereld waar de slachtoffers van die misdaden wonen. En die vormen inmiddels de meerderheid van de wereldbevolking en zijn een machtsfactor van grote betekenis geworden. Veel van die landen hebben zich verenigd in de Brics-groep, gestart met Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika, maar inmiddels worden ook landen als Iran, Egypte, Ethiopië, de Verenigde Arabische Emiraten en Saoedi-Arabië uitgenodigd. Een machtig gezelschap dat zich niet meer door de westerse landen de wet laat voorschrijven en dondersgoed weet hoe de geschiedenis is verlopen. 

 

Laten we een voorbeeld nemen aan de Duitsers. Die geven zich al sinds 1945 volledig en indringend rekenschap van hun donkere verleden en wandaden van de nazi’s zonder dat de nieuwe generaties daarop worden aangekeken, integendeel: ze verdienen er juist respect mee. Zo moeten wij ook omgaan met onze inktzwarte bladzijden. We hebben in feite geen keuze. (jv)

 

 

 

68.   Kiest Judith Uitermark voor haar geloofwaardigheid of voor het rekken van de doodstrijd van het wrakke Schoof-schuitje?

Donderdag 10 oktober 2024

 

In de media wordt dezer dagen nog vaak gedaan alsof het Wilders echt gaat om het zo snel mogelijk invoeren van harde asiel-stop-maatregelen. Terwijl elke volger van dit dossier weet dat hij dan een andere route moet nemen dan de noodwetprocedure waarmee hij 99.99% zeker op enig moment tegen een keiharde politieke of juridisch muur oploopt. Maar daarom kiest hij juist voor deze doodlopende weg. Hij wil de procedure, na zo lang mogelijk ‘politiek gedoe’, bewust tegen die muur laten oplopen. Hij wil het conservatieve volkje daarmee laten zien dat de PVV de enige partij is die echt een eind wil maken aan de “asielchaos”, maar dat de “vijanden van het volk” zijn plannen steeds blijven blokkeren. En die vijanden zijn in zijn ogen dan achtereenvolgens NSC, VVD, ‘links’, de Raad van State, Europa en, mocht de noodwet nog zover in de procedure komen, wat uiterst onwaarschijnlijk is, de rechters. 

 

En een steeds groter deel van het volk, dat brein noch interesse heeft voor de feiten, zal de PVV-goeroe op zijn woord geloven en steunen. Hij en kapo Faber zullen bij het frustreren/blokkeren van de noodwet nog meer de helden van de stop-de-asieltsunamie-beweging worden. De asielopvangcrisis kan als politiek verdienmodel voor de PVV nog lange tijd mee. Wilders wint dus altijd, ongeacht de uitkomst van deze bewust uitgelokte schijnprocedure inzake de noodwet. Wie ongeacht de uitkomst altijd verliest is NSC en in het bijzonder haar minister van Binnenlandse Zaken, Judith Uitermark. Wat doet zij op 25 oktober als de noodwet voor de tweede maal in het kabinet wordt besproken en zij hom of kuit moet geven? Wat wordt haar eindoordeel over de noodwet van haar collega Faber? Vindt zij als oud-rechter de “dragende motivering” juridisch sterk genoeg om de Tweede Kamer buitenspel te zetten? In beginsel heeft zij de volgende opties: 1. zij gaat akkoord omdat zij de onderbouwing 'juridisch houdbaar' vindt. 2. zij gaat akkoord omdat de politieke druk te groot is en zij geen kabinetscrisis en geen nieuwe verkiezingen wil riskeren.  3. zij gaat niet akkoord omdat zij de juridische onderbouwing te zwak vindt.

 

Kortom: doet Uitermark waar haar partij m.n. voor is opgericht, het beschermen van de democratische instituties en blokkeert zij dus de noodwet? Waarmee zij het risico loopt dat het kabinet valt, dat ze door rechts-Nederland zal worden weggehoond en dat nieuwe verkiezingen onontkoombaar worden, verkiezingen waarbij NSC volgens de actuele de peilingen kan worden weggevaagd. Een groot, maar onontkoombaar offer als ze haar geloofwaardigheid wil behouden. Want als zij wel met de noodwet akkoord gaat, verliezen zij en haar partij hun geloofwaardigheid volledig bij het denkende deel van de natie en roepen zij de hoon over zich af van degenen die pal staan voor democratische instituties. Het is een keuze tussen de ‘devil and the deep blue sea’. Het is de keuze tussen je geloofwaardigheid behouden of hem verliezen. De keuze tussen nog even met het kabinet doormodderen c.q. de doodstrijd nog wat oprekken of direct euthanasie plegen. Uitermark zal het nooit voor de beide kampen goed kunnen doen.

 

Kiezen Uitermark en haar NSC-ers voor het blokkeren van de noodwet, wat in the end toch het meest voor de hand ligt, dan ligt de bal weer bij Wilders. De PVV-baas zal het land vast weer een tijdje in spanning houden: blaast hij de wrakke Schoof-schuit direct op of laat hij bootje nog even een tijdje stuurloos dobberen en verkoopt hij zijn verlies bij de noodwet als winst. Want hij heeft nu immers aangetoond dat de meeste partijen in de Tweede Kamer wel voor de spoedwet-procedure zijn en dus voor snelle en keiharde asiel-stop-maatregelen. En hij kan voor zijn keuze "het landsbelang voor het partij belang te laten gaan" weer goodwill kweken en iets terugvragen bn zijn coalitiegenoten. Hij wint zoals geaegd altijd. Na deze ‘noodwet-soap’ vindt Wilders natuurlijk snel weer een nieuw stuk ‘rood vlees’ om de media en dus ook het parlement met non-issues bezig te houden. En af te houden van het serieus oplossen van de echte problemen. Daar is hij volstrekt niet mee bezig. Zijn einddoel is almacht.

 

Nu snel verkiezingen zal de PVV waarschijnlijk nog groter maken en het land nog onbestuurbaarder. Maar Wilders zal de man blijven om wie alles draait. Het gaat hem er vooral om ‘in beeld’ te blijven en politieke en bestuurlijke chaos te creëren. Chaos is de brandstof voor het extreemrechtse motorblok. Hij heeft het draaiboek van zijn grote vriend Orban vast al klaarliggen. Die kon 14 jaar geleden de absolute macht in Hongarije grijpen omdat een meerderheid van het volk voor een ongenuanceerde schreeuwer koos die beloofde alle problemen simpel op te lossen. Ze hadden alles liever dan de chaos. Hij lost overigens geen enkel probleem op, maakt ze allleen maar groter, waarvan hij zijn vele zondebokken dan weer de schuld geeft. De partijdige media steunen hem daarin en onafhankelijke rechters om zijn corruptie te bestrijden zijn er niet meer. Wilders fata morgana. (jv)

 

67.    Foto's in NRC van de Palestijnse fotograaf Bashar Taleb

Zaterdag 5 oktober 2024

De massabombardementen...van Israël in Gaza...de teller staat begin oktober 2024 op ca 41.000 doden...100.000 gewonden....2 miljoen burgers 'on the run....75% van de vitale infrastructuur, w.o. ziekenhuizen, scholen en 'veilige plekken'...alles bewust verwoest.....doelen: Hamas vernietigen (lukt niet) en de Gazanen terug naar het stenen tijdperk bombarderen(lukt wel) ....als wraak en als een soort sluitstuk van 75 jaar vernederen, onderdrukken, opjagen, wegjagen en doden. Deze werkelijkheid vooral niet hardop verkondigen want dan ben je een antisemiet. Verkondig wat de mainstream media ons willen laten geloven: dat de Palestijnen er door hun verzet tegen de onderdrukking eigenlijk zelf om hebben gevraagd en dat ze zich gewoon rustig hadden moeten houden in hun Gaza-gevangenis, hun dorpjes de Westbank en in de vluchtelingenkampen van Libanon. 

 

Waarom dit uitzinnige, disproportionele geweld van Israel. Uit wraak voor "7 oktober". Zeker, maar ook omdat het straffeloos kan. Al 75 jaar. Omdat de meerderheid van de Israëlische bevolking het eist. Omdat empathie alleen voor de eigen stam kan worden opgebracht. Omdat geen enkel land Israël kan/wil stoppen. Omdat Israël militair oppermachtig is en haar pr perfect voor elkaar heeft. Omdat Israël de Palestijnen, als hinderlijk volk dat haar basale rechten opeist, het liefst wil laten 'verdampen'. Omdat de VS en Europa altijd achter Israël zullen blijven staan, wat het land ook doet, omdat het voor het Westen, maar m.n. voor de VS, een onmisbaar geopolitiek anker in het Midden-Oosten is vanwaaruit o.a. de oliebelangen kunnen worden beschermd. Omdat het schuldcomplex vanwege de Holocaust zwaarder weegt dan een rechtvaardige behandeling van de Palestijnen. Omdat 75 jaar na het wegjagen van de Palestijnen van hun grond de nieuwe generaties Joden, Amerikanen en Europeanen geen weet meer hebben hoe Israël aan haar land en militaire machtspositie is gekomen. En geen idee meer hebben dat dat land de facto met de zegen van de grote mogendheden door de eerste kolonisten van de Palestijnen is geroofd. Omdat het bij de meeste Israëliërs blijkbaar nooit opkomt dat zij een ander volk nu al weer 75 jaar even schandalig behandelen, als de Joden de hele Europese geschiedenis zelf zijn behandeld. En voor de Gazanen in de platgebombardeerde huizen maakt het niet uit op welke manier ze massaal, met hele families tegelijk, uitgeroeid worden....job done....mission accomplished...want hier komen de Palestijnen nooit meer overheen.

 

Nu zijn de Libanezen aan de beurt. En voor de politieke schurk en potentiële bajesklant, de corrupte Banjamin Netanyahu, zeg maar Bibi, en zijn extreemrechtse coalitiegenoten worden later vast standbeelden opgericht. Want zij hebben de Palestijen definitief uitgeschakeld zonder consessies te doen. Degenen in de wereld die bij het ontrollen van dit scenario van culturele genocide en fysieke massa-eliminatie vooral toekijken en zich beperken tot zalvende praatjes over 'rechtvaardigheid' en 'humaniteit' zijn 100% medeschuldig......Lees vooral ook het inzichtgevende stuk van Arnon Grünberg in NRC van vandaag, zaterdag 5 oktober 2024. (jv)

 

 

NRC van vrijdag 4 oktober.....eerste foto van het brein van een fruitvliegje.....zo groot als een zandkorrel...wat we zien zijn 140.000 neuronen en de bedrading ertussen....wetenschappers zijn erin geslaagd om het brein van dit fragiele beestje in kaart te brengen.....tussen de neuronen in dit nano-breintje zijn maar liefst 50 miljoen verbindingen ontdekt…50 miljoen!!! …mij schiet dan direct te binnen....zou onze minister van het boeren-en dierenwelzijn, Femke Wiersma, ook echt zoveel verbindingen hebben? Je kunt het je bijna niet voorstellen. Het vraagt in ieder geval veel van mijn verbeeldingskracht.

66.    Nemen we de aanhangers van extreme partijen nu wel of niet serieus?

Maandag 30 september 2024

 

In zijn tweewekelijkse Volkskrant-column suggereert Arie Elshout m.i. volstrekt ten onrechte dat burgers die de opkomst van populistisch- of extreemrechts een democratische gevaar vinden in grote getale denigrerend doen over de stemmers op deze partijen. In het open riool van de sociale media zal het ongetwijfeld gebeuren dat PVV- en Trump-kiezers als “onnozele halzen" of "onwetende-uit-hun-nek-zwammers” worden weggezet, maar ik neem toch vooral waar dat degenen die serieus over de gevaren van het populisme of extreemrechts spreken of schrijven ook bijna altijd aandacht vragen voor de angsten en de vaak begrijpelijke grieven van boze en teleurgestelde kiezers, grieven waar te vaak onvoldoende echt iets aan gedaan wordt. Als je een gemiddeld verstand hebt en een open oog voor wat er in de samenleving gebeurt, dan kun je toch niet tot andere conclusies komen dan dat er een hoop misgaat, dat er heel wat burgers behoorlijk in de knel zitten en dat de overheid te vaak niet levert.

Maar als je de grieven van de extreme stemmers serieus neemt, dan moet je ze ook op andere punten als ‘volwassen burgers’ behandelen. Dus als ze hun hekel over donkere asielzoekers met een 'enge cultuur' ventileren, mag je dat best racistisch noemen. Als ze te pas en te onpas blèren dat 'onze elite corrupt is', dan is er niets mis mee omdat als "rancuneuze prietpraat" te betittelen. Als ze yellen dat klimaatbeleid flauwekul is, kun je dat gewoon ‘slecht geïnformeerd’ noemen. Als ze luidkeels roepen om een 'sterke man' en 'weg-met-die-D66-rechters roepen, kun je dat best een gevaar voor de democratie vinden. En als ze vol overgave kiezen voor een xenofobe volksmenner die niets aan hun problemen gaat doen, maar alleen chaos wil veroorzaken, dan mag je dat toch best  keihard veroordelen als ‘gevaarlijk onwetendheid' Als je bewust kiest voor een bruin-blonde rattenvanger, dan zegt dat toch ook iets over je eigen mentaliteit? En dat mag dan toch ook gezegd worden? Wie op een gevaarlijke populist stemt, vereenzelvigd tot op zekere hoogte met zijn mentaliteit. 

Maar Elshout draait de zaken nu volledig om: de stemmers op populistisch- en extreemrechts moeten blijkbaar met fluwelen handschoenen worden aangepakt, ongeacht wat voor treurige vooroordelen en rabiate opvattingen ze ook hebben. Want ,,ach, anders demoniseer je ze en ze bedoelen het niet vast zo erg?” Of nog erger: ,,Ze weten niet beter." Dat is pas een denigrerende houding. Want door ze in bescherming te nemen, neem je ze niet serieus. Ik zou zeggen: volle bak ertegenaan, want daar hebben ze recht op. (jv)

 

NRC van vrijdag 4 oktober.....foto van het brein van een fruitvliegje.....zo groot als een zandkorrel...wat we zien zijn neuronen en de bedrading ertussen....wetenschappers zijn erin geslaagd om het brein van dit fragiele beestje in kaart te brengen. Tussen de neuronen in dit nano-breintje zijn maar liefst 50 miljoen verbindingen ontdekt…50 miljoen!!! …zou onze minister voor het boeren-en dierenwelzijn, Femke Wiersma, ook echt zoveel verbindingen hebben? Je kunt het je bijna niet voorstellen.

66.    Nemen we de aanhangers van extreme partijen nu wel of niet serieus?

Maandag 30 september 2024

 

In zijn tweewekelijkse Volkskrant-column suggereert Arie Elshout m.i. volstrekt ten onrechte dat burgers die de opkomst van populistisch- of extreemrechts een democratische gevaar vinden in grote getale denigrerend doen over de stemmers op deze partijen. In het open riool van de sociale media zal het ongetwijfeld gebeuren dat PVV- en Trump-kiezers als “onnozele halzen" of "onwetende-uit-hun-nek-zwammers” worden weggezet, maar ik neem toch vooral waar dat degenen die serieus over de gevaren van het populisme of extreemrechts spreken of schrijven ook bijna altijd aandacht vragen voor de angsten en de vaak begrijpelijke grieven van boze en teleurgestelde kiezers, grieven waar te vaak onvoldoende echt iets aan gedaan wordt. Als je een gemiddeld verstand hebt en een open oog voor wat er in de samenleving gebeurt, dan kun je toch niet tot andere conclusies komen dan dat er een hoop misgaat, dat er heel wat burgers behoorlijk in de knel zitten en dat de overheid te vaak niet levert.

Maar als je de grieven van de extreme stemmers serieus neemt, dan moet je ze ook op andere punten als ‘volwassen burgers’ behandelen. Dus als ze hun hekel over donkere asielzoekers met een 'enge cultuur' ventileren, mag je dat best racistisch noemen. Als ze te pas en te onpas blèren dat 'onze elite corrupt is', dan is er niets mis mee omdat als "rancuneuze prietpraat" te betittelen. Als ze yellen dat klimaatbeleid flauwekul is, kun je dat gewoon ‘slecht geïnformeerd’ noemen. Als ze luidkeels roepen om een 'sterke man' en 'weg-met-die-D66-rechters roepen, kun je dat best een gevaar voor de democratie vinden. En als ze vol overgave kiezen voor een xenofobe volksmenner die niets aan hun problemen gaat doen, maar alleen chaos wil veroorzaken, dan mag je dat toch best  keihard veroordelen als ‘gevaarlijk onwetendheid' Als je bewust kiest voor een bruin-blonde rattenvanger, dan zegt dat toch ook iets over je eigen mentaliteit? En dat mag dan toch ook gezegd worden? Wie op een gevaarlijke populist stemt, vereenzelvigd tot op zekere hoogte met zijn mentaliteit.

 De overschatte meerwaarde van praten over diepere gevoelens.

Zaterdag 28 september 2024

Zelf word ik er behoorlijk kriegel van, maar je hoort en leest met grote regelmaat over invoelende types die vinden dat er meer over 'diepere gevoelens' gesproken moet worden. Met ouders, kinderen, geliefden, goede vrienden, maar zeker met verwanten in de stervensfase. Juist dan moet het gesprek uit het oppervlakkige gekeuvel worden getrokken, vinden ze, en verheven worden naar het niveau van dieper boren in wat de ander nu echt denkt en voelt. En dan moet je zelf ook openhartiger worden dan je gewoon bent te zijn. Eerlijker zijn over wat je echt voor de ander voelt. Nog eerlijker zijn over wat je echt van de ander vindt. De sociale druk wordt vooral opgevoerd als het onvermijdelijke einde nadert. Ga het gesprek aan, nu heb je de kans nog, als je te lang wacht is het te laat….Spreek je uit. Zeg wat altijd had willen zeggen. Vraag wat je altijd had willen vragen, maar niet durfde. 

Waarom heeft kunnen en willen praten over 'diepere gevoelens’ ineens zo’n hoge status gekregen? Geen idee. Het zal wel uit de toverdoos van de psychisch geschoolde postmodernisten komen. Maar wat is er op tegen als beide partijen het niet kunnen of niet willen omdat ze er de meerwaarde niet van inzien om in elkaars ‘diepere ik’ te gaan zitten peuren? Waarom zou je bewust ongemakkelijke situaties opzoeken? Omdat het uiteindelijk oplucht om ‘eerlijk’ te zijn geweest? Omdat je de ander of elkaar dan op de valreep beter leert kennen? Zou allemaal waar kunnen zijn, maar het zou ook maar zo kunnen, dat je je na die confronterende vragen of onbeschaamd eerlijke antwoorden helemaal niet beter, maar juist slechter voelt. De lucht is dan dus niet opgeklaard, maar er zijn door die openhartigheid over de diepere zielenroerselen een paar donkere wolken bijgekomen. Omdat de waarheid toch harder aankwam dan verwacht. Omdat de juiste woorden niet gevonden konden worden om de complexe gevoelens of gedachten te verwoorden. En dan zit je met de gebakken peren: hoe dat dan weer te repareren is wel een dingetje, zeker als de ander er ondertussen tussenuit is geknepen?

 In zijn laatste maanden heb ik vaak aan het ziekbed van mijn langzaam uitdovende pa gezeten. Dat was zeker geen straf, maar vaak plezierig en soms ook verdrietig, omdat er na 91 jaar toch een einde zou komen aan een per saldo mooi leven. We hadden het over alles waar we het ons hele denkende leven over hebben gehad: sport, politiek, buurt en stad en actuele vraagstukken van velerlei aaard. De gesprekken waren afwisselend serieus, opgewonden, luchthartig, en bijna altijd met humor. Borreltje erbij. Sigarettenrook boven het bed. Hij wist dat hij doodging. Ik wist dat hij doodging. Dat onderwerp werd niet geforceerd vermeden, maar hoefde ook niet expliciet besproken te worden. Want...waarom? ,,Het moet toch een keer gebeuren"...veel meer woorden maakte pa er niet aan vuil. En hij verwachtte van ons onuitgesproken hetzelfde. Natuurlijk vraag je in zo’n proces met enige regelmaat wel hoe hij zich voelt. Nou, de ene keer beter dan de andere keer. 


Natuurlijk wist ik dat hij niet altijd het achterste van zijn tong liet zien als het over zijn fysieke en mentale ‘ongemakken’ ging. Omdat hij nooit een klager is geweest. Maar ongetwijfeld ook omdat hij die momenten dat ik er was niet wilde belasten met geklaag. Wat ik natuurlijk nooit ‘geklaag’ zou hebben gevonden. Als ik ook maar een seconde had gemerkt dat ik hem een plezier had gedaan door dieper door te boren naar zijn 'echte gevoelens', dan zou ik dat gedaan hebben. Ik probeer mij nu voor te stellen hoe hij zou reageren op vragen als: ,,Pa, hoe vind jij het nu om dood te gaan?” of ,,Wil je nog iets tegen me zeggen pa, iets wat je altijd hebt willen zeggen?” Deze bijna surrealistische vragen zouden niet alleen tamelijk nutteloos zijn geweest, maar hem zeer waarschijnlijk ook een ongemakkelijk gevoel hebben gegeven. En als hij al een relevant antwoord had kunnen bedenken c.q. formuleren: wat had ik met de antwoorden moeten doen? Mijn nieuwsgierigheid bevredigen? Als hij er iets over had willen zeggen, had hij het zeker gedaan. 

Ik betwijfel overigens ten zeerste of ik met de antwoorden op die behoorlijk expliciete vragen mijn vaders diepere gevoelens beter leren kennen. Ik vond dat ik hem onderhand goed genoeg kende om terug te kunnen zien op een betekenisvolle relatie met hem. We spraken zo regelmatig over de mooie gemeenschappelijke ervaringen en herinneringen, dat hij voor mij toch een redelijk open boek was, zonder dat ik hem expliciet naar allerlei diepere gevoelens hoefde te vragen. Wilde ik daar misschien niet naar vragen, omdat de antwoorden mijn positieve beeld van hem zouden kunnen schaden? Ik denk het niet, maar soms gebeuren er dingen in het brein waar je geen weet van hebt.

Floor Rusman schreef vandaag boven haar NRC-column over gesprekken over gevoelens:  “Humor is ook een gesprek”. Ben ik volledig met haar eens. Als je met elkaar kunt lachen, heeft dat vaak meer betekenis, dan het zogenaamd erg eerlijk zijn over wat je nu precies van elkaar vindt en je dan vooral focussen op de minder aangename kantjes. Een mens wordt er vaak niet gelukkiger van als anderen eerlijk zeggen wat jij, soms misschien onbedoeld, verkeerd doet of heeft gedaan. Eerlijk zijn over je 'diepere gevoelens', het klinkt leuk, en ik ga het, indien er expliciet naar wordt gevraagd, niet lafjes uit de weg, tenminste als het geen kwaad kan 😜 , maar wat heb je eraan? Daarover kunnen en willen praten of anderen daartoe uitlokken, vind ik om meerdere redenen een erg overschatte competentie. Je kunt er beter voorzichtig mee zijn. Het is maar afwachten of het leidt tot win-win-uitkomst. (jv)

 

Maar Elshout draait de zaken nu volledig om: de stemmers op populistisch- en extreemrechts moeten blijkbaar met fluwelen handschoenen worden aangepakt, ongeacht wat voor treurige vooroordelen en rabiate opvattingen ze ook hebben. Want ,,ach, anders demoniseer je ze en ze bedoelen het niet vast zo erg?” Of nog erger: ,,Ze weten niet beter." Dat is pas een denigrerende houding. Want door ze in bescherming te nemen, neem je ze niet serieus. Ik zou zeggen: volle bak ertegenaan, want daar hebben ze recht op. (jv)

 

Cartoon van Bas van der Schoot in Volkskrant....28 september 2024...extreemrechtse mafkees op fatbike 

Mario Draghi...voormalig directeur ECB en voormalig premier van Italië. 

64.     Mario Draghi laat Europa de keuze tussen langzaam sterven of concurrerend innoveren. (deel 1)

Maandag 23 september 2024

Een paar weken geleden presenteerde Mario Draghi zijn studie over "De Toekomst van Europese Concurrentiekracht", waarin hij ingaat in op de belangrijkste uitdagingen en kansen voor de Europese economie in de komende decennia. Het rapport benadrukt de noodzaak voor Europa om zijn concurrentiepositie op het wereldtoneel te versterken, vooral als reactie op uitdagingen zoals klimaatverandering, digitale transformatie/AI en de geopolitieke spanningen tussen de wereldmachten. Drahgi is weliswaar de eindredacteur en het boegbeeld van het rapport, maar er hebben ca 450 experts van universiteiten, technologische instituten, onderzoeksbureaus en gerenommeerde bedrijven input geleverd voor het rapport. Dus logisch dat het diepgravend is en breed gedragen wordt. 

Draghi en zijn ‘ploeg’ maken met diepgravende analyses duidelijk hoe zorgwekkend het gesteld is met de concurrentiekracht van de EU en haar lidstaten, maar ook wat daar globaal en sectoraal aan gedaan moet worden en wat het mega-belang van innovatie en samenwerking daarbij is.

Zijn mission statement: als Europa moeten we alles uit de kast halen om niet te ver achter te blijven bij de VS en China, want dan dreigen we irrelevant te worden, met alle desastreuze gevolgen van dien.

De kern van de analyse: we dreigen technologisch en qua productiviteitsgroei te worden overlopen door de VS en China, waardoor we niet alleen zullen inleveren op welvaart, maar ook op leefomgeving, veiligheid en dus vrijheid.

Wat daaraan in ieder geval te doen: opschalen van markten en sectoren, veel meer durfkapitaal om innovatie in vitale sectoren aan te jagen en minder bureaucratische regels. Voor een aantal strategische sectoren wordt het noodzakelijke beleid behoorlijk concreet uitgewerkt.

Met een stevig prijskaartje: Europa moet € 800 miljard per jaar méér investeren, waarvan 30% middels publieke middelen en 70% vanuit de private sector.

 

De onheilspellende boodschap: volgen de verantwoordelijke politici de adviezen niet op en houden we als Europa qua productiviteitsgroei/welvaartsgroei geen gelijke tred met de 2 machtsblokken China en de VS dan betekent dat: verlies aan welvaart, economische en politieke macht, veiligheid en het vermogen onze eigen waarden te verdedigen. Nieuwe geopolitieke machtsvorming en een robuuste Europese industriepolitiek zijn van levensbelang. We moeten ook veel minder afhankelijk worden van  (autocratische) blokken voor onze schaarse grondstoffen, wapens en energiebronnen. Beide grootmachten China en de VS  vergroenen hun economie veel sneller dan Europa met mega-bedragen eb dat doen ze vanwege de klimaatproblemen,  maar ook om de technologierace te winnen. Want technologische, economische en militaire macht zijn onlosmakelijk aan elkaar gekoppeld.

Het lijkt me evident dat Europa en Nederland op de Draghi-trein moeten springen. Doen we dat niet dan worden we op termijn vooral een toeristische speeltuin met veel culturele bezienswaardigheden maar worden we ook één groot, vergrijzend bejaardenhuis met volstrekt onvoldoende mensen om het noodzakelijke werk te doen en veel te weinig innovatiekracht om voldoende welvaart en welzijn te genereren. We worden dan een speelbal van de grootmachten die hun wil aan ons op zullen leggen. Draghi geeft Europa de op zich simpele keuze tussen langzaam sterven  of concurrerend innoveren. (jv)

 

63.    Mario Draghi laat Europa de keuze tussen langzaam sterven of concurrerend innoveren. (deel 2)

 

Draghi’s alarmerende analyse en verstrekkende aanbevelingen in "De Toekomst van Europese Concurrentiekracht" zijn goed gevallen bij gezaghebbende economen, geopolitieke expert, grote bedrijven en leidende mainstream politici in de Europese netwerken.

Maar er klinkt niet alleen applaus. Ook in Nederland kwamen er legio azijnpissers uit de verschillende hoeken en gaten. De één vindt het rapport, zonder iets gelezen te hebben, bij voorbaat al helemaal niets omdat Draghi een Italiaan is en die Italianen moet je in de gaten houden, want die willen maar één ding: “ons” geld, middels een EU-transferunie via welke onze Nederlandse euro’s naar Italië vloeien. Zulke sneue etnisch-culturele preoccupaties, niet alleen vanuit populistische hoek, zijn gevaarlijk stigmatiserend, maar te onbenullig om serieus weerlegd te worden. Anderen vragen zich of al die economische (productiviteits-) groei, die Draghi essentieel acht om ook onze veiligheid op termijn te kunnen verdedigen, eigenlijk wel zo nodig is. Zij opteren voor de groeiloze droomwereld waarin we zelfs via “degrowth” toch ook alles kunnen krijgen wat ons hartje begeert. Inclusief de middelen voor een sterke defensie en klimaatbeleid? Droom lekker verder zou ik zeggen. Weer anderen waren vroeger al tegen de Europese muntunie, dus het moet niet nog gekker worden met die € 800 miljard van Draghi die jaarlijks onder supervisie van de EU-commissie of een ander Europees orgaan door Europa gaan zweven

Het huidige rechts-populistisch kabinet ziet, met minister Heinen van Financiën voorop, ook niets in de voorstellen van Draghi en dan met name niets in de financiering ervan. Heinen zei verleden week in zijn eerste kamercommissie het niet te zullen meemaken dat er Nederlands publiek geld wordt gedoneerd  in een Europees Innovatiefonds, dat wordt ingezet om private investeringen in heel Europa aan te jagen.

Met deze calvinistische boekhouder mentaliteit van minister Heinen kom je natuurlijk niet ver in de grote wereld van sterke machtsblokken met mega-stromen van publieke en private investeringen. Je bedient er alleen je eigen achterbannetje van nationaal-chauvinististen mee: Eigen-Economie-Eerst. En ook de mini-sekte van anti-kapitalisten die de grote vraagtukken via “degrowth” wil aanpakken, zal geen deuk in een pakje boter schoppen. Het  is louter retoriek om het eigen goede gevoel een boost te geven. Even wereldvreemd is het om het bezwaar tegen de financiële voorstellen van Draghi te onderbouwen met verwijzing naar de muntunie, omdat die ,,zonder politieke unie ook niet functioneert.” De muntunie/eurozone was inderdaad een sub-optimaal compromis, maar ook zonder een politieke unie hebben de euro en de euozone hun waarde bewezen. Als Nederland in 2002 niet tot de eurozone was toegetreden, waren we nu economisch waarschijnlijk een tweederangs landje geweest.

Zelfs de schurkenstaten als China, Rusland en Iran werken hecht samen omdat ze weten dat er dan per saldo voor elke schurk meer te behalen is, dan elk voor zich. Een klein land als Nederland kan internationaal helemaal niet uit de pas lopen en zeker niet solistisch opereren, want we zijn niet meer dan een vlieg op het behang.  We kunnen alleen maar functioneren en iets voor elkaar krijgen als we ook nuttig voor anderen zijn en een gunfactor hebben in sterke economische verbanden. Het gemekker dat we dan onze soevereiniteit moeten opgeven slaat nergens op, want al sinds jaar dag zijn we op de belangrijkste terreinen, zoals b.v. economie en veiligheid, onze soevereiniteit al kwijt.

Het enige wat ons nog rest als het gaat om onze welvaart, economie, vrijheid en veiligheid is in sterke verbanden zo slim mogelijk invloed uitoefenen. En dat lukt zeker niet als je alleen maar op zoek bent naar de eigen voordeeltjes, maar niet thuis geeft als het gaat om offers, meebetalen en leveren. Die aanpak van geven en nemen is de meeste achtereenvolgende kabinetten goed afgegaan. Maar dat opgebouwde krediet gaan we in rap tempo verspelen, want er zit nu een regeringsclub waarvan een deel alleen maar uit is op rellen met de EU om haar de schuld te kunnen geven van bij voorbaat mislukte plannetjes, terwijl een ander deel van de coalitie dat laat gebeuren omdat ze meer waarde hecht aan het korte termijn partijpolitieke  eigenbelang dan aan het lange termijn algemeen belang

We kunnen in het rapport van Draghi ook lezen dat het globalistische neoliberale marktdenken een fundamentele koersverandering zal ondergaan. Het mantra van een zo klein mogelijke overheid op zo groot mogelijke afstand van bedrijven en burgers heeft haar langste tijd gehad. Van existentieel belang wordt: een sterke overheid die via wetgeving, strakke regels, gerichte publieke investeringen, stevig sociaal beleid en het doteren van publieke middelen in EU-fondsen van waaruit private investeringen worden uitlokt. Een overheid ook die vitale Europese sectoren laat innoveren en met regels en tariefmuren beschermt tegen de oneerlijke concurrentie vanuit de staatssteunlanden als China en het steeds protectionistischer worden kapitalisme van de VS.

Draghi  heeft in zijn rapport aangegeven langs welke wegen de Europese economie de concurrentieslag met de twee grote, deels vijandige machtsblokken met meer succes kan voeren. Daar zouden we full swing op in moeten zetten en niet als een stel muizen op de brug tegen elkaar zeggen dat we toch lekker net zo hard stampen als de twee olifanten. (jv)

 

Toekomstig president Trump redt in Spingfield (Ohio) de laatste twee overgebleven katten, alvorens Haitiaaanse barbaren ook die nog kunnen verorberen. Hij had van dat kannibalisme gehoord via zijn running-mate, de even gestoorde, maar wel iets sluwere JD Vance. 

62.   Hoe in Hongarije de liberale democratie werd afgeschaft.

Dinsdag 17 september 2024

Hongarije is geen echte dictatuur. Je kunt er gewoon protestdemonstraties tegen de regering organiseren. Politieke opponenten van Orban en zijn Fidesz-partij worden niet zomaar opgepakt, vervolgd en in de gevangenis gegooid en al zeker niet uit het raam gegooid, zoals in het land van Orbans grote vriend Poetin. Je wordt als politieke tegenstander van het regime weliswaar  als een paria behandeld en krijgt doorgaans moeilijk een baan, maar er worden nog gewoon op alle niveaus (een soort van) verkiezingen gehouden. In die zin is Hongarije formeel nog steeds een democratie. Met deze constateringen houden de zegeningen overigens ook wel op. Je zou Hongarije ‘a democracy in name only’ kunnen noemen. Hoe is dat zover gekomen?

Toen Orbans Fidesz-partij in 2010 een tweederdemeerderheid in het parlement behaalde, had zij de macht om de grondwet volledig te vertimmeren. En daar liet de partij geen gras over groeien. Binnen twee jaar was het politiek-juridisch kader waarbinnen het democratisch spel gespeeld werd zo volledig verbo uwd, dat het voor een oppositiepartij schier onmogelijk werd om nog een verkiezing te winnen.

Welke stappen werden er door Orban en zijn politieke maten gezet om het democratisch bouwwerk en de rechtstaat volledig te ontmantelen? Een paar van de belangrijkste acties op een rij:

1. Het Constitutioneel Hof, de belangrijkste controleur van de macht werd van een leeuw in een lam veranderd door het eerst vol te stoppen met bevriende rechters en haar vervolgens de belangrijkste bevoegdheden te ontnemen. Zo kon de nieuwe Orban-Grondwet er soepeltjes doorgejast worden.

2. In de nieuwe Grondwet werd de scheiding der machten volledig uitgehold. Het stelde Fidesz tevens in staat om alle sleutelposities binnen de Hongaarse staat te bezetten met partijgetrouwen. Onafhankelijke rechters werden met pensioen gestuurd en vervangen door partij-loyale magistraten.

3. De grenzen van de kiesdistricten werden veranderd en wel zodanig dat de stemmen van het linkse Boedapest veel minder telden voor het behalen van parlementszetels dan de stemmen die op het conservatieve platteland werden uitgebracht. (een truc die Orban van de Republikeinen in de VS had geleerd: gerrymandering)

4. Het Hongaarse medialandschap werd volledig getransformeerd. Niet alleen de leiding van de publieke omroep kwam in handen van Fidesz-sympathisanten, maar ook de directies van alle belangrijke private media. Corruptie was hier het toverwoord. In ruil voor vette overheidscontracten, mogelijk gemaakt door de EU-miljarden, kochten met Orban bevriende oligarchen private kranten en tv-en radiostations op en vestigende machtige mediaconglomeraten, waar de weinige onafhankelijke overblijvers niet meer tegen konden concurreren. De Fidesz-gezinde pers heeft nu 80% van de media in handen.

5. Door het Fidesz-monopolie op de nieuwsgaring en -verspreiding bereiken onthullingen over corruptie, machtsmisbruik en slecht overheidsbeleid van het Fidesz-regime de burgers niet meer. Orbans propagandamachines daarentegen draaien op volle toeren, met hetzes tegen Brussel,  de buitenlanders, de liberale democratie met haar decadente individuele vrijheden tenkoste van het collectief.

6. Orban gaf ook een miljoen etnische Hongaren in de buurlanden een Hongaars paspoort en stemrecht. Zij stemmen vrijwel allemaal Fidesz, omdat Orban een groot punt maakt van het “historisch onrecht” dat Hongarije was aangedaan in het verdrag van Trion (1920), dat het land na de verloren Eerste Wereldoorlog van twee derde van zijn grondgebied en bijna al haar grondstoffen beroofde. Het is tot vandaag de dag een open wond gebleven en wordt door Orban uitgebuit om de slachtofferrol van Hongarije te benadrukken en het rancune-gevoel op te poken.   

7. Die slachtofferrol speelt Orban ook richting Brussel keihard uit. Zijn redenering: eerst waren het de communisten die hun systeem aan “ons Hongaren” wilden opleggen en nu is het de EU die hun liberale waarden aan Hongarije opdringt met hun markteconomie, de ongebreidelde concurrentie, de lhtbi-waarden, de individuele vrijheden, de almacht van de grote ondernemingen die het Hongaarse mkb wegvagen en het consumentisme. Orban zegt pal te staan voor een Hongarije waar de traditionele familiewaarden, de religie en de gemeenschap centraal staan. Dus geen westerse 'lhbti-gekkigheden'. Daarom is het o.a. boekhandels verboden boeken te verkopen waarin relaties tussen mensen van hetzelfde geslacht wordt genormaliseerd. De ex-liberaal Orban is overigens pas tot de traditionele nationalistisch-religieuze familie verheerlijkende leer bekeerd toen hij door had dat het als electoraal verdienmodel op het platteland buiten het progressieve Boedapest een goudmijn was.

8. Orban schrikt voor weinig terug als het gaat om het winnen van zoveel mogelijk stemmen: overdrijven, liegen, haat en rancune oproepen en vijanden zoeken. Naast Brussel en lhbti-gemeenschap is een van zijn meest geliefde vijanden George Soros, de Joodse miljardair die grote sommen geld steekt in het verspreiden van de liberale waarden in ‘zwakke democratieën’. Daartoe had hij o.a. in Boedapest een topuniversiteit opgezet en gefinancierd. Door Orbans niet aflatende media-hetze tegen hem en zijn onafhankelijk kennisinstituut, waarbij hij ook het Hongaars antisemitisme exploiteerde, een belangrijke rol speelde, heeft Soros de universiteit moeten verplaatsen naar Wenen.  
   
   

Orban en zijn Fidesz-partij zien zichzelf als de voorhoede van de illiberale contrarevolutionairen. Het is ontegenzeggelijk zo dat de liberale democratieën in Europa steeds sterker worden geïnfecteerd door varianten van het Hongaarse model. Dat land laat zien dat als het systeem eenmaal is 'overgenomen' en getransformeerd het verdomd lastig wordt om daarna het verloren terrein weer terug te veroveren en een nieuwe rechtstaat en de liberale democratie op te bouwen.  

Maar wat heeft Orban vanaf 2010 nu echt bereikt? Hij is de paria van Europa en heeft eigenlijk alleen Poetin als grote vriend. De corruptie is ongekend. De economie is een drama, de inflatie bedraagt nu 25%. Een groot deel van de goed opgeleide jongeren vlucht naar het buiten land, nu al 600.000 in de laatste 10 jaar. De bevolking krimpt in rap tempo, de vitale functies kunnen niet meer worden bezet door Hongaren, dus moeten er honderdduizenden arbeidsmigranten worden ingevlogen, een fenomeen dat angstvallig verborgen moet worden gehouden in het xenofobe land.  De kerken lopen in rap tempo leeg.

Volgens Marijn Kruk, schrijver van het boek ‘Opstand, de populistische revolte en de strijd om de ziel van het Westen” (2024) heeft het Hongaarse politieke systeem geen toekomst omdat het een vergeefse strijd tegen de moderniteit voert en het land geen enkele economisch, technologische of mentale dynamiek kent. Wel kan die illiberale backclash, zo schrijft hij, veel schade aanrichten aan de democratische instituties en de rechtstaat en aan het geluk van de burgers die zich onderdrukt en niet gehoord voelen, maar het heeft geen duurzame toekomst. Laten we het hopen. (jv)

 

Anton Mussert. (1894-1946). Oprichter en leider van de NSB. Na de bevrijding ter dood veroordeeld wegens hoogverraad en op 7 mei 1946 geëxecuteerd op de Waalsdorpervlakte. 

62    Als de PVV zo blijft groeien worden politiek stabiele coalities schier onmogelijk: een gedachte-experiment.

Zaterdag 14 september 2024

 

Binnen het volatiele electoraat is er voor de PVV nog behoorlijk wat potentie om veel groter te worden dan de 37 Kamerzetels (25%) die ze november verleden jaar scoorde. Om te beginnen is het zeer wel voorstelbaar dat een fors deel van teleurgestelde NSC- en BBB-kiezers met rechts-populistische sentimenten naar de PVV vlucht als Omtzigt niet als door een wonder herboren uit de lappenmand herrijst en van der Plas niets kan waarmaken van haar bizarre beloftes inzake de stikstof-en mestproblematiek. Stel de PVV krijgt er bij nieuwe verkiezingen de helft van de kiezers bij die oorspronkelijk op één van beide imploderende partijen stemden. Dan komt deze partij uit op 37+10+4 = 51 zetels, ofwel 34% van de 150 Kamerzetels.

 

En dan wordt het vervolgens spannend wat de VVD gaat doen in de aanloop naar nieuwe verkiezingen. Houdt de partij de deur naar de PVV wéér open voor samenwerking of heeft ze haar lesje geleerd en wordt samenwerking nu wél op voorhand uitgesloten? Hoe zullen de potentiële VVD-kiezers deze beide opties appreciëren? Regeren met de PVV wéér openhouden zou het liberale deel van de potentiële VVD-kiezers kunnen doen besluiten om zich van deze partij af te keren en richting een andere centrum-rechtse partij te vertrekken. De PVV vooraf wél uitsluiten kan het conservatief-reactionaire deel van de VVD zo boos maken, dat ze overlopen naar de PVV, waardoor die partij er dan misschien nog een zeteltje of 5 kan bijschrijven. (1) Dan staat de teller in dit gedachte-experiment op 56, waarmee meer dan 37% van de Kamerzetels neerdaalt bij een bruine "Eigen-Volk-Eerst" partij. Dat zou uniek zijn in onze parlementaire geschiedenis. Anton Mussert scoorde met zijn NSB in 1935 8% van de stemmen bij verkiezingen voor Provinciale Staten, maar bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 1937 nog slechts 4%. Nú kun je als een vrienden-van-Rusland-partij 37 Kamerzetels scoren en zelfs in de regering komen i.p.v. als landverraders aan het kruis genageld te worden. 

 

Als extreemrechts bij nieuwe verkiezingen inderdaad rond de 50 zetels of meer gaat scoren, dan heb je zeer waarschijnlijk minstens zes !! rechtstatelijke partijen in de Tweede Kamer nodig om tot een regering met de krapst mogelijke meerderheid te komen. Uitgaande van de huidige zetelverdeling tellen VVD, CDA, D66, GL-PvdA op tot 63 zetels. Tel je daar een gehalveerd NCS en de CU bij en hou je nog even geen rekening met een kleiner wordende VVD, dan kom je op 76 zetels. Hoe moeten in zo’n fantasie-coalitie, de ideologische verschillen tussen de partijen of de substantiële verschillen in beleidsopvattingen tot uitdrukking komen? Bij heel wat onderwerpen zal er dan zoveel water bij de eigen partijwijn gedaan moeten worden, dat het nergens meer naar smaakt. Zo kunnen we een politiek klimaat inglijden waarin de burgers op enig moment nog kunnen kiezen tussen extreemrechts populisme en een technocratische soep zonder balletjes, waarin centrum-rechts en centrum-links noodgedwongen moeten samenwerken. Er zal dan een geheel nieuwe compromis-machine bedacht moeten worden om tot breed gesteunde maatregelen te kunnen komen, waarbij het steeds de vraag zal zijn of die compromissen voor het gros van de kiezers nog herkenbaar en verteerbaar, laat staan aantrekkelijk zijn.

 

Is er dan echt geen lichtpuntje te ontwaren? Hopen op een afstraffing van de PVV door haar electoraat omdat die partij zelfs met regeringsmacht niets van haar beloftes heeft kunnen waarmaken? Het was de stille hoop en soms zelfs het alibi van VVD en NSC die zeiden contrecoeur met de PVV in zee te zijn gegaan. Met de knijper op de neus. Om de kiezers te laten zien dat al die PVV-beloftes nooit waargemaakt kunnen worden.  Om ze in hun eigen mes te laten vallen. Maar volgens de insiders die er voor doorgeleerd hebben, gaat dat zo echt niet werken. Wilders zal nog meer dan ooit tevoren en met nog meer succes tamboereren op de hindermacht van 'linkse rechters', Brussel, wetenschappers, centrum-rechtse dwarsliggers en de ‘kosmopolitische elite’: die volksvijandige krachten zorgden er immers voor dat al die geweldige PVV-en BBB-plannen in de kiem werden gesmoord. Dat zijn de hoofdschuldigen die eerst moeten worden uitgeschakeld wil ons land überhaupt nog een toekomst hebben, wil de zon hier nog ooit weer gaan schijnen. Pas dan kunnen we die vloedgolf van asielzoekers tegenhouden en die buitenlandse overlastgevers het land uitmieteren. Pas dan kunnen we volledig los gaan om de intensieve veeteelt nog intensiever te maken, zonder al die beperkende en onzinnige regels rond het klimaat-, stikstof- en mestbeleid. Dat zal een groot deel van het electoraat als muziek in de oren klinken. Ze zullen dat verhaal voor zoete koek aannemen. Het zondebok-mechanisme gaat weer floreren zoals 100 jaar geleden. Die boze geesten uit het verleden keren natuurlijk niet weer in vergelijkbare gedaantes terug, het zullen nieuwe boze geesten zijn, die wel gebruik maken van een vergelijkbare zondebok-mechanismen en vijandpolitiek. Want zonder zondebokken en vijanden hebben de extremisten en populisten geen voedingsbodem voor het kweken van haat en rancune, onmisbaar om ontevreden en angstig stemvee te kunnen mobiliseren. En bij gebrek echte, serieuze vijanden worden ze vaak gewoon verzonnen. Politici als Orban, Trump en Wilders zijn er meesters in. 

 

Lientje van de Plas nam deze week al een voorschot op het zoeken naar excuses voor eigen falen en het aanwijzen van zondebokken. Toen de minister van Landbouw met de afgezwakte variant van de Adema-plannen voor stikstof en stront kwam, orakelde ze dat haar minister Wiersma wel moest, omdat haar voorganger ,,er een puinhoop van had gemaakt.” Ja, en dan zet je een deel van dat puinhoop-beleid, dat je eerder nog desastreus noemde, gewoon voort. Rationeel en logisch-consistent redeneren zijn niet direct dé kerncompetenties van populistisch-rechts.

 

Zo wordt het denkende deel der natie telkenmale gestraft door dat deel van ons volk dat geen politieke principes, geen geheugen en geen historisch besef heeft, maar wel een overmaat aan opportunisme, chauvinisme, onverschilligheid, botheid en intolerantie, waardoor zij met elke wind meewaaien, als die wind maar in rechts-populistische richting waait en aangevoerd wordt door een volksmenner die gouden bergen belooft en zich zo ongenuanceerd mogelijk afzet tegen de gevestigde orde. En zo hebben zich achtereenvolgens de volgende jokers in de platte volksgunst mogen verheugen: Fortuyn, Wilders, Baudet, van der Plas en Omtzigt. Uiteindelijk heeft alleen het politieke zondagskind Wilders zich duurzaam als een grote partij kunnen handhaven. Het blijft overigens een raadsel waarom zoveel burgers in alle landen van Europa zo'n grote getale op rechts-populistische partijen blijven stemmen, terwijl het toch evident is dat hun maatregelen niet werken, nergens werken, en het enige dat ze bereiken politieke chaos is, waar vaak vooral de eigen aanhangers de dupe van worden.

 

Waar zitten de hoopgevende escapes in dit gedachte-experiment die nog wél kunnen leiden tot regeringscoalities die steunen op werkbare en stabiele meerderheden in de Tweede Kamer, coalities ook die maatregelen durven te nemen, die weliswaar niet erg populair zijn, maar wel dringend noodzakelijk om dit land de komende decennia democratisch, leefbaar, bestuurbaar en internationaal concurrerend te houden?  (jv)

(1). Het is in dit verband veelzeggend dat uit een van die Ipsos-onderzoekjes naar de waardering van de coalitiepartners van het Regeerprogramma komt, dat meer dan 50% van de VVD-kiezers vooral enthousiast is over het 'kneiterrechtse' migratiebeleid van minister Faber, de boerse apologeet van de omvolkingstheorie. 

 

 

61.   Vrouwen aanzetten tot meer kinderen baren door ze bang te maken voor geboortegolven in Ethiopië?

Woensdag 11 september 2024

In de laatste HJ Schoo-lezing koppelde Pieter Omtzigt op raadselachtige wijze de hoge geboortecijfers in Ethiopië aan de lage geboortecijfers hier in Nederland en Europa. Op zich bekende feiten, maar wat intrigeerde was wat hij er cryptisch bij zei: ,,Ik laat u raden wat dat over twintig, dertig jaar betekent.”  Hij gaf in de lezing niet aan wat hij hier mee bedoelde. Dus gingen demografie- en migratiedeskundigen en iedereen die zich bij dit brisante thema betrokken voelt aan het 'raden', ook wel 'duiden’ genoemd.

De reactionaire Wierd Duk vond het in zijn Telegraaf wel mooi dat ook Omtzigt eindelijk hintte op wat PVV en Forum al jaren via hun hondenfluitjes lieten horen, namelijk dat de witte bevolking in Europa sluipenderwijs zal worden vervangen door zwarten uit Afrika en moslims uit het Midden-Oosten en dat met die ‘omvolking’ ook onze superieure westerse beschaving zou verdwijnen. Neonazi-taal waar de PVV sinds kort ‘even’ afstand van heeft genomen, zolang ze in de regering zitten.

Maar ook de deskundigen uit politiek onverdachte hoeken en gaten konden weinig anders van Omtzigt obscure woorden maken dan het inboezemen van angst voor een invasie van 'vreemde volken' omdat wij hier te weinig kinderen krijgen. Sommigen spraken schande van die impliciete suggestie. Zij zagen het niet alleen als ‘het volk’ bang maken voor een invasie van 'massa’s Afrikanen’, maar ook als een verkapte oproep aan vrouwen in Europa en Nederland om eindelijk eens wat meer kinderen te baren.... “anders kunnen we wel raden wat er gebeurt”.

En hier zien we het grote dilemma van Omtzigt en zijn anti-migratie kornuiten: ze willen enerzijds zo weinig mogelijk veel minder arbeidsmigranten, in ieder geval heel veel minder dan er nu zijn, maar ze willen ook dat onze welvaart op peil blijft, maar dat kan dan alleen als er veel meer ‘eigen' mensen bijkomen om de billen van oudjes af te vegen, de kenniseconomie draaiende te houden en talloze andere vitale werkzaamheden uit te voeren. Dus de geboortecijfers moeten hier substantieel stijgen of…ja, of er moeten veel meer arbeidsmigranten bijkomen.

Omdat Omtzigt dit dilemma in zijn lezing niet expliciet durfde uit te werken, liet hij het ons “raden”. Elke insider in bijna elk medium heeft de manier waarop Omtzigt deze materie in zijn lezing aanvloog, geduid als ,,wel heel dicht tegen de omvolkingstheorie aanschurkend.” Omtzigt klaagde vervolgens dat iedereen hem verkeerd heeft begrepen, maar hoe we hem dan wél moeten begrijpen, laat hij tot vandaag de dag niet weten. Hij murmelde wat over ''de feiten kun je niet ontkennen" en ''ik heb hiermee duidelijk een taboe doorbroken." Wat een flauwekul. Niemand ontkent de feiten over mondiale verschillen in de huidige geboortecijfers. En welk taboe heeft hij doorbroken? Het taboe rond de 'omvolkingstheorie heeft hij echt niet doorbroken: fatsoenlijke burgers blijven dat een onderdeel van de nazi-ideologie vinden. Dus...wat is er met de man aan de hand?

Vandaag heeft hij eindelijk laten weten het een poosje rustig aan te gaan doen. Lijkt me verstandig, want velen in zijn omgeving denken dat het hem allemaal al een jaar psychisch wat teveel wordt. De vraag is wel of we hem nog als partijleider terugzien. Ik zet mijn geld op 'nee'. Vraag is ook of dit het einde van dit onzalige kabinet versnelt. Ik zet mijn geld op 'ja'. Hier is de wens ongetwijfeld de vader van de gedachte. (jv)

NB 1.  Kop in de Volkskrant van 3 september: “Pieter Omtzigt laat in de HJ Schoo-lezing zijn ware gezicht zien.”  En in NRC van 9 september: “Pieter Omtzigt zoekt geen oplossing maar een zondebok: de migrant”.

NB 2. Demografen wijzen er al sinds jaar en dag op dat hoge geboortecijfers in alle landen van de wereld dalen naar rond of onder het reproductiecijfer wanneer de economische groei, de welvaart, het inkomen, de gezondheid én de opleiding van meisjes stijgen. Dat zien we nu al ook in Afrika gebeuren. En dan zijn op enig moment die arbeidskrachten ook in hun eigen land hard nodig. Dat Afrikanen, volgens Omtzigt, de komende decennia massaal naar Europa zullen trekken, is dan ook een twijfelachtige aanname. Ze gaan nu al in steeds grotere getale naar het Midden-Oosten. Als Europa verder vergrijst en met vele miljoenen inwoners krimpt, zullen we hard ons best moeten doen om genoeg arbeidsmigranten van buiten de EU te werven. Anders zakken we in welvaart en welzijn ver terug.

 

Sigmund van Peter de Wit in de Volkskrant van dinsdag 10 september 2024

70. ,,Kabinet bezuinigt extra op ontwikkelingshulp en laat de koppeling met economische groei los.” (Volkskrant 7-9-2024)

Zaterdag 7 september 2024

Het afschaffen van de spreidingswet en de bed-bad-broodvoorziening voor ongedocumenteerden die weg moeten maar nergens heen kunnen. Het de facto afschaffen van het stikstof- en natuurbeleid en vervangen door... "niets". Het zijn maar drie voorbeelden van het obscure beleid van de Schoof-groep. Er zijn probleemloos nog tien of meer voorbeelden van harteloos, dom, slecht of onuitvoerbaar beleid uit de losse mouw te schudden. Steeds als je dan denkt het niet erger kan of dat ze moreel niet dieper kunnen zakken, laat dit kabinet, waarop de vrome Pieter Omtzigt zegt trots te zijn, zien dat dat wel degelijk kan. Geen enkele maatregel is zo tekenend voor het 'foute' karakter van dit kabinet als wat er gebeurt op het terrein van ontwikkelingssamenwerking. Het meest ongekwalificeerde kabinet ooit had in het coalitie-akkoord al besloten om       € 2.4 miljard op deze post te bezuinigen, d.w.z. 25% van het budget zou worden geschrapt. Bizar om juist op de hulp voor de zwaksten zwaar te bezuinigen en nog nooit vertoond in de naoorlogse parlementaire geschiedenis. Maar de afgelopen week is besloten om daar nog eens een paar extra scheppen bovenop te doen: niet alleen nog meer dan 25% bezuinigen op deze begrotingspost, maar ook wordt de koppeling met onze economische groei losgelaten. Dus zelfs het elementaire beginsel "als wij groeien, krijgen zij ook wat meer" wordt geschrapt. We hebben er in de media maar weinig over gehoord of gelezen. Vroeger zou zo'n abject besluit tot felle debatten en protestdemonstraties hebben geleid. Ja, vroeger.

 

Nog meer snijden op een begroting die al ver door de bodem van het fatsoen was gezakt, asocialer beleid is er niet te bedenken. En waarom? Om de belasting op de hoogste inkomens en de winstbelasting van bedrijven nog verder te kunnen verlagen, wordt de toch al schamele hulp aan de allerarmsten nog verder afgeknepen. De rijken rijker en de armen armer....nooit werd duidelijker aangetoond dat dit mantra van links ook klopt met de feiten. Er wordt zelfs geen enkele moeite meer gedaan om die hebberigheid te maskeren. Integendeel. Het gaat op een begroting van       € 430 miljard om nog minder dan peanuts, waarom dan toch dat geld juist daar weghalen? Om zo brutaal mogelijk te laten zien hoe rechts dit kabinet wel niet is. Men is, denk ik, gewoon trots op deze bezuiniging. Zoals ze bij PVV en BBB ook trots zijn op het verhogen van de belasting op cultuur en op boeken. Men zal wijzen op de achterbannen van hun partijen die het liefst 100% zouden willen bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking en op alle uitgven waar 'die linkse elite' juist voor is. Nou, dan valt deze bezuiniging toch juist nog mee? Proleten zijn het, veel meer zou je er eigenlijk niet over moeten zeggen.  

Hoe zouden de bedenkers, pleitbezorgers en ondersteuners van dit soort maatregelen dit later aan hun kinderen uitleggen? Als noodzakelijk en rechtvaardig beleid passend bij de lompe NSB-slogan "eigen volk eerst"? Of groeit er op enig moment toch het diepere inzicht dat het gewoon stuitend groepsegoïsme in het kwadraat was? De spijtoptanten zullen misschien als excuus aanvoeren dat ze geen weerstand konden bieden aan het perspectief om weer met 130 km per uur over de snelwegen te mogen jakkeren, met een lange middelvinger naar de klimaatidioten. En daar moest een prijs voor worden betaald: samenwerking met de bruinhemden, voor wie het een periode van genieten is. De elite, waar ze nooit bij mochten horen, zoveel als mogelijk ergeren. Dat feest zal nog wel even duren. Zolang VVD en NSC dit extreemrechtse feestje niet willen verlaten, zijn ze gewoon collaborateurs. En om de uitspraak van Sheila Sitaling in haar laatste Volkskrant-column te parafraseren: hoe langers ze blijven meedoen, hoe erger ze zelf ook naar die bruine mentaliteit gaan stinken en hoe moeilijker ze het eraf gewassen krijgen. (jv).

 

 

69.   Dit is echt de echte Marjolein Faber, PVV-minister van Migratie, die net naar haar kapper is geweest....

Donderdag 5 september 2024

 

Zij is dat typje dat over vier maanden de bed-bad-broodvoorziening gaat afschaffen voor de ongedocumenteerden (scheldwoord: illegalen) die het land uitmoeten, maar om meerdere redenen nergens anders heen kunnen. Wat zou ze denken dat er met die mannen, vrouwen en kinderen zonder onderdak, medische zorg, eten en drinken dan gebeurt? Dat ze zichzelf in het niets gaan oplossen, zodat 'wij' geen last meer van ze hebben? Of dat ze zichzelf in parken en op pleinen in het openbaar gaan verhongeren? Of gaan ze hetgeen ze minimaal nodig hebben om in leven te blijven dan maar stelen? Wordt het daar in ons land echt leuker of beter door? Kost het ons c.q. de nationale en lokale schatkisten dan minder? Nee, het kost de gemeenschap per saldo juist meer en zal er toe kunnen leiden dat deze opgejaagde en toekomstloze mensen voor veel overlast op straat gaan zorgen. Maar dat interesseert deze Faber met het zweepje geen lor. Ze wil juist extra overlast om te kunnen zeggen dat er een nog harder asielbeleid nodig is. Het is dezelfde minister Faber die eerst met haar PVV een klimaat schiep waarin het normaal werd om eerst zoveel mogelijk ellende in de asielopvang en asielprocedures te creëren en dan te hopen dat ze van de rechter en Brussel toestemming krijgt om de asielcrisiswet te mogen toepassen, bedoeld om het asielbeleid nog onmenselijker te maken. Het is ook dezelfde minister Faber die de spreidingswet wil afschaffen, maar nu wel bij de gemeenten in ons land langsgaat met de vraag of ze met extra opvangplekken het verstopte Ter Apel willen ontlasten en dan hoopt dat die gemeenten dat weigeren zodat ze weer een argument heeft om te zeggen: de asielcrisis wordt steeds groter, we moeten dus nog hardere maatregelen treffen. Wat is die Faber voor een soort mens? De vraag stellen, is m beantwoorden. Mens? Je schaamt je er toch plaatsvervangend voor dat zo'n type in een serieus land zo'n belangrijke baan heeft gekregen. En daardoor nu ook zelf denkt dat ze een normaal mens is met normale standpunten. 

 

Die amorele Faber roept bij mij vooral ergernis op vanwege haar inhumane mindset als het gaat om kwetsbare groepen, maar mijn antipathie tegen haar collega Femke Wiersma, de BBB-minister van Landbouw, is vooral gebaseerd op haar onnozel overkomende betweterigheid in combinatie met haar afwezigheid van enige dossierkennis w.b. de onderwerpen waarvoor zij verantwoordelijk is. Wetenschappelijke kennis en inzichten lijkt zij irrelevant te vinden als ze niet passen binnen haar smalle denkraampje, dus daar neemt ze ook geen kennis van. Haar eigen onderbuik plus wat de extreme Farmers Defense Force haar influistert, zijn voor haar leidend. Zij gaat uit van het beginsel dat zo kenmerkend is voor veel complotdenkers: alles wat ik niet begrijp, en dat is in haar geval veel, is het niet waard om begrepen te worden, want is niet belangrijk, want dat is het dieventaaltje van experts waarmee zij ons, de boeren en plattelandsmensen, willen manipuleren. Dit zijn de leidende beginselen van het BBB-gilde. Als gaat om de stikstofproblematiek is Wiersma op zoek naar meetinstrumenten waarmee je kunt vaststellen dat er geen stikstofprobleem is. Voor wie denkt dat ik overdrijf en dat Wiersma ergens wel meevalt, moet op DebatDirect het debat van gisteren in de Kamercommissie Landbouw maar eens terugkijken of de vele YouTube-videootjes die er al over haar beschikbaar zijn. Ze valt in geen enkel opzicht mee. Het onderwerp was in het commissiedebat: de behandeling van een inmiddels dodelijke politieke cocktail...."intensieve veeteelt-mestoverschot-stikstof-natuur-waterkwaliteit- bodemkwaliteit-luchtkwaliteit-biodiversiteit-CO2.".... Hoe deze snel doortikkende tijdbom te ontmantelen? 

 

Daar ging het in dat debat over en daar gaat het de komende maanden over. Het is een van de grootste binnenlandse problemen van deze tijd en daar wordt dan uitgerekend het lichtste lichtgewichtje van de Schoof-kleuterklas op gezet: de weinig-weter Wiersma. Het blonde typje dat met dat parmantige, maar onwetende snoetje richting ervaren Kamerleden een air uitstraalt van:  ,,jullie begrijpen er niets van, ik ga heus alles heel anders doen dan jullie willen, maar ik ga jullie lekker nog niet vertellen wat en hoe dan." Het is een schokkend vertoon van incompetentie. Waar zij over een paar maanden ook mee komt, elke insider in en buiten de Kamer weet nu al zeker: het zal too late en too little zijn....Brussel zal haar weglachten als het gaat over haar stikstof- en strontwensen. De rechters zullen korte mette maken met haar beleid inzake de vergunningen voor PAS-boeren. Met een koude sanering als gevolg. Een groot deel van de Kamer zal haar failliete beleid weghonen. Maar vooral de goedwillende intensieve veehouders en de kwetsbare natuur zullen de lul zijn. Ze heeft geen enkel benul van wat ze allemaal met haar non-beleid gaat aanrichten. Ze heeft de belangrijkste stakeholders uiteindelijk niets te bieden. Geen geld. Geen realistische visie. Geen effectief beleid. Geen uitvoerbare maatregelen. Geen politieke steun in de Kamer. Geen draagvlak in de samenleving. Geen alternatief voor het failliete verdienmodel van de intensieve veeboeren en dus voor hen dus ook geen toekomstperspectief. Toch zal het parmantige snoetje iedereen de schuld geven van haar nakende mislukkingen, maar nooit naar zichzelf kijken. Net als haar politieke BBB-baas in de Tweede Kamer heeft Wiersma geen enkel vermogen tot strategisch vooruitdenken en al helemaal niet tot zelfreflectie. Ze werkt aan een ramp in slowmotion. Dat wij als land zo diep zijn afgezonken....En dit zijn nog maar twee voorbeelden.  (jv)

 

 

 

Dit is Femke Wiersma....de BBB-minister van Landbouw, visserij, voedselzekerheid en natuur...het lichtste lichtgewichtje van dit kabinet met historisch veel lichtgewichten.

 

68.  Domme pech bepaalt mijn gemoedsrust in de komende weken.

Dinsdag 3 september 2024

Het leven wordt vooral bepaald door toeval, mazzel en pech. Voor wie er oog voor heeft, kan de geldigheid van deze werkhypothese elke dag weer onderbouwd worden met aansprekende voorbeelden. Hieronder zomaar iets van zeer recente datum. Om het kort samen te vatten: als wij zaterdagavond toch naar de bioscoop waren gegaan, dan was mij een lullig valletje met nogal wat ongemakkelijke consequenties bijna zeker bespaard gebleven. En H. veel gesloof, ongemak en stress.

 

Want nu gleed ik zaterdagavond rond een uur of acht op de trap in ons huis op de vierde tree van boven zomaar uit en zweefde een nano-seconde vrij in de lucht, waarna 75 kg massa als een lompe zak zout ruggelings op een paar niet-meeverende traptreden plofte, om vervolgens via 8 treden naar beneden te bonken. Daar op de tussenverdieping aangekomen had ik direct door: foute boel. Met behulp van H. kon ik me nog net naar een bed slepen, alwaar ik ca 24 uur zo roerloos mogelijk op m’n rug heb gelegen, omdat het bij elke minimale beweging voelde alsof er meerdere vleesmessen in de rugzenuwen werden gestoken. P & P was in die 24 uur absoluut onmogelijk. Probeer je daar maar eens een voorstelling van te maken. Laat je fantasie werken: je zit 24 uur in de trein van hier naar Vlodivostok, er staat de nodige spanning op het darm- en blaasgebeuren, maar de WC's zijn de hele reis op slot. DEFECT staat er op een rode sticker. Ontelbare malen dacht ik: waarom zijn we zaterdagavond toch niet naar de bios gegaan? Afgewisseld met: ik wil dood. 

 

Zondagmorgen kwam in alle vroegte op dringend verzoek van H. de spoedarts langs. Zelf had ik liever een euthanasie-arts gehad, maar H. vond het daarvoor nog wat te vroeg. En hier ga je op zondagmorgen natuurlijk geen ruzie over maken. De spoedarts gaf me direct een shot morfine van 10 mg. Dan kon ik in ieder geval rechtop zitten, zodat ze m’n rug kon bekloppen en bevoelen. Althans, dat was de bedoeling. Maar deze dosis morfine bleek geen enkel effect te sorteren, waardoor ik me zelfs na een kwartier nog steeds niet kon draaien of keren. Zij moest haar diagnose dus stellen op basis van mijn verhaal over de val en mijn beschrijving van de pijn. Haar oordeel:mogelijk een paar ribben gebroken en/of gekneusd. Of er ook een breuk in de ruggengraat zat, kon ze zo niet vaststellen, daarvoor moesten er een ct-scan worden gemaakt. En dat ging in mijn toestand voorlopig niet lukken. Ze schreef een partij zware pijnstillers voor, met name het sterk verslavende oxicodon, en wenste me sterke. Want veel meer is er aan dit soort trauma’s niet te doen. Zo is ‘spalken’ van een rib’ in het UMCG nog steeds erg lastig. Een bericht dat op de vroege zondagmorgen ook wel scherp indaalde was haar mededeling, tussen neus en lippen door, dat je je bij dit soort kwetsuren pas na 4 tot 8 weken weer een beetje pijnvrij kunt voortbewegen. Het kon ook nog wel langer duren. En joggen langs het meer kon ik zeker een paar maanden vergeten.

 

Maandagmorgen kwamen ook de huisarts plus huisarts in opleiding nog even op bezoek. Professioneel, invoelend en helder in hun advisering. Omdat ik eindelijk met pijn en moeite rechtop kon gaan zitten, kon de h.i.o. mijn rug wel goed inspecteren. D.w.z. overal stevig drukken, hameren, voelen en knijpen. De pijnbeleving varieerde van 3 tot 10. Voor mij een kwelling. Voor haar nuttige informatie. Eerst het goede bericht: de ruggengraat was volgens haar niet gebroken. Of er sprake was van gebroken ribben, kon ze alleen definitief vaststellen na een CT-scan, maar ze voelde wel een scheurtje in een van de ribben. Verder wezen mijn vocale reacties op haar drukken en kloppen op gekneusde ribben, mogelijk een interne bloeduitstorting en een behoorlijk verstoord spierstelsel in de onderrug. Ook zij maakte duidelijk dat ik minstens 4 tot 8 weken het haasje ben. Over de pijn hoefde ik me niet heel ongerust te maken, zei ze, die hoorde bij dit soort kwetsuren en wezen niet op iets 'ernstigs'. Een arts met humor dus. Gelukkig gingen de pijnstillers in de loop van de maandagmiddag eindelijk enig effect sorteren, met nadruk op 'enig', waardoor er inmiddels wat meer lichaamsbeweging mogelijk was zonder te bezwijken. Ik kan nu op mijn goede momenten in ieder geval als een 100-jarige bejaarde naar het toilet schuifelen. Wel met het risico dat ik dit avontuur halverwege moet onderbreken vanwege niet te beheersen spastische pijnscheuten. Maar hier lijkt toch enige progressie in te zitten.

 

Er zijn genoeg schrijnende wereldproblemen te bedenken om mijn eigen gedoetje sterk te kunnen relativeren, maar dezer dagen heb ik ineens wel heel veel tijd beschikbaar om te peinzen over de eigen sores en om me te realiseren hoe de situatie er de facto voorstaat: minimaal 4 tot 8 weken zwaar gehandicapt voortmodderen klinkt ineens verdomd lang. Dit besef komt nu wel hinderlijk vaak mijn brein binnen. Om niet te zeggen: permanent. Afgewisseld met dolksteken in de rug bij een verkeerde beweging. En dit in combinatie met te weinig concentratie om veel te lezen en nog minder fantasie om iets te schrijven. De hersens zijn aan het vaporiseren. Geduld om naar iets of iemand te luisteren, toch normaal een van mij mijn beste eigenschappen 😜 heb ik al helemaal niet. Het is louter doelloos liggen en wentelen in zelfmedelijden. Denken aan een dreigende hoest maakt me niet blij, want dat ga ik niet overleven...en ging je dan maar in 1x direct en snel dood...nee, hoesten is het ergste wat een levend wezen met deze kwetsuren kan overkomen. Wat kan een mensch aan deze 'staat van zijn' doen? Niets....hooguit jezelf  een mentale schop onder de kont te geven, waardoor je het glas weer als half vol kan zien i.p.v. als helemaal leeg. Wees blij, lullo, dat je hier niet ligt met een dwarslaesie, had ook zomaar gekund. Hoe kom je in die fase van Verlichting of relativering? Een kwestie van diepe introspectie? Of juist proberen het probleem luchtig weg te denken? Het verdwijnen van elke vorm van denken zou mij op dit moment al een stuk helpen. (jv)

 

NB. De fall-out van zo'n onnozel ongelukje in eigen huis op zaterdagavond maakte mij ook weer eens duidelijk waarom uit elk onderzoek blijkt dat mensen zonder partner gemiddeld genomen veel eerder doodgaan dan mensen met partner. Ik probeer me voor te stellen hoe alles na de val zou zijn verlopen als ik een sneue alleenstaande was geweest. Dan had ik er, om mee te beginnen, misschien nog steeds gelegen. Maaar stel dat ik m'n mobieltje had kunnen bereiken om hulp te vragen: wie had de hulp dan binnen moeten laten? Ik kon dat niet. En wie had er daarna voor gezorgd dat ik mijn eten, drinken en medicatie tot op de bedrand aangeleverd zou krijgen? Wie zou er de po 'onder' gehouden hebben en wie had mijn billen bepoederd? Wie had me moeizaam gewassen en me nog moeizamer in wat kledingstukken gehesen? Wie zou de externe communicatie voor me regelen met artsen, apotheek en ziekenhuis? En wie verzorgt de veeleisende Siamees met veel praatjes? Maar vooral ook: wie accepteert de nukken van iemand die soms een beetje ontoerekeningsvatbaar is geworden van de pijnscheuten, de 100% afhankelijkheid, de immobiliteit en de 3 soorten pillen die moeten worden ingenomen in 12 shifts, netjes verspreid over de 24 uur? En al deze inspanningen niet voor een paar uur of een paar dagen...nee 24/7 en dat tig weken lang....Voor zo'n klussie moet je wel over heel specifieke competenties beschikken. Ik heb ze zelf niet, das zeker.

 

 

De Griekse filosoof Epictetus. (55-135 na Chr.)

67.  Het leven is vaak geen lolletje en het dood gaan al helemaal niet.

Vrijdag 30 augustus 2024

 

Het leven. Dood gaan. Dood zijn. Het zijn onderwerpjes van niks, maar toch valt er over elke fase wel iets te zeuren. Het leven is voor de vele pechhebbers op deze wereld keihard sappelen en door de bank genomen een erg onaangenaam tijdverdrijf. En zelfs degenen die veel mazzel hebben en/of tevreden zijn met hun leven, hebben zo nu en dan hun momenten waarop ze denken “is er nog wat an dan?”,  “wat een gedoe” of “is dit alles?” Toch gaan de meeste mensen, hoe rottig ze het ook hebben, niet graag dood. Ze zien er zelfs tegenop als tegen een berg. Ze klampen zich blijkbaar liever vast aan iets dat je onaangenaam of zelfs deerniswekkend kunt noemen. Waarom in godsnaam? Is het de hoop dat het op enig moment toch nog iets beter wordt? Hebben ze vrees voor wat er na komt? Maar los van dit 'hangen aan het leven': ook het 'dood gaan' kan best een vervelend, zelfs erg pijnlijk en daardoor beangstigend gedoetje zijn, zeker als je dit laatste stukje naar de eindstreep vooraf niet goed hebt geregeld.

 

Maar of je dat einde nu wel of niet goed geregeld hebt: als de fase van het 'dood gaan' er eenmaal opzit en onze moleculen zweven, na de crematie-oven, naar het absolute niets: wat is er dan eigenlijk vervelend aan aan het 'dood zijn'? Het enige wat ik zo snel kan bedenken is dat die derde fase wel allejezus lang duurt. Er komt letterijk geen eind aan. Maar wat is verder het probleem? Je kunt natuurlijk van alles en nog wat opnoemen wat je zou missen als je dood bent, zoals je dierbaren, je sportwedstrijden, je wijntje of je mooie boeken, maar dat slaat natuurlijk weer nergens op…zonder brein ervaar je helemaal niets meer, dus kun je ook niets meer missen.

 

Maar toch...zo is er over elke fase in het traject van niets via iets naar niets wel iets te mekkeren, maar toch het minst over het 'dood zijn' lijkt me. En bang voor de dood hoef je natuurlijk al helemaal niet te zijn. Mijn favoriete Stoïcijn Epictetus sprak daar 100 jaar na Chr. al de volgende wijze woorden over: ,,voor de dood hoef je geen vrees te hebben, want als je leeft is de dood er niet en als de dood er is, ben jij er niet.” Hier is toch geen speld tussen te krijgen? Dus weer een zorg minder?  (jv)

66.    Proleten die zichzelf beschaafd wanen, enkel omdat ze rijk zijn. Maar het zijn de tokkies van Bloemendaal.

Dinsdag 27 augustus 2024

 

Bloemendaal is de rijkste gemeenten van ons land, 3 op de 10 inwoners is er miljonair en dientengevolge staan daar ook de grootste en de meeste vrijstaande huizen met forse stukjes ruimte eromheen. Je moet er wel erg je best om geluids- en zichtoverlast van elkaar te hebben. In deze gemeente Bloemendaal dus had een verleden jaar overleden multimiljonair zijn kapitale landhuis, omsingeld door een omvangrijk groengebeuren, voor 20 jaar kosteloos beschikbaar gesteld aan Hospice Haarlem. Het plan was om er 10 bedden in te plaatsen en er een rustige omgeving te creëren waar mensen in hun laatste levensfase naar het einde kunnen worden begeleid. Er zijn blijkbaar toch ook nog mensen die deugen.

 

De gemeente was gaarne bereid om een vergunning voor deze hospice-faciliteit af te geven, maar enkele welgestelde buren maakten daar verontwaardigd bezwaar tegen en dreigden tot Hoge Raad tegen zo’n vergunning te gaan procederen. Elk weldenkend mens dat over een beetje beschaving beschikt, denkt dan: welke idioot kan nu welk bezwaar hebben tegen 10 bedden voor mensen die letterlijk ‘doodziek’ zijn? Ze liggen vooral op bed en hebben vaak de kracht niet om iets te ondernemen. Kortom: als er een groep is waar je als omwonenden geen last van hebt, dan is het wel van patiënten in de hospice-fase. Dus wat was in godsnaam het bezwaar van die rijke stinkerds in die lommerrijke buurt? Het is niet te filmen, maar ze kwamen met het armzaligst mogelijke argument: ,,wij willen niet dat onze kinderen stervende mensen op straat zien lopen en dan ook nog dat parkeergedoe van hun bezoekers.” Op straat lopen? Ze kunnen bijna niet lopen. Parkeergedoe? Het landhuis heeft plenty parkeerruimte, volledig aan het zicht onttrokken door een omvangrijke boomsingel. Bij zo'n reactie van die beroepsquerulanten staat het verstand toch stil? In mijn brein schiet op zo’n moment eerst de kwalificatie “asociale egoïsten die zich gedragen als proleten met weinig menselijkheid” naar boven. En dan volgt "Bloemendaal, het dorp van de rijke tokkies". Hospice Haarlem had de middelen niet voor een ellenlange juridische procedure en zag dus af van het aanbod van de rijke weldoener. Jammer voor die stervende medeburgers. 

 

Het waren er maar die tegen het hospice waren, werd er gezegd. Oja? Zou het? Vast wel. Maar dan hoop je toch op z'n minst dat het hele dorp zich na zoveel negatieve publiciteit luid laat horen, dit asociale gedrag massaal afkeurt en overgaat tot een langdurige sociale boycot van die paar benepen patsers. Maar het is er tot vandaag de dag erg stil gebleven. Logisch, want in dit soort kringen val je natuurlijk je eigen soort niet af. 

 

Dreigen met procederen. Het schijnt een plaag te worden. De wet geeft terecht veel ruimte aan burgers om haar belangen via bezwaar- en beroepsprocedures te beschermen tegen het optreden van andere partijen, maar de onredelijken en de profiteurs maken daar steeds vaker misbruik van. Als je over voldoende middelen beschikt om een juridische procedure lang vol te houden, dan kun je de partij die die middelen niet heeft onder druk zetten om maar toe te geven, ook als je kansloos bent om het uiteindelijk te winnen. Maar daarnaast kun je ook al met betrekkelijk weinig middelen een bezwarenprocedure starten. Dat zien ontwikkelaars bijvoorbeeld bij woningbouwprojecten hand over hand toenemen. De bouw van nieuwe woningen wordt gefrustreerd omdat de zittende bewoners bang zijn om iets van hun uitzicht kwijt te raken of omdat ze de parkeerruimte met meer bewoners moeten delen. Deze ‘not-in my backyard’ (nimby-) mentaliteit remt op vele plaatsen een soepel verlopend bouwproces. Velen zien er ook een verdienmodel in. Elke half jaar vertraging door procederende bewoners kost de projectontwikkelaars, maar ook de gemeenschap, klauwen met geld. En soms weten ze de bouw wel een jaar of meer op te houden door steeds weer in beroep te gaan tegen een besluit. De bezwaarmakers weten dat ze ontwikkelaars (en andere betrokkenen in het bouwproces) in de tang hebben en stellen dan op enig moment een deal voor waarbij zij voor een ‘mooi bedrag’ wel af willen zien van hun vaak kansloze, maar lang te rekken bezwaarprocedure. De ontwikkelaar weegt af, neemt zijn verlies dat vaak minder is dan bij nog meer vertraging en betaalt. Een ergerlijk voorbeeld van een win-win-situatie. 

 

De ruimte voor burgers om bezwaar- en beroep aan te tekenen tegen plannen van de overheid en andere partijen is een essentiële verworvenheid in onze rechtstaat. Maar wanneer burgers daar misbruik van gaan maken vanuit hebzucht, een kortzichtig eigenbelang of een nimby-mentaliteit, dan is de wetgever op enig moment wel gedwongen dit recht, om reden van algemeen belang, te beperken.Dat is wat er nu in de Haagse pijplijn zit. Veel gemekker zal het gevolg zijn. En de goeden gaan onder de kwaden lijden. (jv)

 

65.   Het tekort aan woningen is vooral ook een verdelingsprobleem.

Woensdag 21 augustus 2024

 

Volgens het CBS waren er 2023 ca. 400.000 woningzoekenden in ons land. Let wel: het grootste deel van deze zoekenden zijn geen burgers zonder woning, maar zijn vooral mensen die een andere woning zoeken. De probleemgevallen in deze groep zijn vooral jongeren die al langdurig bij hun ouders wonen, samenwonenden die hun relatie verbreken, werkenden die elders in het land een nieuwe baan aannemen en de 30.000 statushouders, die recht hebben op een woning, maar toch vaak al jaren met anderen op een kamer in het AZC moeten verblijven, waardoor ze ook nog eens de doorstroming in de asielketen blokkeren. De urgentie van deze statushouders die nog geen woning hebben lijkt mij van een andere orde dan de nood van nog thuiswonende jongeren.Maar dit is natuurlijk een kwestie van perceptie.

 

Als gemeente kun je onmogelijk de mate van urgentie van al die woningzoekenden objectief tegen elkaar afwegen, want hoe vergelijk je de nood van mensen die nog geen woning hebben, met degenen wel al een woning hebben, maar op zoek zijn naar iets beters? Lastig te vergelijken. Maar zeker is dat de statushouders er wel heel bekaaid afkomen en ver achter in de rij staan als het gaat om de woningverdeling. Hoewel zij wettelijk recht hebben op 10% van de vrijkomende woningen, wordt zelfs dit lage percentage in maar weinig gemeenten gehaald. Alles afwegende zitten er onder de statushouders de meeste crepeergevallen, die vanwege politieke onwil of onmacht maar mondjesmaat geholpen worden.

 

Achtereenvolgende kabinetten hebben op basis van de grote woningvraag en de te verwachten groei van de bevolking als doel gesteld om er in de komende 10 jaar ca 100.000 woningen per jaar bij te bouwen. Een schier onmogelijke opgave vanwege immense ruimtelijke, milieutechnische, financiële en politieke obstakels. Maar zijn er misschien ook nog andere wegen die naar Rome kunnen leiden? Kun je naast ‘bouwen, bouwen’ bouwen’ ook op andere manieren tegemoetkomen aan die grote woningvraag? 

 

Jazeker, ook zonder veel nieuwbouw kun je een groot deel van de problemen oplossen door het gericht stimuleren van doorstroming binnen de huidige woningvoorraad. Zoals hiervoor al opgemerkt: verreweg de meeste woningzoekenden hebben al een woning maar zoeken iets dat beter past bij hun persoonlijke situatie. Ze zoeken een groter of een kleiner huis, een koophuis of juist een huurhuis, een duurder of een goedkoper huis, ze willen naar een andere buurt of een andere stad. Het zijn dus vaak geen urgente woningzoekenden, zonder woonruimte. Ze zoeken gewoon iets wat beter bij hun (nieuwe) voorkeuren past. Hoewel er ook natuurlijk ook probleemgevallen tussen zullen zitten, voor wie een andere woning de kwaliteit van hun leven sterk kan verbeteren. Er zijn vele maatregelen te bedenken om de doorstroming van deze groepen te stimuleren. Door b.v. aan ouderen die te groot wonen een aantrekkelijk alternatief aan te bieden, kun je een lange verhuisketen op gang brengen waar gezinnen, statushouders en starters van profiteren.

 

Als die doorstromingsprocessen goed georganiseerd worden, is het nog maar de vraag of er wel 100.000 woningen per jaar bijgebouwd moeten worden. In een van zijn Volkskrant-columns betwijfelt Frank Kalshoven dat ten zeerste.  Hij geeft met wat sprekende voorbeelden aan dat de algemene schaarste aan woningen niet het grote punt is. Wat dan wel?  Hij spreekt over een insider-outsider probleem op de woningmarkt. ,,Er zijn mensen die 'binnen' zijn (in hun mooie corporatiewoning; in hun koophuis; zelfs in hun commerciële huurwoning) en er zijn mensen die 'buiten' staan (schoolverlaters die uit huis willen bijvoorbeeld en stellen in hun te krappe huis sinds er kinderen zijn gekomen). De insiders bewegen niet; de outsiders hebben daardoor geen toegang tot de woningen die voor hen geschikt zouden zijn, qua locatie, vierkante meters en prijs. Gemiddeld genomen is er geen probleem; (vooral) de outsiders hebben een probleem.”  Op een woningmarkt die vooral lijdt onder binnenstaanders versus buitenstaanders is domweg bijbouwen niet de oplossing. De oplossingsrichting is in zo'n geval: buitenstaanders meer macht geven; en de privileges van binnenstaanders inperken. Dat voert tot een heel andere woonagenda dan bouwen-bouwen-bouwen.” Aldus Kalshoven.

Kortom, wat er z.i. met grote spoed moet gebeuren, is dat is de bestaande woningvoorraad anders wordt verdeeld, zodat steeds meer mensen de woning krijgen die bij hun situatie past. Maar los daarvan moet de bestaande woningvoorraad natuurlijk ook groeien om de huidige urgente gevallen en de forse bevolkingstoename in de komende jaren op te kunnen vangen. Maar dat hoeven zeker geen 100.000 woningen per jaar te zijn als de bestaande voorraad beter verdeeld wordt.

 

Wat bij het effectief aanpakken van het absolute woningtekort ook moet worden meegenomen is het forse deel van de woningvoorraad dat niet of maar in beperkte mate efficiënt wordt benut. Dan heb je het b.v. over de woningen die permant of een groot deel van het jaar leeg staan: 5% van de huishoudens heeft een tweede woning voor de tijdelijke verhuur of als vakantiewoning, wat neerkomt op ca 450.000 tweede woningen, een aantal dat razendsnel stijgt. Daarnaast staan er nog eens 500.000 woningen meer dan een jaar leeg, zonder dat altijd duidelijk is waarom. Tel hierbij ook nog eens op de kantoorpanden, waarbinnen ruim 3 miljoen vierkante meters langdurig onbenut worden en waarschijnlijk ook nooit meer gebruikt zullen worden als kantoorruimte, ruimtes die via verbouw uitstekend geschikt gemaakt kunnen worden voor bewoning.

 

Zo’n grootschalige herverdeling van potentiële woonruimte via stevige druk op de gewenste doorstroming plus het beter benutten van woon- en kantoorruimte die nu een groot deel van de tijd leeg staat, zal natuurlijk verzet oproepen bij eigenaren van tweede woningen, pandjesbazen en andere onroerend-eigenaren. Jammer dan. Speculeren met onroerend goed en het hebben van een tweede woning moge een recht zijn, het woonrecht voor mensen die geen woningen hebben en er binnen afzienbare tijd ook geen een kunnen krijgen, vind ik veel belangrijker. Maar dat is een politieke keuze. (jv)

 

 

64.      Het dilemma voor David Brooks: egotrippend voor eigen succes of samenwerkend voor ons collectieve welzijn?

Dinsdag 20 augustus 2024 

 

Het komt wel eens voor dat je een stuk in een krant leest dat zo in je brein blijft haken dat je je aandacht niet meer goed bij de rest van de krant kunt houden. Dat ene stuk blijft maar vragen oproepen. Je zou het even moeten kunnen parkeren op een stil plekje in het brein. Bij mij lukt dat het best door er snel een paar aantekeningen over op te tikken. Dan kan ik me weer volledig concentreren op de rest van de krant. Een mooi voorbeeld van zo'n 'hinderlijk' afleidend stuk is het interview met David Brooks dat laatst in NRC stond. Brooks is een bekende Amerikaanse columnist, filosoof, schrijver, tv-analist  en tevens docent aan de Yale University. Ook de Volkskrant plaatst regelmatig een column van hem.

 

Brooks is een Republikein van de oude stempel, maar vernietigend over Trump. Verleden jaar schreef hij in de NYT de column: ,,Wat als de wereld geleid wordt door een kind?” waarin hij Trump omschreef als een “lege man”  en een “infantiele figuur”. Hij vertelde zich te schamen voor deze president, op wie hij niet gestemd heeft. Vindt hem in alles wat voor een president belangrijk is het tegendeel van Obama, op wie hij ook nooit gestemd heeft. Fatsoen, eruditie, humaniteit, waardigheid, professionaliteit en strategisch vernuft: ,,Trump mist het volledig, Obama heeft het in ruime mate“, aldus Brooks. Trump kan z.i. niet in de schaduw staan van zijn voorganger. Trump haat Obama, alleen al omdat hij beseft dat veel gezaghebbende Amerikanen, ook in zijn eigen partij, er ook zo over denken

 

Brooks’ respect voor Obama laat onverlet dat hij lid is van een rechtse denktank die aanschurkt tegen Republikeinse gedachtengoed. Wat hem er niet van weerhoudt om met enige regelmaat hard te ageren tegen de platte politiek van de huidige Republikeinse partijelite. In het mooie NRC-interview met Wouter van Noort reflecteert Brooks diep borend, maar ook sociaal betrokken, op de grote maatschappelijke vraagstukken.

 

De kern van Brooks' maatschappijkritiek vat hij zelf als volgt samen: ,,Er moet altijd een balans zijn tussen individuele vrijheid en het belang van de maatschappij. In sommige fases van de geschiedenis wordt de druk van de groep zo groot dat het individu wordt verpletterd. Maar nu is het collectief te zwak. Het resultaat is een crisis in solidariteit. De centrale problemen van deze tijd komen voort uit deze crisis: eenzaamheid, groeiend onderling wantrouwen, polarisering, tribalisme, een spirituele crisis veroorzaakt door het verliezen van een gedeeld doel. Mensen gaan daardoor denken dat een succesvol leven meer waard is dan een minder succesvol leven: de perfecte manier om je samenleving uit elkaar te scheuren.“

 

Dit zijn statements waar je lang op kunt blijven knarsen. Er zitten zoveel lagen in. Ze tillen de discussie uit boven de vaak zielloze, doelloze en gevaarlijke partijpolitieke discussieklimaat in het huidige Amerika. Misschien is het een te hoog abstractieniveau voor de huidige generaties burgers en politici die niet meer naar de andere kant luisteren en elkaar louter verketteren. Waarbij wel aangetekend moet worden dat de redelijke politici die wel bereid zijn een stap in de richting van hun opponent te zetten door de narcist Trump direct neergesabeld worden. De rationelen en redelijken komen in het Republikeinse kamp bijna niet meer aan de bak.

 

In het interview brengt Brooks de essentie van de huidige crisis in de VS terug tot het niveau van het individu in zijn samenspel met anderen. Hij formuleert eerst een illusie: ,,Scoor, win, boek succes – en je stemt je ego tevreden. En dan volgt de leegte.” Aldus Brooks. Mensen zitten volgens hem vast in een definitie van succes waar ze uiteindelijk niet blij van worden. De krachten van het systeem duwen mensen in richtingen waar ze helemaal niet heen willen. ,,Het individualisme is doorgeslagen, de eenzaamheid enorm. Pas na een diep dal beseft menigeen: wacht eens, het leven draait niet om mij.” En dan kan de tweede berg worden beklommen. Samen. Met zo’n zelfinzicht is helaas niet iedereen begiftigd, maar degenen die zo’n vermogen tot reflectie wel hebben, kunnen er sterker uit komen.

 

Vervolgens komt Brook met observaties van waar het in het leven volgens hem echt om gaat. ,,Denk aan de momenten in je leven waarop je het meest voelde dat je leefde, waarop je de beste versie van jezelf was. Dat waren waarschijnlijk de momenten dat je samenwerkte met anderen aan een of ander ideaal dat groter was dan jezelf. Dat waren de momenten waarop je ego zijn greep verloor. Die plotselinge stoot energie die vrijkomt als je eventjes bevrijd wordt van het zelfzuchtige bestaan. Het leven wordt dan in één klap gedrevener.”

 

Inderdaad, herkenbaar, de echte vreugde, het echte plezier beleefde je wanneer je goede gesprekken had, je kon lachen met anderen, je constructief samenwerkte aan een belangrijke zaak, het gevoel had samen iets bereikt te hebben, wanneer je gewaardeerd werd, maar ook waardering kon geven of wanneer je samen de gevoelens over mooie muziek of goede boeken deelde.  

 

Je kunt je wel afvragen wat iemand als Brooks nog te zoeken heeft bij een partij die steeds verder afdrijft van de waarden die hij hier zelf verkondigt. Het is inmiddels de partij die onder leiding van Trump wordt gedomineerd door harde neodarwinisten met het mantra ‘greed is good’, want hebzucht en competitie brengen immers het beste in de mens naar boven, zoals grote inzet en creativiteit, wat leidt tot de meeste economische groei. De neodarwinisten houden er een puur biologische interpretatie van ‘survival of the fittest’ op na, die volgens hen neerkomt op het legitieme recht van de sterkste om te domineren: als de sterksten winnen en dus de zwaksten het loodje leggen, wordt de samenleving daar per saldo alleen maar sterker van.

 

Maar dit is volgens  Amerikaanse biologe Lynn Margulis een bekrompen uitleg van de evolutieleer. Zij toont in haar gezaghebbend wetenschappelijk werk met veel voorbeelden aan dat het niet gaat om het overleven van de sterksten, maar van de soorten die zich het best aanpassen aan een continu veranderende omgeving. En bij dat aanpassen spelen samenwerking, elkaar helpen en zo sterker maken, elkaar ook iets gunnen, een cruciale rol. 

 

Het wereldbeeld van de Republikeinse neodarwinisten vinden we in feite weerspiegeld in het harde kapitalisme en neoliberale economie. Maar volgens het wereldbeeld van Margulis is die ‘hebzucht is goed ten koste van alles’- mentaliteit slecht voor de mens en de samenleving.  Waar staat de Republikein Brooks in deze discussie. Afgaande op zijn bezielende woorden over het grote belang van samenwerking en solidariteit zit hij 100% op de lijn van Margulis. Maar ideologisch is hij nog steeds Republikein. Die overigens nooit op Trump of zijn klonen zal stemmen. (jv). 

 

 

63.  Geluk 'hebben’ valt niet samen met gelukkig ‘zijn’.

Donderdag 15 augustus  

 

Als je in het leven veel geluk hebt (gehad}, wil dat niet zeggen dat je ook gelukkig bent (geweest). Bij ons kan het woord ‘geluk’ twee betekenissen hebben. De eerste refereert aan iets ‘hebben’, iets positiefs dat je overkomt. De tweede betekenis gaat over iets ‘zijn’, een innerlijke toestand, je erg goed voelen. De Engelsen hebben voor geluk twee woorden: luck en happiness…mazzel en gelukkig zijn. 

 

Zelf heb de afgelopen 74 jaar op bijna alle fronten behoorlijk veel geluk gehad en in die zin was/ben ik dus gelukkig. Het dubbeltje viel voor mij op de bepalende momenten meestal de goede op, en zelfs de keren dat dat niet het geval was, en er sprake was van domme-pech, werd dat later weer gecorrigeerd, gecompenseerd, geneutraliseerd of gemitigeerd door een gunstige speling van het lot waarbij je van geluk-hebben kon spreken. B.v. kanker krijgen met een ‘matige’ prognose en daar uiteindelijk dan toch geheel ‘fris’ weer uitkomen en door kunnen gaan alsof er niets gebeurd is. Kortom: het geluk, in de zin van mazzel hebben, loopt als een rood draadje door m'n leven, terwijl de pech-momenten zeer te overzien waren en eigenlijk nooit blijvende schade hebben opgeleverd. Voorzover ik me daar bewust van ben natuurlijk, want welke nog betere loten ik heb gemist, zal ik nooit weten. 

 

Veel complexer ligt het met het gelukkig-zijn. Dat is een mentale toestand die zich volledig in het eigen brein afspeelt en niet gestuurd kan worden. Je gelukkig voelen is bij niet-gedrogeerde, ‘normale’ mensen ook nooit een permanente staat-van-zijn, maar hooguit een tijdelijk gevoel van vreugde dat optreedt als de omstandigheden min of meer ideaal zijn en het brein dat ook als zodanig percipieert. Als je met anderen op een relaxte manier de grote en kleine wereld bespreekt in combinatie met het uitwisselen van de meest recente roddels over hen die er niet bij zijn, eventueel ondersteund door wat glazen goede wijn en lekker eten, dan kan er een soort geluksgevoel ontstaan. Maar dat kan ook als je een goed boek wordt ingezogen of naar een spannende sportwedstrijd zit te kijken. Of tijdens een duurloop in een prachtig landschap. Soms ook krijg je dat gevoel ook als je helemaal niets doet, gewoon wat voor je uit zit te mijmeren en je naar mooie muziek luistert die je gedachten een kant op sturen die je in een goede mood brengt. Even ‘weg van de wereld’ in een afgesloten cocon, volledig naar binnen gekeerd, genieten van het moment. Iedereen heeft zo z’n eigen ‘aanjagers’ van geluksmomenten. En heb je die niet of nauwelijks, dan heb je vette pech…bad luck.

 

Maar dan ineens worden die tijdelijke geluksmomenten, soms snel, dan weer sluipenderwijs, weggedrukt door gepieker of zelfs sombere gedachten. De ene keer is die stemmingswijziging onverklaarbaar, de andere keer is een concrete aanleiding: je voelt je fysiek suboptimaal, je hoort, leest of ziet iets onaangenaams of er vliegen zomaar ineens wat een gedachtenflarden het brein binnen waar je je aan ergert of die je neerslachtig maken.

 

Het je-wel-of-niet gelukkig voelen is niet te managen. Je kunt nog zo je best doen om de juiste omstandigheden te creëren, maar het zijn uiteindelijk niet te sturen toevalligheden en autonome biochemische processen in het brein die bepalen hoe je je op een bepaald moment of in een zekere periode voelt: gelukkig, best tevreden, ontevreden, ongelukkig of doodongelukkig…plus talloze andere, tijdelijke of structurele, gemoedstoestanden. Je hebt eigenlijk gewoon mazzel, geluk dus, als je je gelukkig voelt. Zelf ben ik door de bank genomen met voldoende tevredenheid plus een paar pieken en dalen best relaxed door het leven heen gerommeld. 😜👍. (jv)

 

Harm Beertema. Foto genomen tijdens de voordracht waarin hij GroenLinks met de Rode Khmer vergeleek. 

63. Ongehoord Nederland: de beerput van extreemrechts krijgt Beertema als nieuwe zetbaas

Dinsdag 13 augustus 2024

 

Bij de bruinste omroep van Nederland heeft een regime-change plaatsgevonden. Ongehoord Nederland heeft zich van populistisch-rechts doorontwikkeld naar extreemrechts. Daarvoor moest de qua denkkracht matig begiftigde ‘leider’ Arnold  Karkens het veld ruimen. De zaken worden nu waargenomen door de verbaal sterkere Harm Beertema, die in de PVV-fractie zijn baas Wilders twaalf jaar lang als een trouwe hond heeft gediend. Al die jaren zat hij in fracties vol half-geletterde stoethaspels zonder elementaire algemene ontwikkeling. Beertema werd door hen als een soort intellectueel beschouwd omdat hij wel goed uit zijn woorden kon komen en wel eens een boek las. Zijn liefde voor Wilders bekoelde stevig toen de grote roerganger  besloot om hem bij de laatste Kamerverkiezing op plaats zestien te zetten. Een belediging vond Beertema, waarbij hij verwees naar al die lege nano-breintjes die vóór hem op de lijst stonden. Hier had hij natuurlijk een punt, maar exit Beertema, die daarmee wellicht wel een ministerschap misliep. Hoewel hij daar in de ogen van Wilders waarschijnlijk toch wat te bijdehand voor was. Beertema ruilde vervolgens na zijn vernedering door Wilders de PVV simpel in voor de PVV-bijwagen en werd lid van BBB, waarschijnlijk omdat hij dacht via die partij nog een kans op het pluche te maken. Maar blijkbaar vonden ze dat daar toch net wat te opportunistisch. 

 

Bij Ongehoord Nederland  ontstond een richtingenstrijd op het moment dat Wilders-fan Karskens de mond probeerde te snoeren van de extreemrechtse Baudet-fan Raisa Blommestijn. Karskens vond dat ON Wilders niet voor de voeten moest lopen. Het aan de PVV gelieerde kabinet moest juist zo onkritisch mogelijk behandeld worden. Baudet kon wel stevig worden aangepakt. Op die zotte lijn kreeg hij veel interne kritiek en Blommestijn vertrok mokkend. Maar na de schorsing van Karskens kwam zij echter opgeruimd terug, waarbij heeft geholpen dat zij het erg goed met Beertema kan vinden.

 

De meeste leden van de raad van toezicht van ON zitten in het extreemrechtse kamp. In NRC van enige tijd terug stond daarover een onthullend stuk van Wilmer Heck, waarin hij de antecedenten van de leden van de raad doorlicht. Het blijkt een rattenhol van ultrarechtse complotdenkers, die ieder vanuit hun eigen ‘branche’ tekeer gaan tegen de islam, migranten, asielzoekers en Europa en de morele opvattingen  van heer Poetin inzake geopolitiek  en het gezin ophemelen. Het is een tamelijk schokkend stuk. De gevaren gaan dieper dan we geneigd zijn te denken als we die wat sneue clown Karskens horen oreren. Hij is een ongevaarlijk watje vergeleken bij degenen die bij ON achter de schermen de macht hebben. Je kunt er wat om grinniken en het afdoen als een dependance van de sekte Baudet, maar we hebben het hier wel over een onderdeel van onze publieke omroep, dat alle ruimte wordt geboden om op vaak slinkse wijze extreemrechtse. opvattingen te ventileren.

 

Opvallend is dat Beertema zich nu ook openlijk heeft bekeerd tot dit ON-gedachtengoed, dat qua retoriek toch weer een stap verder gaat de rechts-populistische drek waarvan hij zich tot dusver bediende. Wat een vreemde politieke sprongen heeft die man in zijn leven gemaakt. Opgegroeid in een strak gereformeerd nest verkondigde hij met revolutionaire passie in de jaren zestig en zeventig vooral wereldvreemde denkbeelden van extreemlinkse snit, waarbij geweld niet geschuwd hoefde te worden om rechtvaardige doelen te bereiken. Maar een paar decennia later viel hij voor het evangelie van Pimmetje en bekeerde hij zich tot het rechts-populisme, wat hem later twaalf jaar lang een mooie Tweede Kamerzetel opleverde. Om dan nu te eindigen bij de extreme variant van het Fortuynisme. Hoe kun je via dit soort sprongen voor jezelf en je omgeving nog geloofwaardig blijven?

 

Bij veel van die extreemrechtse types die goed uit hun woorden kunnen komen en zich laten voorstaan op enige “beschaving” zie je paar constanten: bittere rancune tegen de groep waar ze oorspronkelijk graag bij wilden horen, maar wat om een of andere reden niet lukte, waarna ze die groep (de “elite”) de schuld gaven van alles wat er fout en verdorven is in de samenleving. Vervolgens storten ze zich met een ongekend fanatisme op alles wat de blanke westerse cultuur in hun ogen bedreigt. Dat is dan vaak ‘de ander van buiten’: de Jood, de moslim en de migrant, die zorgen voor een ‘omvolking’, gestimuleerd door een ‘elite vol zelfhaat’.

 

Het patroon is bekend, maar je kom er maar moeilijk achter wat daarbij hun diepere drijfveren zijn. Is het hun intrinsieke haat tegen de gevestigde orde en met name  ‘links’? Of is het puur narcisme, jezelf zo belangrijk vinden dat je er alles voor over hebt om maar ‘gezien te worden’ en erkenning te krijgen, maakt niet uit hoe, bij wie en met wat. Maar ik sluit niet uit dat het uiteindelijk allemaal toch nog veel banaler is en dat al die humorloze en bedreigende retoriek gewoon een kwestie is van plat politiek opportunisme: een verdienmodel dat ze veel zetels oplevert. Het is de politiek van de rancuneuzen zonder principes die leiden aan karakterfalen, maar die geen mensen meer in hun omgeving hebben die hen daarop wijzen. (jv)

 

62.  Het deporteren van kinderen naar een voor hen vreemd land is een morele, humanitaire en politieke schande.

Maandag 12 augustus 2024

 

Meestentijds gebeurt het stiekem, buiten de publiciteit om: kinderen die hier zijn geboren en al een jaar of tien wonen, worden met hun ouders opgepakt en uitgezet naar een land waarvan ze de taal niet spreken, de cultuur niet kennen en kansloos zijn om een leefbaar leven op te bouwen. Ze hebben hier hun vriendjes in de wijk, op school en op de sportvereniging en zijn volkomen geïntegreerd. Hoe is zo’n deportatie te rechtvaardigen? Niet. Het komt voort uit een perverse regels-zijn-regels mentaliteit van meestal rechtse politici en verstarde bureaucraten. Na een ellenlange procedure, die soms wel tien jaar gerekt kan worden, krijgen de ouders uiteindelijk te horen krijgen dat ze terug moeten naar het land waar ze ooit vandaan zijn gevlucht.

 

Elk normaal mens met een beetje empathie vindt dit crimineel beleid dat je kinderen niet kunt aandoen. Maar zoals gezegd: meestal gaan de uitzettingen zo snel en geruisloos, dat de omgeving het te laat in de gaten heeft. Soms echter haalt zo’n schrijnend geval wél de publiciteit, omdat het netwerk van de beoogde slachtoffers het tijdig doorheeft en het niet pikt. De wijk, de school en/of de sportvereniging komen in opstand en zoeken de media. Twee van die gevallen hebben recent in Nederland de media gehaald. De meest recente is Mikael van 11 jaar die met zijn moeder uitgezet dreigt te worden naar Armenië, een land dat hij niet kent en waarvan hij de taal niet spreekt. Daarnaast speelde ook de dreigende uitzetting van een gezin met drie kinderen, waarvan twee hier zijn geboren. Het gaat om kinderen die na tien jaar volledig in ons land geïntegreerd zijn. Het hele gezin moet terug naar de politiek en economisch achterlijke Russische vazalstaat Oezbekistan, waar de kinderen volledig vreemd mee zijn. Meters wetenschappelijk onderzoek toont aan dat zo’n uitzetting naar een onbekend land rampzalig is voor de mentale, sociale en culturele ontwikkeling van kinderen.

 

NRC-columnist Caroline de Gruyter schreef laatst een stuk over de politieke en maatschappelijke reacties in Oostenrijk op een vergelijkbaar geval van uitzetting. Een volledig ingeburgerd 12-jarig kind moet uitgezet worden naar Armenië, een land waar het meisje nog nooit geweest is. De Oostenrijkse President Van der Bellen , zo schrijft zij, weigerde te geloven „dat ik in een land leef waarin dit soort dingen nodig zijn”. De conservatief-groene coalitieregering klapte bijna: de groenen spuiden openlijk hun gal. De Weense burgemeester was ziedend.

 

Er zijn natuurlijk ook in ons land hele volksstammen die de zaak bureaucratisch en amoreel aanvliegen en wel begrip hebben voor de tekst van ‘onze’ bruine minister Faber: ,,ja, het is natuurlijk niet leuk voor die kinderen maar we moeten ons niet door emotie laten leiden…regels zijn regels…dus uitzetten is de enige optie.” Dit zijn haar fijnste momenten.

De Gruyter stel in haar column vast dat wat er ook met die uitgezette kinderen in dat voor hen vreemde land gebeurt, zij voor het leven getekend zijn. En dat noemt zij ,,een morele, humanitaire en politieke schande.” En deze nuchtere columnist schuwt doorgaan ‘grote woorden’ en laat zich praktisch nooit door emoties leiden.

 

Helaas hebben wij geen kabinet met politici die over een humaan afgesteld moreel kompas beschikken. Het zijn types die, als het hen goed uitkomt, zweren bij de platte ‘regels-zijn-regels’ filosofie, geheel losgezongen van elke vorm van menselijkheid. Het is ook het mantra waarmee tienduizenden toeslagenslachtoffers door de staat moedwillig in diepe ellende zijn gestort. “Daar hebben we van geleerd, mensen gaan vanaf nu boven regels”, werd er na vele mea culpa’s in de Tweede Kamer tot vervelens toe gepreveld. Forget it. Ons asiel- en uitzettingsbeleid toont keer op keer aan dat dat een leugen is. 

 

61.  Het eeuwige leven in een soort van hemel? Een horrorgedachte.

 Vrijdag 9 augustus 2024

Het overgrote deel van de 8 miljard aardbewoners gelooft dat er leven na de dood is en daarvan gelooft weer het grootste deel dat er een hemel is waar je voor eeuwig door kunt leven en waar alles geweldig is. Een soort paradijs. 😇  Zij hopen daar ooit naar binnen te mogen. Dat wordt ze ook beloofd, als ze maar leven volgens de regels van degenen die in hun religie de toegangspoort en de weg ernaar toe bewaken. Zo beloven de IS-K leiders aan hun gehersenspoelde zotte volgelingen dat je direct in de Islam-hemel komt en daar 44 maagden tot je beschikking krijgt als je je tijdens een concert van Taylor Swift opblaast en daarbij zoveel mogelijk tieners vermoordt. 

Hoe kan een zinnig mens deze apekool geloven? Door indoctrinatie in z'n engste vorm. Vanaf de geboorte is het er zo ingestampt dat het in het brein zit vastgespijkerd en het er bij de meesten ook nooit meer uitgaat. Wat ook helpt, is dat bij iedereen in hun omgeving dezelfde print is ingebracht en dat op twijfel of dissidente gedachten sociale uitsluiting of nog draconischer straffen staan. Dus dan moet je wel....maar toch: de meesten die dit geloof in de hemel en het eeuwige leven met de paplepel ingegoten hebben gekregen, hopen ook vurig dat het waar is, ze lijken er zelfs naar te verlangen. En daar kun je je best iets bij voorstellen, zeker als jouw leven op aarde geen lolletje is of zelfs vooral dagelijkse ellende. Dan hoop je natuurlijk dat er hierna nog iets komt dat wel de moeite waard is. Dan denk je niet ietsjes dieper door.

 

Dan denk je niet logisch-consistent na over het realiteitsgehalte van die hemel-belofte. Dan stel je geen kritische vragen naar empirische bewijzen. Zulke vragen liggen voor het oprapen. Zoals: waar zou die hemel zich moeten bevinden? Ergens in of boven de aarde? Of weg in het universum? En hoe kom je daar dan? Hoe ziet zo’n doorsnee-hemel er eigenlijk uit? Of, minstens even intrigerend: hoe zien we er zelf uit als we morsdood zijn en ons lichaam is getransformeerd tot een verzameling losse atomen? Waar denken en praten wij onzichtbare en dolende zielen dan mee? Hoe kunnen we elkaar horen en zien, zonder oren en ogen? En als het zo geweldig is in die hemel omdat alle denkbare behoeften maximaal kunnen worden bevredigd met welke organen moet daar dan van genoten worden? Zitten er alleen dooien van de Homo Sapiens of is er daarvoor al geëxperimenteerd met een hemel vol Neanderthalers? En worden er ook dieren in opgenomen?  Of moest God, want ja, die hebben we ook nog en hij schijnt zelfs de creator van dit alles te zijn, ergens een grens trekken?

 

Dit zijn gewoon wat praktische vragen, waar je als weldenkend mens nooit bevredigende antwoorden van die gasten op krijgt. Verder dan ,,je moet het maar gewoon aannemen, je moet er in geloven” komt het niet. Ja, oké, onder het mom van “geloof” kun je dus alle denkbare zotte praat verkopen. Er is zelfs een geloof waarin ze beweren dat je over water kunt lopen en hele volksstammen geloven dat echt.

 

Maar laten we nu eens even meegaan in het gedachtenexperiment van een hemel waar je je eeuwig moet vermaken, waar je dus nooit meer uit kunt ontsnappen. Dat is toch de ergste nachtmerrie die je je kunt voorstellen?  Eeuwig met een groep ‘anderen’ te moeten verkeren. Anderen wat? Wie ontmoet ik daar eigenlijk en in welke vorm? Dezelfde klojo’s die ik op aarde ook tegenkwam? Kan ik Hitler of Mao daar ook tegen het lijf lopen. Of andere enge types die we dagelijks in de media zagen? Of zijn er in de hemel geen media? Maar waarmee moeten we ons dan vermaken? Wat gaat het leven eeuwig spannend houden? Kan er veel aan sport gedaan worden? Zonder armen en benen wordt dat lastig. Zijn er wel boeken? Lijkt me sterk, als je geen ogen meer hebt om te lezen.

 

In zo’n leven in de hemel zou ik gek worden. O nee, dat zit er niet in, want je hebt geen hersens meer. Dan blijft er nog maar één ontsnappingsroute over: zelfmoord….Hilarisch, dat kan ook niet, want je hebt geen hart meer en je kunt dus niet voor een tweede keer doodgaan. Gelukkig weet ik voor 99.9999% zeker dat ik niet bang hoef te zijn voor een hemel met een eeuwig leven. Omdat het een onzinnige fantasie is over een fenomeen dat om evidente redenen niet kan bestaan. Waarom dan geen 100% zekerheid dat het niet bestaat? Wetenschapper hè.  (jv) 

 

Sigmund van Peter de Wit in de Volkskrant van zaterdag 3 augustus 2024 

 

60.   Joris Luyendijk kon in Zomergasten niet op tegen de kale feiten over de Nakba en hun doorwerking naar nu.  

Maandag 5 augustus 2024

 

Het VPRO-programma  Zomergasten was gisterenavond na een uurtje goed op stoom toen het spannende, maar ook wat ongemakkelijke televisie werd omdat presentator Joris Luyendijk het spoor wat bijster raakte. Hij wist zich namelijk even geen raad met zijn gast, de Palestijns-Nederlandse fotograaf en documentairemaker Sakir Khadar, die hem kort geschiedenisles gaf over het Palestijns-Israëlische conflict. Dit gebeurde na een tv-fragment waarin de Palestijnse politicus en schrijver Kanafani scherp en compromisloos inging op het failliet van vredesbesprekingen met Israël, waarna Luyendijk eigenlijk niet wist wat hij vragen moest, hakkelde wat, leek het conflict op een soort ‘waar-twee-kijven-hebben-twee-schuld' manier aan te vliegen, wat ver onder zijn niveau lag als kenner van de problematiek. Maar Khadar smoorde die poging in de kiem en zette hem volledig schaakmat met een aantal korte vragen, waar hij zelf ook maar even korte antwoorden op gaf. Het werd pijnlijk. En Luyendijk straalde uit dat hij dat besefte. 

 

Als je het Palestijns-Israëlische conflict wilt begrijpen, stelde Khadar terecht vast, dan moet je niet bij de Hamas-actie van 7 oktober verleden jaar beginnen, om daarmee de huidige Gaza-verwoesting en genocide door Israël te rechtvaardigen, maar dan moet je beginnen bij de Nakba (de Catastrofe) in 1947-1949 tijdens welke de zionistische beweging de Palestijnse inwoners van het Mandaatgebied Palestina uit hun dorpen verdreef en het grootste deel van hun gebieden annexeerde. Een deel van hen werd gedood en een ander deel vluchtte naar Libanon en Gaza (toen nog Egypte). In de loop der tijd kwamen daar miljoenen Palestijnen in een soort openluchtgevangenis te zitten. Daarnaast vluchtten er ook nog eens 300.000 naar de Westelijke Jordaanoever, die vervolgens óók door Israël werd bezet en door kolonisten stap voor stap werd en wordt geannexeerd. Israël vernedert de Palestijnen al vanaf de Nakba en behandelt hen als lastige horzels, derderangs burgers, zonder rechten, die louter in de weg zitten en er beter niet hadden kunnen zijn.  

 

Vanuit deze historische Nakba-context probeerde Khadar aan Luyendijk duidelijk te maken dat je van de Palestijnen niet nog meer concessies kunt vragen, want ze hebben alles al op moeten geven. Dus moeten nu de Israëliërs gedwongen worden tot concessies. De meest principiële Palestijnse politici, zoals Kanafani, eisen dat het onrecht van de Nakba volledig ongedaan gemaakt wordt en Khadar vertolkte juist dat geluid gisteren in Zomergasten. Luyendijk wist niet hoe hier op te reageren en verwees in arren moede naar zijn Joodse vrienden die bang zijn voor toenemend antisemitisme in Europa en hopen daarom tenminste nog in Israël een ‘veilig huis’ te hebben. Waarop Khadar er dan weer op wees dat hij daar als Palestijn niet zo’n boodschap aan heeft. Immers zijn volk heeft al 75 jaar geen leefbaar leven, met dank aan Israël. Waarom moeten de Palestijnen blijven opdraaien voor het schuldgevoel van de Europeanen jegens de Joden? De Joden in Europa hebben het economisch, sociaal, politiek en qua mensenrechten toch onvergelijkbaar veel beter dan de Palestijnen in Israël, Gaza, Libanon en de Westbank? Waarom hebben de Europeanen geen schuldgevoel jegens de Palestijnen? Want zij hebben het na WOII de Joodse immigranten uiteindelijk toegestaan een eigen staat te stichten op het grondgebied van de Palestijnen.

 

Jammer dat Luyendijk de discussie niet inhoudelijk en politiek op een wat hoger niveau bracht door er op de wijzen dat er ook meer pragmatische Palestijnse leiders zijn, die ook wel inzien dat wat rechtvaardig is, nooit zal gebeuren. Omdat Israël als militaire macht te sterk zal blijven om alles wat rechtvaardig jegens de Palestijnen is te blokkeren. Die pragmatici zijn dan ook bereid veel gerechtvaardigde eisen in te leveren om tenminste een leefbare en veilige eigen staat te kunnen krijgen. Maar ze eisen dan wel dat de vluchtelingen terug moeten kunnen keren naar die Palestijnse staat, dat de Westbank weer volledig Palestijns gebied wordt, zonder kolonisten en zonder een Israëlisch bezettingsleger en dat er eindelijk een Gaza kan worden opgebouwd dat economisch en politiek toekomstkansen heeft, zonder dat het volledig wordt afgesloten door Israël. In dat streven worden ze overigens gesteund door de VS, de VN en de meeste landen van Europa. Maar Israël blijft alles blokkeren. 

 

Als Luyendijk  deze gematigde Palestijnen gisterenavond ten tonele had gevoerd, dan had Khadar ongetwijfeld naar voren gebracht dat Israël het al 75 jaar juist op deze gematigde krachten heeft gemunt. Die werden en worden verdacht gemaakt, vervolgd en in de gevangenis gegooid. Omdat het land nooit een tweestaten-oplossing heeft gewild. De enige premier die dat in 1994 serieus heeft geprobeerd was Yitzhak Rabin, maar die werd vanwege zijn vredesovereenkomst met Jasser Arafat in 1995 door een extreemrechtse Joodse kolonist vermoord. Zelfs deze voor Israël uitermate voordelige deal ging de kolonisten te ver. De meerderheid van de Israëlische politiek wil namelijk geen concessies doen en zeker geen tweestaten-oplossing, maar liever de huidige status quo handhaven en de Palestijnen stap voor stap het land uitdrukken. En daarom hebben ze liever te maken met een Hamas, dat hen telkenmale het alibi kan verschaffen er steeds weer met veel geweld tegen aan te gaan, dan met gematigde krachten die met serieuze compromissen komen. 

 

Zowel Luyendijk als Khadar kennen deze waarheid. Alleen de eerste durfde de structurele onwil van Israël om tot oplossingen te komen niet hardop uit te spreken om zijn Joodse vrienden niet te bruuskeren en de tweede knalde het er gewoon uit. Zijn volk heeft na 75 jaar vernedering en onderdrukking niets meer te verliezen. Wat hem nu resteert is zijn waardigheid behouden en de werkelijkheid laten zien via zijn foto’s en documentaires. Met gevaar voor eigen leven. Want Israëlische snipers hebben 'per ongeluk' al talloze slachtoffers onder journalisten en fotografen gemaakt. Niets vinden de Israëlische machthebbers gevaarlijker dan het laten zien van de dagelijkse werkelijkheid. (jv)

 

            Sifan Hassan                                                Femke Bol 

59. Als sportliefde overgaat in sportverdwazing hebben de sporthaters een puntje.

Zaterdag 3 augustus 2024

 

In Iran is het ten strengste verboden: muziek maken, naar muziek luisteren en dansen op muziek. Het meeste wat de mensen vrolijk of gelukkig maakt, is daar door de baardige ayatollah-schurken verboden. Uit naam van hun Allah. Misantropen avant la lettre. Ze lijken qua verbieden wat op plezier-maken lijkt op streng-gereformeerden. Maar er is bij mijn weten geen land in de wereld waarin het de sporthaters gelukt is om sport te (laten) verbieden. Zelfs niet in Iran. En ook niet in onze bibble-belt. Omdat elk regime weet: dat pikt het volk niet. Onderdrukking, oké, als dat zonodig moet dan moet het maar…maar ontneem je ons de sport, dan ontneem je ons de enige kans op nog een kleine beetje plezier in ons verder miezerige en toekomstloze leventje. Dus alle dictaturen wisten en weten: brood en spelen, dat moet altijd gegarandeerd worden. Anders wacht een volksoproer.

 

Juist in deze tijd van grote meerdaagse sportevenementen waar de hele wereld van geniet, vallen ze het meest op omdat ze dolende eenlingen zijn: de sporthaters die zich doodergeren aan alle aandacht voor sport en aan blije sportliefhebbers. Dat vinden ze onbegrijpelijk en onnozel. Het gaat maar om een handjevol boze burgers voor wie het leven sowieso geen lolletje is, maar die er blijkbaar wel genoegen in scheppen om te zeuren over die sportdwazen. Waarom zouden ze die behoefte hebben?

 

Hoe zou het komen dat 90% van de mensheid enthousiast wordt van sport en 10% niet, maar er wel tegen fulmineert? Omdat ze sport 'dom’ vinden en dus sportliefhebbers ook? Omdat ze er niets van begrijpen? Omdat ze er van huis uit nooit iets van mee hebben gekregen? Omdat ze zelf nooit iets aan sport hebben gedaan en dat ook fysiek en metaal niet kunnen opbrengen? Of omdat ze zich nooit hebben kunnen verplaatsen in mensen die zich voor hun sport keihard inspannen om toch ergens goed of zelfs de beste in te worden? Is het afgunst tegen mensen die wel ergens enthousiast over kunnen worden? Of zou het in de genen zitten? Hebben die 10% het sport-gen gewoon niet meegekregen? Maar het kan ook een kwestie zijn van zichzelf verheven voelen boven de ‘wat dommige’ sportliefhebbers. Iedere sporthater zal zo zijn eigen reden invullen. Ik denk dat het vaak van alles wat is.

 

Ik ben zelf al 70 jaar een uitgesproken sportliefhebber. Een beetje verslaafd misschien wel. Zowel verslaafd aan 'kijken naar' als aan 'zelf doen'. Evident een genen-kwestie, maar ook de paplepel zal een grote rol gespeeld hebben. Vader en jeugdvrienden zaten 'in de sport'. Het besef zat er al vroeg in: zonder zelf aan sport doen en zonder kijken naar mooie topsport wordt het leven toch een heel stuk saaier. Er zijn maar weinig andere fenomenen die zoveel positieve impact op 'de mens' hebben en waar bijna iedereen in de wereld een meer of minder groot deel van zijn levensplezier uit haalt. Sport verbindt en verbroedert. Sport beoefenen daagt uit om er alles uit te halen, om doelen te stellen, om gezond te leven, om door te zetten, om samen iets te bereiken. Aan welke andere collectieve gebeurtenissen kun je vandaag de dag nog spanning en sensatie beleven, toch een primaire levensbehoefte? Waar wordt er, buiten de sport, nog strijd op het hoogste niveau gevoerd zonder fysiek geweld? Sport is emotie, is bewonderen, opwinden, ergeren en nog veel meer.. De meeste burgers vinden sport de sjeu van hun bestaan, maar de sporthaters, die het zelf nooit konden opbrengen zich fysiek in te spannen, kakken hier op. Ze kijken hier net zo op neer als intellectuelen neerkijken op mensen die gelukkig worden van een vijver met kooikarpers in hun stenen tuintjes. Ze voelen zich er ver boven verheven. 

Maar sporthaters geef ik op één punt gelijk: de kannibaliserende aandacht in de media voor sport wanneer er meerdaagse wereldevenementen worden gehouden zoals de Olympische Spelen of het EK- en WK-voetbal kan als ergerlijk worden ervaren. Vooral als sportliefde daar verwordt tot sportverdwazing. Dan dreigt de normale aandacht voor sport weg te zakken in een collectieve opgefoktheid, vooral als ‘wij Nederlanders’ het goed doen. Plaatsvervangende schaamte daarover. Dan lijkt er soms een eng soort nationalisme te groeien, waarbij het chauvinisme bizarre vormen aanneemt. "Eigen sportvolk eerst, want beter dan ander sportvolk". Het Wilhelmus klinkt. De hartjes gaan sneller kloppen. De brok in de keel dreigt over te gaan in gesnotter. Dan zien we een gekte in de media waarin alles wordt weggedrukt voor ‘onze helden’. 'Storend' is wel het minste wat je er van kunt zeggen, omdat er bijna geen ontsnappen meer mogelijk is voor wie zo nu en dan ook nog iets over de 'ellende in de wereld' wil vernemen. Ook die zijn er. Nog steeds.

 

Maar als je er onderzoek naar zou doen, dan komt daar bijna zeker uit dat 90% van de ondervraagden al die sportaandacht niet alleen geen probleem of normaal vindt, maar een groot deel van hen dat zelfs eist. Hoe meer hoe beter. Bij politiek/maatschappelijk relevante items is dat (helaas) het omgekeerde. De sporthater is een roepende in een lege woestijn. Ze worden gezien als een elite die het voor zichzelf goed voor elkaar heeft, maar zich niet kan inleven in de burgers die alleen sport hebben om hun leven mee te veraangenamen. Hoe harder de sporthater roept, hoe minder hij gehoord wordt en hoe meer hij/zij als sneu terzijde wordt geschoven. Maar daarom heeft hij/zij nog niet minder gelijk. Althans, op dat punt van de somtijds wat overdreven en overspannen media-aandacht voor sport. (jv)

 

 

Cartoon van John McKinley in De Groene Amsterdammer van 31 juli 2024

 

58.    Biochemisch aangedreven algoritmes creëren in het brein ook de illusie van een sturende ‘ik’.

Dinsdag 30 juli 2024

 

Het blijft een bizarre gedachte: de aanname dat er in ons brein een ‘ik’ verstopt zou zitten die bewust en met de snelheid van het licht kan reageren op die talloze externe prikkels die brein binnenkomen. Een ‘ik’ die al redenerend tot besluiten en oordelen komt, een ‘ik’ met een zelfstandig vermogen tot reflectie en zelfreflectie, een ‘ik’ die ook in meer of mindere mate emoties, gevoelens en humeuren kan reguleren. Ik las het deze week weer in het net verschenen boek van Bert Keizer "Het raadsel van de geest" (2024). Het boek dwong me als het ware om, als een soort tegengif, ook weer eens wat gezaghebbende wetenschappers op het terrein van de neurowetenschappen te herlezen, wetenschappers die weinig moeten hebben van die onvindbare 'ik', omdat ze met de meest geavanceerde apparatuur diep in ons hoofd kunnen kijken, maar nog nooit een kern met een ‘ik’ kunnen waarnemen, en ook geen ziel of geest overigens. Maar wel andere waarnemingen hebben kunnen doen, die veel nieuwe inzichten opleverden en het bestaan van een 'ik', die los van het fysieke brein acteert, onwaarschijnlijk maken.

 

Zo legt Yuval Noah Harari in zijn boek “Homo Deus" (2015) uit dat de meeste neurowetenschappers het brein zien als een verzameling zelflerende biochemische algoritmes die onze zintuiglijke waarnemingen omzetten in emoties, gedachten en acties. En er is geen spoor van empirisch bewijs dat er ook nog sprake is van een zelfstandig opererend ‘ik’ dat met een eigen willetje tegen de uitkomsten van deze algoritmes in beroep gaat. Het bestaan van zo'n ‘ik’ is vooral filosofenpraat. Net als de bedachte concepten ziel, geest of bewustzijn, waarvoor ook nooit enige empirisch gefundeerde evidentie is gevonden. Er is volgens Harari niet veel meer dat ons fysieke brein, een complex gestructureerde verzameling macromoleculen, waarbinnen zich nauwelijks begrepen chemische en elektrische processen afspelen, maar dat in essentie ‘niet meer’ is dan een door selectie geëvolueerde en geprogrammeerde keuze-automaat.

 

Ook Dick Swaab schrijft in zijn boek “Wij zijn ons brein” (2010) dat baanbrekend hersenonderzoek aantoont dat al onze stemmingen, gedachten, gedragingen en beslissingen volledig worden bepaald door de werking van onze hersenen. Deze werking is op zijn beurt het resultaat van genetische factoren en de invloed van omgevingsfactoren, zoals opvoeding en ervaringen. Volgens Swaab hebben wij geen controle over deze processen, omdat ze zich afspelen op een niveau dat niet toegankelijk is voor bewuste sturing. Experimenten in de neurowetenschappen, zoals die van Benjamin Libet, laten zien dat de hersenactiviteit die leidt tot een beslissing al begint voordat we ons bewust zijn van de beslissing zelf. Dit impliceert, betoogt Swaab, dat ons gevoel van vrije wil een reconstructie is van wat onze hersenen al besloten hebben. Het bestaan van een vrije wil, die afwegingen maakt en op basis daarvan bewuste keuzes maakt, is volgens Swaab dan ook een illusie.

 

Net als Swaab, is neurowetenschapper Victor Lamme van mening dat de vrije wil een constructie is van het brein. In zijn boek “De Vrije wil bestaat niet” (2010) legt hij uit dat het gevoel dat we zelfbewuste, vrije keuzes maken, volgens hem een illusie is die ons brein creëert. Dit gevoel is evolutionair nuttig omdat het ons helpt om verantwoordelijkheid te nemen voor onze handelingen en zo sociaal gedrag te reguleren. Echter, de daadwerkelijke beslissingen worden gestuurd door onbewuste neurale processen.

 

Harari, Swaab en Lamme verwerpen dus de dualistische opvattingen die stellen dat de geest onafhankelijk van de hersenen kan bestaan en beslissingen kan nemen. Zij stellen dat alle mentale processen terug te voeren zijn op fysieke en biochemische processen in de hersenen. Maar ondanks hun deterministische visie pleiten Harari, Swaab en Lamme niet voor het afschaffen van een eigen verantwoordelijkheid en morele normen bij het plegen van sociaal ongewenst gedrag. Zij erkennen dat onze maatschappij functioneert op basis van het concept van verantwoordelijkheid en dat het nuttig, zelfs noodzakelijk is om mensen verantwoordelijk te houden voor hun daden, ook al zijn deze deterministisch bepaalt, gedreven nauwelijks te sturen biochemische processen. Het is volgens hen belangrijk om dit onderscheid te maken om de sociale orde te handhaven.

 

Maar als het ‘ik’ en de ziel niet bestaan, maar wij vooral biochemisch aangedreven zelflerende algoritmes zijn, staan we dan spiritueel niet met lege handen? Hoe dan verder met de scheppende mens? Geen nood, schrijft Harari …de mens zal altijd op zoek blijven naar een nieuw ‘groot verhaal’ als drijvende kracht, want mensen c.q. breinen blijven (blijkbaar) behoefte houden aan verhalen die uitstijgen boven het alledaagse.

 

Dus presenteert Harari in zijn boek het ‘grote verhaal’ van de Homo Sapiens die via steeds slimmere biotechnische en biochemische interventies Homo Deus kan worden. Misschien wel de enige kans voor de mensachtigen om het besturen van deze planeet zo te rationaliseren, dat de soort nog paar eeuwen kan overleven. (jv)

 

Menselijk brein van 1.5 kilo met 80 miljard neuronen en een veelvoud daarvan aan verbindende synapsen...waar zou nu die sturende 'ik' zitten? Of de ziel? De geest dan? Ze zijn nooit gevonden. En hoe zou zo'n aparte entiteit, los van het fysieke brein, dan al de biochemische processen aansturen die alle brein-output produceren? 

57. Bijna alles in ons  lichaam wordt steeds ‘ververst’, behalve onze hersens…een zwak puntje in de evolutie .

Zondag 28 juli 2024

 

Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar wetenschappers hebben het echt heel precies uitgezocht: onze huidcellen vernieuwen zich in een zodanig tempo dat we elke maand een compleet nieuwe huid hebben. Het skelet doet er tien jaar over voor het compleet is vernieuwd. Maar de binnenbekleding van de  darm vernieuwt zich heel veel sneller: in een paar dagen een geheel nieuw darmwandje. Onze lever heeft er echter drie jaar voor nodig, maar dan heb je wel een geheel gerenoveerde lever. Dus hoezo: ,,niet teveel drinken”?

 

Dagelijks, zo meldt een medisch artikel in de Volkskrant van 21 juli, worden er 330 miljard afgeschreven cellen vervangen door nieuwe, zo’n 1% van het totaal. Er zijn maar enkele celtypen die nooit worden vervangen. Zo moet je het je hele leven doen met dezelfde zenuwcellen in de hersens. Een deel van die 80 miljard neuronen sterft wel af, maar worden niet vervangen. Waarom dat zo is, is nog niet achterhaald, maar het is natuurlijk wel heel jammer, dommig zelfs, dat uitgerekend onze hersens niet ververst worden en dus steeds ‘ouder’ worden. En onherstelbare mankementen gaan vertonen. Wat zou het een zegen zijn als zich niet alleen elke tien jaar een nieuw skelet heeft gevormd, maar ook een totaal nieuw brein. Met alle ooit vergaarde data nog in tact, alleen veel beter toegankelijk en manipuleerbaar. Helaas, het moge niet zo zijn. De evolutie van de homo sapiens heeft op dit punt wel iets laten liggen.

 

Je zou denken, maar vooral hopen, dat die cel-vernieuwingen ook de ziekten die met die organen te maken hebben, zouden kwijtraken. Dat is helaas niet het geval. Nier- en leverdefecten worden met de verversing niet direct ook even verholpen. Dat komt, omdat de diepere oorzaken van veel kwalen niet huizen in de cel van het betreffende orgaan, maar in de omgeving daarvan. Tussen organen en weefsels bevinden zich een soort steigers van eiwitten en suikers die niet alleen de boel stutten, maar ook cruciale biochemische ondersteuning leveren. En als daar iets mis mee is, dan wordt dat door cel-vernieuwing niet opgelost. Als beschadigde cellen worden vervangen, kunnen ze weliswaar zelf met een schone lei verder, maar de omgeving met haar defecten vernieuwt niet mee, en zo blijft een ziekte of kwaal vaak voortbestaan. Daarom krijgen we gewoon rimpels, terwijl huidcellen regelmatig worden vervangen. De oorzaak van het rimpels krijgen zit niet in de huidcel, maar in de biochemische processen daar omheen.

 

Die permanente verjongingskuur is echter wel begrensd, want cellen kunnen zich niet oneindig delen. Bij elke deling worden de uiteinden (telemeren) van de chromosomen in de cel ietsjes korter. Tot ze niet meer naar behoren functioneren. Pas als we iets vinden dat dat korter worden van de telemeren kan voorkomen, kunnen we héél oud worden. Echter, dat zal erg ingewikkeld knutselen worden aan het DNA-bouwplan in het chromosoom van al die miljarden cellen. Maar eens zal dat natuurlijk lukken en dan ontstaat er het zicht op het bijna-eeuwige-leven. Maar dat moet dan wel op z’n minst in combinatie met het kunnen implementeren van nano-modules in het brein, die de geheugencapaciteit en het intelligentieniveau revolutionair kunnen verhogen.

 

Of zo’n bijna-eeuwig-leven echt een wenkend perspectief is, waag ik te betwijfelen. Ik zou heel wat onplezierige en zelfs vreselijke gevolgen voor de mensheid en de individuele mens kunnen benoemen als we gemiddeld 500 jaar oud worden. (jv)  

 

 56  Feitjes zonder context….dus zinloze feitjes?

Vrijdag 26 juli 2024

 

„De Verenigde Staten investeren jaarlijks 820 miljard in bewapening. China en Rusland komen samen niet tot een kwart daarvan. De Verenigde Staten zijn het enige land dat werkelijk kernwapens gebruikte. Ze beschermen daar liever hun geweren dan hun kinderen. In hun 240 jaar bestaan heeft het land vijftien jaar geen oorlog gevoerd, voor de rest was het bloed vergieten van Vietnam tot Oekraïne.”

 

Dit knalde de vader van schrijfster en NRC-columniste Carolina Trujllo er vandaag in haar column uit, toen het ging over de presidentsverkiezingen in de VS. De achterliggende gedachte zo kun je de vaderlijke outcry invullen: of het nu Trump of Harris wordt, voor ons als inwoner van Uruguay (en welk Midden- en Zuid-Amerikaans land dan ook) gaat het geen bal uitmaken. Alle presidenten hebben altijd hetzelfde spel van "eigen-economisch-en-geopolitiek-belang-eerst" meegespeeld, anders zouden ze nooit president zijn geworden. Alleen de retoriek van Republikeinen en Democraten was verschillend. Maar, en dat is niet onbelangrijk, voor de arme Amerikaan heeft het nooit een barst uitgemaakt of er een Democraat of een Republikein president was. Verbale symboliek, totaal verschillende intenties, meer was het niet, meer kon het vaak ook niet zijn vanwege een vijandig Congres. Er waren maar een paar presidenten die echt het verschil konden maken. Maar na Lyndon B. Johnson (1963-1969), de wettenmaker, slaagde geen enkele president er meer om er in progressieve zin via wetgeving structureel iets van te maken. Ook de charismatische Clinton en Obama niet. Het was vooral heerlijke retoriek, beeldvorming en het uitdragen van een humaan wereldbeeld. Niet iets om cynisch over te doen, want van onschatbare waarde. 

 

Maar er was wel altijd één constante in wie er ook president was: de rijken werden via allerlei politieke maatregelen rijker gemaakt en de armen armer…en dat is nu juist de voedingsbodem voor de populist Trump...zijn mantra: ,,de politieke elite is  ee vijand van het volk, zij belazeren het volk, zij houden het volk arm"...dat sprookje gaat erin als koek.... de armen weten natuurlijk ook dat de stinkendrijke Trump zijn beloften niet waar gaat maken, maar hij gaat de linkse elites wel, zo hopen ze, wegjagen en vervolgen en "het systeem" kapot maken: ,,en dan kan het voor ons niets-hebbers alleen maar beter worden” is de redenering.

 

Simpel gedacht? Natuurlijk, maar als je niets meer hebt, zelfs geen toekomst, dan koester je de illusies, want 'that's all there is'.  En alles wat reactionair, rijk, religieus of rancuneus is voedt die gedachte...stem niet op die extreemlinkse democraten rond Biden en Harris want die zijn een gevaar voor Amerika. Ze bedoelen 'een gevaar voor hun eigen belangen'. Dus pleiten zij via de ultra-rechtse denktanks en hun Project 25 voor een totale revolutie, een 'zuivering van de staatsorganen en een eliminatie van alles wat zij links noemen, maar wat gewoon een fatsoenlijk democratische anti-Trump beweging is. 

 

Maar misschien hoeft het systeem niet persé kapot gemaakt worden door de Trump-maffia. Als het  wonder geschiedt en de Democraten na 5 november aan de macht mogen blijven, kunnen ze ook eindelijk eens serieus werk maken van die dwaze ongelijkheid, die de VS moreel, sociaal, economisch en politiek naar de afgrond duwt. Het zal de rijken een rotzorg zijn: na hun de zondvloed.’ (jv)

 

NB1 De feiten van de vader kloppen overigens grotendeels, maar ze zeggen, zo losstaand van context en duiding, niets of in ieder geval: niet veel.

 

NB 2. En over het waardeoordeel dat ze in de VS liever hun wapens beschermen dan hun kinderen? Tsja...ze hebben op z’n minst de schijn tegen... ‘to put it mildly’. Aan de vele bloedbaden op de scholen en de talloze racistische moordpartijen met semi-automatische wapens wordt  niets gedaan. Integendeel.  De wapenverkoop schiet na die slachtingen omhoog en elke politicus die pleit voor een betere wapencontrole kan zijn carrière wel vergeten. Want er is in de VS niets machtiger dan de wapenlobby (of het moet de Israël-lobby zijn 😜) Tegen Bibi en de National Riffle Association of America (de NRA) durft niemand die ook een beetje aan zijn eigen toekomst of familie denkt het op te nemen. De NRA is vergelijkbaar met een maffia-organisatie: ''als je ons in de weg zit, ga je kapot." Die macht is ook echt wel ergens op gebaseerd: 330 miljoen Amerikanen hebben samen 400 miljoen vuurwapens. maar die 400 miljoen wapens liggen wel bij 40% van de Amerikanen. Verreweg de meeste bij conservatief en extreemrechts Amerika. Dus als Trump na een verkiezingsnederlaag de burgeroorlog uitroept, wat heen ondenkbaar scenario is, dan zijn de Democraten kansloos. 

NB 3.  Cijfers 2023. De VS besteden $ 900 miljard aan bewapening. China $ 300 miljard en Rusland $ 90 miljard. Dus Rusland+China besteden een 30% van wat de VS besteden. Dat is dus wat meer dan de 25% waar de vader van Carolina vanuit ging. Maar in 2021 was het inderdaad een kwart. 👍voor de vader uit Uruguay. 

 

LP's uit 1966 en 1968 van John Mayall and The Bluesbreakers + Eric Clapton

55.   John Mayall…godfather van de Britse blues….overleden….90 jaar oud.

Woensdag 24 juli 2024

 

John Mayall is dood. Twee jaar geleden gaf hij nog concerten, maar eergisteren is de zanger/gitarist/pianist/ componist/bandleider op 90-jarige leeftijd in Californië overleden. Hij heeft in zijn 70-jarige bluescarrière nog nooit een grote wereldhit gescoord, maar is voor de bluesliefhebbers één van de allergrootsten. In de jaren zestig en zeventig maakte deze pionier van de Britse blues legendarische nummers met zijn groep John Mayall and The Bluesbreakers , vaak aangevuld met andere muzikanten die later ook tot de top zouden gaan behoren, nog veel bekender dan Mayall werden en wel grote hits zouden scoren. Tot deze beroemde spin-offs behoorden o.a. Eric Clapton en Peter Green (van Fleetwood Mac). John Mayalls meest iconische LP verscheen in 1966: “Blues Breakers”, waarop de beide gitaarvirtuozen/zangers Clapton en Green ook prominent meededen.

 

Er werden in die periode in mijn netwerk maar weinig feestjes gegeven waarop de nummers van John Mayall niet gedraaid werden. Op een feest zonder John Mayall had je eigenlijk niets te zoeken. Zijn muziek is onlosmakelijk verbonden met de relaxte sfeer van toen, van vrijheid en spontaan plezier maken. Ik hoef de eerste akkoorden van ‘Broken Wings’ maar te horen en mijn gedachten schieten terug naar die periode. De beelden en gemoedstoestanden van toen krijg je er gratis bij. 

 

Elke keer als zo’n onvergetelijke muzikant uit de zestiger jaren het hoekje omgaat, realiseer ik me niet alleen hoe exceptioneel die tijdgeest, in combinatie met die muziek, was, maar ook hoe oud de besten van die rock- en bluesgeneratie eigenlijk zijn geworden. Mick Jagger wordt over 2 dagen 81, en springt tijdens optredens nog 3 uur wild op het podium rond. Keith Richard wordt in december 81, maar speel in een aanzienlijk trager tempo het spel nog gewoon met hem mee. Ook de 83-jarige Bob Dylan treedt nog op. Dat geldt ook voor Eric Clapton en Van Morrisson, die beiden volgend jaar 80 worden. Wat is er met die rock- en blueslegendes aan de hand? Voor mij zijn zij een bewijs dat je het met een gezonde levensstijl zonder drank en drugs, en veel bewegen natuurlijk, toch nog behoorlijk lang kunt volhouden. 😜👍 Er schiet mij niet zo snel iemand van die muziekgeneratie te binnen die tot dusver John Mayall met zijn 90 jaar heeft overtroffen. Dus misschien ligt de grens wel bij 90. (jv)

 

Beste nummers van John Mail and The Bluesbreakers (m.i.)

1. Out Of Reach 2. It Hurts Me Too 3. Out Of Reach 4. Double Trouble 5. So Many Roads  6. Mr. James  7. Doubl Crossin’ Time  8. Broken Wings 9. Me And My Woman 10. Tears In My Eyes  11. Blues For Nothing 12. I Don’t Get Home 13.Drifting Blues 14. Sensitive Kind 15. Country Road 16. A Hard Road. 17. Marsha’s Mood 18. Have You Heard. 19. Someday Afther A While 20. 20. Blues For Nothing

 

 

54.  Hongarije: hoe een democratie een dictatuur baart…en een weg terug niet zichtbaar is.

Dinsdag 23 juli 2024

 

Viktor Orban is in 2010 in Hongarije legaal aan de macht gekomen en was toen, naar eigen  zeggen, niet meer van plan die los te laten. In het belang van Hongarije, dat spreekt vanzelf. Hoe hij met zijn clan aan de macht heeft gegrepen en behouden, hoe geraffineerd en effectief hij de liberale democratie heeft ontmanteld en hoe slinks hij de EU-miljarden naar zijn familie en politieke vrienden wist te sluizen, is te lezen in het uiterst relevante boek van Tijn Sadée: “De clan van Orban. Kroniek van de Hongaarse aanval op Europa”. (1) .

 

In dit boek ontrafelt Sadée de mechanismen van het machtsspel. Het belangrijkste handelsmerk van Orban was vanaf het begin: het creëren van vijandsbeelden. Afhankelijk van de doelgroepen die hij moest bedienen c.q. wilde paaien waren dat o.a. de corrupte Brusselse elite, de Joodse filantroop Soros, de migrant, de globalist, de kosmopoliet, de genderactivist en in eigen land: de liberalen en socialisten. Zonder vijand valt zijn machinerie stil, aldus Sadée.

 

Orban was er al vanaf het begin uiterst bedreven in om waar mogelijk Brussel hard te bashen, vooral om in eigen land het nationalisme te kunnen oppoken, maar tegelijkertijd wilde hij wel zoveel mogelijk subsidiemiljarden cashen waarmee hij vele stemmen op m.n. het platteland kon kopen en lucratieve overheidsopdrachten kon financieren waarmee hij zijn familie en zakenvrienden kon bedienen. Hij is het prototype van de virulent corrupte politicus, die enerzijds de conservatieve familiewaarden propageert, maar anderzijds degenen die hem niet 100% loyaal zijn intimideert, bedreigt of uitschakelt. Ondanks zijn grootschalige fraude met EU-subsidies en ondanks zijn ontmanteling van de Hongaarse rechtstaat, heeft hij de EU-gremia voortdurend zo weten te bespelen dat hij bijna altijd uiteindelijk zijn zin kreeg.

 

Sadée schetst Orban als een intelligente raspoliticus, charmant in de omgang als hij iets van iemand gedaan wil krijgen, maar nukkig, manipulatief of intimiderend als hij zijn zin niet krijgt. Na de val van de muur wist hij zich met sterke en moedige publieke optredens  te profileren als een jonge, progressieve liberaal die felle protesten tegen de nog zitten communistische apparatsjiks organiseerde. Die moesten zo snel mogelijk opkrassen. Zijn transformatie van democratische liberaal naar de autocratische anti-liberaal kan volgens Sadée alleen verklaard worden uit zijn opportunistische mentaliteit: met de nationalistisch-conservatieve boodschap waren er gewoon veel meer stemmen te verdienen.  Die omslag kwam vrij plotseling na de verkiezingen van 2002.

 

Na zijn eerste regeerperiode van 1998 tot 2002 verloor Orban met zijn Fidesz de verkiezingen, omdat de Hongaren genoeg van het Orban-experiment hadden. Maar in 2010 vocht hij zich terug naar de macht met als voornemen ,,om die nooit meer uit handen  te geven.” En dat is meer dan gelukt. Sadée legt uit hoe hij dat gefixed heeft. In feite ging het transformeren van de  liberale naar een illiberale democratie relatief vrij soepel. Hij wist met paranoïde verachtmakingen, haatspeeches, halve waarheden en hele leugens vooral de conservatieve, laagopgeleide kiezers buiten Boedapest te bespelen door ze bang te maken voor de migrant, de Jood, de zigeuner en ,,het elitaire Brussel dat de Hongaarse tradities en familiewaarden bedreigt en ons de liberale genderpolitiek door de strot wil drukken.” Het ging er in als koek. Omdat ‘links’ en de liberalen in Hongarije relatief weinig voorstellen wist zijn Fidesz-partij  samen met wat extreemrechtse kleinere partijen een absolute meerderheid in het parlement te behalen. Een meerderheid die daarna alleen maar groter is geworden. Het ultieme doel: de grondwettelijke meerderheid omzetten in ,,een onneembaar fort van de macht". Veel intellectuelen noemen Hongarije inmiddels een maffiastaat.

 

Toen de absolute meerderheid eenmaal bereikt was, kon de autocraat zijn gang gaan. De onafhankelijke rechters werden met pensioen gestuurd en vervangen door politiek loyale magistraten. De pers werd volkomen gemuilkorfd. Rechtse zakenvrienden kochten zoveel mogelijk onafhankelijke nieuwszenders op en bezitten nu 80% van de Hongaarse media de publieke omroep werd omgevormd tot een propagandakanaal voor de Orbanregering en die paar onafhankelijke kranten die het 'eerlijke verhaal' nog durfden te vertellen, werden geïntimideerde met invallen door belastinginspecteurs die altijd wel iets ontdekten dat niet deugde, waarna er betaald moest worden.

 

De prijs die het land voor de Orbanisering tot dusver heeft betaald, is hoog: 700.000 hoogopgeleiden, meest jongere burgers hebben het land de afgelopen 10 jaar verlaten, de gezondheidszorg is afgetakeld tot de slechtste van Europa, dat geldt inmiddels ook voor het onderwijs, de polarisatie is enorm en de haat tussen de kampen groot, de armoede en de ongelijkheid nemen treurige vormen aan, voor de meeste vitale sectoren is het tekort aan arbeidskrachten groot en moeten arbeidsmigranten, veel uit India, worden ingevlogen, wat voor een land met een migrantenfobie tot nog meer spanningen leidt. Als er twee jaar geleden niet een paar honderd vrouwelijke truckers uit India waren binnengehaald, zou het logistieke systeem zijn vastgelopen. De maatschappelijke kosten-baten-analyse van veertien jaar Orban-bewind levert een bizar negatieve uitkomst op. Zonder de EU-miljarden was het land compleet failliet geweest. Je kunt cynisch vaststellen dat de Brusselse middelen Orban mede aan de macht hebben geholpen en gehouden en de terugkeer naar een democratie en een goed functionerende rechststaat hebben geblokkeerd. 

 

Nu kunnen we natuurlijk denken of hopen dat Hongarije ‘zó anders’ is dan Nederland, dat we hier nooit Hongaarse toestanden zullen krijgen. Want…andere cultuur, andere geschiedenis, andere mentaliteit…geen democratische tradities ….enz. Maar of dit echt hout snijdt vraag ik me af. Van de VS met haar langjarige democratische traditie heb ik ook altijd gedacht dat de rechtstaat daar onaantastbaar was. Maar als het duo Trump/Vance daar volgend jaar ‘los’ mag gaan…. weet ik het zo net nog niet. Trump en Orban schijnen elkaar wel te bewonderen en de denktanks van de Republieken hebben Project 25 klaar liggen, waarmee ze de macht ‘in de instituties’ willen overnemen. Volledig Orban-proof.

 

Het beeld dat Sadée schetst is niet opwekkend. Het laat zien hoe relatief makkelijk een kwetsbare democratie gesloopt kan worden, als de juiste omstandigheden samenvallen met de juiste leiders die het charisma en het juiste verhaal hebben om de massa te bespelen en de tegenkrachten het laten lopen en/of verdeeld zijn. Het boek laat ook zien dat de sloop zo grondig kan worden uitgevoerd dat er geen weg terug meer lijkt te zijn. Want als de media eenmaal spreekbuis van het regime zijn geworden en er te weinig politici zijn die effectief tegengas kunnen geven, dan is er via de stembus weinig eer meer te behalen. Het dossier Hongarije zouden we ook als een wake-up-call kunnen beschouwen. Daarom is dit boek van Sadée een belangrijk boek. (jv)   

 

(1) Tijn Sadée reis al ruim twintig jaar als correspondent door Europa voor oa. NRC, NPO Radio en VPRO. Hij woonde vanaf 2001 in Boedapest, vanaf 2009 in Brussel en reisde sinds 2021 frequent tussen beide landen. Hij deed in die periode veel research naar de Hongaarse [kwestie’ en voerde talloze gesprekken met de hoofdrolspeler en Hongarije- en Brussel ‘watchers.’ “De clan van Orban. Kroniek van de Hongaarse aanval op Europa”. (300 blz) verscheen in april van dit jaar.

 

 

53.  Hoe kunnen de liberale democratie en de rechtsstaat beveiligd worden tegen haar slopers? Door ze geen kans meer geven en al het betonrot te verwijderen.

Donderdag 18 juli 2024

 

De één zal het ‘worst wezen’ of juist toejuichen. De ander denkt dat het ‘iets tijdelijks’ is en dat het heus wel snel weer goed komt. Maar weer anderen maken zich er grote zorgen over, omdat ze juist niet zien hoe het ooit nog goed kan komen, omdat we al bijna een kantelpunt hebben bereik, waarna er geen weg terug meer is. Omdat de geest uit de fles is en je die geest er misschien niet meer in krijgt. Net zoals het ooit in Weimar, en ruim 10 jaar daarvoor in Italië, na de sloop van de rechtstaat ook niet meer goed kwam. En pas weer 'normaal' werd na ontelbaar miljoenen slachtoffers en een vernietigd Europa. 

 

Ik heb het hier over het unheimische gevoel dat er al jaren een gure politieke wind door de liberale democratieën waait. Een wind die krachten aan de macht dreigt te brengen die de fundamenten van de rechtstaat willen slopen en willen vervangen door een autocratie met een sterke leider die belooft de ‘volkswil’ uit te gaan voeren. Zoals Mussolini en Hitler dat ooit beloofden. En ook waar maakten. Zonder een lastig parlement en zonder kritische media....maar met terreur en jacht op zondebokken...op  rancune als brandstof....

Is dit een overdreven gedachte of irreële dystopie? Je zou het willen hopen. Maar als je naar de actuele trends in de EU-landen en de VS kijkt, dan moet je wel een ras-optimist zijn, of behoorlijk naïef, om niet een beetje te gaan somberen. Er staan zoveel (geo-)politieke parameters op rood dat er, zeker na een herverkiezing van Trump met zijn nog rechtsere, maar even griezelig fanatieke running-mate dr. J.D. Vance, zomaar een kettingreactie van elkaar versterkend onheil kan ontstaan, die van het ene land naar land kan wippen en de liberale democratieën uiteindelijk omver kan blazen. Daar in  de VS en hier in Europa. Ook in Nederland moet die kans niet uitgegumd worden.

 

Hieronder poneer ik een 12-tal stellingen over de kwetsbaarheid van de liberale democratie, de gevaren van het rechts-populisme en wat daaraan gedaan kan worden.    

 

Stelling 1. De verworvenheden van onze liberale democratie moeten met álle middelen beschermd worden.

“Er waart een spook door Europa - het spook van het communisme”. Zo begint het  Communistisch Manifest (1848) van Karl Marx en Friedrich Engels. Zij voorspelden 175 jaar geleden een revolutie waarbij het onderdrukte proletariaat in opstand zou komen tegen de bezittende klasse. Het is uiteindelijk allemaal ‘wat anders’ gelopen met als uitkomst dat we in Europa al vele decennia in een liberale democratie leven, gestut door een vitale rechtstaat en een sociale markteconomie, drie pijlers die in historisch perspectief bezien voor een ongekende vrijheid, welvaart en veiligheid hebben gezorgd. Dit alles moet worden gekoesterd en beveiligd tegen haar slopers. Met alle mogelijke middelen. Maar doen we dat ook? Nee.

 

Stelling 2. Het rechts-populisme bedreigt de liberale democratie.

“Er waart een spook door Europa - het spook van het rechts-populisme”. De verworvenheden van de liberale democratie en welvaartsstaat worden momenteel ernstig bedreigd omdat er door obscure politieke krachten op wordt ingehakt en steeds grotere groepen reactionaire, boze, misleide, onwetende en onverschillige burgers het belang van de liberale democratie niet meer inzien en kiezen voor een illiberale variant of een autocratie met een sterke leider die de ‘wil van het volk’ kan doordrukken.

 

Stelling 3. Het brede midden erodeert, laat zich wegspelen en centrumrechts schurkt teveel tegen extreemrechts aan.

De sterk veranderende appreciatie van onze liberale democratie wordt sterk gevoed door 1. de (sociale) media. 2. populisten die burgers bang maken en makkelijke oplossingen beloven voor complexe problemen. 3. een groeiende onderklasse die onvoldoende van ‘het systeem’ profiteert. 4. een hebberige elite die vooral aan zichzelf denkt. 5. onvoldoende presterende overheden. 6. bij velen een uiterst gebrekkige kennis van onze democratische en rechtstatelijke instituties.  7. de onmacht van de democratische partijen van links tot rechts om een voldoende geloofwaardig tegenverhaal te presenteren dat een groot publiek aanspreekt, b.v als het gaat om het beter reguleren van migratie- en asielstromen. Er staan in het brede midden, dat steeds minder breed wordt, nergens (charismatische) leiders op met een narratief waarmee het rancune-verhaal van de populisten succesvol kan worden bestreden. En extreemrechts normaliseren door ze niet uit te sluiten, maar er zelfs mee samen te willen werken, maakt de problemen alleen maar groter. Want veel ontevreden burgers kiezen dan blijkbaar liever voor extreem dan voor gematigd rechts, “want dan gebeurt er tenminste iets”

 

Stelling 4. Het Orban-scenario is inmiddels ook in Nederland niet meer ondenkbaar.

Om bovengenoemde 7 redenen krijgen extreme politieke bewegingen in steeds meer landen van Europa een voet tussen de deur van de macht, ook in ons land en dat is zorgwekkend. Want onze democratie en rechtstaat zijn kwetsbaar en het geval Hongarije laat zien, dat je de rechtstaat en haar instituties langs democratische weg kunt slopen. Dat kan dus ook in Nederland gebeuren. Want waarom zou het “Orban-scenario”, verwijzend naar de “democratische” afbraak van de rechtstaat in Hongarije, in ons land niet mogelijk zijn? Extreemrechts heeft immers overal een vergelijkbaar en uitermate consistent draaiboek klaarliggen: 1. het inbeuken op de politieke en culturele elite, 2. het creëren van achterdocht en chaos via de (sociale) media, 3. het frustreren van democratisch processen, 4. aanvallen op de instituties van de rechtstaat, de journalistiek en de wetenschap en 5. het zaaien van haat tegen migranten en specifieke etnische groepen. Vooral dat laatste, de schuld van alle ellende neerleggen bij 'makkelijke' zondebokken en 'vreemde' culturen, is een kerncompetentie van alle rechts-populistische partijen. En het voeren van die cultuuroorlog werkt, elke keer weer, perfect. Het 'eigen-volk-eerst'-mantra is eigenlijk nergens in de westerse wereld echt weggeweest. In Hongarije en Polen maakte het uiteindelijk de geesten rijp voor het ‘ondenkbare’, waarom zou dat kan ook niet in Nederland kunnen gebeuren?  

 

Stelling 5. Wilders heeft momenteel de sterkste troeven in handen omdat zijn harde woorden en gevaarlijke irreële plannen er in blijven gaan als koek, maar de VVD en NSC hem toch blijven behandelen als een ‘normale’ politicus.

We kunnen er gevoeglijk van uitgaan dat Wilders de komende maanden in het kabinet Schoof maar weinig van zijn belangrijkste programmapunten kan realiseren omdat ze grondwettelijk, juridisch, financieel, politiek of praktisch onhaalbaar c.q. onuitvoerbaar zijn. Maar Wilders zal altijd garen spinnen bij het feit dat zijn PVV door regeringsdeelname nu is ‘genormaliseerd’ tot een ‘gewone’ politieke partij. Daarvoor hebben hij en de andere PVV-ers slechts één minimale concessie hoeven te doen: hun meest extremen opvattingen tijdelijk achter de kiezen houden. Maar wanneer het hem uitkomt, raakt Wilders zijn harde boodschappen toch wel kwijt. Zo simpel kan het zijn. Wie maakt hem wat? Of het kabinet er nu een half jaar of een jaar zit: Wilders zal de schuld van het blokkeren van zijn plannen altijd bij anderen leggen: Brussel, zijn onwillige coalitiegenoten, de D66-rechters en de linkse elite. Als hij (of één van andere partijen) dan de stekker uit het kabinet trekt, zal hij daarna met nog meer kracht kunnen fulmineren tegen deze ‘kwade krachten’. Je moet dan vrezen dat nog meer kiezers, de chaos beu, hem geloven en de PVV nog groter wordt. Daarmee is de volgende stap in de Orbaniseringsproces gezet.  

 

Stelling 6. De partijen van centrumrechts tot centrumlinks moeten de handen ineen slaan om de extremen buiten de macht te houden. 

Als het voorstelbaar c.q. aannemelijk is, dat extreemrechts ook in ons land langs de hierboven beschreven weg de democratische instituties op termijn kan ondermijnen, waarom wordt er dan zo lauw en bijna gelaten op gereageerd i.p.v. met de handschoenen uit er vol in te gaan? Is het onmacht? Is het moedeloosheid? Is het opportunisme? Is het de angst als ondemocratisch geframed te worden als de PVV wordt afgewezen? Is het de gedachte: we moeten hier even doorheen en daarna lozen we die Wilders wel? Doorhalen wat niet van toepassing is. Maar het voort laten modderen van het kabinet Schoof tot het te gênant wordt en dan na nieuwe verkiezingen gewoon weer opnieuw met de PVV om tafel gaan zitten, zou wel eens een fatale historische vergissing kunnen blijken. De partijen van centrumrechts tot en met centrumlinks zouden dat  gevaar voor de democratie eensgezind en nog vóór de nieuwe verkiezingen expliciet moeten uitschakelen.

 

Stelling 7.  Een cordon sanitair heeft in Nederland ten onrechte een slechte reputatie, omdat het ondemocratisch zou zijn om grote groepen kiezers uit te sluiten. Wat evidente onzin is. 

                                                                                                                                                                                          Waarom is het ondemocratisch als 70% van de parlementariërs die 30% met anti-rechtstatelijke en andere gevaarlijke opvattingen voor regeringsdeelname uitsluit? Ik denk dat het democratisch goed te verdedigen is, dat de slopers van de rechtstaat geen vrije doortocht verleend wordt bij hun sloperswerk. Tolerantie houdt op waar de intolerantie begint. Je kunt het eerder bizar noemen dat de fatsoenlijke democraten van centrumlinks met opgeteld 30% van de TK-stemmen geen serieuze kans kregen op coalitiebesprekingen, maar die 30% van extreemrechts wel. Onfatsoen krijgt dus de voorkeur boven fatsoen. Terug naar het verleden krijgt de voorkeur boven toekomstgericht. Anti-Europa boven Europa. Migratiesprookjes boven haalbare regulering van de instroom. Méér stronten stikstof boven mínder stront en  stikstof. De veel-vermogenden zoveel mogelijk sparen boven iedereen een rechtvaardig deel van de welvaart. En, niet onbelangrijk: 130 km per uur boven minder opwarming. M.a.w.: symboolpolitiek boven serieuze oplossingen voor serieuze problemen. Het is de keuze tussen een cordon sanitaire of…. ‘liever met extreme zeloten dan een gematigd links’.

Stelling 8. Onze media zijn steeds meer een doorgeefluik geworden van (ook) extreemrechtse meningen in plaatst van een kritische waakhond van onze democratie en rechtstaat.                       

Die doorgeefluiken helpen zo extreemrechts om salonfähig te worden en aan de macht te komen. Die extreme krachten kunnen van alles beloven, zonder dat de mainstreammedia die plannen kritisch, maar onderbouwd als onhaalbaar van tafel veegt. Evidente onzin of gevaarlijke ideeën worden kritiekloos of instemmend doorgegeven als….”zo kun je het ook kunnen zien”. Vanuit een bizar soort politiek neutralisme. Uiterst rechtse standpunten worden zo gelegitimeerd door ze te ontdoen van het stigma van extremisme. Zelfs toen Wilders en Baudet openlijk heulden met autocraten als Poetin en Orban werd dat door de media (en in de Tweede Kamer) vaak laconiek voor kennisgeving aangenomen in plaats van hen als crypto-landverraders het vuur na aan de politieke schenen te leggen. Datzelfde geldt voor Wilders’ openlijke statement op het rechts-conservatieve CPAC-congres in Boedapest (25 april j..) dat hij de EU nu van binnenuit gaat uithollen c.q. gaat slopen. Dat kon hij blijkbaar zeggen zonder dat zijn coalitiepartners er moeilijk over zijn gaan doen. Waarom zijn de media, die de politieke gevaren toch op de voet zouden moeten volgen, hier niet kritischer op.

 

Stelling 9. De eigenaar-miljardairs van de grote techbedrijven en mediagiganten blazen bijna overal de populistische storm hard aan. De cumulatie van onvoorstelbare hoeveelheden geld en mediamacht bij een kleine groep egoïstische patjepeeërs met revolutionair-rechtse opvattingen een steeds groter gevaar voor de democratie.                                                                                                                                                                                                                         

Want tech- en media-miljardairs kiezen bijna zonder uitzondering de kant van het rechts-populisme. Ze hebben niets met democratie, ze willen maximale vrijheid voor zichzelf en als ze de democratie daarvoor kunnen gebruiken, oké, maar met een 'sterke man' kun je wel sneller resultaten boeken. Ze willen de overheid 'zuiveren' en de instituties stap voor stap 'van links afpakken'. In eigen land financiert John de Mol o.a. ‘Vandaag Inside’ waar alles dat riekt naar ‘progressief’ op een agressieve manier belachelijk gemaakt wordt, terwijl er de afgelopen jaren, onderbouwd door leugens, halve waarheden en nepnieuws, indringende stemadviezen werden gegeven die achtereenvolgens Baudet, van der Plas, Omtzigt en Wilders aan riante zeges hebben geholpen. In het VK en de VS hebben we het Ruppert Murdoch Concern, ook hoofdverantwoordelijk voor de anti-Brussel hetze en daarna de Brexit. In de VS  bepalen de conservatieve mediamachten en grote tech-investereerders het politieke spel op rechts en sturen het populisme steeds meer naar uiterst-rechts. Ze bereiden via geheime projecten een libertaire staatsgreep voor. De meest conservatieve denktanks hebben de gezamenlijke strategie om te komen tot een 'machtsovername' opgeschreven in hun "Project 25". De running mate van Ttump, J.D. Vance, is een exponent van deze samenzweerders, die zelfs de huidige Republikeinse partij niet revolutionair genoeg vinden. Vrij nieuw in dat politieke spel is X-baas Elon Musk, inmiddels een fanatieke Trumpiaan, die overal reclame voor zijn held maakt, ook op zijn X.

 

En ook in Frankrijk wordt de mediamacht van erg-rechtse miljardairs steeds manifester. Zo maakt de mediamagnaat Vincent Bolloré al een paar jaar het Rassemblement National almaar groter via zijn tv-zender CNews. De Volkskrant meldde laatst dat het de meest bekeken nieuwszender c.q. propagandakanaal van Frankrijk is. Het zendt 24 uur per dag, zeven dagen per week actualiteiten uit en grossiert in politieke items waar ultrarechtse opiniemakers met criminaliteit, onveiligheid en immigratie als lievelingsonderwerpen een welkom podium vinden. Islam, immigranten en progressieve 'woke' activisten moeten het dikwijls ontgelden, en de omvolkingstheorie is op deze zender nauwelijks omstreden. Centrumlinks is voor deze miljardairs niet interessant, maar juist de grote vijand omdat ze iets willen doen aan de winst- en vermogensbelasting. Is er nog wel tegen deze  geld- en mediamachten op te boksen?

 

Stelling 10. Als je niet weet hoe je digitaal binnen moet komen bij je bank, de belastingdienst of je zorgverzekeraar voel je je onmachtig en er niet meer bijhorend. En ben je rijp voor de populistische lokroep.                                                                                                                                                                                                                                    Meer dan 2 miljoen burgers weten niet hoe ze een DiGiD moeten aanmaken en zelfs als iemand anders dat dan voor hen gedaan heeft, weten ze niet hoe ze die apps moeten gebruiken. Met hun moeilijke vragen, hun gebruikersnaam, wachtwoord en veiligheidscodes die dan weer naar hun iPhone worden gestuurd. Ze moeten daarom anderen inschakelen om hun bank-, zorg- en belastingzaken te doen. Zonder zo’n netwerk zijn ze in de digitale samenleving met voor hen onbegrijpelijke overheidstaal, reddeloos verloren. Die burgers voelen zich machteloos, dom en nutteloos. Ze haten de overheid, de elite en de snelle jongens die dit allemaal hebben bedacht en voor wie dit vooruitgang is. Vroeger konden ze nog naar een fysiek overheidsloket met een mens van vlees en bloed, maar zelfs dat is er vaak niet meer. Doe het maar digitaal beste digibeet. Onze vooruitgang is hun achteruitgang. Ze behoren tot de ‘afgehaakten’ en stemmen niet meer.. of extreem.

 

Stelling 11.  Met het invoeren van een stembewijs, vergelijkbaar met een rijbewijs, kunnen we de kwaliteit van democratische processen en de bestuurbaarheid van het land naar een hoger niveau tillen.                                                                                                                                                                                                                                         In elk proefschrift zitten aan het eind vaak één of twee boude en/of komische stellingen, maar wel met een serieuze ondertoon. Deze misschien wat boude stelling 11 kwam bij mij vrij spontaan binnen. Ik geef er de volgende onderbouwing bij. Voor bijna elke activiteit met majeure risico’s  voor andere burgers of de samenleving moet je een proeve van bekwaamheid afleggen en als je daarvoor slaagt, krijg je daar een bewijs van. Pas dan mag je ‘iets’. Zo moet je eerst je rijbewijs halen alvorens je een auto mag besturen. Iemand opereren zonder daar een bevoegdheid voor te hebben behaald is al heel lang ondenkbaar. Zelfs een sluiswachter moet voor zijn sluiswachters-examen slagen, alvorens hij anderen voor een sluis mag laten wachten om de schepen door te kunnen laten.

 

Maar er zijn een paar zaken met mega-gevolgen voor anderen of de maatschappij die elke Jan Doedel gewoon mag uitvoeren zonder daarvoor gekwalificeerd te zijn. Ik noem er twee. Kinderen mogen maken en ook nog opvoeden, dat staat iedereen zonder enige kwalificatie volledig vrij. Maar velen maken er een potje van, met niet zelden afschuwelijke gevolgen voor de kinderen. Over een kinderen-mogen-opvoeden-bewijs, analoog aan het rijbewijs, heb ik nooit iemand gehoord. Terwijl er honderdduizenden kinderen fysiek en mentaal misvormd uit die opvoeding zijn gekomen. Elk jaar komen er weer nieuwe generaties bij. Alleen in ons land worden er per jaar al zo’n 100.000 fysiek mishandelde kinderen geteld. 

 

Maar wat minstens zo gevaarlijk is: stemmen op een politieke partij zonder ook maar iets van de belangrijkste programmapunten te weten of van het democratisch proces te snappen. Die onderbuikjes stemmen dan op basis van irrationele prikkels of zelfs dat niet eens, maar hun ratio is in ieder geval volledig uitgeschakeld. Het heeft iets onnozels, iets gevaarlijks ook. Alsof de democratie niet serieus genomen hoeft te worden.  Ach, stemmen, daar hoef je immers niets voor te kunnen. Gewoon een vakje rood kleuren, alsof je met pijltjes op een dartbord gooit. Nee, natuurlijk stemmen we  op “die blonde die zegt waar het op staat”. Sommige schijnen dat in het hokje zelfs ad random te doen. Maar al die onderbuiken samen bepalen wel de toekomst van land en het welzijn van haar burgers.

 

Zou je niet eens kunnen overwegen…ik zeg o-ver-wegen….om alle kiesgerechtigde burgers een korte cursus staatsinrichting/ burgerschapskunde aan te bieden waarna ze via een simpel testje een stembewijs kunnen bemachtigen, waarmee ze dan met enige kennis van zaken mogen stemmen. Het nadeel van  zo’n selectiemechanisme is natuurlijk dat het de mensen uitsluit die geen zin hebben in zo’n cursus/testje, dus het zou wat elitair kunnen overkomen  . Maar hoe zwaar weegt dat t.o.v. het evidente voordeel: wetende burgers met elementaire kennis van waarop en waarom ze stemmen en  die dan bewust hun stem uitbrengen na afweging van de consequenties van zo’n keuze? Een stembewijs….ik vrees dat dit bizarre voorstel snel door het morele afvoerputje gaat.

 

Hele volksstammen kiezen liever op gevoel op een ‘echte leider’ die belooft voor hen te denken en die daar vervolgens een generieke ‘volkswil’ van maakt. Liever dan daar steeds zelf over na te moeten denken. Dit is dus het stemvee-scenario, waar je als democraat bijna machteloos tegenover staat. Als dit een meerderheid dreigt te worden, kun je alleen nog maar vaststellen: het is vechten tegen de bierkaai, het is over en uit en het zal onze tijd wel duren. Dus…laat maar?                                               

Stelling 12. De populisten kunnen, als we dat willen, buiten de macht gehouden worden: tijd voor acties.

Hoeveel fantasie is er voor nodig om de slopers van de democratie effectief uit te schakelen voor de regeringsmacht voor het te laat is? Er moeten langs democratische weg met inachtneming van de rechtstaatregels toch voldoende effectieve acties te bedenken zijn. Ik gooi een paar opties in de groep, opties die vallen in de categorieën ‘verbieden’, ‘boycotten’ en ‘wegnemen oorzaken populistisch stemgedrag’:

 

1. Een wettelijk verbod op niet-rechtstatelijke partijen. Partijen die in woord en geschrift duidelijk maken dat ze de fundamenten van de bestaande orde willen aantasten moeten vroegtijdig kunnen worden verboden. Nu worden ze pas verboden als ze expliciet geweld niet uitsluiten om hun doelen te bereiken.
2. Een cordon sanitaire. De rechtstatelijke partijen besluiten tot een cordon sanitair, waarbij ze afspreken om nooit (meer) samen te werken met partijen met standpunten die een gevaar zijn voor de democratie en de rechtstaat. Ze spreken af om die structureel buiten de macht te houden. Beloftes om die standpunten tijdelijk in de ijskast te verstoppen, wordt vanaf nu beoordeeld als een dwaze grap in de categorie “eens maar nooit weer”. In het Europees Parlement geeft de VVD wel het goede voorbeeld met een cordon sanitaire jegens de extreemrechtse Patriotten voor Europa, waarin o.a. de PVV en Orbans partij Fidesz zitting hebben.
3. De onderklasse meer laten meeprofiteren van de welvaart. De gevestigde partijen moeten veel explicieter erkennen dat sommige groepen burgers veel te weinig profiteren van de verworvenheden van de welvaartsstaat en zichzelf in ‘het systeem’ ook niet meer kunnen redden. Hier moeten zichtbare, concrete acties op gezet worden die snel zoden aan de dijk zetten.
4. Een effectief programma om migratie beter te reguleren. Dit zal nog lang een bepalend verkiezingsthema blijven. Hier de populisten de wind uit de zeilen nemen door m.n. de arbeidsmigratie en de studiemigratie substantieel te beperken, asielmigratie, die maar beperkt te beïnvloeden is, beter te reguleren en kennismigratie zoveel mogelijk ongemoeid laten.  
5. De overheid moet weer veel zichtbaarder gaan ‘leveren’ m.n. aan burgers die sterk van de overheid afhankelijk zijn. Politici moeten het weer als een topprioriteit gaan zien dat de overheid ook ‘levert’ wat ze belooft, zeker op de meest urgente terreinen. Dat betekent dat er een einde moet komen aan de diarree van steeds maar nieuwe beleidsvoorstellen/ wetgeving. De meeste aandacht moet nu uitgaan naar een soepele uitvoering van de belangrijkste beleidsmaatregelen, naar een overheid met meer doorzettingsmacht.
6. Het opstellen van ‘gemeenschappelijk lijstje met topprioriteiten’. De middenpartijen van links tot rechts stellen gezamenlijk een dynamisch prioriteitenlijstje op met, zeg, 6 urgente doelstellingen waar de liberalen, de christelijken, de groenen en de sociaaldemocraten een topprioriteit van maken. Hierbij kan gedacht worden aan b.v de thema’s. 1. Veiligheid en defensie. 2. Migratie en asiel. 3. Klimaat en natuur. 4. Presterende overheid. 5. Dynamische economie en 6. Iedereen doet mee/profiteert mee. Binnen deze topprioriteiten worden realistische/ uitvoerbare programma’s ontwikkeld, waar de partijen zich op hoofdlijnen aan committeren, maar waarbinnen ze zich bij de uitwerking ideologisch scherp kunnen profileren op concrete maatregelen, zodat er voor de kiezers wel voldoende te kiezen blijf

 

En wat gaan de gevestigde politieke partijen hier de komende periode nu aan doen? Het gemakzuchtig laten lopen? Het bagatelliseren? Wat slapje tegengas geven en hopen dat het wel goed goed komt? Opportunistisch kiezen voor de eigen partijpolitieke kortetermijnbelangen? Of de fluwelen handschoenen uit en gezamenlijk keihard de aanval kiezen? De reacties op de gesignaleerde gevaren bepalen uiteindelijk of de generaties ná ons nog een leefbare toekomst hebben. D.w.z. nog kunnen leven in een democratisch bestuurde rechtstaat waarin rationele besluiten worden genomen die de belangen van alle burgers dienen, en van toekomstige generaties. Dat is bepaald geen zekerheidje. Integendeel. Er zal hard voor gevochten moeten worden.  (jv) 

 

 

Trump met bebloed oor na de aanslag op zaterdagavond 13 juli 2024. 

53. Zal de moordaanslag een heksenjacht op democraten en liberale media doen losbarsten en Trump nog makkelijker aan een overwinning helpen?

Zondag 14 juli 2024

 

Was de kogel 2 cm meer naar rechts ingeslagen, dan zou ‘the big liar’ geen president meer zijn geworden. En zou die onuitstaanbare grote bek voor goed gesnoerd zijn. Ik denk dat velen wel even hebben gedacht: zou het voor de wereld in het algemeen en de VS in het bijzonder toch geen zegen zijn geweest als de schutter wat beter had gericht? Welk fatsoenlijk mens zou deze gevaarlijke dwaas missen? In ieder geval een liegende autocraat minder. Maar ook een grotere kans dat de VS ook de komende jaren Oekraïne massief zou blijven steunen, om het land de oorlog tegen de Russen niet te laten verliezen. En natuurlijk meer veiligheid in Europa en de rest van de wereld. Plus minder kans op een dramatisch democratisch verval in de VS. En dit rijtje is fors uit te breiden. Zo op het eerste gezicht lijken de voordelen van een definitieve streep door Trumps politieke ambities groter dan de nadelen. 

 

Maar dan zet je je primitieve emoties toch maar opzij en doordenk je wat rationeler of zo'n gewelddadige dood van Trump ook maar iets zou oplossen of verbeteren. Er zijn in de geschiedenis weinig voorbeelden te vinden waarbij de moord op een politiek leider tot veel positiefs heeft geleid. Niet zelden komt er een kettingreactie van bloedvergieten achterweg die z’n weerga niet kent. En vaak een nieuwe leider die nog erger is. Zoiets is ook in de VS zeer wel denkbaar in het geval dat de moordaanslag op Trump was geslaagd. Het had een keten van geweld en tegengeweld van extremen in beide kampen in gang kunnen zetten, die zelfs zou kunnen uitmonden in een vernietigende tweede burgeroorlog. Maar ook als het niet direct zo’n vaart zou lopen, zouden de politieke verhoudingen in het land nog verder verziekt worden. Wat zou per saldo de winst zijn en voor wie? De Republikeinen zouden gewoon een andere gestoorde narcist als presidentskandidaat naar voren schuiven. Misschien wel iemand die slimmer en nog rechtser is dan Trump. Daar worden de risico’s voor de VS en de wereld niet kleiner door. Integendeel. Trump moet niet vermoord worden, maar via verkiezingen verslagen worden. En lukt dat niet, omdat Biden zijn kandidatuur handhaaft en zich niet geloofwaardig kan herpakken, dan zullen we 'the big liar' nog vier jaar moeten doorstaan.

 

Wat de aanslagpleger waarschijnlijk wel heeft bereikt met zijn mislukte actie, is dat er nu een heksenjacht ontketend zal worden van Republikeinse hardliners op Democratische politici en de liberale media. Uiteindelijk zal de aanslag voor de Republikeinen en m.n. voor presidentskandidaat Trump een zegen blijken. Zij gaan dit maximaal uitbuiten. De slachtofferrol gaat hen veel opleveren en de zondebokken die ze gaan aanwijzen worden het mikpunt van spot, haat en bedreigingen. Rechts zal de komende maanden alles uit de kast halen om de Democraten te demoniseren. Wie denkt dat de meeste mensen deugen, moet de komende tijd wat vaker naar Fox-News kijken. Een hetzerig propaganda-kanaal voor Trump en Trmpianen waar wij ons geen voorstelling van kunnen maken. Een soort 'Vandaag Inside', maar dan 10x boosaardiger. De aanslag kon voor reactionair Amerika op geen beter moment komen. Ongenaakbaar zweeft Trump naar de verkiezingsoverwinning.(jv)

 

 

52.   In huize Klever is de rotte appel wel heel dicht bij de boom gevallen. 

Zaterdag 13 juli 2024

 

Minister Reinette Klever kreeg tijdens haar hoorzitting in de Tweede Kamer het verwijt de racistische en antisemitische “omvolkingstheorie” aan te hangen en ooit trots met een NSB-speldje te hebben rondgelopen. Ze nam geen afstand van die perverse complottheorie, maar ontkende verontwaardigd antisemiet te zijn. En verwees vervolgens ter onderbouwing naar het ‘oorlogsverleden’ van haar vader die, zo beweerde ze, tijdens de oorlog door de Duisters was beschoten en levensgevaarlijk gewond naar het ziekenhuis werd gebracht. Later bleek dit een leugen te zijn. (1)

 

Hoe je met verwijzing naar zo’n incident met je vader in de oorlog kunt aantonen dat je zelf geen racist of antisemiet bent, zal altijd een raadsel blijven, maar in de Volkskrant van vandaag worden niet alleen de abjecte uitspraken van de minister nog eens besproken, maar wordt uit een gesprek met haar vader, de filosoof en Spinoza-kenner Wim Klever, glashelder dat minister Reinette K. haar donkerbruine ideeën niet van een vreemde heeft, maar van haar eigen vader. Dit heerschap ventileert volgens de Volkskrant al vele jaren in krantenartikelen en op sociale media ,,uitgesproken nationalisme, moslimhaat, racisme en ander kwestieus gedachtegoed." Een paar citaten van Wim Klever uit het artikel:

 

• ,,Nu hebben we verdorie te kampen met twee verderfelijke en levensbedreigende parasieten: de tijgermug & de islamiet. Beiden grote bloedzuigers.”
• ,,Waarom toch hebben wij in de Balkanoorlog aan de kant van de moslims tegen Servië gevochten? Mladic en Karadzic waren nationalistische helden.”
• ,,Je kunt een ras bekwamer, gewiekster, duurzamer in zelfhandhaving en moreel geavanceerder dan een ander ras achten. Verkeerd soms?”
• ,,De anti-islamactivisten van Pegida moeten het stempel 'fascisme' als een 'eretitel' zien. Fuck our system of representatieve pseudo-democracy. Terug naar prehistorische (Germaanse) directe volmacht met bewapende burgers.”
• 'De massa's immigranten uit Afrika die ons nationale welzijn bedreigen zullen we volgens Spinoza als vijanden moeten haten, weren of doden.”
• 'Inzake keppeltje zouden Joden naar hun bloedverwant Spinoza mogen luisteren, die stelde dat Joden hun vervolging aan zichzelf te danken hebben, omdat zij in de diaspora vasthouden aan vreemde en met omgevende cultuur strijdige gebruiken.”
• 'Wij zijn volgens Spinoza op geen enkele manier, moreel noch religieus, verplicht hulp te verlenen aan de armen in Afrika.”
• 'Continue bevolkingsgroei door onbesuisde/onbeschermde sex zoals in Afrika wordt alleen opgelost door onderlinge uitmoording v. hongerige volken, niet door VN-geleide migratie of westerse economische hulp”.

 

Wordt papa Klever vanwege deze evident racistische, islamofobe en antisemitische uitspraken als een seniele ouwe dwaas door iedereen geboycot? Nou, nee, niet door iedereen. PVV-ers als minister Reinette K. , ON-baas Arnold Karskens, Kamer-voorzitter Martin Bosma en ex-Kamerlid Harm Beertema hebben deze erudiete Spinoza-kenner hoog zitten. Het is simpel op te zoeken op internet en YouTube. ,,Zeg mij wie uw vrienden zijn en ik zeg u wie u zelf bent" is een gezegde, dat al zo oud is dat de bedenker niet meer is te achterhalen.

Met zo'n vader is het dus geen wonder dat minister K. de ontwikkelingshulp wil afschaffen en geen afstand wil nemen van de perverse 'omvolkingstheorie’. Het witte superioriteitsdenken zit in haar DNA, het is er met de paplepel ingegoten. De rotte appel is in huize Klever direct naast de stam gevallen. Toch....we kunnen ons een beetje vrolijk maken over zoveel stuitende opvattingen, die ook nog erfelijk blijken, maar het is niet meer dan een schande dat zo’n donkerbruin type in een Nederlands kabinet kan plaatsnemen zonder dat half Nederland er overheen valt. De lat van ethiek, moraal en fatsoen is hier wel heel laag komen te liggen. (jv)

 

(1) Minister Klever bleek de zware verwondingen van haar vader uit haar duim te hebben gezogen. Althans papa Klever zei daar in het VK-interview zelf over dat het niet meer was dan een schampschot en dat hij niet eens in het ziekenhuis hoefde te blijven. Zou dit dan waar zijn, of wilde hij als neo-nazi-sympathisant de edel-germanen van toen niet met terugwerkende kracht blameren? Dat zou in zijn bruine denkraam toch een soort poepen in het eigen nest zijn? 

 

GAZA-STAD. FOTO IN VOLKSKRANT VAN VRIJDAG 12 JULI 2024 

51.   De Joodse Raad werkte vrij slaafs met de nazi’s mee om Amsterdam ‘Juden-frei’ te maken. Hoe zou Gaza ‘Palestijnen-vrij’ gemaakt kunnen worden?

Donderdag 11 juli 2024

 

De nazi’s hebben tijdens WO II in krap 3 jaar ca 65.000 van de 80.000 Amsterdamse Joden gedeporteerd naar vernietigingskampen. Laat die aantallen eens tot je doordringen. Niet te bevatten als het indaalt dat het over echte mannen, vrouwen, kinderen en baby's gaat. De Israëlische troepen hebben de afgelopen 7 maanden ruim 2 miljoen Gazanen van huis en haard verdreven, vervolgens van hot naar her opgejaagd, hen laten verhongeren en een groot deel van hun huizen, ziekenhuizen, scholen, bedrijfjes, voedselproductie en infrastructuur vernietigd. Hoeveel angst, haat en onmacht zouden die slachtoffers van de moffen toen en van de Israëliërs nu gevoeld hebben? De nazi’s hebben in die paar oorlogsjaren ca. 60.000 Amsterdamse Joden in de gaskamers vernietigd. De Israëliërs hebben in de afgelopen 7 maanden tot dusver bijna 40.000 Gazanen met hun bombardementen de dood in gejaagd en er ruim 80.000 min of meer zwaar verwond, terwijl er nauwelijks nog ziekenhuizen waren/zijn om ze op te vangen. Hoe zouden de nabestaanden van al deze slachtoffers over de beulen van toen en nu denken? Diepe, verschroeiende haat lijkt mij het gemeenschappelijke gevoel. 

 

Hoe kom ik op deze bizarre vergelijking? Deze week hebben we de nodige verbijstering zitten kijken naar de NPO-serie “De Joodse Raad”, de club van Joodse burgers uit de hogere klasse, die in Amsterdam de nazi’s vele handjes hielp om de stad ‘Juden-frei’ te maken. Althans, om dit proces zo soepel mogelijk, zonder al te veel publiekelijke 'toestanden', te laten verlopen. De modus operandi: om de Joden die volgens de Joodse elite onmisbaar waren te kunnen redden, werden de minder belangrijke Joden, zeg maar het klootjesvolk, door de Raad op lijsten gezet, waarna de Duitsers die selectie bij voorrang kon afvoeren. Via kamp Westerbork gingen ze dan naar een van de vernietigingskampen, de meesten naar Auschwitz. En degenen die (tijdelijk) nog de dans ontsprongen werden door de Joodse Raad vaak met verbale intimidatie door Cohen zelf gesommeerd loyaal aan de Duitse maatregelen mee te werken en zeker geen verzet te bieden.

 

Er wordt in de serie briljant geacteerd en de dilemma’s van de Joodse crypto-collaborateurs uit de Raad worden evenwichtig in beeld gebracht. Je hebt de hartverscheurende drama’s over de razzia's en deportaties allemaal in boeken kunnen lezen: de geraffineerde slechtheid van de Duitsers c.q. de stiekeme meedogenloosheid waarmee ze de Joodse leiders manipuleerden en onder druk zetten. Maar toch, als je het allemaal zo op het niveau van mensen van vlees en bloed in beeld gebracht en nagespeeld ziet worden, dan roept het andersoortige, heftiger emoties op dan bij het lezen van boeken. Dat de Duitsers, en zeker de Jodenjagers, niet deugden wist je, maar de manier waarop de Joodse leiders aan de ondergang van hun Joodse medemensen meewerkten en ongevoelig waren voor de pleidooien van degenen die smeekten hiermee te stoppen, is niet te bevatten, zeker niet als je ‘levende mensen’ met sterke argumenten ziet opponeren tegen die kruiperige houding van de Raad jegens de Duitse Jodenjagers. De beide leiders van de Joodse Raad, David Cohen en Abraham Asscher, weigerden ook te luisteren naar Poolse vluchtelingen die hen wilden vertellen over de gruwelen van de vernietigingskampen. Cohen wilde zelfs niet eens een van hen die al voor zijn deur stond te woord staan. De dystopische ooggetuigenverslagen die hij via via uit tweede hand hoorde, diskwalificeerde Cohen als paniekverhalen. Hij zei er zeker niets te mee gaan doen. Bang als hij was dat de leider van de Jodendeportaties, Ferdinand aus der Fünten, boos op hem zou worden.

 

De strategie van aus der Fünten was kwaadaardig briljant. Hij maakte de Joodse elite medeverantwoordelijk voor de deportaties. In plaats van hen op te roepen in opstand te komen tegen het absolute kwaad en gewapend verzet te bieden of onder te duiken, werkte de Raad juist loyaal mee aan de eigen ondergang.  

 

Het is natuurlijk veel te makkelijk en ongepast of misschien zelfs onethisch om de leden van de Joodse Raad met de kennis van nu te veroordelen voor hun afgedwongen semi-collaboratie met de moffen, maar toch…hoe kunnen intelligente mensen zelfs met de kennis van toen niet gezien hebben waar ze mee bezig waren? En wat zegt het over hun morele kompas, dat ze bereid waren om op bevel van de Duitsers een onderscheid te maken tussen belangrijke Joden die gespaard moesten worden 'voor later' en de minder belangrijke Joden die dan maar wél naar de concentratiekampen gedeporteerd moesten worden? Hoe kan het? Was het echt om erger te voorkomen? Misschien, maar dat onwaarschijnlijk naïef zijn geweest. Velen voorspelden namelijk toen al dat dat ‘erger’ toch wel zou komen, want niemand, geen enkele Jood, zou uiteindelijk gespaard worden. Ook Cohen en Asscher zelf niet. Ook zij gingen op transport, maar overleefden het wel. Deden beide heren het 'vuile werk' dan uit onnozelheid? Was het de pure angst om zelf gedeporteerd te worden als ze niet zouden meewerken? Of zat er toch een soort elitaire kwaadaardigheid achter? Zo van: de oorlog is misschien snel afgelopen en dan hebben we tenminste ‘ons soort belangrijke mensen’ nog kunnen redden. In de serie wordt de indruk gewekt dat het een combinatie van al deze motieven was.

 

Tijdens de serie moest ik vaak denken aan de vernietiging van Gaza en de Gazanen en aan de gevolgen en gevoelens van de gewone slachtoffers van misdadige regimes, toen en nu. En dan denk je elke keer weer: hoe kan een volk dat altijd, de hele geschiedenis door, zelf zo wreed behandeld is, als inferieur en als beesten, nu zelf een ander, ook weerloos volk, al zo lang zo wreed en zonder enige compassie behandelen? Ook als inferieur en als beesten. 

 

Gisteren nog werd er in Gaza een raket afgevuurd op een VN-school waar de Israëlische soldaten eerst vrouwen en kinderen naartoe hadden gedreven. Minstens 30 doden en tig zwaar gewonden, die bijna nergens meer geholpen kunnen worden. De ledematen lagen volgens de geïnterviewde aanwezige VN-ambtenaren over het hele plein verspreid. Wat doet dat met de kinderen en verwanten als ze zoiets meemaken? De Israëlische regering liet weten dat ze op jacht waren naar een (één !!) Hamasstrijder. En ja, om die te pakken offer je talloze onschuldige burgers op. De toegestane ratio die Israël hanteert, is, dat er tegenover elke opgejaagde Hamasstrijder 60 tot 100 gedode Palestijnse vrouwen en kinderen mogen staan, als een acceptabele collateral damage voor het uitschakelen van die ene Hamasser. Als het aantal burgerslachtoffers daarboven uitkomt, belooft het leger 'diepgaand' onderzoek, waar volgens waarnemers nooit over wordt gerapporteerd. 

 

Hamas vernietigen als hoofddoel…zelfs extreemrechts in de Israëlische regering weet dat dat nooit zal lukken, omdat door al die onschuldige slachtoffers het aantal potentiële Hamasstrijders alleen maar exponentieel zal toenemen. Wat moeten die jongeren die hun ouders gedood zagen worden door Israëlische bommen nog in een vernietigd Gaza? In een Gaza zonder enige toekomst en zonder banen? De meesten van hen zullen de Israëliërs haten als de pest door al het leed dat hen al vanaf 1948 in de half-open gevangenis Gaza en op de Westbank wordt aangedaan. Wat kunnen ze anders dan soldaat worden als ze groot genoeg zijn en kunnen vechten tegen hun bezetter en onderdrukker? Hadden de Joden dat tijdens in bezetting in Nederland ook maar gedaan. 

 

Amsterdam kon praktisch ‘Juden-frei’ gemaakt worden, met medewerking van de Joodse Raad. Als de wereldgemeenschap blijft wegkijken en Israël onverkort blijft steunen dan zullen de Gazastrook en de Westbank in de loop der tijd vast wel  ‘Palestijnen-frei’ gemaakt kunnen worden. Daar heeft Israël geen Palestijnse Raad voor nodig. Ze doen het zelf wel, systematisch, open en bloot, zichtbaar voor de hele wereld. En....is de quizvraag: hoe zal de geschiedenis daar dan later over oordelen? Hoe zal het uitgummen van de Palestijnse cultuur en het hen opsluiten in een paar reservaten passen in het rijtje uitroeiing Indianen of de Armeense genocide? Toegegeven: de naziterreur zal qua aantallen altijd wel 'top of the bill' blijven'?  (jv)

 

 

Volkskrant van vrijdag 5 juli 2024                         NRC zaterdag 6 juli 2024

50.  Messcherpe oppositie. Laf zwijgende coalitie. Chaos creërende Wilders. Machteloze premier…het ontluisterende debat over de regeringsverklaring.

Vrijdag 5 juli 2024

 

Een “linkse heksenjacht” noemde de politieke vandaal Wilders gisteren de scherpe maar voor de hand liggende vragen van de oppositie over de racistische opvattingen van Klever, Faber en Agema en hun minachting voor vrouwen met een hoofddoek. De puberale relneef was hier onbedoeld grappig. Vindt hij die drie moreel domme PVV-ganzen in vak K echt heksen waar een jacht op is geopend? Zoals hij zelf Sigrid Kaag ooit een heks noemde, waarop hij meedogenloos de jacht opende? Nee, dat zal hij wel niet bedoeld hebben. Maar het was ook geen heksenjacht vanuit de oppositie, het waren mislukte pogingen om vak K te saneren van haar meest abjecte figuranten met een ziekelijk wereldbeeld. Een wereldbeeld dat ze beloofd hadden een tijdje te verbergen. Om het leven van dit kansloze kabinet te rekken. Maar het zal hen echt niet lukken om hun bruine drek lang intern te houden. Het zal er via X uit moeten. Dag na dag. Zoals de smerig stinkende pus uit een steenpuist gedrukt moet worden. Naar aanleiding van het debat dat de afgelopen twee dagen in de grote zaal van de Tweede Kamer plaatsvond, zijn de volgende observaties te maken:

 

1.        Het was vanuit vak K en de coalitie een onwaardige schertsvertoning en zal voor de digitale volgers ervan, en voor de oppositie, de geschiedenis ingaan als ontluisterend, als een dieptepunt zonder precedent. Met de meeste dank aan de PVV-baas en de a-politieke premier die voor de onmogelijke taak stond om Wilders koest te houden en tegelijkertijd de serieuze vragen van de oppositie ook serieus te beantwoorden. Door de keuzes die hij daarbij maakte, verloor hij alle geloofwaardigheid bij de oppositie. Maar als hij een andere keuze had gemaakt, en de eerlijke antwoorden had gegeven, had hij waarschijnlijk zijn kabinet verloren. Al op dag twee.😜👍. 

 

2.        Wilders heeft premier Schoof nu al volledig bij de taas en in de tang. En wel zodanig dat deze bigotte relneef de beklagenswaardige man met de belangrijkste politieke functie in ons land publiekelijk kon vernederen en hem schofferend kon toeblaffen dat hij zich gedroeg als “een slappe hap”.  Zonder dat Schoof daarop reageerde. Een kwestie van 'er boven staan' of van overlevingsdrang? Dat de kersverse premier zich aan het eind van het gênante politieke circus, geroepen voelde om te verkondigen dat dit ,,een serieus kabinet is en geen kleuterklas" zegt toch eigenlijk al genoeg. Het komt zo sneu over als je vindt dat je dit expliciet onder de aandacht moet brengen, omdat je beseft dat nu iedereen weet dat dit kabinet voor een deel bestaat uit verbaal incontinente kleuters die zelf niet doorhebben dat ze volstrekt ongeschikt zijn voor hun functie. Het is net zo sneu als dat hij vele malen in het debat riep dat dit kabinet de rechtstaat zal respecteren. Wat een dwaasheid, alsof dat niet vanzelf spreekt. Nee, dat spreekt met PVV-ers in je team niet vanzelf. Schoof is aan een mission impossible begonnen, maar hij lijkt de enige in Den Haag die dit nog niet door heeft. Of het maar verdrongen heeft, omdat nu al de handdoek in de ring gooien toch een smetje zal zijn op zijn verder best aardige cv. 

 

3.        Wilders zal als baas van de grootste regeringspartij vanuit de Kamer ‘zijn’ regering blijven bestoken met opruiende, provocerende en beledigende drek, bij voorkeur via tweets. Hij bereikte er zijn doel mee: chaos creëren om zijn aanhang te kunnen laten zien wat voor zootje 'de anderen' er van maken. De man wordt steeds Trumpiaanser. Hij en zijn PVV-kompanen doen niets om de sfeer binnen de coalitie een beetje werkbaar te houden, integendeel, hij maakt de indruk dat de val van het kabinet hem niets uitmaakt of zelfs wel goed uitkomt. Waarbij hij er op speculeert bij nieuwe verkiezingen nog groter te worden, omdat hij de schuld van de breuk altijd bij anderen denkt neer te kunnen leggen. Zijn coalitiepartners weten dat, vrezen wel nieuwe verkiezingen en zullen zich in alle bochten wringen om Wilders niet teveel te irriteren. Tot het moment ze voor hun eigen achterbannen overtuigende redenen hebben om te breken.

 

4.     Het gezag van Schoof is na twee dagen debatteren al zo aangetast, dat je je moet afvragen of hij zich nog kan bevrijden van het imago  ‘een schutterende en schipperende zetbaas van Wilders’ te zijn. Zeker 20x werd hem in verschillende varianten gevraagd of hij zich wilde distantiëren van de racistisch en islamofobe uitspraken van de PVV-kabinetsleden en 20x dreunde hij op irritante wijze dezelfde ingestudeerde zinnentjes op: dat ook de PVV-kabinetsleden zich vanaf nu zullen houden aan de regels van de rechtstaat, zich zullen onthouden van racistische opvattingen en geen kwetsende statements meer zullen ventileren over burgers met een hoofddoekje. Natuurlijk durfde hij, zoals hem dat gevraagd werd, geen afstand te nemen van de abjecte opvattingen van zijn bruine PVV-bewindslieden want dan had Wilders hem per omgaande een publiekelijke aframmeling gegeven. Schoof moest kiezen tussen de toorn van de hele oppositie en de toorn van Wilders. Om een kabinetscrisis binnen twee dagen te vermijden koos hij er toch maar voor om de hoon van de oppositie over zich heen te krijgen. Een kwestie van maar even door de zure appel heen bijten zal hij gedacht hebben.

 

5.       De niet te harden kruiperigheid van Schoof richting Wilders en zijn trawanten was voor de PVV blijkbaar nog niet genoeg geweest. Want het enge mens Agema naast hem in vak K vond het op driekwart van de lijdensweg blijkbaar opportuun om de steeds onmachtiger opererende premier nog even een extra schop tussen de benen te geven. Precies op het moment dat Schoof voor de 18-maal bezwoer dat alle kabinetsleden elke vrouw met een hoofddoek zullen respecteren en dat ook ambtenaren met een hoofddoek op de departementen van de PVV-ministers nergens bang voor hoeven te zijn, maakte Agama op X duidelijk dat zij maar weinig respect heeft voor burgers met een hoofddoek. Toen Rob Jetten dat nog tijdens het debat door kreeg en aan de orde stelde, kreeg je bijna medelijden met de premier. Je zag hem in gedachten door de grond zakken. Hij moet Agema op dat moment hebben gehaat of geminacht, of beide, maar moest zich natuurlijk beheersen. De twee minuten die er geschorst moest worden om dit affront even intern achter de schermen ‘uit te praten’ werd een half uur. Met als resultaat dat de tweet van kefkees Agema gewoon bleef staan, waardoor het laatste restje van Schoofs gezag verdween als sneeuw voor de zon

Dat er al vanaf het begin weinig chemie tussen de vier coalitiepartners was, is een understatement. Maar de lauwe relatie die er bij de start van het formatieproces nog was, is inmiddels geëvolueerd tot een ijskoude weerzin naar elkaar toe. Ze kunnen zich niet meer inhouden. Er zijn nog maar weinig tweets van Wilders en zijn maffiose vazallen nodig om de zaken zo te laten escaleren dat een ontploffing binnen een paar maanden zeer wel denkbaar is. 👍🙏😜

 

Oké, de wens is hier ook zeker de vader van de gedachte, maar toch…de geboorte van dit radicaal-rechtse kabinet was een historisch dieptepunt in de parlementaire geschiedenis, waarom zou dit niet gevolgd kunnen worden door de val van het kortst zittende kabinet ooit? Misschien omdat zelfs de duiders op onze publieke omroep dit een 'normaal kabinet' vinden. Het zijn naïeve types van de school voor de journalistiek zonder enig historisch besef.(jv)

 

 

                           Dennis Ram ....uut Groningen

49.  Morele domheid….kun je types met weinig verstand zoiets eigenlijk wel aanrekenen?

Dinsdag 25 juni 2024

 

In Gaza lijden meer dan twee miljoen mensen al ruim een half jaar onder alles vernietigende bombardementen en een bewust gecreëerd voedseltekort. De hele wereld is daar dagelijks getuige van, er is geen ontsnappen aan. Vele regeringen en n.g.o.’s zijn van mening dat Israël zich hier schuldig maakt aan disproportioneel geweld en oorlogsmisdaden. Toch bleef het kersverse PVV-Kamerlid Dennis Ram verleden week in een Kamerdebat volhouden dat er geen honger is in de Gazastrook. Ram zei zijn opvatting te baseren op wetenschappelijke experts: ,,Ik ben niet feitenvrij bezig. Ik baseer me juist op feiten.” Dat partijen zeggen dat er een hongersnood in Gaza heerst, vindt de Ram ,,heel kwalijk".

 

Zelfs de partijen die met de PVV een coalitie gaan vormen reageerden verbijsterd. Waar was deze halve zool nu weer mee bezig, hoorde je ze denken. Kunnen ze bij die partij niet even hun bakkes houden tot de installatie van het kabinet op 2 juli? VVD-Kamerlid Roelien Kamminga zei niet te snappen dat de PVV de hongersnood in Gaza ontkent: ,,iedereen die kennis neemt van de feiten, weet dat in Gaza op grote schaal honger wordt geleden, omdat er nu al maanden maar een fractie van het benodigde voedsel het gebied binnen mag.” En ook Femke Zeedijk van NSC maakte bezwaar ,,tegen de framing dat er geen honger in Gaza is". Volgens haar ging het PVV-Kamerlid met zijn uitspraken ,,buiten zijn boekje".

 

De twee dames hadden ook de topman van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) kunnen citeren, die vorige week nog zei dat een aanzienlijk deel van de bevolking van Gaza kampt met "catastrofale honger". Sinds de start van de oorlog in oktober worden volgens de VN meer dan achtduizend kinderen van jonger dan vijf jaar behandeld voor acute ondervoeding, met alle gezondheidsgevolgen van dien, zoals chronisch hersenletsel.

 

Maar voor die oerdomme Ram zijn dit geen feiten, maar is dit nepnieuws van de VN, net zoals het bericht van diezelfde organisatie dat er 21.000 vermiste kinderen zijn. Hij noemt het ,,allemaal propaganda van de VN waar Hamas erg blij mee zal zijn.”

 

We zullen er toch aan moeten wennen, aan deze morele domheid vanuit het PVV-smaldeel in de Tweede Kamer en het kabinet. We hebben er de afgelopen dagen weer indrukwekkende staaltjes van kunnen zien tijdens de hoorzittingen in de Tweede Kamer: Marjolein Faber, Ingrid Coenradie, Vicky Maijer, Reinette Klever, Dirk Beljaarts, Chris Jansen en Barry Madlener. En dan moet Fleur Agema, die onze zorg gaan redden, nog komen. Houd deze PVV-coryfeeën in het kabinet in de gaten. Ons land competent regeren zullen ze niet doen, dat kunnen ze niet, maar ze gaan ons wel vermaken….en ergeren. (jv)

 

NB. Wat deze Ram-affaire nog treuriger maakt: de man komt, ik schrijf het met de nodige gene, uit Groningen, waar hij voor de PVV in Provinciale Staten zat. En hij is niet het enige lichtgewicht dat vanuit deze provincie naar het kabinet gaat. Ook de voormalige muskusrattenvanger Eddie van Marum valt die eer te beurt. Hij is namens de BBB voorgedragen als de nieuwe staatssecretaris Mijnbouw en moet de belangen gaan behartigen van de slachtoffers van de gaswinningsellende in Groningen. Een hyper-complex dossier. Dat wordt dus lachen, behalve voor de gedupeerde Groningers. Toen hem gevraagd werd naar de kwalificaties die juist hem voor deze functie geschikt maken, kwam hij met de wat sneue reactie dat hij een aantal van die slachtoffers persoonlijk kent. Van Marum voerde tot dusver in Provinciale Staten het woord over de in rap tempo verdwijnende weidevogels. Dus als die twee kakadorissen die namens de BBB het ministerie van Landbouw gaan bestieren het niet gaan redden, kan Eddie daar altijd ingevlogen worden. Deze muskesrattendoder en hoeder van de weidevogels is multi-inzetbaar. (jv)

 

 

                                   Volkskrant zaterdag 22 juni 2024 

 

 

 

 

                    Pieter Omtzigt                                  Geert Wilders 

48. Omtzigt: de moralist die steeds dieper in de fuik van de moreel-corrupten zwemt....gedreven door rancune tegen degenen die hem liever in 'een functie elders' zagen.

Zaterdag 22 juni 2024

 

Hij, Omtzigt, heeft, volgens welingelichte kringen, een hekel aan Rutte, maar met Wilders kan hij blijkbaar wel door een deur. Een kwestie van smaak. Hij minacht ook de gematigde politici van het CDA, zijn kwelgeesten, maar een coalitie met de extreme roeptoeter Wilders, daar deinst hij niet voor terug. Hij wilde niet in zee gaan met de fatsoenlijke sociaaldemocraat Timmermans, maar dus wel met een moreel corrupte amokmaker. Hij wilde beschaving en fatsoen weer terug in de politiek brengen en ook dan ligt een coalitie met Wilders, de boezemvriend van Orban, het meest voor de hand. Hij wilde de rechtstaat weer in ere herstellen en ja, wie anders dan Wilders moet dan jouw man zijn. Hij wilde een nieuwe bestuurscultuur en dan kom je bijna vanzelf bij de geblondeerde volksleider uit. En hij wilde de inhoud weer terug in het politieke debat en wie kun je dan beter als bondgenoot hebben dan Wilders? 

 

Hij nam iedereen vaak op belerende wijze de maat en legde voor anderen de morele lat zo hoog, dat er maar weinigen van zijn politieke collega’s overheen konden springen. Maar Wilders is met vlag en wimpel voor de Omtzigt-toets geslaagd, daar waar zijn collega's van CDA en PvdA/GroenLinks jammerlijk faalden. Zij zijn door hem gewogen en veel te licht bevonden. Alleen de vrome Omtzigt vindt dit een logisch keuzeproces en kritische vragen daaromtrent worden geïrriteerd afgewimpeld. Want vragen daarover is 'oude politiek'. Je zou er honend om kunnen lachen als het niet zo treurig, cynisch, hypocriet en gevaarlijk was. Wat zeggen deze keuzes over het karakter, de betrouwbaarheid, de geloofwaardigheid, het beoordelingsvermogen en het echte morele kompas van deze verongelijkte beroeps-twijfelaar? Ja, inderdaad, dit zou je een retorische vraag kunnen noemen. Waarschijnlijk zijn zijn drijfveren als volgt samen te vatten: gedreven door rancune tegen degenen die hem liever in een 'functie elders' zagen. Wat met de kennis van nu ook het beste zou zijn geweest.

 

De man van de transparantie, die tot vervelens toe op hoge toon elke flinter informatie van het kabinet eiste, "en wel snel graag", stond nu vooraan bij pogingen om belangrijke formatie-documenten onder de pet te houden. De man die collega’s en bewindslieden op vaak uiterst irritante wijze ‘ondervroeg’ over vermeende omissies, wordt nu boos als hem in Nieuwsuur wordt gevraag te reflecteren op de op nazi-ideologie geïnspireerde omvolkings-uitspraken van zijn grootste coalitiepartner.. De man die bezwoer dat hij niet zou tolereren dat zijn coalitiepartners morele en rechtstatelijke grenzen zouden overschrijden, wil nu geen reactie geven op het feit dat de PVV-kandidaat-bewindslieden geen afstand willen nemen van hun abjecte racistische standpunten over 'moslimtuig', 'ziektes verspreidende asielzoekers', 'nep-parlement', 'journalisten zijn tuig van de richel' en 'het sterk overdreven slavernijverleden'. Ze volharden hierin, zo bleek tijdens de hoorzittingen van donderdag en vrijdag j.l., maar beloven allen wel om gedurende de looptijd van het kabinet deze terminologie publiekelijk niet meer te zullen bezigen. Daar moeten al die 'deug-mensen' het maar mee doen, honen ze schaamteloos. En dit wordt door Omtzigt gewoon gepikt. Samen met de VVD heeft hij de PVV, dus het onfatsoen en de onbeschoftheid in het kwadraat, een prominente plek in de macht gegeven. Dat hij hiermee de rechtsstaat in gevaar brengt, interesseert Omtzigt ineens geen donder meer. Ik liet het woord hypocriet nog niet vallen, geloof ik.😜

 

Omtzigt, die vroeger, althans in vrome woorden, altijd principieel en zuiver in de leer was, neemt nu genoegen met deze cynische politiek van 'het even in de ijskast zetten van eerdere standpunten' van volstrekt incompetente PVV-stuntelaars. Maar om zijn gezicht nog een beetje te redden, wijst de vrome Pieter dan te pas en te onpas op zijn grote succesnummer: het binnenhalen van 'zijn' Constitutioneel Hof. Dit onzalige stokpaardje zal hopelijk altijd een fata morgana blijven, want voor het onheil dat zo'n staatsrechtelijke aberratie kan aanrichten hoeven we alleen maar naar de VS te kijken, waar het ultra-reactionaire Supreme Court zich heeft ontwikkeld tot een direct gevaar voor de democratie, de rechtstaat en de verworven burgerrechten voor minderheden, vrouwen en lhbti-ers. Alle liberale verworvenheden draaien ze weer terug, maar bepaalden recent wel dat semi-automatische vuurwapens weer gewoon verkocht moeten kunnen worden, ook aan debiele schietgrage Amerikanen. En daar zijn er helaas erg veel van. Met een steeds groter wordende PVV en een christelijke fatsoensrakker met oogkleppen op als Omtzigt acht ik zo'n dystopische scenario ook in dit land niet meer ondenkbaar. Immers, het altijd ondenkbare is nu ook hier in Nederland gewoon realiteit geworden: predikers van racisme en vreemdelingenhaat kunnen gewoon in het kabinet komen. En het wordt ook nog vrij breed in de media geaccepteerd alsof het de normaalste zaak van de wereld is. 

 

De sikkeneurige gelijkhebber met het morele vingertje zwemt steeds verder in de fuik van de moreel corrupte rechtstaat-ondermijners die lachend de middelvinger opsteken naar alles waar Pieter de Heilige ooit voor zei te staan. Het blijken nu morele luchtbellen te zijn geweest. Hij gaat liever over extreemrechts dan over centrum-links. Zijn even ruggengraatloze kiezers weten het nu ook niet meer: dus in de peilingen vlucht de ene helft naar zijn politieke buddy Wilders en een deel van de andere helft gaat terug naar het CDA. Die paar virtuele NSC-ers die nog zijn overgebleven zitten nu in de Tweede Kamer of in de regering en maken nu al de indruk dat ze het allemaal maar beter gelaten over zich heen moeten laten komen. Proberen om al watertrappelend het hoofd nog een beetje boven water te houden. Maar er is geen redden meer aan. Voor ze zijn begonnen weten de slimsten van hen al: het zal niets worden, maar er nu uitstappen is een zeker politiek doodvonnis voor de partij.....en voor hun eigen baan en reputatie. Dus maar gewoon oogklepjes voor, neusjes dichtknijpen en volhouden, zien waar het schip strandt, net doen alsof je er echt wat van wilt maken en wachten op het moment dat je de schuld van een breuk bij de andere partij kunt neerleggen. 

 

Binnen een jaar zijn er weer verkiezingen en je kunt je niet voorstellen dat Omtzigt dan nog een geloofwaardig verhaal kan vertellen over normen, waarden, beschaving, rechtstaat en een nieuwe bestuurscultuur. Hij zal na die verkiezingen hooguit een splinterpartijtje aanvoeren en de parlementaire geschiedenis ingaan als een irritante moralist die uit opportunistische motieven Wilders ruim baan naar de macht verschafte en er zo sterk aan bijdroeg dat extreemrechts in dit land gevaarlijk groot kon worden. Hij zal proberen zich te verdedigen door te wijzen op de grote winst van de PVV, "waar we iets mee moesten". Gelul. Alsof een zeer ruime parlementiare meerderheid van 75% die extreemrechtse minderheid van 25% niet op democratische wijze ver weg van de macht had kunnen houden. Dat is juist je plicht als democraat. Als VVD en NSC het landsbelang boven het partijbelang hadden gesteld, dan hadden ze een cordon sanitair om de PVV, en haar kleine zusje BBB, gelegd. De slopers van de democratie moet je 'kalt stellen' zolang het nog kan.

 

Omtzigt weet natuurlijk zelf ook wel dat de exponenten van extreemrechts nooit en nergens als primair doel hadden en hebben om het land fatsoenlijk te besturen. Dat kunnen ze helemaal niet, omdat geen enkele capabele bestuurder met die partij geassocieerd wil worden. De nihilistische rechts-populistische partijen hebben overal maar één doel: via het creëren van chaos en wantrouwen 'het systeem' opblazen om daarna een 'duce' aan de macht te kunnen brengen die namens 'het volk' besluiten neemt en ze ook kan doordrukken, zonder tegenspraak vanuit parlement, media of onafhankelijke rechters. Deze instituties hebben ze dan inmiddels 'gelijkgeschakeld', waarna ze gedwongen dansen naar de pijpen van de 'duce'. Mussolini en Orban zijn hun lichtende voorbeelden. Fico komt er in Slovakije aan. Wilders ziet zijn kansen groeien. Deze Mussolini-supporters in vermomming lachen types als Omtzigt gewoon uit. Voor hen is hij een 'roomse gluiperd' of een 'nuttige idioot' die er met open ogen intuint en die ze bij de eerstkomende verkiezingen zullen wegvagen.

 

Zullen we het nog meemaken? Dat Pieter de Heilige op een moment van eerlijke zelfreflectie ooit toegeeft dat hij deze Orbanisering van Nederland zelf mogelijk heeft gemaakt? Omdat hij onfatsoenlijke politici prefereerde boven fatsoenlijke. (jv)

 

 

                                     Dilan Yesilgöz

47.  Fabel op fabel op fabel op fabel

Donderdag 20 juni 2024

 

Je zou denken: intelligente vrouw, verbaal bovengemiddeld scherp, hoewel de clichés niet geschuwd worden, politiek gehaaid, lief lachje in de media, Ajax-supporter en een voorbeeld voor nieuwkomers.  Maar toch... Dilan Yesilgöz maakte verleden jaar een paar kardinale fouten die haar haar verdere politieke leven zullen blijven achtervolgen. Ze overdreef het aantal nareizende asielzoekers zodanig dat ze in feite loog, ze liet er een kabinet op vallen, ze doorbrak vervolgens de al 10 jaar durende VVD-blokkade voor regeren met de xenofoob Wilders en ze ging vervolgens inderdaad met hem een coalitie aan. De gevolgen van deze strategische blunders voor de VVD en het land zijn nog niet te overzien, maar het loopt echt niet met een sisser af. Voor het bedenken dramatische  scenario’s hoef je niet eens veel verbeeldingskracht te hebben.

 

Vandaag wordt in de Tweede Kamer haar eerste blunder besproken: “de nareis-op nareis-op nareis”-affaire. Een dag na de kabinetsval, begin juli verleden jaar, zaten de hoofdrolspelers - onder wie Yesilgöz - aan tafel bij een talkshow. Een van de belangrijkste redenen voor de val van het kabinet-Rutte IV was, zo beweerde de demissionair Justitieminister, de veel te hoge  "nareis op nareis op nareis"-aantallen. Het gaat hier om al die ,,vele" familieleden die achter de statushouder aankomen. Dit komt ,,heel veel" voor, aldus Yesilgöz een poosje later: ,,het gaat over duizenden mensen - hoeveel exact weten we niet". Maar dan blijkt opeens dat de IND, die de asielaanvragen beoordeelt, de precieze aantallen al wel wist en de minister dus bijna zeker ook. Dit houden top-ambtenaren echt niet onder de pet voor hun politieke baas. De waarheid? Die gestapelde gezinshereniging komt nauwelijks voor. Het VVD-typje zoog 'die hoge aantallen' gewoon uit haar duim. 

 

Pas 6 maanden later, in februari, publiceerde de IND dat het om erg lage aantallen ging. Het aantal ingewilligde aanvragen voor nareizigers bedroeg in de 4-jarige periode 2019-2023 namelijk….350 over 4 jaar!! Dus slecht 80 ingewilligde aanvragen per jaar, dat is minder dan 7 per maand, nog geen 2 per week. En vanwege die 'hoge aantallen' heeft de VVD een kabinet laten vallen en Nederland in de shit gedrukt. Ze dachten met nieuwe verkiezingen electoraal te kunnen scoren, maar ook dat werd een geweldige taxatiefout. Er was er maar één die de glorieuze winnaar werd en daar zijn we voorlopig nog niet vanaf.

 

Het Kamerlid Don Ceder van de CU sprak hier van een gevaarlijke manier van politiek bedrijven. Met deze, wat hij noemde "fabels op fabels op fabels"-retoriek, hebben we volgens hem ,,een politieke cultuur gecreëerd waar fabels amper nog van feiten zijn te onderscheiden." Het zal met het nieuwe kabinet op wording de normale praktijk worden: nepfeiten, halve waarheden, hele leugens...symboolpolitiek...en zoveel verwarring stichten, in samenwerking met de naïeve media, dat de burger het verschil niet meer weet tussen de waarheid en de verzinsels. Chaos in het land, chaos in het hoofd. 

 

Vandaag dus het ‘fabels op fabels op fabels-debat in de Kamer. De hamvragen zullen zijn: wanneer wist Yesilgöz om hoeveel nareizigers-op-nareizigers het ging en heeft zij het publiek en de Kamer misleid uit electorale motieven? Ja, en hoe langer je een onwaarheid blijft volhouden, hoe meer je afgaat als je het uiteindelijk toch moet toegeven. Alleen al om zo'n afgang te voorkomen, zal er door haar weer heel wat gebagatelliseerd, gedraaid, gezwamd, ontkent en geframed moeten worden. Wat de uitkomst ook wordt: ze heeft alle schijn tegen en zal haar gezicht niet meer kunnen redden. Reputatieschade is de prijs die ze zal moeten betalen voor een mislukte politieke gok. Die reputatieschade zal helaas ook weer negatief doorwerken in het vertrouwen van de gemiddelde burger in de politiek. Lekker bezig Yesi.  (jv)

 

NB Het debat is vanmiddag direct te volgen van 15.45 tot 20.30 of later terug te kijken via de app DebatDirect. Het zou wel eens een stevige 'roast' voor Yesilgöz kunnen worden. En zij zal er een lading open deuren, clichés en jij-bakken tegenaan gooien. En maar blijven lachen. Zij heeft ergens hetzelfde teflon-gehalte als Mark Rutte, die ik nu al mis en elke week erger ga missen...vrees ik. 

 

46. Zonder boeren geen voedsel….met teveel veeboeren einde natuur.

Woensdag 19 juni 2024

 

Elke dag erger me er weer aan. Halverwege mijn joggingpartij langs het Paterswoldsemeer draai ik rond een stuk weiland voor de terugweg en dan zie dit bord met de bekende provocatie:  een omgekeerde vlag op een bord geschilderd met de wat sneu geworden tekst “no farmers no food”. Een waarheid als een koe en daarom zo nietszeggend. Inderdaad, zonder boeren geen voedsel, maar met teveel veeboeren geen natuur, geen biodiversiteit en op den duur ook geen akkerbouw, geen voedsel en geen gezond leven meer.

 

De boeren willen maar niet inzien dat ze met hun intensieve veeteelt in die omvang en met die productiewijze in dit dichtbevolkte land geen toekomst meer hebben. Ze kunnen alleen nog door blijven sukkelen omdat ze een machtige lobby achter zich hebben, zwaar gesubsidieerd worden en de schade die ze aan de natuur en de gezondheid toebrengen niet in de vleesprijzen wordt doorberekend. Bovenop al die directe schade komt ook nog eens de massieve indirecte schade. Slechts een enkel voorbeeld. In de veenweidegebieden van Zuid-Holland moet voor deze slopers van de biodiversiteit het grondpeil laag gehouden worden, anders worden de weiden te drassig voor de koeien. Maar dat lage grondpeil doet in de steden de houten heipalen zo rotten, dat de huizen in de oude binnensteden verzakken en opnieuw geheid  moeten worden…een miljarden-operatie….en waarvoor? Om het relatief beperkte aantal veeboeren daar door te laten hobbyen. Onteigen ze, verhoog het waterpeil en bestem de grond voor woningbouw, recreatie en natuur. De maatschappelijke meerwaarde van zo’n operatie is bijna niet in geld uit te drukken zo groot. 

 

Maar het  duurt nog wel even voordat de wal het schip gaat keren vrees ik. Het zal ongetwijfeld een gevalletje worden van “als het kalf is verdronken, dempt men de put”. Want we krijgen nu eerst een kabinet met louter dwaallichten en politieke amateurs, dat in Brussel gaat pleiten voor nog meer ruimte voor stront en stikstof. Het zal uitstel van executie blijken. Maar de veeboeren moeten blijkbaar eerst nog verder wegzakken in de stront voordat het denkende deel van de agrosector in opstand komt tegen hun echte vijanden: de grote bedrijven in het agro-industriële complex: w.o. de voedingsmiddelenindustrie, landbouwmachine-industrie, de diervoederindustrie, de banken en de rechts-populistische partijen. Het zijn deze partijen die uit eigen belang het vuur van de boerenopstand brandend houden, terwijl ze weten dat het voor de boeren een doodlopend verdienmodel is. Hoewel, degenen die er het meest aan verdienen, zijn niet de gewone boeren, maar de grote bedrijven in de agro-industriële keten. 

 

Deze duistere krachten kunnen in Den Haag, in Brussel en in de media lobbyen wat ze willen en ze kunnen via BBB, PVV en FvD de boeren ophitsen om met nog meer trekkkerterreur de samenleving plat te leggen, maar het zal een achterhoedegevecht blijken. Als onze politici te schijterig zijn om strengere normen te stellen en te handhaven, zullen burgers, ngo's en rechters ingrijpen. Alleen treurig dat de crisis eerst nog veel groter moet worden voordat ie effectief kan worden bestreden. Dus ik kan me nog dagelijks aan die omgekeerde vlag blijven ergeren.   (jv)

 

 

Wat een braaf koppie hè?.....Femke Boersma...de nieuwe minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur...ze is bij de BBB- en PVV-groupies bekend als de boer-zoekende-vrouw in programma "Boer zoekt vrouw"....ze gaat als bestuurlijke nitwit zo in Brussel met haar vuistjes op tafel slaan om ervoor te zorgen dat de boeren nog meer stikstof mogen uitstoten, nog meer mest mogen uitstorten en nog meer natuur mogen verzieken...hoever zullen haar top-ambtenaren haar hierin begeleiden voordat hun schaamte te groot wordt?

Ik lijd met mijn ex-collega's mee. Zij gaan als eerste ambtenaren een tijdperk in met een radicaal-rechts kabinet met heel wat volstrekt incompetente bestuurders, die geen idee hebben hoe de wereld er buiten hun kleine en rancuneuze denkraampje eruit ziet. Ze gaan zichzelf en Nederland belachelijk maken, zonder dat ze het zelf door hebben, ze gaan niets bereiken en daar anderen de schuld van geven: hun ambtenaren, Brussel, D66-rechters, de media, de wetenschappers, moslims, asielzoekers, Frans Timmermans en zijn linkse kliek en uiteindelijk ook VVD en NSC...kortom: ze gaan het systeem hekelen dat zich keert tegen 'het volk'. En onze media zullen die klaagzang braaf doorgeven...tot een meerderheid van 'het volk' ook denkt dat PVV-BBB-nep-nieuws de waarheid is. (jv) 

45.  Het wordt bonje op de departementen, want de ambtenaar is geen loyale robot van populistische ministers, maar een zelf nadenkende en integere wetshandhaver.  

Dinsdag 18 juni 2024

 

Vaker dan ooit tevoren zal er na de beëdiging van het nieuwe kabinet op meerdere ministeries veel gedonder plaatsvinden tussen de kersverse bewindspersonen en hun ambtelijke adviseurs. M.n. op de departementen waar de bizar-onervaren ministers en staatssecretarissen van BBB en PVV de kar moeten trekken, gaan we heel wat beleven. Omdat ze van toeten noch blazen weten en het de vraag is of ze zelfs dat van zichzelf weten. Niet alleen hebben de meesten van hen nog nooit iets bestuurd of aangestuurd, laat staan een grote en complexe organisatie als een departement, maar ze hebben ook nog eens zeer controversiële, vaak onhaalbare beleidsopvattingen over de dossiers die hen regarderen. Ze zullen zich als katten in een vreemd pakhuis wanen en wellicht denken of hopen dat hun ambtelijke adviseurs hen wel even door het doolhof zullen leiden. Want die ambtenaren zijn immers “loyaal aan hun minister”.     

 

Ik denk dat ze zich hierin gaan vergissen. Zeker degenen die denken dat een meerderheid in de Tweede Kamer voldoende is om elk dwaas idee er door te rammen, waarna de ambtenaren de plicht hebben om dat vervolgens ook gewoon uit te voeren. Maar zo werkt het gelukkig niet. De ambtenaar is in eerste instantie namelijk niet loyaal aan ‘zijn’ minister, maar aan de wet en het algemeen belang. De minister kan sowieso niets van ambtenaren eisen dat in strijd is met de wet. Bij controversiële opdrachten kan deze zich namelijk altijd beroepen op de ambtseed die elke ambtenaar aflegt en waarin hij belooft:

• het algemeen belang van de samenleving te dienen,
• iedereen rechtvaardig, gelijkwaardig en met respect te zullen behandelen
• zich te gedragen volgens de wetten, het recht en de gedragsregels die voor hem gelden en daarbij integer te zullen handelen,

 

Deze ambtseed schetst het morele en juridische kader waarbinnen de ambtenaar moet werken, maar sluit natuurlijk niet uit dat er bij voortduring conflicten over de interpretaties kunnen ontstaan. Het enkele feit dat ambtenaren zich niet kunnen vinden in het voorgenomen beleid, kan op zich geen voldoende reden zijn om te weigeren aan de voorbereiding en uitvoering van dat beleid mee te werken. Als het beleid je vanwege andere politieke voorkeuren niet aanstaat, kun je dat kenbaar maken, maar als je de bewindspersoon niet kunt overtuigen, moet je je daar bij neerleggen of naar een andere functie uitzien.

 

De zaken komen anders te liggen als je kunt aantonen dat de beleidsopdracht strijdig is met een wet of de Grondwet of als die opdracht jou dwingt tot niet-integer handelen. In dat laatste geval kun je denken aan het achterhouden of manipuleren van relevante informatie of het kwalijk framen van politieke opposanten of bepaalde bevolkingsgroepen. Deze zaken zijn doorgaans redelijk goed aantoonbaar.

 

Lastiger wordt het met beleidsvoornemens die jijzelf als ambtenaar onrechtvaardig vindt, omdat je van mening bent dat zij in hun uitwerking groepen burgers schaden c.q. niet gelijkwaardig of met respect behandelen. Of dat ze strijdig zijn met de belangen van toekomstige generaties. Dit type discussies tussen ambtelijke adviseurs en de nieuwe bewindslieden zullen bijna zeker plaatsvinden als het gaat om het klimaatbeleid, het landbouwbeleid, het stikstofbeleid, het natuurbeleid, het asiel- en migratiebeleid en het ontwikkelingsbeleid. M.n. op deze terreinen gaat het beleid fundamenteel ‘om’.

 

Hoe gaan de ambtelijk adviseurs hierop reageren? Werken zijn loyaal mee zonder kritisch tegenspel bij twijfelachtige of dubieuze politieke opdrachten? Dat lijkt me uitgesloten. Maar hoe succesvol kan dat tegenspel zijn binnen het kader van de afgelegde ambtseed? Dat kan op specifieke dossiers nog verdomd lastig worden. Natuurlijk niet als het gaat om strijdigheid met wetten of het manipuleren met informatie, maar wel als het gaat om het inschatten van de effecten van maatregelen op korte en lange termijn. Daar waar ambtenaren op basis van gedegen onderzoek zullen aantonen dat een bepaald pakket maatregelen desastreus uitpakt voor b.v. de kwetsbare natuur, de vluchtelingen of de opwarming van de aarde zullen bewindslieden van rechts-populistisch snit die feiten ontkennen of relativeren. En wat dan? Oorlog.

 

Ik verwacht hier intern veel knetterende ruzies over, want de meeste ambtenaren zullen zich niet als makke schapen laten gebruiken voor wat zij zien als irreëel politiek wensdenken of foute besluiten die de belangen van ons land op de langere termijn zullen schaden. Het zijn professionals die uitstekende onderbouwde adviezen kunnen schrijven. De minister kan ze natuurlijk niet overnemen en tegenhouden, maar er zal toch ‘iets’ naar de Tweede Kamer gestuurd moeten worden. En wie schrijft dat dan? De ruzies zullen niet vaak openlijk naar buiten worden gebracht, maar er zal gelekt worden bij het leven. Het worden gouden tijden voor de media. De strapatsen van falende bewindslieden die niet meer weten welke kant ze op moeten varen en hun ambtenaren daar dan de schuld van geven, zullen breed uitgemeten worden.

 

Persoonlijk verheug ik mij het meest op de tocht naar Canossa van de nieuwe BBB-minister van Landbouw, Femke Wiersma, die, zonder enige relevante ervaring, in Brussel allerlei zaken voor de boeren moet ‘binnenhalen’ waarvan elke insider zegt dat het een kansloze missie is en dat we daar weggehoond zullen worden. Ik heb wel medelijden met de ambtenaren die in ieder geval zo loyaal zijn om haar op deze gênante tocht te begeleiden, omdat hen dat gevraagd wordt en je zo’n verzoek ondanks de ambtseed niet kunt weigeren. Het wordt met dit nieuwe kabinet voor de media een ‘feest’ dat je als betrokken burger en ambtenaar graag had willen missen. (jv)  

 

Jip van der Toorn in de Volkskrant van zaterdag 15 juni 2024

44.   Van de ene gemoedstoestand naar de andere….van boosheid naar relativeren en terug.

Vrijdag. 14 juni 2024

 

Regelmatig betrap ik me er zelf op dat ik soms behoorlijk kan zwalken tussen verschillende gemoedstoestanden. Het kan dan, niet te sturen, gaan van het ene uiterste naar het andere. Op het ene moment ben ik die bezorgde of boze burger die zich weer eens mateloos ergert aan de oerdomme, stiekeme, egoïstische, narcistische, slechte of gewelddadige medemens, types die zich namens een overheid, een bedrijf, een bende of gewoon namens zichzelf uitleven op anderen. Van dit soort zijn er veel te veel en ze zitten in alle hoeken en gaten. Je ziet het, leest het, hoort het, weet het, je kunt er vaak niet aan ontsnappen. En om een of andere reden werken ze als een magneet op mijn aandacht en mijn humeur.

 

Maar ver voordat die gemoedstoestand tot te grote en langdurige somberheid leidt, grijpt het brein hard in, waarschijnlijk uit een soort zelfbehoud, en gaat het over in de relativeringsmodus van de stoïcijn. Dan komen diverse soorten gedachten binnen als “de wereld staat er op vele punten nu toch beter voor dan tig jaar geleden” of  “er zijn ook veel mensen die wel deugen” of “mensen zijn niet van nature slecht, maar worden zo door de omstandigheden gemaakt en kunnen er zelf ook weinig aan doen.”  Het brein bedenkt van alles om de sombere stemming in wording te dempen en het glas weer als half vol te zien.

 

Het helpt meestal, dat relativeren. Het besef daalt in dat die negatieve gedachten zinloos zijn en het voor je gemoedsrust beter is om je niet al te druk te maken over zaken die jij als individu toch niet kunt beïnvloeden. Maar los daarvan: wat maakt het de facto eigenlijk uit of er nu 10 of 100 miljoen mensen lijden in een onvolmaakte wereld met 8 miljard wereldburgers, waarvan er tallozen op dagelijkse basis gekweld worden door geweld, honger, ziektes of onderdrukking? Bij welke aantallen komt er vanuit het brein het signaal: dit kan niet meer? Maar omdat je daar weinig of niets aan kunt doen, is het de vraag of je je er dan over moet opwinden.

 

Is dit nu verstandig relativeren of vooral een kwestie van je er op een cynische manier vanaf maken? Zo'n denkproces is niet of nauwelijks te sturen. Ieders brein wikt en beschikt op haar eigen manier. De breinen die over dit vraagstuk überhaupt niet wikken, laat staan wegen, zou ik niet de kost willen geven. 😜

 

De meest relaxte toestand van ‘zijn’ bereik ik overigens als het brein mij dwingt tot de gedachte dat op de keeper beschouwd 'het' ook allemaal geen donder voorstelt, dat je het leven, de mens, deze beschaving of de mensheid ook als een illusie kunt beschouwen of als een zeer tijdelijke ervaring, die weer voorbij is voor we er erg in hebben. Dus waarom zou je in die korte tijdspanne die je gegund is zo somberen? Niemand die er beter van wordt, zeker jijzelf niet. En die absolute tijdelijkheid van alles is geen geforceerd bedenksel, maar de harde realiteit: alles, maar dan ook echt alles wat er op enig moment is, zal vroeger of later, snel of langzaam, ook weer verdwijnen. Dat geldt niet alleen voor het  zich druk makende ventje Vos en zijn omgeving, maar ook voor de homo sapiens als geheel: we waren er 13.4 miljard jaar nooit, dan zijn er op de eeuwige tijdschaal een paar nanosecondes, om daarna voor altijd te weer verdwijnen en op te lossen in een wolk van atomen, die zich mengt met het stof van ons imploderende sterrenstelsel. We laten echt niets na...geen boeken, geen artefacten, geen geschiedenis. En als er nog een tijdje een paar resten overblijven, dan is er niemand meer om daar kennis van te nemen.  Vanuit die 100% zekerheid dat we er als individu en als beschaving op enig moment toch 'aangaan’, kun je je afvragen wat het uitmaakt of dat nu wat eerder of later gebeurt.

 

Zo niet: waar maak je je druk om?  Je voelt je klote? Dan is er altijd wel iets te bedenken waardoor je je nog rotter zou voelen. Blij dus dat je dat tenminste niet hebt. Een paar jaar langer leven dan nu de prognose is? Nou fijn, of juist niet, maar wat maakt het uit? Het gaat er niet om hoe lang we nog hebben, maar hooguit hoe leuk/leefbaar het nog is. En dat geldt ook voor de beschavingen op deze wereld. Die verdwijnen op enig moment allemaal, dat is zeker, al was het alleen maar omdat onze aarde op enig moment eerst onleefbaar wordt voor de mens en daarna voor alles wat leeft. Dat kan al vrij snel door een kernoorlog, door komeet-inslagen of door een snelle opwarming, die wel wat te vertragen is, maar niet te voorkomen. Binnen 1 miljard jaar zal de temperatuur zo sterk stijgen dat alle water op aarde verdampt en er nog maar weinig leven mogelijk is, zeker geen menselijk leven. Daarna maakt een sterke afkoeling tot min 240 graden Celsius door het uitdoven van de zon een einde aan elke vorm van leven op aarde. Deze planeet verkruimeld binnen 3 miljard jaar tot sterrengruis, zoals alle planeten die aan het einde van hun levenscyclus zijn. Dit is een lot dat met geen enkel klimaatbeleid noch met technologische hoogstandjes is te voorkomen.

 

Maakt het tegen deze achtergrond van het onontkoombare einde van deze planeet dan veel uit of we het als homo sapiens met deze beschaving nog 10 duizend jaar weten te rekken of nog slechts een paar honderd jaar volhouden? Hoe druk moeten we ons, dit alles wetende, dan nog maken over de opwarming van de aarde en moeten we er echt alles voor over hebben die te vertragen? En interesseert het ons nog een ruk hoelang het kabinet Schoof het volhoudt? Nada. 

 

En dan sluipt er ineens, zomaar, vanuit het niets, die andere gemoedstoestand het brein binnen en zit je weer boordevol agressie en met haat en minachting in het lijf te kijken naar de vernietiging van Gaza en de Gazanen door barbaren, alleen omdat die denken dat ze dat ongestraft kunnen doen. Wat ook zo is. Daarrna erger je je weer kapot aan die zotte benoemingen van zotte bewindslieden in dit zotte kabinet dat zeer gewild blijkt bij heel veel zotte kiezers. Je over deze zaken nog opwinden zijn reflexen die er blijkbaar diep inzitten en er, vrees ik/hoop ik, ook niet meer uitgaan.

 

Gelukkig kan een groot deel van de mensheid zich nog steeds druk maken over het algemeen belang en het lot van anderen in hun naaste omgeving en in de grote wereld, druk maken over mensen die nu lijden of die later de pineut dreigen te worden van foute machten en krachten die druk bezig zijn om uit domheid of uit eigen belang het einde van de beschaving te versnellen. Laten we daar toch maar tegen in opstand komen. Relativeren is een onmisbare reflex, maar van doorschieten naar cynisme, nihilisme of onverschilligheid worden we niet gelukkiger (jv)

 

43.  Cocaïne, sigaretten en ultra-bewerkt voedsel…3x verslavend en  gezondheidsbedreigend

Dinsdag 11 juni 2024

 

Dat  cocaïnedealers spul op de markt brengen dat verslavend is en de gezondheid van de gebruikers ernstig kan bedreigen, daar zullen de meeste verstandige burgers het over eens zijn. Het zelfde geldt voor de sigarettenbranche, ook die zaait dood en verderf. Inconsequent is wel dat de productie en verkoop van cocaïne wereldwijd te vuur en te zwaard wordt bestreden, een strijd die miljarden kost, maar geen zak helpt, terwijl de sigarettenindustrie wereldwijd jaarlijks miljoenen slachtoffers maakt zonder dat de verantwoordelijken gestraft worden. Die branche is gewoon gelegaliseerd. Meten met twee maten dus.

 

Maar nog erger dan drugs en sigaretten zijn de maatschappelijke kosten van ultra-bewerkt voedsel. Teun van Keuken heeft er een tamelijk schokkend boek over geschreven: “De mens als plofkip. Hoe de voedingsindustrie ons ziek maakt”. Zo’n 80% van de voedingsmiddelen die in de supermarkten wordt aangeboden is ultra-bewerkt voedsel dat teveel zout, suiker en/of vet bevat. Het is eigenlijk geen voedsel, maar vulsel. Dit ongezonde vulsel heeft het gezonde eten bijna volledig verdrongen. Er worden door knappe voedseltechnologen ingrediënten en smaakstoffen aan die producten toegevoegd die het brein onweerstaanbaar manipuleren: het geeft de eter ‘een lekker gevoel’, maar geen ‘vol gevoel’, ze willen er nog meer van eten, terwijl er nauwelijks voedingswaarden inzitten, maar vooral veel calorieën. De uiterst doortrapte marketing slaagt er steeds weer om onze zwakke breinen te laten geloven dat het om gezond voedsel gaat, waar je je goed van gaat voelen. Dooreten tot het gaatje. Wij worden, zo blijkt uit van Keukens boek, door de voedselindustrie belazerd en verslaafd gemaakt.

 

Maar het resultaat van deze oplichterspraktijken van de voedingsmiddelenindustrie is dat steeds grotere groepen veel te dik, ziek en ongelukkig worden. De kosten van het fenomeen obesitas voor de Nederlandse samenleving wordt momenteel op € 79 miljard per jaar geschat!!!. Wie grijpt er in? Roependen in de woestijn vragen er al jaren aandacht voor, maar worden dan al snel als ‘betuttelende wokies’ geframed door rechtse politici, die opgejut worden door de machtige voedingsmiddelenindustrie. Een suikertax? Vergeet het maar.

 

Waarom de handel  in drugs hard bestrijden terwijl dat niet helpt en het middel erger is dan de kwaal? Waarom het roken wel ‘ontraden’, maar er wettelijk geen dam tegen opwerpen? En waarom ruim baan geven aan de ziekmakende praktijken van de voedselindustrie? Dat heeft alles te maken met verdienmodellen en met machtige  lobby’s. De drugsmaffia heeft juist veel belang bij een harde repressie omdat dat de prijs van hun handel opdrijft. De sigarettenmaffia voert een op zich effectieve lobby die er op gericht is om de mensen die willen roken toch te kunnen blijven bedienen.

 

Maar de voedingsmiddelenindustrie groeit alleen maar en weet dat zij zich bijna alles kan permitteren, omdat zij niet alleen de overgrote meerderheid van de consumenten en het machtige agro-industriële complex achter zich heeft, maar ook de politiek in Europa en Nederland. Voor de voedselindustrie wordt de rode loper uitgerold. Er wordt haar niets in de weg gelegd en dat zal de komende jaren in Nederland zeker niet beter worden met een coalitie die zonder overdrijven kan worden beschouwd als de schaamteloze belangenbehartiger van voedingsmiddelenindustrie.

 

Het gaat de meerderheid van de politici blijkbaar niet om de gezondheid van de burgers. En het gaat de bedrijven in de voedingsmiddelensector maar om één ding: het maximaliseren van de winsten, terwijl de maatschappelijke kosten van hun ziekmakende producten worden afgewenteld op de obese burger en de belastingbetaler.  (jv)   

 

 

Jos Collignon in de Volkskrant van zaterdag 8 juni 2024

42. Hoe groot gaat het extreemrechtse blok in de EU worden en gaan ze echt bij de coalitievorming betrokken worden ?

Vrijdag 7 juni 2024

 

De exitpoll gisterenavond van de uitslagen van de verkiezingen voor het Europees Parlement zal die burgers die het grote belang van een sterke en vitale EU onderkennen enigszins gerust hebben gesteld. Voorlopig althans. De ruk maar extreemrechts die we bij de TK-verkiezingen van november verleden jaar zagen, heeft zich niet doorgezet. Integendeel. Het werd minder erg dan gevreesd werd. De EU-gezinde partijen PvdA+VVD+CDA+D66+PvdD+Volt komen 8+4+3+3+1+1 = 20 van de 31 zetels. De EU-vijandige partijen PVV+BBB komen op 7+2= 9 zetels En dan hebben we NSC en de SGP nog, die qua EU-gezindheid een beetje tussen de beide blokken inhangen, met samen 2 zetels.

 

Kortom: de EU-gezinde partijen komen op 65%. Het EU-vijandige smaldeel scoort 30%, overigens wel met grote dank aan de vele thuisblijvers onder de PVV-stemmers. Van de PVV-kiezers van november verleden jaar kwam nu 56% niet opdagen!!! Die 30% die de EU-vijandige partijen scoren, is natuurlijk 29% teveel en het is meer dan vijf jaar geleden bij de EP-verkiezingen, maar van een machtsovername door extreemrechts is op dit moment nog geen sprake. Daarbij moet ook nog bedacht worden dat de PVV weliswaar van 1 naar 7 zetels is gegaan, maar het nog EU-vijandiger Forum Voor Democratie gaat van 4 maar 0 zetels. Zo bezien heeft onze bruine brigade per saldo niet 6 maar slechts 2 zetels gewonnen. 

 

Wat gaat de EU als geheel de komende dagen en met name zondag doen? Volgens de meest recente peilingen gaan de eurosceptische partijen t.o.v. vijf jaar geleden wel fors winnen, maar in totaal rond de 25% uitkomen. Als dit aan het eind van de zondag ook echt de uitslag wordt, dan kunnen de christendemocraten, sociaaldemocraten en liberalen met zo'n 75% van de zetels de extreemrechtse fracties getalsmatig makkelijk buiten de macht houden. Het is dus vooral de vraag of ze dat ook willen. Met wie gaan de liberalen, maar vooral de christendemocraten het liefst zaken doen? Met de sociaaldemocraten of met de rechts-radicalen? Het is natuurlijk erg deprimerend dat deze vraag in dit tijdsgewricht met grote geopolitieke gevaren überhaupt gesteld moet worden. Maar in de lobby om de herverkiezing van commissievoorzitter Ursula von der Leyen bakken haar christendemocraten tot dusver vooralsnog de meeste zoete broodjes met de rechts-radicalen van Giorgia Meloni. Waarschijnlijk vooral om de sociaaldemocraten te dreigen met wat er kan gebeuren als zij de herbenoeming van UvdL niet steunen en als zij niet inbinden op het klimaat- en het landbouwdossier. 

 

In Brussel zou kunnen gebeuren wat er in november in Nederland gebeurde: de VVD zette in de campagne de deur op een kier voor de PVV, waarmee het extreemrechtse gedachtengoed werd genormaliseerd en de kiezers massaal op deze partij stemde. De bruinhemden komen zelfs in de regering. Wie had het ooit voor mogelijk gehouden dat de centrum-rechtse partijen in dit land hier aan mee zouden werken? Maar de bruine geest is uit de fles ontsnapt en die zal er uit eigen beweging niet snel weer inkruipen. De grote vraag wordt na zondag dan ook: houden de rechtse centrumpartijen in het Europese Parlement het extreemrechtse blok buiten de macht of wint kortetermijn-opportunisme het van strategische langetermijnbelangen, economische voorspoed en moraliteit en wordt er een gevaarlijk experiment gestart?

 

Ook als de uitslag zondagavond minder 'erg' blijkt dan vele EU-supporters vreesden, moeten we geen illusies maken: de bruine horde komt eraan stormen en zal zoveel mogelijk zand in de EU-machine gaan strooien. En als er geen dam tegen wordt opgeworpen in de vorm van een cordon sanitair dan zitten we bij de volgende EP-verkiezingen pas echt in de shit. Want ze salonfähig maken, zal werken als een magneet op de dolende malcontenten. (jv)

 

     Kevin Spacey als Francis Underwood                                            Robin Wright als Clare Underwood

41. House of Cards: een dystopische vooruitblik naar het regime Trump 2.0. 

Zaterdag 1 juni 2024

 

De afgelopen weken hebben wij voor de tweede maal bingewatchtend gekeken naar de Netflix-serie "House of Cards": 73 afleveringen van 50 minuten verdeeld over 6 seizoenen. Ruim 60 uur geboeid kijken naar een Shakespeariaans drama vol politieke intriges. Eigenlijk keek ik er nu met veel meer fascinatie naar dan zes jaar geleden. Misschien omdat de filmwerkelijkheid steeds meer is gaan lijken op de 'echte' werkelijkheid van nu. In "House of Cards" draait het om de ambitieuze en over lijken gaande politicus Francis Underwood, gespeeld door Kevin Spacey en zijn minstens zo eerzuchtige en minstens zo meedogenloze vrouw Clare, gespeeld door Robin Wright. Er wordt sterk geacteerd. Het verhaal begint met Francis Underwood, de House Majority Whip, die woedend is omdat hij niet is benoemd tot minister van Buitenlandse Zaken, ondanks beloftes van de pas verkozen president Garrett Walker. Teleurgesteld en wraakzuchtig besluiten de beide Underwoods een plan te smeden om zich op te werken naar de machtigste positie in de Verenigde Staten: het presidentschap.

 

De serie is in feite één lange reeks van manipulaties, chantage en politieke intriges waarmee de Underwoods hun tegenstanders uitschakelen en strategische coalities met bondgenoten sluiten voor hun eigen gewin. Politici, adviseurs en journalisten die niet meewerken en/of een gevaar vormen voor hun opmars worden geïntimideerd en bedreigd of meedogenloos uitgeschakeld, zo nodig ook fysiek. Zelfs voor moord en doodslag wordt niet teruggedeinsd. Francis weet op slinkse wijze tot vicepresident te worden benoemd en uiteindelijk tot president van de Verenigde Staten, nadat hij zijn voorganger via een smerig spel van leugens, bedrog en bedreiging effectief buitenspel heeft gezet.

 

In de serie worden de duistere kant van de Amerikaanse politiek en thema's als corruptie, machtswellust en verraad via complexe verhaallijnen en met snelle dialogen op een boeiende en realistische manier uitgewerkt. Getoond wordt hoe politici vaak obscure compromissen sluiten en morele grenzen overschrijden in hun streven naar invloed en macht. Het portret van Francis Underwood als een charismatische maar kwaadaardige leider weerspiegelt de verontrustende realiteit van politieke manipulaties en onethisch gedrag.

 

De serie eindigt met het presidentschap van Claire, die als vicepresident Francis is opgevolgd, nadat deze onder mysterieuze omstandigheden is overleden. Zij probeert de volledige controle over de macht te behouden, zelfs ten koste van haar laatste bondgenoten.

 

Het getoonde vuile machtsspel in de Amerikaanse politiek komt overtuigend over. Je kunt je goed verplaatsen in de intriges, de leugens, de manipulaties, het louter streven naar macht ten koste van alles, de rol van het geld en de dominante invloed van de allerrijksten. Het zijn de bekende mechanismen om aan de macht te komen en te blijven. Ze komen overal in meer of mindere mate voor. En in deze serie worden ze uitvergroot voor de VS. In Rusland is het natuurlijk nog onvergelijkbaar erger. Er zitten ook scènes in de film dat je denkt “zo erg zal het daar in de VS toch nog niet zijn?”. Op die momenten lijkt het meer op de praktijken in het Kremlin, waar opponenten aan de lopende band in kampen verdwijnen en uit ramen vallen.

 

Maar dan realiseer je je dat het in de VS slechts een kwestie van tijd kan zijn. En dat de in de serie geschetste politieke dystopie daar ook zomaar realiteit kan worden als Trump 2.0 vanaf 2025 de kans krijgt om de Amerikaanse democratie en haar rechtstaat te ontmantelen. Een gevaarlijke clown die volstrekt ongeschikt is om een wereldmacht te leiden zal weer 'in charge' zijn. Niets zal dan te dol zijn. Hij zal een putch plegen met gevolgen waarvan we ons nu nog geen precieze voorstelling van kunnen maken, maar we kunnen beter met ergste scenario rekening houden. De leugen, het haatzaaien en de rancune gaan weer in overtreffende trap regeren. Tegenstanders zullen worden beledigd, bedreigd en opgepakt. De gewetenloze, onbeschaafde en onbeschofte autocraat Trump zal Francis Underwood naar de kroon gaan steken. In "House of Cards" kun je zien hoe de perverse variant van het politieke machtssysteem werkt: altijd boeiend, maar altijd ook onethisch en smerig. (jv)     

 

 

40.   Altijd maar weer dat treurige gemekker over die “dure” Europese Unie.

Donderdag 30 mei 2024

 

Nederland verdient 34% van haar welvaart met de export van goederen en diensten en is daarom dus erg afhankelijk van zo weinig mogelijk handelsbelemmeringen. Er zijn daarom geen landen in de EU die méér profiteren van de ‘open grenzen’ dan Nederland. Het profijt aan extra welvaart dat Nederland daarvan heeft, wordt becijferd op € 2000 per Nederlander per jaar, wat neerkomt op een EU-bonus van ca € 40 miljard per jaar. 

 

Toch wordt er elke keer weer gekankerd op het feit dat Nederland nettobetaler aan de EU is, wat wil zeggen dat onze overheid jaarlijks méér in de EU-pot stopt, dan ze er aan subsidies weer uit krijgt. Dat verschil is nu € 9 miljard. Dus, roepen vooral de politici van rechts: wij willen een deel van dat geld terug. Waarbij ze dan altijd die € 40 miljard aan extra welvaart dankzij de EU  ‘vergeten’ mee te rekenen. 

 

Maar los van het feit dat wij veel meer dan elk ander land verdienen aan de EU kun je je ook nog afvragen of die € 9 miljard die we jaarlijks per saldo afdragen ‘veel’ is. Doorgerekend komt het neer op € 39 euro per maand, ofwel 1.30 per dag per Nederlander…daar heb je nog geen kopje koffie voor. 

 

Het economisch voordeel van de EU voor Nederland is dus ca € 40 miljard per jaar, en dan gaan we elke keer weer moeilijk doen over die € 9 miljard die de EU ons kost. Als we hier overigens het ingewikkelde systeem van verrekening van invoerheffingen nog in verwerken, gaat het om beduidend minder dan die € 9 miljard. Maar ondanks de mega-voordelen die wij uit de EU halen, gaat het nieuwe kabinet in Brussel toch met haar vuistje op tafel slaan om € 1 miljard van die € 9 miljard af te krijgen. Een kansloze missie, waar die andere 26 EU-landen schamper om zullen lachen: een van de grootste profiteurs van de EU wil nog meer. Ze zullen ons zien aankomen.

 

Rupsje nooit genoeg Nederland zal in Brussel, moet je vrezen, ook op diverse andere fronten (migratie, opt-out, natuur, stikstof, mest, biodiversiteit) met vriendelijk cynisme worden afgeserveerd. Maar zoals het pronte kakelkipje van BBB steeds zegt: ,,wat is er tegen wensdenken, het gaat erom dat we 'de mensen’ laten zien dat we het hebben geprobeerd.”  En dan kun je vervolgens later de Brusselse bureaucraten de schuld geven dat ze onze bij voorbaat kansloze wensen/eisen niet gehonoreerd hebben. (jv)  

 

NB De anti-Brussel politici suggereren ook altijd dat de EU een ambtelijke moloch is, waar ‘ons geld verbrand wordt aan nutteloze zaken’. Maar de begroting van de EU bedraagt nog geen € 189 miljard, voor 450 miljoen inwoners. De Nederlandse begroting bedraagt € 300 miljard voor 18 miljoen inwoners. Van die EU-begroting gaat slechts 6% naar de ambtelijk/bestuurlijke organisatie en de rest gaat grotendeels weer terug naar de lidstaten voor projecten in de landbouw, de technologie en innovatie, de wetenschap en het verkleinen van de regionale verschillen.

 

 

Bron: Euro Statistics 

 

 

 

39. Een niet gekozen technocraat gaat het kabinet leiden. Bizar.

Woensdag 29 mei 2024

Dick Schoof……tal van kwalificaties gaan er over hem in het circuit rond. Geprezen topambtenaar. Probleemoplosser. Apolitieke adviseur. Technocraat. Haagse elite. Egotripper. Einzelgänger. Visionaire leegte. Oude bestuurscultuur. Ambitieus. Hard. Wordt hij een politiek onervaren kapitein op een schommelend bootje met een explosieve lading? Of is hij toch eerder de vlag op een modderschuit? In welke vermomming de beoogd premier zich vanaf nu gaat presenteren, het is afwachten....zijn onwennige, wat zenuwachtige optreden gisteren tijdens zijn eerste persconferentie maakte nog niet veel duidelijk. Eigenlijk alleen dat zijn Engelse fluency niet indrukwekkend is....die paar Engelse zinnen aan het eind kwamen er wat steenkoolachtig uit.

 

Of Schoof, ondanks zijn evidente kwaliteiten als topambtenaar, overeind blijft in harde Kamerdebatten….of hij zich niet laat provoceren in zeikerige interviews….of hij iets kan bereiken in internationale onderhandelingen….of hij de boze radicaal-rechtse stemmers weet aan te pleasen.....en of hij zijn baas Geert W. in toom weet te trotseren.....we weten er nog niets van….maar het had natuurlijk veel erger gekund…met Mona Keijzer, Fred Teeven of …Geert Wilders himself.

 

Maar dat een voor de buitenwereld onbekende, niet gekozen ambtenaar hier de belangrijkste politieke functie gaat bekleden, blijft bizar…het is een brevet van onvermogen voor deze coalitie....zegt veel over de politieke chaos waarin we terecht zijn gekomen....….de burgers hebben het land met hun bizarre stemgedrag richting een onbekend moeras gedreven….maar gelukkig blijkt uit een van die vele onnozele enquetes van EenVandaag dat een meerderheid van de ondervraagden wel tevreden is over de premierskandidaat Schoof...waarvan bijna niemand ooit gehoord had en dus ook nog nooit over had nagedacht. Bij EenVandaag kun je dus best een oordeel geven over iemand die je niet of nauwelijks kent. Zoals de geïnterviewden bij die omroep verleden week ook best een oordeel mochten geven over een coalitieprogramma dat ze natuurlijk (nog) niet gelezen hadden.😜

 

De vierde macht lijkt de eerste macht te worden. Maar mijn grootste zorg is dat deze handige topambtenaar een succes wordt, het kabinet langer dan een half jaar bij elkaar kan houden en allerlei slinkse wegen weet te bedenken om er veel van de onzalige plannen van het kabinet Wilders/Schoof weet door te rommelen. Hij gaat in ieder geval de grenzen opzoeken, en waar mogelijk oprekken, van wat juridisch nog net kan. (jv)

 

38. Wat is het verhaal van de boze burgers die zich niet-gehoord voelen? Luister naar de straatinterviews….

Dinsdag 28 mei 2024

 

Uit bijna elk onderzoek naar de gemoedstoestand van het volk komt naar voren dat een groot deel van de burgers afhaakt of boos is op ‘de politiek’ omdat er niet naar hen zou worden geluisterd. Nu is dat op zich kul van de bovenste plank, want er is, met dank aan de sociale media en de vele kwekprogramma’s, nog nooit zoveel door politici naar de burgers geluisterd als de laatste jaren.  Maar wat de malcontenten bedoelen is: “jullie doen niet wat wij zeggen, vragen of eisen”.  

 

Dat laatste is natuurlijk ook niet mogelijk, omdat elke subgroep wel iets anders vindt of eist. Daarnaast vraag ik me steeds weer af: ,,wat hebben mensen die zich niet gehoord zeggen te voelen nu eigenlijk te vertellen? Wat is hun verhaal?  Als je af moet gaan op die obligate straat-interviewtjes met “de gewone man” of op hun boutades op sociale media dan kan het antwoord alleen maar zijn: ze hebben niet zo heel veel te vertellen en als je denkt dat ze ergens best wel een punt hebben, brengen ze dat meestal tamelijk agressief of onbeholpen. 

 

Verleden week opende het 8 uur journaal na het Kamerdebat over het coalitieakkoord met ,,we weten nu wat de Tweede Kamer van het akkoord vindt, maar wat vinden de burgers van dit land er eigenlijk van?” En daar gaan we dan weer….er volgen tig gesprekjes met ‘toevallige voorbijgangers’ in een stad die volgens de nieuwslezer representatief is voor het stemgedrag in ons land. Dat laatste maakt natuurlijk geen bal uit als je zomaar vijf willekeurige voorbijgangers een toeter onder hun neus drukt en vraagt: ,,wat vindt u van het bereikte coalitieakkoord?” Op een of andere manier weet men er dan altijd feilloos die types uit te pikken, waarvan je bijna 100% zeker weet dat ze maar heel weinig lezen en al helemaal geen letter van dat akkoord hebben gelezen. Dat bleek ook uit de antwoorden, waarvan, als ze al te volgen waren, niet veel meer bleef hangen dan zinnen als ,,goed dat er weer eens wat anders komt” , ,,laat hij (Wilders) het maar eens proberen”, ,,het wordt eindelijk weer beter” en ,,het klinkt mooi, maar nu de daden nog.”

 

Het zijn van die volstrekt zinloze gesprekjes met mensen die misschien nog ergens een klok hebben horen luiden, maar absoluut geen idee hebben waar de klepel hangt. Verleden week in EenVandaag een zelfde setje interviews met burgers in Almere over de vraag wat ze zo goed vonden aan het nieuwe kabinet…. dat er dus nog helemaal niet is, maar wat maakt het uit. De enige reactie die enigszins te volgen was, omdat er zes woorden in de goede volgorde werden uitgesproken luidde: ,,het goede is dat die linkse meuk nu is opgesodemieterd.”  De woede knalde eruit. Dat Nederland al sinds mensenheugenis vooral door rechts wordt geregeerd en links hier nog nooit een meerderheid heeft gehad, ging het benul van deze man verre te boven. En hetzelfde geldt voor een groot deel van de rechts-populistische stemmers. ,,Geert zegt toch dat links hier altijd de dienst uitmaakte, maar dat de zon nu weer gaat schijnen omdat het volk het voor het zeggen krijgt.”

 

Wat nog het meest verdrietig maakt als je deze wezenloze straatinterviews hoort, is dat de Nederlanders die aan het woord komen nauwelijks in staat zijn hun gedachten in normale, correct lopende zinnen onder woorden te brengen. Het hakkelt en het stuntelt, zonder dat er een begrijpelijk verhaal uitkomt. Eigenlijk worden die mensen gewoon voor joker gezet. Het lijkt soms wel satire. En wat een verschil met vergelijkbare straatinterviews in welk buitenland dan ook.  Als een Brit, Amerikaan, Duitser of Fransoos op straat een vraag krijgt van een interviewer, maken ze bijna altijd een welbespraakte indruk.

 

Waarom worden die straatinterviews eigenlijk gehouden?  En waarom vooral met burgers die vooral schelden, die van alles beweren zonder er de argumenten bij te leveren en die dat ook nog eens doen in stuntelig Nederlands? Welk doel denken die programma’s hier mee te dienen? Waarom geen burgers aan het woord laten met serieuze grieven die hun onvrede ook begrijpelijk kunnen verwoorden? Allemaal vragen waar ik geen antwoord op kan bedenken. Ja, ‘de gewone man’ moet ook aan het woord komen. Maar als je er als luisteraar weinig van begrijpt schiet het z’n doel toch voorbij?

 

Als buitenlanders een beeld van de Nederlandse spreekvaardigheid zouden moeten krijgen op basis van deze straatinterviews dan zullen ze niet jaloers worden op ons onderwijs. Terecht, zo blijkt uit elk onderzoek, want de lees-en spreekvaardigheid gaat hier hollend achteruit.  Daarom gaat het nieuwe kabinet ook een miljard op onderwijs bezuinigen. De ooit zo passende en wervende slogan “Nederland kennisland” kan op enig moment wel bij het grof vuil. (jv)

 

 

 

BBB-typje Mona Keijzer...premierwaardig? Geintjuuuu....😜😜👎👎. 

37.    BBB is het kleine broertje van de PVV, ook als het gaat om het schofferen van moslims.

Vrijdag 24 mei 2024

 

Een groep van tien advocaten, juristen en een historicus met een moslimachtergrond heeft aangifte gedaan tegen BBB-Kamerlid Mona “Toetje” Keijzer. Volgens hen heeft ze zich met uitspraken in het programma Sophie & Jeroen schuldig gemaakt aan groepsbelediging van moslims.

 

Keijzer stak haar domme riedel af over het zoveel mogelijk weren van asielaanvragende vluchtelingen, zeker uit landen met veel moslims, waarna zij besloot met de geniepige beschuldiging: ,,We weten dat Jodenhaat daar bijna onderdeel is van de cultuur." Zou het typje ooit wel eens iets gelezen hebben over de geschiedenis van het Joodse volk door de eeuwen heen of überhaupt ooit geschiedenisles hebben gehad? 

 

Arnon Grünberg, die ook aan tafel zat, sprak schande van haar gevaarlijke statement en noemde het een leugen. Al in een eerdere reactie op een vergelijkbare beschuldiging verwees hij naar 1500 jaar christelijk geïnspireerde pogroms op Joden overal in Europa en op de Holocaust waarbij 6 miljoen Joden werden vermoord, niet door moslims, maar door vertegenwoordigers van de blanke christelijke beschaving. Daarbij werden de nazi's hier te lande flink geholpen door Nederlandse gezagsdragers en burgers. Want het antisemitisme was hier toen een vrij normale aberratie, vooral onder de papen, toevallig Keijzers denominatie. In die eeuwen van continue pogroms in Europa werden de Joden in de Iraanse, Arabische en Noord-Afrikaanse moslimcultuur doorgaans een heel stuk beter behandeld.

 

Dat een groot deel van de moslimgemeenschap heden ten dage een moeizame verhouding heeft met “de Joden”, heeft vooral te maken met de boosheid over de verdrijving van de Palestijnen van hun land en uit hun dorpen in 1948 en met de grote verontwaardiging over 75 jaar onderdrukking van de Palestijnen door de staat Israël, dat zichzelf een Joodse staat noemt (terwijl een substantieel deel van de inwoners nota bene moslim is!). De slachtpartijen in Gaza en de wrede en onrechtmatige kolonisatie van de Westbank hebben die aversie alleen maar aangewakkerd. Een verklaarbare reactie. Het is zoals de meeste Nederlanders na de oorlog een hekel hadden aan "de Duitsers". Ook dat was toen begrijpelijk, maar die collectieve haat is op enig moment, toen de Duitsers schuld erkenden en een 'fatsoenlijke democratie' werden, bijna volledige verdwenen. Misschien gebeurt dat in de relatie moslims-Israël ook ooit nog eens. Maar tot die tijd moeten we het anti-semitisme hier, natuurlijk ook dat vanuit de moslimgemeenschap, wel hard blijven bestrijden.

 

Dus als het structureel antisemitisme al zonodig aan de cultuur van een etnische groep gelabeld moet worden, wat uitermate onnozel is, dan is het bepaald niet de moslimcultuur waar als eerste naar gewezen moet worden. Dan kunnen wij autochtonen, en papen zoals Keijzer voorop, beter eerst even in onze eigen culturele spiegel kijken.

 

Maar de bedoeling van de katholieke Keijzer was iets waar rancuneuze rechts-populisten altijd op uit zijn: minderheden met een andere culturele achtergrond aanwijzen als zondebokken voor door anderen veroorzaakte problemen. Het is een argument om ze hier te kunnen weren of uitsluiten. En om de eigen superioriteit te benadrukken. Keijzer heeft van haar grote broer Geert geleerd dat het oppoken van moslimhaat bij het dom-rechtse deel der natie altijd succesvol is.

 

Het is daarom belangrijk dat steeds als zij dit soort ophitsende uitspraken doet er een groep opstaat die haar daarvoor aanklaagt. Elke keer weer moet er een kop van het monster worden afgeslagen, net zolang tot ze het begrijpt. Al heb ik er een hard hoofd in dat dat ooit gebeurt. Het zit in hun DNA. Eeuwen waren de papen (maar ook  Luther en zijn protestantse volgelingen) strak antisemitisch, maar uit een soort geveinsd schuldgevoel vanwege de Holocaust heeft het populistische deel van hen dat op enig moment vervangen door het neerkijken op moslims.

 

Bijkomend voordeel van de aanklacht tegen “Toetje” is, dat haar reputatie hopelijk een zodanig tikje krijgt, dat de vier coalitievrienden het wel uit hun hoofd laten om haar te nomineren voor het premierschap. (jv)

 

NB Deze laatste zin is natuurlijk weer koren op de molen van extreemrechts. Toen Ronald Plasterk zich terugtrok voor de functie van premier nadat NRC schreef dat de UVA een onderzoek naar zijn integriteit was gestart, lieten een paar types uit de PVV-fractie weten: ,,het linkse tuig heeft de reputatie van de "beste premierskandidaat ooit" met leugens en verdachtmakingen zo besmeurd dat hij zich wel moest terugtrekken." De eerste reacties van rechts na de aanklacht tegen Keijzer gingen dezelfde kant op: ,,de zure verliezers van de verkiezingen zullen elke premierskandidaat waar Wilders mee komt kapot proberen te maken". 

 

 

 

Wislawa Szymborska     1923-2012

36.  Een gedicht over haat en rancune:  Wislawa Szymborska

Donderdag 23 mei 2024

 

In haar wekelijkse Volkskrant-column somberde Merel van Vroonhoven afgelopen zaterdag nog wat na over het verleden week donderdag bereikte akkoord tussen de vier partijen die samen het eerste radicaal-rechtse kabinet van Nederland willen gaan vormen. Zij schrijft dat het haar dagen donker kleurde en spreekt over de “valse beloften van een vroeger dat nimmer bestond” en over “op drijfzand gebouwde luchtkastelen”. Die laatste kwalificatie had ze geleend van de D66-minister Rob Jetten.

 

Van Vroonhoven verbaasde zich over gemak waarmee principiële bezwaren tegen samenwerking met extreem-rechts waren verdwenen en ingeruild werden voor stokpaardjes en zondebokpolitiek. En vervolgens komt zij met het schitterde gedicht van de Poolse dichter Wislawa Szymborska die in 1996 de Nobelprijs voor de literatuur kreeg. De dichter brengt in het gedicht "haat" tot uitdrukking hoe makkelijk die vernietigende kracht zich in een samenleving kan invreten. En het begint altijd met ophitsende woorden en leugens waarmee zondebokken worden 'ontmaskerd'. Het is nooit weggeweest, maar popt nu weer hevig op. Maar velen bagatelliseren het...ach, het is  nu eenmaal onze democratie he. (jv)

Haat

Zie eens hoe doelmatig nog steeds, 
hoe goed in vorm/in onze eeuw de haat is. 
Hoe moeiteloos hij hoge hindernissen neemt. 
Hoe makkelijk hij springt, zijn prooi bereikt. 

Hij is niet als andere gevoelens. 
Tegelijk ouder en jonger dan zij. 
Hij brengt zelf de oorzaken voort,/die hem tot leven wekken. 
Als hij inslaapt, is zijn slaap nooit eeuwig. 
Hem verzwakt de slapeloosheid niet, maar sterkt. 

Zonder religie of met -/als hij maar kan knielen bij de start.
Zonder vaderland of met -/als hij maar snel weg kan komen.
Rechtvaardigheid kan om te beginnen ook geen kwaad. 
Daarna rent hij graag alleen. 
Haat. Haat. 
Een grimas van liefdesextase vertrekt zijn gezicht. 

Ach, die andere gevoelens -/wat sukkelen ze lusteloos. 
Sinds wanneer kan broederschap op de massa rekenen? 
Heeft medelijden ooit  als eerste de finish bereikt? 
Hoeveel mensen wekt de twijfel op tot daden? 
Dat lukt hem alleen, die zeker van zijn zaak is. 

Bekwaam, snel van begrip, heel ijverig. 
Moet ik zeggen hoeveel liederen hij heeft gecomponeerd?
Hoeveel bladzijden geschiedenis genummerd? 
Hoeveel menselijke kleden hij heeft uitgespreid op hoeveel pleinen en in hoeveel stadions? 

Laten we het eerlijk toegeven:/hij weet wat schoonheid is.
Schitterend is zijn vuurgloed in de zwarte nacht. 
Prachtig zijn zijn rokende explosies in de roze dageraad. 
Ruïnes kun je moeilijk hun pathos ontzeggen, 
noch kun je de grove humor loochenen van de zuil die er kaarsrecht bovenuit steekt. 

Hij is een meester in het contrast  tussen gedonder en stilte, 
tussen rood bloed en witte sneeuw. 
En wat hem boven alles nooit verveelt: 
het motief van de propere beul 
die boven zijn besmeurde slachtoffer oprijst. 

Op elk tijdstip open voor nieuwe uitdagingen. 
Als hij even moet wachten, wacht hij. 
Ze zeggen dat hij blind is. Blind? 
Zijn blik is even scherp als die van een sluipschutter
en hij ziet de toekomst gerust tegemoet - 
hij alleen.

 

Cartoon van Rubin L.  Oppenheimer in de Volkskrant van dinsdag 21 mei 2024 

35.  Als je de voorkeur geeft aan Wilders boven Timmermans zak je moreel door het ijs.

Dinsdag 21 mei 2024

 

De naderende geboorte van het eerste radicaal-rechtse kabinet in onze naoorlogse geschiedenis zou voor elke betrokken democraat de zwartste bladzijde uit onze parlementaire democratie sinds de opkomst van de NSB moeten zijn. We dreigen een pad op te gaan dat desastreus kan eindigen. Zeker als Wilders de kans krijgt om de strategie van zijn goede vriend Orban te volgen en het onvermijdelijke mislukken van “zijn” kabinet later succesvol kan wijten aan “Brussel”, onze rechters, asielzoekers en de linkse elite. Die dreiging wordt door de politieke duiders wel erg makkelijk weggewoven.  

 

Het obscure kabinet “Wilders 1 “ i.o. wordt mogelijk gemaakt door degene van wie ik het het minst had verwacht: de altijd zo zuiver in de leer zijnde Pieter Omtzigt. Hij en zijn Kamerfractie waren verleden week donderdag unaniem van mening dat Wilders voor hen aanvaardbaar is als coalitiepartner en ze waren ook nog eens verheugd over de inhoud van het bereikte programma-akkoord. Beide appreciaties vind ik bizar en ik licht toe waarom.

 

Omtzigt is de man van het opgeheven morele vingertje die niet aflatend Rutte de maat heeft genomen en heeft beschimpt om zijn amorele gedrag. Hij zou nooit met hem willen samenwerken, verkondigde Omtzigt. Maar nu gaat hij wel in zee met een rechts-extremist die ons parlement nep vindt, de EU van binnen wil uithollen, de vrije pers tuig vindt, Poetin altijd top vond  en al 20 jaar de moslimhaat aanblaast. By the way: is moslimhaat stimuleren minder erg dan Jodenhaat bevorderen? Voor VVD en NSC blijkbaar wel. Zij vinden: het eerste valt binnen de "vrijheid van meningsuiting", het tweede niet. Waarom niet? Who cares? Dus Wilders "moet kunnen". 

 

Dat Omtzigt het met zo’n Wilders op een akkoordje gooit, heb ik tot het laatst voor onwaarschijnlijk gehouden, omdat ik (naïef) dacht dat de moraalridder toch nog iets meende van wat hij predikte. Dus niet: hij stapt blijkbaar over de abjecte opvattingen van Wilders heen, hij vindt ze geen reden voor een cordon sanitair. Ik kan dat niet anders beoordelen dan als opportunistisch, inconsequent en amoreel. Dit zou al reden genoeg zijn om alles te wantrouwen wat Omtzigt en zijn NSC nu verder te berde brengen. Hij en zijn club zijn voor mij volstrekt ongeloofwaardig geworden door het accepteren van Wilders als politieke partner.

 

Maar dat hij verleden donderdag week ook nog met een stalen gezicht beweerde dat hij en zijn fractie verheugd zijn over de voornemens uit het programma-akkoord slaat alles…want wat staat hier in om trots op te zijn? Voor geen enkel groot  probleem wordt door het kabinet “Wilders 1” i.o. een oplossing aangedragen, al het urgente beleid dat het huidige kabinet in gang had gezet wordt teruggedraaid, op onderwijs en ontwikkelingshulp wordt dramatisch bezuinigd en de asielzoekers moeten via bewust afschrikkingsbeleid nog meer creperen. En….de meeste van de nieuwe maatregelen waar Omtzigt dan zo trots op is, vallen in de categorieën praktisch onuitvoerbaar, niet financierbaar, juridisch onhaalbaar, amoreel of inhumaan. Hoe kan de morele puritein Omtzigt dit aan zijn kiezers en zijn geweten verkopen?…Jezuïtisch lenigheid? Het is allemaal gevaarlijke illusiepolitiek die Nederland jaren stil doet staan en ons tot de risee van Europa maakt. Maar gelukkig wordt Mona Keijzer misschien wel de premier. Dat compenseert een hoop. 😜👍

 

Is elk politiek wangedrocht met extreem-rechts beter dan een coalitie met centrum-links? Zo denken de leden en kiezers van VVD en NSC er blijkbaar over. Een debat over het optreden en de ideeën van Timmermans wil ik graag aangaan met rechts en als iemand kritiek op hem heeft, wil ik daar best nog een eind(je) in meegaan ook, maar dat NSC en VVD deze fatsoenlijke sociaaldemocraat bij voorbaat en zonder inhoudelijke argumenten volledig afserveren, maar zich wel overleveren aan een gevaarlijke haatzaaier zonder werkbare oplossingen, betekent dat Nederland een gevaarlijk pad is ingeslagen. Een pad waarbij het niet meer gaat om inhoud en moraliteit , maar vooral gaat om beeldvorming en negatieve framing. Er zal de komende jaren geen enkel urgent probleem worden opgelost, de bestaande problemen worden alleen maar groter en er komen er heel wat nieuwe bij. De groep boze kiezers zal daardoor alleen maar groeien en je hebt maar weinig fantasie nodig om te beseffen wie daarvan gaat profiteren. Niet Omtzigt.

 

Als rechtvaardiging voor hun keuze voor de PVV hoor je uit VVD- en NSC-kringen vaak dat je een partij die 25% van de stemmen haalt niet kunt uitsluiten. Ik zou niet weten waarom niet. Heeft die andere 75% dan geen rechten? Een ondemocratische partij met abjecte ideeën en een gevaarlijke volksmenner als leider, die het model-Orban in de achterzak heeft, móét je juist uitsluiten. Elke partij is namelijk grondwettelijk verplicht de democratie te beschermen tegen het gevaar van ondermijning. Dus ook tegen de PVV. Wat is er dan ondemocratisch aan als een democratisch gekozen meerderheid zegt: wij gaan geen gevaarlijke experimenten aan met onze democratie en rechtstaat door een extreem-rechtse partij het centrum van de macht te gunnen?  (jv)

 

 

Cartoon Jos Collignon in Volkskrant donderdag 16 mei 2024

 

 

Cartoon in Volkskrant 9 mei 2024

Zaterdag 12 mei 2024 

 

Drie van de vier types die een nieuw kabinet moeten formeren, riepen nog voordat ze precies wisten wat er deze week op het UVA-terrein was gebeurd, dat die studenten antisemitisch tuig zijn. Alles wat Israël uitspookt  met de Palestijnen vinden ze oké, maar als je tegen Israëls wandaden protesteert, ben je voor deze drie "tuig" en "een antisemiet". De vierde, die in een vorig leven de rechtstatelijke spelregels bewaakte, zwijgt al maanden als die nu in geding zijn. Je kunt de vrome riedels van rechts onderhand wel dromen: "vrijheid van meningsuiting is een groot goed".....maar niet als het om Israël gaat. Moslims kun je zonder tegenspraak ongeneerd schofferen. 

Maar de demonstraties hadden helemaal niets met antisemitisme te maken. Bezorgde, betrokken en boze studenten demonstreerden deze week tegen grootschalige oorlogsmisdaden in Gaza en wilden een gesprek met het UVA-bestuur over het verbreken van de banden met Israëlische universiteiten. Dat liep allemaal vredig en relaxed, tot de bezetting op het UVA-terrein werd gekaapt door een handjevol anti-overheidstypes, leden van extreme bewegingen en anarchisten bedreven in straatterreur.....en ook naar eigen zeggen bewust geprovoceerd door een groepje rechtse Israël-sympathisanten, waarna de burgemeester van Amsterdam op verzoek van het UVA-bestuur wel moest laten ingrijpen en de politie een aanleiding kreeg om er hard en zonder aanziens des persoons op los te meppen.

 

Altijd stuitend om te zien, dat ongeremd slaan, maar er zat ook wel een zekere logica en redelijkheid in de reactie van de politie. Voor hen is het lastig om in het heetst van de strijd vast te stellen wie wel en wie niet een paar zwiepers met de harde lat moet krijgen....iedereen die niet heeft geluisterd naar hun bevel "wegwezen" en in buurt blijft staan roepen of erger, kan het slachtoffer worden. Een kwestie van uit vrije wil op het verkeerde moment op de verkeerde plaats zijn. En wat het voor de politie ook een tikkie makkelijker maakte om te meppen: als er beroepsrellers tussen staan die allerlei stuitende beledigingen naar hen toeschreeuwen of zwaar vuurwerk en stenen naar hen toegooien......alsof de agenten voor hun lol dit soort kutklussen opknappen. 

 

Maar het merendeel protesterende vreedzaam. De universiteiten in Israël hebben nauwelijks oog de Palestijnse zaak, veel faculteiten werken samen met het leger en de ovedheid,  maar of een boycot echt veel zoden aan de dijk zet is uiterst twijfelachig...het zou hooguit een machteloos gebaar zijn...maar de studenten staan  tenminste op tegen evident groot onrecht, terwijl de grote massa ongeïnteresseerd wegkijkt.(jv)

 

 

34.  Wie wordt de nieuwe premier?

Vrijdag 10 mei 2024

 

Omdat Wilders zelf niet ‘mag’ en er in PVV-kringen verder ook niemand te vinden is die überhaupt iets kan, laat staan besturen, is de naam van de nieuwe premier van een radicaal-rechts kabinet in oprichting nog steeds een verrassing. Er circuleren in het Haagse circuit tal van namen die iedereen had kunnen bedenken: Edith Schippers, Kim Putters, Jacco Vonhof, Elbert Dijkgraaf, Kees van der Staaij, Ronald Plasterk, Henk Kamp. En natuurlijk het nationale oliemannetje: Johan Remkes.

 

Van deze ‘genomineerden’ zou ik het belangrijke en uiterst complexe ambt van premier alleen aan Kim Putters toevertrouwen. Maar hij is van de PvdA, dus daar zal Wilders niet snel mee komen.

 

Maar de grote vraag is natuurlijk: welke capabele en integere Nederlander met voldoende politieke en bestuurlijke ervaring steekt zijn kop in de strop van een kabinet dat vanuit de Kamer en maatschappij met hoon en spot overladen zal worden omdat het niets voor elkaar krijgt en binnen het jaar al weer valt? Niemand die daarna nog serieus genomen wil worden of een carrièrevervolg ambieert tuint hier toch in? Dus je strikt er alleen een uitgerangeerde oude vos voor, zonder schaamtegevoel en niet bang voor reputatieverlies. Of iemand die wel érg overtuigd is van zijn  eigen kwaliteiten, maar er absoluut ongeschikt voor is.

 

Zo’n iemand is Marco Pastors. Die heeft laten weten dat hij het zelf wel logisch gevonden als hij benaderd zou zijn voor die functie. Als politieke leerling van Pim Fortuyn en oud-wethouder namens Leefbaar Rotterdam heeft hij het juiste politieke profiel voor deze coalitie, zegt Pastors (nu JA21) zelf. ,,Het ligt wel heel erg voor de hand om mij te benaderen, maar nee, ik ben nog niet gebeld’’, zei Pastoors vandaag tegen het AD. Heb je, als je je zelf voor zo’n functie aanbiedt nu lef, of ben je gewoon een narcistische oelewapper met een groot PVV-bord voor je kop?

 

Oud-topambtenaar Roel Bekker, die de hoogste ambtelijke baas was van het ministerie van Volksgezondheid zei over de functie van premier: ,,Je moet dag en nacht werken. Je moet een generalist zijn, overal verstand van hebben, boven de partijen staan en internationaal goed aangeschreven staan. Intellectueel moet je van buitengewoon hoog niveau zijn. Het is niet makkelijk.”  Zie je dan Marco Pastoors voor je? Of, nog veel erger, de ook soms genoemde Fred Teeven?

 

Wilders mag deze week een voorzet doen en de andere drie partijleiders mogen daar dan wel of niet mee akkoord gaan. Hoewel ik nog steeds betwijfel of dit ‘zootje ongeregeld’ wel toekomt aan de fase waarin er over het belangrijkste poppetje wordt gesproken. Rond 15 mei zullen we het weten: gaan we alleen al met onze nieuwe premier in het buitenland een modderfiguur slaan, of worden we nog op tijd door de gong voor een reputatie-ramp behoed? (jv)  

 

 

Een stukje van de hersens ter grootte van 1 miljardste millimeter....je even voorstellen hoe klein dat is. Het stukje is gefotografeerd met een nieuwe revolutionaire technologie, die niet werkt met licht, maar via het afschieten van electonen. Het resultaat op de foto is een wat rommelig ogende wirwar van neuronen (de hersencellen), verbonden door synapsen (de bedrading). Het gemiddelde brein heeft 80 miljard van die neuronen en een veelvoud daarvan aan synapsen. Het is bijna niet te bevatten dat er door al die synapsen energie c.q. informatie naar de neuronen stroomt, waarmee prikkels worden omgezet in denken, voelen, zien, horen, ruiken, bewegen en handelen. Hier of daar een kleine blokkade in het bedradingssysteem en alles kan in de soep lopen zonder dat je weet waar het probleem in dat supercomplexe brein precies zit. Maar neurowetenschappers komen m.b.v. dit soort driedimensionale foto's steeds meer te weten over de werking vam het brein en kunnen de defecten steeds vaker opsporen. En soms zelfs 'repareren'. De mogelijkheden van de neurochirurgie op termijn gaan onze fantasie verre te boven. De foto staat in de Volkskrant van vrijdag 10 mei. 

33.   Het toeval geeft niet alleen grote kansen in het leven, maar kan ook rampzalig uitpakken

Woensdag 8 mei 2024

 

,,Wat wij “toevallig” noemen, zal het geloof herkennen als de geheime impuls van God”. Aldus Johannes Calvijn, de steile protestantse reformist, in 1530.  ,,Wat wij “toeval” noemen, is het toevluchtsoord der onwetendheid”. Schreef in 1700 Baruch de Spinoza, een van de grondleggers van het rationalisme en een van de inspiratoren van de Verlichting.

 

Beide heren worden geciteerd in het boeiende boek “Toeval, een onvoorziene filosofie” van de filosoof Jeroen Hopster, die het begrip “toeval” vanuit alle denkbare invalshoeken behandelt en daarbij aanhaakt bij grote denkers zoals Aristoteles, Hobbes, Kant en Rawls.

 

Als het gaat om de duiding van het toeval dan zijn er volkswijsheden te over: van “toeval bestaat niet” tot “alles is toeval”. Het is zeer waarschijnlijk dat de toevalsontkenners wereldwijd ver in meerderheid zijn, want 90% van de 8 miljard aardbewoners hangt een of andere religie aan en bijna alle religieuzen laten zich de allesomvattende regie van hun God niet afnemen. Dat sluit het toeval dus uit, want niets ontsnapt er volgens hen aan Zijn aandacht, niets vindt er plaats door zoiets banaals als toeval. Met alles wat er op de wereld en in het leven van mensen gebeurt c.q. wat hij laat gebeuren heeft Hij een bedoeling. Hij laat letterlijk ‘niets aan het toeval over’. Er zijn echter ook toevalsontkenners die niet in een alles-registerende God geloven, maar ook niet in het toeval. Hun redenering is: als wij denken dat een bepaalde gebeurtenis, een ontdekking, een ontmoeting of een ongeluk bij toeval plaatsvindt, is dat een verkeerde aanname, want alles heeft een oorzaak, alleen vaak kennen wij die nog niet...uit onwetendheid.

 

De ontkenners van het toeval hebben het mis. Er is bewijs te over voor de dominante rol van het toeval. De eerste levende cel op aarde, 3,5 miljard jaar geleden, is bij toeval ontstaan, waarna de evolutie van eencelligen tot de homo sapiens het gevolg was van een keten van talloze mutaties, waarin het toeval een bepalende rol speelde. Maar ook het milieu waar iemand geboren wordt en de daaraan gekoppelde startkansen in het leven zijn voor 100% ‘te wijten’ aan het toeval. Een hersenafwijking of een aangeboren ernstige ziekte? Een ongeplande ontmoeting met een onbekend persoon die een verrassende keten op gang brengt met grote persoonlijke gevolgen die zonder die ontmoeting niet hadden plaatsgevonden? Het zijn allemaal bewijzen van het bestaan van het toeval. Ze hadden voor hetzelfde geld niet kunnen plaatsvinden, of met andere effecten.

 

Er is op basis van veel wetenschappelijk onderzoek nauwelijks een andere conclusie mogelijk, aldus Hopster, dan dat het leven van de mens op de beslissende momenten zelfs in hoge mate wordt bepaald door het toeval waaraan geen doel, eigen wil of bewuste/rationele keuze ten grondslag ligt. Je hebt er nooit sturing op gehad. Ze overkwamen je.

 

Hopster analyseert onder meer uitvoerig de morele dimensie van het fenomeen toeval. Daarin stelt hij twee vragen centraal: 1. welke rol speelt het toeval in de grote ongelijkheid tussen groepen en individuen? En 2. hoever zouden we als samenleving moeten gaan om die ongelijkheid te corrigeren?

 

W.b. de eerste vraag: dat de vaak bizarre ongelijkheid tussen groepen en personen sterk bepaald wordt door het toeval, is een gevolg van het feit dat bijna alles wat bepalend is voor iemand positie in de maatschappij, iemands rijkdom, macht en gezondheid wordt bepaald door waar je geboren wordt, met welke genen, welk verstand, welk doorzettingsvermogen, welke opvoeding, welke opleiding, welke talenten, welke relaties….allemaal bepaald door toeval en niet door eigen verdienste of eigen schuld. Heb je op die punten mazzel dan heb je de buit al bijna binnen, heb je pech, dan moet je daarna wel erg veel geluk hebben om er nog iets van te kunnen maken. En ook daarna speelt het toeval nog een mega-rol: heb je voldoende geluk met beschikbare kruiwagens of een goede gezondheid om zoveel mogelijk uit de gegeven startpositie te halen? Of word je door het milieu waar je uit komt, je kleur, je sociale vaardigheden of je gezondheid juist belemmerd om een stap vooruit te komen.

 

Dus als je als die toevalsfactoren, die bepalend waren voor de slaag- of faalkansen, op een rij zet, dan is er bij iemand die het gemaakt heeft, dus nauwelijks sprake van eigen verdienste…net zoals je niet kunt spreken van ‘eigen schuld’ bij mensen die niet vooruit konden komen. Niemand heeft serieuze invloed gehad op zijn eigen kansen, of het gebrek aan kansen, die heeft hij/zij namelijk van meneer Toeval gekregen. (of van God natuurlijk 😜) 

 

En zo komen we bij de tweede vraag van Hopster: als de grote ongelijkheid in inkomen en bezit tussen individuen en groepen niet het gevolg is van eigen verdiensten of eigen schuld, waarom zouden we die ongelijkheid dan accepteren en in stand houden? Waarom moeten de mensen voor dat gelukkige toeval rijkelijk beloond worden en anderen die pech hebben dan genoegen nemen met die slechte positie in de samenleving?

 

Daar zijn, aldus Hopster, geen morele argumenten voor te bedenken. Er zijn hooguit politieke of economische motieven aan te voeren. De liberale visie: “zo werkt de samenleving nu eenmaal en veel minder sociale en economische ongelijkheid is politiek ook niet af te dwingen” of “teveel afgedwongen gelijkheid kan de prikkels voor extra inzet verminderen en zo de groei afremmen en dan zijn de armen misschien nog slechter af”. Sociaaldemocraten hopen hier op meer solidariteit en zetten wat hoger in qua afgedwongen nivellering. 

 

Hopster kiest hier voor een pragmatische middenweg. Hij denkt dat er niet voldoende draagvlak in de samenleving is om de gevolgen van het toeval grotendeels uit te schakelen en dus ook niet om de ongelijke verdeling van welvaart, bezit en macht sterk te compenseren. Je moet z.i. toch maar accepteren dat er door het toeval grote verschillen in startkansen, slimheid, talenten, ambitie, uiterlijk en gezondheid ontstaan die doorwerken in het verdienvermogen van burgers. Dat werkt uiteindelijk onvermijdelijk ook door in inkomens, bezit en machtsposities. Dat kun je nooit in sterke mate gelijktrekken.

 

Wat je wel kunt, schrijft hij, is de grote verschillen zoveel als realistisch is verkleinen, de uitwassen en armoe elimineren en de ‘onderkant’ een menswaardig bestaan garanderen. Maar wat je, zelfs in Utopia, niet kunt uitsluiten is dat voor de één het leven door toeval een winnend lot uit de loterij van het leven kan betekenen en voor de ander het noodlot.  (jv)

 

 

                                                Waterstofbom

32. De Apocalypse zal eerder plaatsvinden door een kernoorlog, dan door klimaatrampen.

Maandag 6 mei 2024 

 

In NRC van vandaag een weinig geruststellend interview met de Amerikaanse defensie- en veiligheidsjournalist Annie Jacobsen. Zij heeft een boek geschreven over wat er kan gebeuren als er ergens één kernraket wordt afgeschoten. Zij legt eng overtuigend uit dat er dan een keten van onvermijdelijke vervolgstappen in gang gezet kan worden die onontkoombaar eindigt in de vernietiging van de mensheid. De veiligheidssystemen die dat moeten voorkomen, zijn op onderdelen irrationeel en gevoelig voor menselijke inschattingsfouten. 

Jacobsen geeft als uiterst plausibel voorbeeld: Noord-Korea lanceert bewust, als provocatie of per ongeluk een raket af op de Westkust van de VS. Direct na die lancering vuren de VS 80 ballistische kernraketten op Noord-Korea af. Standaardprotocol: er wordt direct gereageerd als de satellieten raketten richting de VS detecteren en  niet pas als ze inslaan. Die Amerikaanse raketten moeten deels over Rusland, die dat, zonder waarschuwing vooraf, kan/zal beschouwen als een op haar gerichte aanval. En als de presidenten elkaar niet tijdig aan de lijn kunnen krijgen, wat zeer denkbaar is, vuurt Rusland als vergelding een paar honderd ballistische kernraketten op de Amerikaanse steden af. Hier reageren de VS dan weer binnen een paar minuten op met een nog grotere aanval met kernraketten op Rusland.

 

De afweersystemen zijn niet in staat om meer dan een fractie van deze ballistische raketten te onderscheppen, dus binnen het uur liggen de grootste steden in Rusland en de VS in de as. Een paar honderd miljoen doden is het directe gevolg plus een veelvoud daarvan aan levensgevaarlijk gewonden die nooit geholpen kunnen worden omdat ook het zorgsysteem is vernietigd. En dit is dan nog maar het begin. De fall-out creëert namelijk een nucleaire winter op het noordelijk halfrond die de temperatuur met tientallen graden doet dalen en ervoor zorgt dat er daar nog nauwelijks landbouw mogelijk is. Het gebrek aan voedsel zal tot miljarden hongerdoden leiden. En daarmee tot het einde van de menselijke beschaving.

 

Sciencefiction? Nee, Jacobsen interviewde honderd ingewijden: legerofficieren, defensie-experts en wetenschappers, die het falen van het nucleaire veiligheidssysteem als een reëel scenario beoordeelden. Tot dusver hebben we gewoon mazzel gehad en is het systeem nog niet echt tot het eind getest. En die keren dat het verkeerd had kunnen, ging het door mazzel net goed, maar had het balletje ook de verkeerde kant op kunnen rollen. Maar waarom zou dat altijd goed blijven gaan? Is daar een sterk argument voor te bedenken? Jacobsen en degenen die zij interviewde voor haar boek konden dat niet. "Eens houdt ons geluk op" is toch het algemene gevoelen. De afschrikkende werking van kernwapens is een illusie. De kans is veel groter dat het onze ondergang wordt. 

 

En als je dan ook nog eens tot je laat doordringen wat het morele en intellectuele niveau is van de machthebbers die het dichtst met hun fikken bij de atoomknoppen van hun land zitten, dan is er ook weinig aanleiding voor veel optimisme: Poetin, Kim Jong-un, Netanyahu, Modi en over een jaar misschien ook weer de mafste en meest onvoorspelbare van allemaal: Trump. Xi is waarschijnlijk nog de meest stabiele van het rijtje. Is het met rationele leiders al complex genoeg om het veiligheidssysteem dat ons moet behoeden voor een niet geplande kernoorlog naar behoren te laten werken, met irrationele narcisten aan de  knoppen is dit schier onmogelijk.

 

Het is toch wel bizar: het niveau van onderwijs en wetenschap in de wereld is in de menselijke geschiedenis nog nooit zo hoog geweest, maar onze politieke systemen slagen er om diverse redenen maar niet in om de meest briljante burgers ook aan de top van de politieke machtpyramides te krijgen. Steeds weer zijn het halfgeletterde zultkoppen, die louter worden gedreven door hun eigen ego, machtswellust en/of korte termijn eigenbelang. De wereld zal dan ook, moet je vrezen, eerder ten ondergaan aan een onbedoelde kernoorlog, dan aan klimaatrampen. (jv)

 

Kernoorlog – Het Scenario van Annie Jacobsen 

 

Volkskrant vrijdag 3 mei 2024

31.  Twee minuten stil zijn? 

Vrijdag 3 mei 2024

In plaats van twee minuten stil zijn, zouden we het op 4 mei om acht uur ook twee  minuten kunnen uitschreeuwen. Als een machteloze schreeuw van woede en walging tegen de slachtpartijen die er nu plaatsvinden. In Gaza, Oekraïne, Soedan of waar ook ter wereld. Twee minuten stil zijn en denken aan de slachtoffers van 80 jaar geleden en wegkijken voor vergelijkbare slachtoffers van oorlogsgeweld nu is vervreemdend, lijkt zonder een expliciete relatie met het heden een doelloze gewoonte geworden. Stil staan bij de bevochten vrijheid toen, zonder het direct te koppelen aan oorlog en de onderdrukking nu is lege symboliek. Je kunt je die twee minuten natuurlijk ook afvragen welke kant je moet kiezen om onmenselijkheid nu te voorkomen. Uit respect voor de slachtoffers van toen en de slachtoffers die nog gaan vallen, omdat we dachten dat herdenken voldoende was. (jv)  

 

30.  Het ontvangstklimaat voor vluchtelingen moet zo guur mogelijk. 

Woensdag 1 mei 2024

 

Als ik de vluchtelingen-industrie in een paar woorden moet samenvatten, dan kies ik voor: totale afwezigheid van menselijkheid. Niet alleen voor en tijdens de vlucht, maar ook op de plaats van bestemming. De mensen die vluchten voor oorlog en ander geweld, geloofsvervolging of diepe armoe worden in het land waar ze uiteindelijk aankomen niet behandeld als slachtoffers, maar als uitvreters die komen profiteren van onze welvaart, als lastige horzels die hier helemaal niet horen, die ons in de weg zitten, die onze woningen inpikken, die onze zorg belasten etc. Daarom moeten de procedures zo vervelend mogelijk zijn, de huisvesting zo slecht mogelijk en de onzekerheid zo groot mogelijk. En aan het eind van die lijdensweg het liefst zo snel mogelijk weer terug naar 'nergens' of, als de wet verbiedt ze uit te zetten, moeten we het ze het zo moeilijk mogelijk maken om te integreren. Zodat we later kunnen schimpen dat ze niet willen werken. En dit alles vanwege de afschrikwekkende werking die daar vanuit gaat.

 

Althans, alles wat rechts of nog erger is, denkt dat als je vluchtelingen als ongedierte behandelt, ze dat doorgeven aan hun familie die het dan wel uit hun kop laat om hier naar toe te vluchten. Maar uit elk onderzoek blijkt dat dit evidente onzin is en dat de vluchtelingen zullen blijven komen, omdat de omstandigheden waarvoor ze vluchten tig maal erger zijn dan de behandeling die ze hier krijgen, hoe slecht ook. Dus we zullen het nog veel erger moeten maken als we ze echt willen afschrikken. Willen we moreel echt zo diep zakken? 

 

Ja, waarom niet, zeker als het aan de rechts-radicale BBB-Kamerleden Mona Keijzer en Gijs Tuinman ligt.  Beiden pleiten al lange tijd voor een asielstop. Een onzinnig, want wettelijk onuitvoerbaar idee. Vandaag lieten ze in NRC weten dat we het voor die Oekraïense vluchtelingen veel te aantrekkelijk hebben gemaakt om hier naar toe te komen. Dus dat moet flink teruggeschroefd worden. Daarnaast moeten degenen die uit gebieden komen die nu weer veilig zijn, weer teruggestuurd worden. Op de vraag van de journalisten aan welke veilige regio’s in Oekraïne ze dan dachten, moesten ze het antwoord schuldig blijven. Dat moesten anderen, die het land beter kennen, maar uitzoeken, vonden ze. Alles aan het optreden van deze twee straalt, ook in hun Kamerdebatten, spijkerharde onnozelheid uit.

 

Even tekenend voor ons asielbeleid is het gebeuren waarover onze Nationale Ombudsman drie weken geleden rapporteerde. In de kern ging het hier over ‘goede burgers tegenover een perverse overheid’. Omdat een aantal inwoners van Ter Apel het in 2022 niet meer konden aanzien dat honderden vrouwen en kinderen, na een maandenlange barre tocht, hier buiten in de regen en de kou moesten slapen omdat er (bewust) te weinig opvangcapaciteit was gecreëerd, organiseerden ze een crowdfundingsactie waarmee ze voldoende geld ophaalden voor het aanschaffen van tenten om de ‘buitenslapers’ enige beschutting te bieden. Vluchtelingen blij. Actievoerders blij. Bevolking Ter Apel blij. Maar overheid cq het Openbaar Ministerie was niet blij, maar boos. Hoezo…vluchtelingen menselijk behandelen? 

 

De volgende dag werden de tenten door de ‘handhavers’ van onze openbare orde brutaal weggehaald…dus de vluchtelingen moesten weer zonder enige beschutting de dagen en nachten in de open lucht doorbrengen….en degenen die de actie hadden georganiseerd kregen te horen dat ze vervolgd zouden worden, als ze dit nog eens flikten.Menselijkheid en goed burgerschap straffen...het past perfect in het ongure asielklimaat.

Twee jaar na deze bizarre actie van het OM komt de Nationale Ombudsman dus met zijn rapport waarin hij schetst hoe Kafka hier zijn zegenrijk werk heeft gedaan. Je wordt er boos en droevig van. Aan het eind roept hij op tot een humaner opvangbeleid. Maar hij zal een roepende in de woestijn blijken, want een asielbeleid dat gebaseerd is op afschrikking verdraagt zich nu eenmaal niet met menselijkheid. De crowdfunders hebben de ombudsman laten weten dat ze hun vertrouwen in de overheid volledig hebben verloren.

 

En, oja, het OM kon voor haar idiote actie geen andere smoes bedenken dan dat ze toen niet konden uitsluiten dat de vluchtelingen elkaar met de tentharingen iets zouden aandoen. Dit mensbeeld is tekenend. (jv)

 

 

          dr. Raisa Blommestijn                                drs. Eva Vlaardingerbroek   

29.  Hervormen? Nee, vernietigen. Hoe nazi-taal stap voor stap genormaliseerd wordt.

Dinsdag 30 april 2024.

 

De rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden heeft in korte tijd bekoorlijk wat reactionaire types voortgebracht die hun wetenschappelijke prestige misbruiken voor het uitventen van extreemrechtse politieke boodschappen. Het begon met de anti-islam goeroe professor Paul Cliteur, tot voor kort Eerste Kamerlid voor Forum voor Democratie, de partij die werd opgezet en grootgemaakt door zijn bekendste discipel Thierry Baudet. Daarnaast was ook het blonde koppel Raisa Blommestijn en Eva van Vlaardingerbroek verbonden aan Cliteurs wetenschappelijke sekte in Leiden. Beide dames spugen hun radicaal-rechtse gal de ether in via hun goed bezochte sociale platforms. Daarnaast lezen ze bij Ongehoord Nederland nogal stijfjes, als AI-gestuurde Barby-poppen, hun kwaadsappige teksten voor. Hun kernboodschap is bekend: "wij worden geregeerd door een linkse elite die Nederland wil ‘omvolken’ van een superieure blanke beschaving tot een donkere immigrantenstaat, een proces dat ook in de rest van Europa en in de VS gaande is. Deze 'omvolking' moet met alle middelen bestreden worden." Deze hoogste graad van racisme kan in onze rechtstaat niet worden vervolgd.

 

Op enig moment dachten we het ergste wel gehad te hebben met de almaar sneuer wordende clown Baudet, wiens partij in de Tweede Kamer verschrompelde tot een paar zeteltjes, maar dat het nog veel reactionairder kan, dat bewijzen de beide blondjes die qua sociaal-Darwinistisch taalgebruik hevig tegen elkaar opbieden. Ze zijn bepaald niet dom, maar vallen beiden wel in de categorie "hysterische complotdenkers". Van Vlaardingerbroek bereikte afgelopen weekend op het CPAC-congres te Boedapest, een beerput met extreemrechtse dwaallichten, een absoluut dieptepunt met een religieus-nazistische speech, die bol stond van de oorlogsretoriek. Een paar zinnen daaruit:  

 

,,Ik geloof niet in hervormen. Als het fundament verrot is, zal elke poging tot herbouwen verkruimelen. De toren van Babel moet vernietigd worden. De elite is met ons in oorlog, dus moeten we het harnas van God aantrekken, terugvechten en overwinnen!”….,,Als we niet serieus het gevecht aangaan, zal deze tijd de geschiedenis ingaan als het moment dat westerse landen niet langer werden binnengevallen om veroverd te worden. Nee, veel erger: onze corrupte elites hebben de binnenvallende macht actief uitgenodigd. En ze lieten hun burgers de prijs betalen.”  Met de "binnenvallende macht" wordt hier dus gerefereerd aan vluchtelingen en "andere parasieten". De sociaal-Darwinisten speken hier ook wel van "ongedierte dat het gezonde lichaam van de westerse beschaving ziek maakt."  Er ontstond nauwelijks nog opwinding over.

 

Van Vlaardingerbroek heeft zich onder de paraplu van professor Paul Cliteur niet alleen ontwikkeld tot een extreemrechtse complotdenker, maar heeft zich ook ontpopt tot een extreem religieuze katholiek. Ze gaat tekeer tegen abortus en alles wat ze als progressief of woke beschouwt en dat 'progressieve' begint voor haar al bij de VVD. Ook ziet ze in de emancipatiestrijd van de transgenders de zoveelste bedreiging van de christelijke cultuur.  Ze is rabiaat tegen het globalisme, de opvang van vluchtelingen, de Europese Unie en internationale instituties als de VN. Dit is volgens haar allemaal het werk van de duivel. Ze is wel fanatiek supporter van Poetin, die net als zij "voor God gaat". 

Ja, inderdaad, als je haar op het CPAC-congres hoorde oreren over het vernietigen van onze democratische rechtstaat, won ze het 'op punten' van Wilders die daar ook sprak. Zijn speech wekte weinig ophef, werd door duiders zelfs, ten onrechte, als 'voor zijn doen gematigd' beoordeeld, terwijl hij toch beweerde dat Nederland exitentieel bedreigd wordt door binnenkomers met andere culturen, waarmee we oorlog zijn. Nog niet zo lang geleden zou dit als donkerbruin racisme heftige reacties hebben opgeroepen, maar nu dus niet. Het zegt iets over de reactionaire tijdgeest. Dat Wilders' opruiende speech als 'relatief gematigd' werd beoordeeld, is een zorgwekkende indicatie van hoe diep we hier al gezonken zijn . En het was natuurlijk een tactische zet van 'm ...hij wilde zijn onderhandelingspartners thuis geen munitie geven door op zijn gebruikelijke manier los te gaan. Maar iedereen heeft hem wel kunnen horen zeggen dat hij zich hier in Boedapest in nest van hele en halve fascisten "in een warm bad onder vrienden” voelde”. Ik geloof hem. Met die nieuwe strategie van 'good cop-bad cop' gaat radicaal-rechts in juni wel zo'n 25% van de zetels in het Europees Parlement binnenhalen. De wilde horde rukt op. Een tegenrevolutie blijft vooralsnog uit. Er wordt door het politieke midden en fatsoenlijk-rechts nauwelijks op gereageerd. Dus verliezen ze langzaam maar gestaag een deel van hun politieke macht. Ook in het EP. (jv)  

 

28.  25 april wordt ‘de dag tegen de Jodenhaat’. En komt er ook een ‘dag tegen de moslimhaat’?

Vrijdag 26 april 2024

 

De Tweede Kamer heeft gisteren met ruime meerderheid besloten dat 25 april de landelijke dag tegen antisemitisme wordt. Elk jaar rond die datum zal de Tweede Kamer ook een plenair debat voeren over antisemitisme. Als dat nuttig is om dit kankergezwel te bestrijden, moet dat gebeuren. Maar het zal dweilen met de kraan open blijven als rechts in dit land de oorlogsmisdaden van Israël tegen de Palestijnen blijft steunen. Want dan zal de kritiek op die staat blijven toenemen. En helaas is het zo dat kritiek op de staat Israël door de Israël-believers, die niets kwaads over die staat willen horen, wordt gezien als kritiek op de Joden als etnische groep en 'dus' als antisemitisme. Een dwaze gelijkstelling, maar het frame is er niet uit te rammen. Je kunt er vergif op innemen dat die jaarlijkse 25-april-dag vooral zal worden benut om de zegeningen van de staat Israël te prijzen en haar 'onze steun te betuigen’. De volgelingen van Netanyahu hebben ook deze pr-slag weer gewonnen. Dat doen ze in ieder geval beter dan de Palestijnen. 

 

Maar natuurlijk moet er alles aan worden gedaan om de Jodenhaat te bestrijden. Alleen...waarom zou het abjecte karakter daarvan nog bevestigd moeten worden? Dat is toch evident? De 30.000 Joden in ons land moeten zich overal veilig voelen. Maar....hoe zit dan met die 1 miljoen moslims die hier al sinds jaar en dag wonen? Komt er ook een jaarlijkse dag om aandacht te vragen voor de virulente moslimhaat. Nee, natuurlijk niet....die mogen blij zijn dat ze Nederlander mochten worden. Maar al sinds ze hier woonachtig zijn, worden de moslims en hun religie in dit land beledigd, bespot en bedreigd door het reactionair schorriemorrie, daartoe al ruim twintig jaar opgehitst door blonde Geert en zijn bruine trawanten. Een gevaar dat in dit land en Europa electoraal steeds meer wind in de zeilen krijgt.

 

Wilders, de “politieke vandaal zonder verantwoordelijkheidsgevoel” (dixit Tommy Wieringa), is volgens een meerderheid in dit land zelfs ‘kabinetswaardig’. Hij en zijn NSB-achtige club zijn uit electorale angst door 'gewoon rechts' steeds meer genormaliseerd. Daardoor dreigen we hier, als alles fout loopt, op enig moment een obscure partij in de regering te krijgen die van moslimhaat haar unique selling point heeft gemaakt. Bizar, want kun je je hier een partij voorstellen die eenzelfde hetze tegen Joden voert? Ondenkbaar. Nog. Maar al twintig jaar wordt het in de Tweede Kamer en daarbuiten van de daken geschreeuwd: ,,de Koran moet verboden worden, die moslims zijn gevaarlijk, ze horen hier niet, wij raken ons eigen land aan die vreemden kwijt.” Ik heb zoiets nog nooit over de Thora en de Joodse gemeenschap horen roepen. Het land zou ontploffen. Terecht. Maar waarom wordt er voor de moslims een andere maat gehanteerd dan voor de Joden?

 

Het opperhoofd van de moslimhaters, Geert W., is dit weekend een van de hoofdgasten op het CPAC-congres in Boedapest. Een bijeenkomst van veel donkerbruin gespuis dat je in het varkenskot van de Europese rechts-radicalen en fascisten kunt aantreffen. Ze adoreren Poetin en zijn tegen de moslims. Over de Joden houden ze zich wijselijk even stil, maar het fascistische deel van de CPAC-partijen is ook fel antisemitisch. Alleen zwijgen ze daar om tactische redenen over in het openbaar, want ze willen ook macht in het Europese parlement en dan komt het even niet goed uit om in het openbaar antisemitische taal uit te slaan. Maar tegen de Islam en moslims kunnen ze, aangevuurd door onze PVV-voorman, vrijelijk tekeer gaan.

 

Wilders kan zich dit weekend achter gesloten deuren in Boedapest onder zijn extreemrechtse vrienden weer even uitleven en hoeft zich over moslims en de islam niet in te houden. Terug in Nederland moet hij zijn haat tijdelijk even temperen. Zijn onderhandelingspartners accepteren die schizofrenie vooralsnog. Zij zijn al blij dat ze gezamenlijk pal achter Israël staan en nu ook hun dag tegen de Jodenhaat binnen hebben, een ideetje de rasopportunist Joost Eerdmans. Een dag tegen de moslimhaat zal er nooit komen. Want dat valt blijkbaar onder de vrijheid van meningsuiting...😜....En wat is er nu problematisch aan moslimhaat? (jv)

 

NB In de Volkskrant van vandaag een groot en inzichtgevend arikel over het mondiale antisemitisme en haar relatie met kritiek op de staat Israël. 

 

27    Deze formatie klapt. Alleen wie durft op welk moment de stekker eruit te te trekken?  

Dinsdag 23 april 2024

 

De vraag is niet óf de lopende formatie klapt, maar wanneer die klapt en wie de stekker eruit trekt met welke argumenten. De onderhandelaars van de vier formerende partijen weten dat natuurlijk allang: de kans dat er een stabiel kabinet met de PVV komt is uiterst klein, zo niet nul, want VVD, NSC én de PVV hebben uiteindelijk niets te winnen bij zo’n kabinet, maar wel veel te verliezen. Inhoudelijk zullen ze er op de belangrijkste punten nooit uit kunnen komen, daarvoor zijn de verschillen te groot. Dus zit er niet meer in dan waterige compromissen, waar geen enkele partij richting de eigen achterban mee kan scoren. Daarnaast leven de onderhandelaars moreel en staatsrechtelijk in totaal verschillende subculturen en lijken ze nauwelijks respect voor elkaar te kunnen opbrengen. Ze veinzen het niet eens. De persoonlijke chemie is totaal afwezig. En wil een formatie enige kans van slagen hebben dan moet minstens één van de onderhandelaars het vermogen hebben om de rol van een ‘gezaghebbende verbinder’ te spelen die in staat is om dreigende conflicten al in de kiem te smoren en iets van een eenheid te smeden. Wilders is het tegendeel van zo’n verbinder en ook de drie anderen lijken die gave te missen. Ze doen er in ieder geval zichtbaar niet hun best voor. 

 

Genoeg argumenten dus om sterk te twijfelen aan een succesvol formatieresultaat. Wilders zal zich er zeker niet extra voor gaan inspannen. De laatste peilingen maken hem ‘slapend rijk’ en hij heeft in feite de buit al binnen, omdat de VVD en NSC hem uit de politieke isolatie hebben gehaald en hem hebben getransformeerd van een vaak scheldend Kamerlid met veel bizarre, discriminerende, xenofobe en niet-rechtstatelijke opvattingen tot een ‘normale politicus’ als alle anderen, die gewoon aan de landsregering mee kan doen. Om dat te bereiken heeft hij zijn extreme opvattingen alleen maar tijdelijk in de koelkast hoeven te deponeren. Door dit kleine offer kon hij bij een groot deel van het rechtse electoraal het stempel ‘redelijk’ verwerven. Zo makkelijk gaat dat hier blijkbaar. Je stopt je obscure verleden even weg of liegt dat je het nooit zo bedoeld hebt en alles word je vergeven. 

 

De VVD en NCS zitten nu wel met de gebakken peren, want een groot deel van hún kiezers dreigt over te stappen naar de PVV als ze niet snel met die partij in een kabinet stappen. Maar wat heeft Wilders met zo'n kabinet te winnen? Hij zal bijna niets van zijn belangrijkste programmapunten in beleid kunnen omzetten omdat die juridisch, staatsrechtelijk of financieel onhaalbaar zijn of economisch rampzalig zullen uitpakken. Maar hij zal wél de politieke verantwoordelijkheid moeten nemen voor de bijna zeker oplopende asiel- en migratiecijfers, forse bezuinigingen, inniger Europese samenwerking en meer geld en wapens naar Oekraïne. De kans dat hij dat offer gaat brengen, lijkt me klein. En als hij onverhoopt wél in zo’n coalitie stapt, doet hij dat alleen om het kabinet op het juiste moment weer op te blazen, waarna hij aan de kiezers zal uitleggen dat hij ‘de echte Nederlanders’ niet kon geven waar ze recht op hebben, omdat hij werd gedwarsboomd door linkse bureaucraten, Europese dwingelandij en de door D66 gedomineerde rechterlijke macht. Die zondebokken gaan er bij zijn electoraat altijd in als koek. Daarna zal hij bij de nieuwe verkiezingen nog groter worden, vooral ten koste van VVD en NSC.

 

Maar waarom zouden die beide partijen aan zo’n voor hen desastreus scenario meewerken? Dat gaan ze uiteindelijk dan ook niet doen, is mijn verwachting. Ze zullen de onderhandelingen net zo lang rekken tot óf Wilders er boos definitief een punt achter zet óf ze zelf een voldoende sterk pakket argumenten hebben verzameld om aan hun eigen achterbannen te kunnen uitleggen dat tegemoetkomen aan de eisen van de PVV het land zal destabiliseren en dat zo’n instabiel kabinet met de PVV geen enkel groot probleem in ons land zal oplossen. 

 

De VVD en NSC hebben, als zij of Wilders besluiten de stekker uit de onderhandelingen te trekken, twee opties. Nieuwe verkiezingen of een brede coalitie met zoveel mogelijk gematigde partijen. Opnieuw naar de stembus is om meerdere redenen een zeer onaantrekkelijke optie. Het gaat dan wel erg lang duren voor het land weer een nieuwe regering heeft en de VVD en NSC lopen een existentieel risico om door de PVV te worden ‘leeggegeten’. Voor de bestuurbaarheid van het land een dramatisch scenario.

 

Alles afwegende is het, redenerend vanuit het landsbelang, veruit de beste optie om een breed samengestelde coalitie te smeden waaraan de gematigde krachten in de Tweede Kamer hun steun verlenen. Zowel voor de VVD als voor GroenLInks/PvdA zal dat betekenen dat ze ver over hun eigen schaduw heen moeten springen. Halsstarrig vast blijven houden aan politieke stokpaarden waarvoor nooit Kamermeerderheden te vinden zullen zijn, is onverantwoord in dit tijdsgewricht met grote interne problemen en een explosieve buitenwereld.

 

En de PVV zal moeten leren leven met het gegeven dat naarmate zij almaar groter wordt in de peilingen het voor de VVD en NSC steeds onaantrekkelijker wordt om zich aan die partij uit te leveren in een coalitie…. dus wordt een kabinet ‘Timmermans” bij gebrek aan alternatieven steeds reëler.  (jv)

 

 

Sigmund in de Volkskrant van zaterdag 20 april 2024

26.  Relativeer je problemen tot 'dingetjes' die ze hanteerbaar of zelfs futiel maken

Woensdag 17 april 3024 

Je hebt mensen die kleine problemen zo kunnen uitvergroten dat ze er mentaal gaan inhakken. Maar je hebt ook types die grote problemen juist klein weten te maken door ze te relativeren. Hoe je dat doet? Door ze in stukjes te hakken en van elk onderdeel te constateren dat het toch eigenlijk betrekkelijk weinig voorstelt. Of door ze te relateren aan veel ergere zaken die je ook zomaar hadden kunnen overkomen: blind worden, een zwaar auto-ongeluk krijgen, tegen een Parkinson-diagnose aanlopen of een kabinet Wilders moeten meemaken... het is allemaal (nog) niet gebeurd ...dus je hebt tot dusver juist mazzel gehad. Zet jouw actuele problemen af tegen de eeuwig doorlopende tijd waarin wij er als mensheid nooit waren en hierna nooit meer zullen zijn...wat stellen wij en onze problemen dan eigenlijk nog voor? De meeste van onze ingebeelde of reële problemen verkruimelen, als we er goed over nadenken, tot betekenisloze rimpelingen in een oneindig universum dat eindeloos en probleemloos blijft uitdijen en waarin wij mensen op de keper beschouwd geen enkele rol spelen en dus ook geen betekenis hebben....de homo sapiens reproduceert zich een tijdje op deze planeet en dan is het voor eeuwig klaar met de soort....hoezo problemen?...koester elk moment dat je er nog even bent...het is 'over en uit' voor je het weet...en dan aan het eind van de rit niet miezemuizen over die zinloze momenten dat je van een mug een olifant maakte...ook níet chagrijnen over die verspilde tijd waarin je je druk maakte om futiliteiten of, nog erger, om mogelijk leed dat zich nooit voordeed... (jv)

 

 

25.  Waarom naar drek kijken helaas soms fascinerend is.

Vrijdag 12 april 2024

 

Na tien uur ’s avond zap ik vaak wat langs de kwekprogramma’s en waar ik een interessante gast zie, wat een enkele keer voorkomt, blijf ik even hangen. Maar helaas, als je zoekt naar praatprogramma’s waarin interessante kwesties verder worden uitgediept, is schraalhans keukenmester op onze buis. Het is vooral inhoudsloos gekwetter over kleine zaken tussen types die alleen goed de BN-er kunnen spelen, die ook wel eens iets gehoord of gelezen hebben. En als er al eens een expert tussen zit die wel iets weet, moet ie z’n verhaal kort en liefst ‘leuk’ opdissen, anders wordt ie direct in de bek gezeten door een BN-er of de talkshow-host die ook van niets weet maar via zijn ‘oortje’ de obligate vragen krijgt doorgespeeld. Het is om die redenen bijna een altijd een ergerniswekkend of saai en oppervlakkig gebeuren. Het moet ons vooral ‘vermaken’. Ook bij publieke omroep. Daar moet dus rigoureus het mes in. Alleen wel op een totaal andere manier dan die partijen willen die misschien het meest rechtse kabinet ooit gaan vormen.

En dan kom je al zappend onvermijdelijk een keer aan bij Vandaag Inside, het meest banale programma van onze treurbuis. Gefinancierd door de meest poenerige patser van ons land: John de Mol, wiens motto is ‘pecunia non olet’. Maar VI = drek die wel stinkt. Vele uren in de wind. Waarom blijf ik daar dan toch te vaak te lang hangen? Omdat het om meerdere redenen fascineert en vragen oproept. Zoals: waarom kijken er elke avond meer dan een miljoen verdwaalde schapen met veel instemming naar drie incompetente zotten die om het hardst hinniken om hun eigen foute en poep-en-pis-grappen, die elkaar bewonderend toeknikken als ze weer een seksistisch of racistisch statement hebben gemaakt, die alle politici links van de PVV zo onbeschaamd kleineren of zelfs demoniseren dat zij verbaal of fysiek bedreigd worden, die inhoudelijks absoluut niets te melden hebben, maar alleen via ter plekke verzonnen verhalen, halve waarheden en bewuste leugens de wereld ‘duiden’, die iedereen die hen niet zint aan de schandpaal nagelen en die alle drek uitspugen die hen voor de bek komt en daarna klagen dat je hier in dit politiek correcte land niets meer mag zeggen? Waarom trekken abjecte types van dit niveau zoveel kijkers?

 

Mijn inschatting is dat 95% van de kijkers alles wat de heren debiteren geweldig vindt. En het er ook mee eens is. Laag opgeleide boze burgers en goed opgeleide extreemrechtse burgers die in combinatie veel haat en minachting voelen t.o.v. links-liberale politici, m.n. die van D66, de overheid, de 'elite', migranten, gekleurden en gendertypes. Haat tegenover iedereen die zich een beetje fatsoenlijk kan uitdrukken en ergens iets van af weet. De heren van VI voeren deze malcontenten elke de gewenste portie haat en minachting. Het belachelijk maken en afbreken van fatsoenlijke burgers gaat er bij die groep in als God’s woord in een ouderling.

 

Die andere 5% kijkt waarschijnlijk om dezelfde redenen als waarom ik kijk: die fascinatie voor iets waar je soms met je pet niet bij kan: die domheid, die onbeschaafdheid, dat moedwillig afbreken en kapotmaken en dat stupide gelach om de eigen grove humor. Welk doel dient het? Nu, dat is wel duidelijk: hoe meer onbeschoftheid, des te meer ophef, des te meer kijkers, des te meer inkomsten. Derksen verdient met zijn racistische en seksistische taal € 1 miljoen per jaar. Het is natuurlijk amoreel om alleen om die reden de halve wereld te kwetsen, maar nog veel amoreler vind ik die miljardair de Mol die dit cynische circus faciliteert omdat hij er een veelvoud van een miljoen aan verdient. Maar ook de BN-ers die er als klapvee bij gaan zitten en de adverteerders die VI in de lucht houden zouden zich moeten schamen. Zij normaliseren de drek, dat is minstens even erg als de drek produceren. Blijkbaar zijn de revenuen toch steeds weer interessanter dan de schaamte, als ze die al niet voorbij zijn.

 

Als ik dan eenmaal bij VI ben aangeland, dan zit ik er met dezelfde fascinatie naar te kijken als naar die oude filmbeelden waarin Mussolini of Hitler pompeus staan te oreren voor een publiek van honderdduizenden hysterische aanhangers. Ik kan er naar blijven kijken en me afvragen: hoe is het in godsnaam mogelijk dat zoveel miljoenen er in tuinden en die leugens geloofden? Zoals ik bij VI ook denk: zijn er dan zoveel op rel beluste burgers in ons land voor wie het fatsoen en de waarheid niet meer relevant zijn? Die liever zien dat mensen kapot worden gemaakt, dan dat er iets opbouwends gebeurt. Ja, zoveel zijn het er. Ongeveer een kwart van de bevolking stemt radicaal of extreemrechts. Alleen op de PVV waren het er al 1.5 miljoen. Potentieel kijkvee voor VI.  

 

Jarl van der Ploeg vroeg zich vanmorgen in zijn Volkskrant-column af wat iemand als Derksen toch bezield om met inhoudsloos kabaal zo de aandacht te trekken. Zijn verklaring: als je geen enkele gave hebben om iets constructiefs bij te dragen aan de samenleving en toch “iemand wil zijn” en later herinnerd wilt worden, dan kan dat blijkbaar alleen als je zonder enige reden dingen of mensen kapot maak. Dan pas creëren de talentlozen aandacht. Van der Ploeg kwam in dit verband met de naam van Herostratos, die in 356 voor Christus in de stad Efeze de Artemis-tempel, één van de zeven wereldwonderen, in brand stak. Alleen omdat hij ook wel eens aandacht wilde. Het was de enige reden waarom deze ijdele Griek, die verder niets kon, in alle encyclopedieën terecht kwam.

 

De parallel met de clown Derksen gaat maar gedeeltelijk op. Derksen zal nooit in wat voor encyclopedie ook terechtkomen, daarvoor is ie te onbeduidend. De dag nadat hij is gestopt met ophef maken, is ie vergeten en gaat de aandacht weer naar een nieuwe clown. Want talentloze aandachttrekkers hebben we genoeg in dit land en het circus John de Mol wil daar met zijn Talpa best weer geld in steken. Als de drek maar voldoende stinkt om een miljoen kijkers te trekken. Een risicoloze investering. (jv)

PS...van een zwarte Nederlander of een zwarte Fries, zoals het Kamerlid Haptuma de Hoop, zeggen dat hij geen Nederlander of Fries kan zijn, is de meest pure definitie van een racist...iemand diskwalificeren als Nederlander of Fries alleen vanwege zijn huiskleur. Derksen zei dat onzin te vinden. Als hij dat zou menen, is hij dom (wat hij niet is) of hufterig....in de zin van iemand die bereid is om alleen vanwege de poen iedereen te beledigen. 

 

Jos Collignon in de Volkskrant van zaterdag 30 maart 2024

24.  Hoe serieus is de maatschappelijke impact van Rutger Bregman? 

Donderdag 11 april 2024

 

De historicus/schrijver/opiniemaker Rutger Bregman is een intelligente vogel, een creatieve denker, een sociaal bewogen burger, een rappe prater en een schrijver van heldere, goed gedocumenteerde boeken over zeer relevante maatschappelijke thema’s, boeken die erg goed verkocht worden. Maar Bregman is bij tijd en wijle ook een overdrijver en een moralist, wat overigens soms nodig is om 'een kwestie' in beweging te krijgen. Ik heb soms wat ambivalente gevoelens bij zijn optredens, artikelen en boeken, waarbij je vaak denkt: er zit een kern van waarheid in, ik zou willen dat zo was of zo zou we dat beter kunnen doen, maar helaas…het is maar een deel van het verhaal…het zit allemaal behoorlijk wat complexer in elkaar….mooi dat je het op de agenda zet, maar wat nu?

 

Om te beginnen Bregmans boek “Gratis geld voor iedereen. Hoe utopische ideeën de wereld veranderen”. Dat is een boeiend pamflet en zijn ideeën over een basisinkomen zijn erg verleidelijk en op onderdelen ook best goed doordacht, maar organisatorisch, institutioneel, psychologisch en macro-economisch schier onuitvoerbaar in dit tijdsgewricht. Daar wordt in het boek toch wat luchtigjes overheen gefietst. Maar misschien moeten er gewoon maar eens wat pilots gestart worden waarin zijn voorstellen voor een basisinkomen voor bepaalde groepen worden ingevoerd.

 

Zijn internationale bestseller “de meeste mensen deugen. Een nieuwe geschiedenis van de mens” heeft niet alleen een pretentieuze ondertitel, maar heeft een zodanige disclaimer dat de stelling dat de meeste mensen deugen eigenlijk nergens op slaat, omdat Bregman zelf van mening is dat willen mensen ‘deugen’ zij wel onder de juiste omstandigheden moeten zijn opgevoed en opgegroeid. Ja, zo lust ik er nog wel een paar. Daar zit nu juist het probleem. De meeste mensen groeien niet ‘onder de juiste omstandigheden’ op. Ze worden geboren met een bepaalde aanleg en via opvoeding en tal van andere factoren groeit er een bepaald karakter. Het zijn die start en die omstandigheden die de mens ‘maken’ en ook zijn mate van goedheid voor een groot deel bepalen. Dat zullen ook de redenen zijn dat wel heel wat mensen tot vele soorten ‘naar gedrag’ in staat zijn, niet alleen richting vreemden, maar misschien nog wel het meest tegenover hun naasten. Het ‘niet deugen’ van de mens loopt van ongeremde slachtpartijen in oorlogen tot het fysiek en geestelijk mishandelen van eigen vrouw en kinderen. En heel veel wat daar tussen zit. Als je op de verkeerde momenten op de verkeerde plaats bent, met een bepaald karakter waar je zelf ook niet om gevraagd hebt, is elk mens tot alles in staat. Dus ‘de meeste mensen deugen’ is een intrigerende, maar ook wel dubieuze titel.

 

En dan zijn laatste boek: “Morele ambitie”, waarin hij iedereen oproept om te stoppen met het verspillen van talenten in onmaatschappelijke bull-shit-banen en serieus werk te maken van het najagen van maatschappelijke idealen waarmee je de wereld ten goede kunt veranderen. Zijn moreel appel lijkt vooral gericht tot degenen die zich nu nog riant laten betalen voor hun ‘bull-shit-banen zonder enige maatschappelijke meerwaarde, zoals de slimme financiële adviseurs die louter bezig zijn met het bedenken van louche financiële constructies en het ‘verplaatsen’ van geld van ene rijke stinkerd naar de andere, maar daarmee geen enkele bijdrage leveren aan het oplossen van de wereldproblemen. Integendeel: ze houden een pervers financieel systeem in stand dat juist de oorzaak is van veel wereldproblemen. Zij en anderen die de gaven hebben om bij te dragen aan het oplossen van de ‘grote vraagstukken’ zouden hun ambitie om tot de besten te behoren moeten blijven behouden, maar dan moeten inzetten op terreinen die er maatschappelijk echt toe doen. Aldus Bregman.

 

Bregman heeft hier met zijn morele appel natuurlijk volkomen gelijk. Van mij mag hij richting die Zuid-as parvenu’s de irritante moralist uithangen. Blijf ze achtervolgen, blijf ze een spiegel voorhouden, net zo lang tot ze het op hun feestjes niet meer uit kunnen leggen waarom zij hun gaven blijven inzetten voor zulke platte ambities als het rijker maken van de rijken.

 

Maar wil hij hier echt een iets van succes scoren, dan zal Bregman daar toch een bredere strategie op moeten zetten…alleen een boek schrijven en dat wat promoten in talkshows, daar gaan we de mentaliteit op de Zuid-as niet mee veranderen. Hij zal er een langdurige campagne van moeten maken waarin hij gezaghebbende Nederlanders zover krijgt dat ze meedoen en op hun manier ook weer missiewerk gaan verrichten. Uitrollen over heel Nederland die handel.  Anders blijft het bij een boek, een beetje ophef, waarna we weer overgaan tot de orde van de dag. (jv)

 

 

 

Foto uit NRC 1 april 2024 ......Holomodor in the making? 

Eerst 33. 000 doden door bombardementen….is er nu een veelvoud daarvan in de maak door een bewust gecreëerde hongersnood? In Israël zelf interesseert het maar weinig burgers iets...ze zien er niets van op hun eigen nationale tv....ze worden vooral gehersenspoeld door de legerpropaganda.....maar een volk langdurig voedsel, water en medische zorg onthouden is volgens alle humanitaire standaarden een van de ergste oorlogsmisdaden…..een genocide in slowmotion….Israël  is een paria-staat geworden met steeds minder supporters….over een jaar of vijf zal er over de Gaza-massamoord net zo worden gesproken als over de killing fields van de Rode Kmer of Ruslands slachtpartijen in Oekraïne....Israël heeft haar reputatie van ‘beschaafd land’ definitief verloren….een hoge prijs voor een massaslachting uit wraak....een brute oorlog van het sterkste leger in het M.O. tegen een groep militaire dwergen die vanaf het begin niet echt te winnen was…strategisch niet, pr-technisch niet en moreel niet...het werd een oorlog om extreem-rechts in Israël te pleasen en Netanyahu zo lang mogelijk uit de gevangenis te houden. Netanyahu, de boef die zelf heel bewust Hamas sterker heeft gemaakt ten koste van de gematigde Fatah-partij van Abbas omdat hij wist dat hij met Hamas nooit over een tweestaten-oplossing zou hoeven te praten. En hoe vaker Hamas zich gewapend zou blijven verzetten tegen de Israëlische onderdrukking, hoe meer alibi's Israël had om de Palestijnen met grof geweld verder te marginaliseren. Tot er niets meer van hen zou overblijven. Alleen lijkt Netanyahu nu zijn hand overspeelt te hebben. Door de slachtpartijen in Gaza zakt Israël ver weg op de ranglijst van beschaafde staten. Steeds meer wordt Israël in de wereld gezien als een dominant en gewelddadig land dat illigaal land bezet en niet schroomt om tienduizenden burgers te doden om onder een tweestaten-oplossing uit te komen. Het is staatterrorisme om de legitieme eisen van de Palestijnen te straffen . (jv) 

NB...Holomodor = het vermoorden door uithongering. De term is voor het eerst gebruik als naam voor de genocide die onder het terreurregime van Stalin in 1932/1933 in Oekraïne plaatsvond. De boeren daar verzetten zich tegen de gedwongen collectivisatie en Stalin liet als straf alle graan, inclusief het pootgoed uit Oekraïne weghalen. Er kon daarom in de graanschuur van Europa enkele jaren nauwelijks gezaaid en geoogst worden. De massale hongersnood die daardoor in 1932 wn 1933 ontstond kostte naar schatting cs 5 miljoen Oekraïners het leven. Het werd later ook wel de "Oekraïnse Holocaust" genoemd.  Maar die herdenken wij nooit in het Westen.

 

 

                                             Rob Wijnberg

23.   Iedereen z’n eigen waarheid? Dat sloopt het gemeenschapsgevoel.

Dinsdag 2 april 2024

 

Waarheid kan een destructieve kracht worden als ze niet langer door een meerderheid wordt gedeeld, maar ons juist tegen elkaar opzet. Met deze stelling begint Rob Wijnberg zijn boek “Voor ieder wat waars” (2024), met helderde analyses over de vaak onbedoelde, maar gevaarlijke coalities tussen het rechts-populisme en een groot deel van de nieuwsmedia. Beide worden groot door zoveel mogelijk ophef en het voeden van wantrouwen tegen de zittende macht en de elite. Ze hebben een vergelijkbaar verdienmodel. Veel ophef = veel lezers/kijkers/kiezers = veel advertentie-inkomsten/macht. De waarheid is volstrekt ondergeschikt aan het creëren van ophef geworden. 

 

Wijnberg schetst, als het gaat om het publiekelijke omgaan met de waarheid, een somber beeld, maar hij laat ook zien dat er genoeg aanleiding is voor optimisme. Zo maakt hij om te beginnen duidelijk dat we best eens wat vaker mogen nadenken over alles wat er goed gaat, zeker in eigen land en in Europa, en ook over wat twee eeuwen vooruitgang ons heeft gebracht. We zouden ons dus wat minder moeten laten beïnvloeden door de negatieve  ‘ophef-journalistiek’ en de dagelijkse incidenten en wat meer oog hebben voor die ontwikkelingen die je gewoon ‘vooruitgang’ kunt noemen, maar waar in de media nauwelijks aandacht voor is, omdat het als saai wordt beschouwd ,,en dus niet verkoopt”. Wijnberg werkt in dit boek zowel de tot somberheid stemmende trends als de hoopvolle ontwikkelingen met aansprekender voorbeelden uit.

 

Welke zaken zijn er na lezing van het boek zoals blijven hangen? 

1. Wijnberg onderscheidt w.b. onze verhouding tot de Waarheid drie fases. Eerst was er de premoderne mens die de Waarheid van boven kreeg. De ‘onbegrijpelijke’ wereld waarin voor talloze (natuur-) verschijnselen nog geen empirische oorzaken konden worden bedacht, werden vanuit ‘hierboven’, vanuit god of de goden, verklaard. Zowel Socrates als Plato hebben hier veel aandacht aan besteed. Toen verscheen in de 17-de eeuw de moderne mens van de Verlichting ten tonele, die zelf de wereld onderzocht met wetenschappelijke methodieken. Deze fase is onlosmakelijk verbonden met de baanbrekende filosofische inzichten van Descartes. Via ons rationele verstand, kon de Waarheid, gebaseerd op kloppende feiten, al analyserend en redenerend worden ontdekt. Maar op enig moment kwam daar in de 20-ste eeuw de postmoderne mens, met zijn ondermijning van de Waarheid, die werd gezien als een illusie. Het was overigens Nietzsche die al aan het eind van de 19-de eeuw verkondigde: ,,de waarheid is een illusie waarvan men vergeten is dat het een illusie is." De Waarheid wordt niet gevonden door wetenschappelijk onderzoek, maar gemaakt door mensen met hun subjectieve interpretaties van de werkelijkheid. Het zijn de machtsverhoudingen die volgens de postmodernisten bepalen of iets ‘waar’ of ‘onwaar’ is en niet de wetenschappelijk vergaarde feiten en inzichten. 

 

2. Het zijn de postmodernisten die de basis hebben gelegd voor de teloorgang van de Waarheid, die vanaf dat moment ook met een kleine ‘w’ kon worden geschreven. De postmoderne mens was vrij om zijn eigen waarheid te construeren. Het leidde het tijdperk in van zoveel mogelijk keuzevrijheid, zelfontplooiing en persoonlijk geluk als belangrijkste drijfveren. Het verlies van het geloof in een degelijk gefundeerde waarheid leidde tot uiteenlopende gemoedstoestanden: nihilisme, cynisme, focus op de eigen unieke identiteit en wantrouwen tegen alles wat afweek van die persoonlijke waarheidsbeleving. Het individualisme werd de norm, gemeenschapszin was ouderwets.

 

3. Het postmodernisme werkte door in de politiek: het neoliberalisme werd een postmoderne versie van het liberalisme. En in de sociaaldemocratie werd gekozen voor de ‘derde weg’, waarin het niet ‘modern’ meer was om het vaak te hebben over solidariteit met de zwaksten. Maar ook in de economie rukten de postmodernen op. Het marktdenken met een sterke sociale/morele component zoals Adam Smith dat bedacht had, werd volledig vervangen door de harde markteconomie van Milton Friedman waarin het draaide om cijfers, rendementen en deregulering, de overheid moest zo klein mogelijk worden, de vrijheid van de ondernemers moest worden gemaximeerd en collectieve taken moesten zoveel mogelijk worden geprivatiseerd. Alles moest ‘markt’ worden: ook de zorg, de nutsbedrijven, de huisvesting en het ov.

 

4. Het rendementsdenken in combinatie met het postmoderne adagium “ieder z’n eigen waarheid” werkte ook sterk door naar de steeds groter en machtiger wordende mediabedrijven. Met tamelijk desastreuze gevolgen. De waarheid werd een product dat ook onderhevig is aan de wetten van de markt. Het werd niet meer, zoals ten tijde van Verlichting, gezien als een aanzet tot vooruitgang, maar als een middel om geld mee te verdienen. Informatie werd handel. Het is een treurige zaak, maar feit is dat in de postmoderne consumptiemaatschappij de media de meest dominante bron van de waarheid zijn geworden, met een enorme invloed op hoe we onszelf, de wereld en de toekomst zien. Nergens komt het adagium ‘ieder z’n eigen waarheid’ prominenter naar voren dan in de media. De waarheid van een complotdenker wordt als even legitiem gepresenteerd als die van een expert.

 

5. De media denken in doelgroepen en aan elke doelgroep kan verdiend worden door ze die waarheid aan te bieden die ze willen horen. De geboden informatie wordt afgestemd op de behoefte van de klant. Elke doelgroep krijgt haar eigen werkelijkheid voorgeschoteld. Er is dus geen gedeelde waarheid en geen collectief gedeelde werkelijkheid meer. Waarbij nog komt dat vooral ophef scoort. Dus wordt er zoveel mogelijk gezocht naar smakelijke incidenten, scoops, roddels, ruzie en uitglijders. Een politicus die met een goed verhaal een belangrijke gebeurtenis kan uitleggen? Blijf maar thuis. Want we kunnen een policius krijgen die een ander voor heks of rotte vis uitmaakt. Hier kunnen we dagen van smullen. Op de sociale media worden er zelfs algoritmes ontwikkeld die je naar dat nieuws leiden, waar de opheft het grootst is. De algoritmes genereren zichzelf versterkende effecten. Waardoor dat goed scorende berichten nog meer kliks krijgen en daarna nog meer lezers trekken. De waarheid en het wijzer worden scoren niet meer. Het nepnieuws en de schandalen scoren het best. Dat is het nieuws dat zich in de zultkoppen ophoopt.

 

6. De nieuwsmachine heeft er ook geen baat bij om de wereld begrijpelijk te maken. Hoe begrijpelijker een probleem of een misstand, hoe minder verontwaardiging. En hoe minder verontwaardiging hoe minder aandacht, hoe minder kliks, hoe minder advertentie-inkomsten. Het verdienmodel wordt gedicteerd door de ‘wet van behoud van onwetendheid’.

 

7. En wat is de uitkomst van al die processen in de media waar waarheidsvinding niet meer de norm is en waar elke doelgroep voor z’n eigen persoonlijke waarheid gaat? Die oogst is niet hoopgevend: groepen die elkaar niet meer vertrouwen en van elkaar denken dat ze gemanipuleerd worden door boze machten, cynisme, pessimisme, wantrouwen in de politiek, welig tierend complotdenken en afkalvende gemeenschapszin. De Telegraaf-lezer ziet de NRC-lezer niet voor vol aan omdat die zich voor het karretje van de elite laat spannen en zich nepnieuws laat verkopen. En omgekeerd denkt de NRC-lezer dat die boze populisten-vriendjes de weg volledig kwijt zijn en tegen hun eigen belang in stemmen op rattenvangers.

 

8. In de laatste hoofdstukken laat Wijnberg met mooie voorbeelden zien, dat er naast de schijnwerkelijkheid, de halve waarheden en hele leugens die de media, politici en opiniemakers ons 24/7 voorschotelen, zeg maar opdringen, ook nog veel positiefs over onze samenleving te vertellen is. Samengevat: er gaat veel goed, vele politici zijn oprecht bezig met de goede zaak, veel mensen deugen en willen hun naasten best helpen en als het gaat om het oplossen van de klimaatcrisis: vele hoopgevende ontwikkelingen en technisch kunnen we nog grote sprongen maken. En voor zover 'lijstjes' iets zeggen: we staan nog steeds in de top-tien van meest welvarende en meest gelukkige landen.....

 

Rob Wijnberg heeft een interessant boek geschreven, dat waarschijnlijk de groepen die er het meest aan zouden hebben helaas niet gaat bereiken. In die zin is het een oratio pro domo.  (jv)

 

Netanyahu richting Rafah.....NRC 30 maar 2024 

 

 

             Elbert Dijkgraaf                                     Richard van Zwol 

22.  Het informateurs-duo kan een eind komen met verhullende teksten.

Zaterdag 23 maart 2024

 

Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol, beiden van elke vorm van charisma gespeend, vormen het nieuwe informateurs-duo. De eerste is een aardige, maar wat kleurloze gereformeerde snuiter, was acht jaar Kamerlid voor de SGP, maar trok zich in 2018 overspannen terug. Hij bezit voor het formateurschap geen specifieke competenties, maar zal er bijgehaald zijn om de bijbelbelt te apaiseren en de SGP tot een stille, maar uiterst betrouwbare vennoot van het radicaal-rechtse kabinet-in-oprichting te maken.

 

Van Zwol, z’n leven lang CDA-er, is een ander verhaal. Het is wel duidelijk waarom hij er bijgehaald is. Vanaf 2002 topambtenaar op meerdere departementen en sinds 2017 lid van de Raad van State. Hij is een beleidsmatige veelweter, expert op meerdere terreinen, waaronder financiën en migratie.

 

Van Zwol is in staat om zaken waar de vier partijen niet uitkomen wegens onoverbrugbare tegenstellingen toch in een compromis te gieten, verpakt in ambtelijke tovertaal. En dat doet hij zodanig knap/verhullend dat de vier coalitiegenoten er ‘for the time being’ mee kunnen leven. En dat bereikte schijncompromis kunnen ze warschijnlijk ook elk aan hun eigen achterban verkopen als “een binnengehaald punt”.

 

Die modus operandi waarbij de taal, de vorm, de symboliek en de illusie belangrijker zullen zijn dan de concrete inhoud, zullen we zeker tegenkomen in de teksten over de financiën, de zorg, de stikstof, het klimaat en de migratie. Hoe groter de verschillen van inzicht tussen de coalitiepartners hoe verhullender de taal om dat te verbergen. De teksten zullen ook bol staan van “wij zullen onderzoeken of…”, “wij zullen ons inspannen om…”, “wij gaan in overleg met…”.

 

Vooral bij migratie zal verhullend taalgebruik een must blijken om de vier partijen richting hun achterban niet af te laten gaan. Ze hebben in verkiezingstijd zoveel beloofd waarvan ze wisten dat het onhaalbaar is, dat ze nu wel een taalvorm nodig hebben om te kunnen verbergen dat ze niets concreets hebben kunnen bedenken dat én uitvoerbaar is én ook op korte of middellange termijn een substantiële vermindering van de instroom oplevert. Alles wat er te bedenken is, is al vele malen bedacht, maar is óf juridisch onhaalbaar gebleken, óf praktisch onuitvoerbaar óf heeft zulke negatieve economische effecten dat er altijd wel twee van de vier formerende partijen tégen zijn. Dus wat gaat er gebeuren?

 

De  ‘nul-groei-migratie’ die Wilders eist, wordt hooguit omgezet in “de garantie dat het kabinet zich gaat inspannen om de instroom van asiel- en arbeidsmigratie tot 50.000 per jaar max te beperken”. Keiharde beloftes worden dus boterzachte inspanningsverplichtingen, waarvan iedereen weet dat die nooit gehaald gaan worden, maar waarvan men dan later de EU-wetgeving, andere landen of het Verdrag van de Rechten van de Mens de schuld kan geven. Verder zullen er nog enkele symbolische maatregelen worden afgekondigd om het aantal arbeidsmigranten en buitenlandse studenten dat hier naar toe mag komen om te studeren wat te beperken.

 

En natuurlijk zal men de opvang van vluchtelingen nog onmenselijker gaan organiseren…afschrikkende werking immers…maar het zal allemaal slechts een beperkt effect hebben op de instroom. Dus zal het radicaal-rechtse kabinet, mocht het er ooit van komen, richting de eigen achterban tot vervelens toe het verhaal afdraaien dat men er alles aan blijft doen om de EU-wetgeving te veranderen, maar dat men geen ijzer met handen kan breken…hé, dat riepen alle voorgaande kabinetten toch ook al? Hoe gaat Geertje zich hier uitdraaien?

 

Het enige lichtpuntje in de nieuwe fase van de formatie is dat we met van Zwol een expert aan de formatietafel hebben die weet aan welke knoppen je kunt draaien als je instroom wilt verminderen, maar die ook weet wat wel en niet kan en wat de effecten van mogelijke maatregelen zijn op de economie, de welvaart, de zorg, de huisvesting en onze internationale geloofwaardigheid.

 

Omdat van Zwol als voorzitter van de "Staatscommissie Demografische ontwikkelingen 2050" heeft gepleit voor een vermindering van de hoge instroom van dit moment is hij ook voor de PVV redelijk onverdacht. Maar de Staatscommissie onderbouwde in haar advies ook dat wij onze welvaart zonder een substantiële instroom van arbeids- en kennismigranten niet op peil kunnen houden.

 

Het wordt spannend of van Zwol de coalitiepartners kan overtuigen van een redelijk en uitvoerbaar pakket instroom-maatregelen voor de korte en middellange termijn. Als het van Zwol niet lukt, lukt het niemand. (jv)

 

21.  ,,Wil je vrede behouden, dan moet je je voorbereiden op oorlog." Aldus Plato 2500 jaar geleden.

Maandag 18 maart 2024

 

,,We leven niet in een naoorlogs tijdperk, maar in een vooroorlogse periode“, schreef de Poolse premier Donald Tusk laatst. Deze wat sombere, maar realistische inschatting was bedoeld om een gevoel van urgentie te kweken bij de politici en burgers op dit continent die denken dat het allemaal wel mee zal vallen met “die Russische dreiging”. Maar degenen die denken dat wij Europeanen nooit meer oorlog aan den lijve zullen ondervinden, die zijn naïef en kennen hun geschiedenis slecht, een geschiedenis van 2000 jaar oorlog, zo nu en dan onderbroken door periodes van vrede, vaak behoorlijk korte periode’s en heel soms behoorlijk lang, zoals de vrede die we nu sinds WOII in het grootste deel van Europa kennen. Met dank aan ‘het grootste vredesproject ooit’, de EU en het ‘defensieproject’, de NAVO. Maar beide projecten zijn geen garantie dat we in dit deel van de wereld de ‘eeuwige vrede’ zijn binnengewandeld. Dat zal een droomwereld blijken als we ons we ons niet op alle mogelijke manieren wapenen tegen de agressieve ambities van een boze buitenwereld.

 

Sinds de val van de muur in 1989 hebben we het militaire en mentale vermogen om ons tegen elke vijand te kunnen verdedigen behoorlijk verwaarloosd. We gaven de voorkeur aan meer welvaart boven meer veiligheid. Er werd een situatie gecreëerd waarin agressieve machten konden denken dat wij niet meer bereid en in staat waren om ons militair te verdedigen. We leken een van de belangrijkste lessen uit de krijgsgeschiedenis te vergeten: als de vijand de indruk krijgt dat je zwak ben, dan  creëer je een situatie waarin je die vijand ‘uitnodigt’ om tot de aanval over te gaan. Militairen spreken zelf van een situatie waarin je de vijand bijna dwingt tot een ‘first-strike’ volgens de redenering: dit is het moment dat we toe moeten slaan, want later zijn ze misschien weer sterker dan wij en delven wij het onderspit. Zwakker zijn dan vijandige buren leidt op enig moment vaak tot oorlog, zo leert de geschiedenis. Door jezelf zwak te maken of die indruk te wekken, stort je dus niet alleen de eigen bevolking in de ellende, maar uiteindelijk ook de bevolking van de tegenstander.

 

De vijand is op dit moment evident het Rusland van Poetin. Hij zal niet direct heel Europa met een leger binnentrekken, maar zal via de salamitactiek telkens een land of gebied binnen zijn invloedssfeer brengen. Om te beginnen Oekraïne. En dan achtereenvolgens Moldavië, Georgie, de Baltische staten en dan….? Steeds kan de NAVO dan kiezen tussen toegeven aan de Russische agressie of dreigen met keiharde tegenmaatregelen. Maar dat dreigen zal zal geen enkel effect hebben als we militair onze zaken niet op orde hebben. We moeten militair zo superieur zijn aan de Russen, dat ze weten dat het menens is en dat ze bij een serieuze aanval kansloos zijn en m.n. hun machtselite de hoogste prijs gaat betalen. Dus als wij in Europa de vrede wilt behouden, dan moeten we ons zo goed voorbereiden op oorlog, dat de tegenstander zich wel drie keer bedenkt alvorens hij ons aanvalt, bedreigt of chanteert. 

 

Het besef dat de Europese landen stap voor stap, maar wel snel, naar een soort oorlogseconomie moeten overschakelen, dringt steeds dieper door in onze samenleving. Die transformatie, waar de militaire bobo’s in alle Europese landen de laatste maanden terecht sterk op aandringen, zal nog een mega-klus worden. Niet alleen zullen er veel grotere budgetten voor militair equipement, cyberveiligheid en goed opgeleid defensie-personeel nodig zijn, maar de militairisering van onze economische structuur en de bredere alertheid voor beveiliging van onze kwetsbare vitale infrastructuur vraagt om omslag in denken en handelen. Daarnaast zullen we ook op defensiegebied veel meer Europees moeten gaan samenwerken: als het maar even kan gezamenlijk inkopen, gaan werken met dezelfde wapensystemen, die zoveel mogelijk geproduceerd  moeten worden door een Europese wapenindustrie, om onze afhankelijkheid van een Trumpiaans Amerika te verkleinen.

 

Maar de grootste opgave wordt waarschijnlijk de mentale transformatie van de aan hun welvaart en ontspanning verknochte Europeanen die in meerderheid “niets met oorlog hebben”, omdat ze nog nooit een gewapend conflict hebben meegemaakt en zich doorgaans maar weinig in krijgsgeschiedenis en geopolitiek verdiepen. Dus wat weten wij van oorlogsdreiging? Dat is van vroeger en van andere continenten. Zullen deze redelijk verwende burgers in voldoende mate hun vrijheden, rechtstaat, democratie en ‘way of life’ willen verdedigen tegen een autoritaire agressor die ons bedreigt? De Vlaamse hoogleraar en geopolitilek denker Jonathan Holslag gaf laatst een helder antwoord op deze vraag: ,,Europeanen zijn te decadent geworden en willen niet meer vechten om hun toekomst veilig te stellen." Ik vrees dat hij wel eens gelijk zou kunnen krijgen. jv)

 

 

Cartoon van een simmend ventje door Sigfried Woldhek in NRC van zaterdag 16 maart 2024 

20. Hoe kom je tot goed onderbouwde standpunten in politieke kwesties? 

Dinsdag 12 maart 2024

 

Het is hard werken. Elke dag weer. Een stortvloed van feiten, analyses, maatregelen en meningen vliegen je brein binnen. Boeken, rapporten, kranten en andere media spuwen zoveel informatie uit dat je vaak verdomd scherp moet selecteren om er nog bruikbare inzichten uit te halen. Dus hoe ga je daarmee om? Hoe bepaal je wat relevant is en wat irrelevant?  Hoe controleer je of de feiten kloppen? Hoe beoordeel je de kwaliteit van de argumenten? Hoe weeg je het belang van verschillende standpunten t.o.v. elkaar? De ene keer zal dat gaan op intuïtie, dan weer op ervaring of parate kennis, vaak ook heb je een vergelijkbaar verhaal al eerder gehoord en kun in een ‘split second’ reageren. Maar dan ineens word je geconfronteerd met iets nieuws, waar je niet op basis van routine op kunt reageren, maar scherp moet nadenken over wat je er van vindt en uitleggen waarom je die positie kiest.

 

Hoe kom je dan tot goed onderbouwd eigen oordeel? Feiten zoeken en analyseren, argumenten bedenken en afwegen, de beste kiezen en het dan kunnen uitleggen. In zo’n denkproces heb je in ieder geval ook een moreel beoordelingskader nodig waarmee je het kaf van het koren kunt scheiden, oftewel ijkpunten waarmee je kunt beoordelen wat deugt en wat niet deugt. Die ijkpunten zullen voor ieder verschillend zijn, waarbij levensfilosofie, levenservaring, politieke voorkeuren, karakter en kennisniveau een bepalende rol kunnen spelen.

 

Zo’n beoordelingskader kun je zien als een huis met fundament, een dak en een aantal pijlers waarop dat dak rust. Het fundament wordt gevormd door elementaire normen en waarden, zoals fatsoenlijke omgangsvormen, gelijkwaardigheid, integriteit en solidariteit. Vervolgens is van wezenlijk belang het dak van het huis dat de bewoners beschermt tegen harde slagregens en de boze buitenwereld en dat bestaat uit het begrippenpaar vrijheid en rechtvaardigheid, beide m.i. onmisbaar voor zinvol leven als homo sapiens. En dit dak wordt vervolgens geschraagd door vijf stevige pijlers 1. de rechtstaat, 2. de democratie,  3. veiligheid,4. leefbaarheid en 5. welvaart. Alle politieke standpunten kun je toetsen op hun effect op deze 5 pijlers en daarmee op hun gevolgen voor de vrijheid en rechtvaardigheid.

 

Bij veel van wat ik lees, hoor, zie, denk, doe of schrijf, vraag ik me niet alleen af: kloppen de feiten en wordt wat er beweerd wordt met steekhoudende argumenten onderbouwd, maar vooral ook: hoe werken al die visies, standpunten of maatregelen door op de vijf pijlers en daarmee op de essenties van ons leven: vrijheid en rechtvaardigheid? Versterken of verzwakken ze die? In zwart-wit termen: alles wat de pijlers verzwakt deugt niet. Het meeste wat het verstrekt deugt.

 

De vijf pijlers moeten niet alleen worden gekoesterd en verstevigd, maar ook worden verdedigd wanneer ze bedreigd worden. En dat laatste gebeurt. Steeds vaker  worden ze belaagd door de vijanden van de rechtstaat: haatpredikers, onbenullen, religieuze zeloten, politiek rattenvangers, complotdenkers, machthebbers, egoïsten, querulanten en hetserige media. De verdedigers van de pijlers die in de voorhoede staan, zijn onze rechterlijke macht, onze wetgevende macht en onze uitvoerende macht: de dienaren van de staat.

 

Deze trias politica staat al geruime tijd onder zware druk. Onder het mom van “strijd tegen de elite” proberen vooral de rechts-populisten, in samenspraak met de sociale media, de vertegenwoordigers van de staat in de beklaagdenbank te zetten. Daarbij worden te vaak de grenzen van een gezonde achterdocht, de noodzakelijke controle van de macht en nuttige systeemkritiek ver overschreden. 

 

Het meest onder schot liggen op dit moment de politici, de rechters en de experts. Dat zijn de groepen zonder wie de vijf pijlers snel zullen wegzakken in het moeras van anarchie of dictatuur, waarna het recht van de sterksten en/of de dommen gaat gelden. Dit is het doemscenario als er geen consensus meer is over het speelveld waarop politieke spel gespeeld moet worden, met de daarbij behorende spelregels, mores, codes en arbiters, die bij geschillen moeten oordelen. En dat hele politieke spel moet ook met een zekere mate van fatsoen worden gespeeld. Want zonder elementaire omgangsvormen kan het politieke bedrijf, met haar voorbeeldfunctie, niet goed functioneren. Als ons politieke systeem en de instituten die daar annex mee zijn worden aangevallen met het doel haar geloofwaardigheid en gezag te ondermijnen, is het uiteindelijk einde oefening. 

 

Daarom moeten we de zorg voor de vijf pijlers die vrijheid en rechtvaardigheid schragen elke keer weer terug zien in het functioneren van de politiek, de overheid en andere relevante maatschappelijke instituties. Tegen standpunten of besluiten die een gevaar kunnen zijn voor de rechtstaat, de democratie, de veiligheid, de leefbaarheid of de welvaart en de verdeling daarvan moeten we scherp blijven ageren. Dit lijkt me ook een bruikbaar uitgangspunt om onze nieuwe regeringsploeg op te toetsen. (jv) 

 

Jos Collignon in de Volkskrant van zaterdag 9 maart 2024

19.  De selectieve verontwaardiging inzake Gaza maakt een armoedige indruk

Zaterdag 9 maart 2024

 

Hoe kan het toch dat de rechtse partijen in ons land, en een deel van de Joodse gemeenschap, wel hevig verontwaardigd reageren als een paar demonstranten in de Tweede Kamer luidruchtig aandacht vragen voor de vernietiging van Gaza en de Gazanen, maar dat deze Israël-sympathisanten nog niet één maal verontwaardigd hebben gereageerd op de veroorzakers van die slachtpartijen daar en zelfs een motie die opriep tot een tijdelijk staakt het vuren niet steunden omdat de VS dat ook niet deed? Hoe kan dat? Rechts Nederland is altijd blind geweest voor evident onrecht begaan door Israël. Ze liepen altijd veilig en dociel achter de VS aan. Maar....lichtpuntje....het wordt nu zelfs een groot deel van onze gezaghebbende diplomaten teveel. Ze kunnen het niet meer aanzien en veroordelen in ingezonden artikelen het kruiperige gedrag van onze regering jegens de VS en Israël. Ongekend voor een beroepsgroep die altijd in stilte haar werk doet.

 

Hoe komt het toch dat rechts Nederland, inclusief een groot deel van de Joodse gemeenschap, het wel oké vind dat de Israëlische president Herzog zondag het Holocaustmuseum komt openen? De man die mede verantwoordelijk is voor oorlogsmisdaden, die de Gazanen beesten noemde en zei dat ,,alle Gazanen betrokken waren bij 7 oktober". Dat statement werd de legitimatie om nu al meer dan 30.000 Gazanen de dood in te jagen, de rest uit te hongeren en het land plat te bombarderen. Deze man uitnodigen voor juist zo’n symbolische gebeurtenis in Amsterdam is een middelvinger opsteken naar de slachtoffers van alle politiek geïnspireerde massamoorden in de wereld.

 

Hoe komt het toch dat rechts Nederland en een groot deel van de Joodse gemeenschap razend worden als de slachtpartij van Hamas op 7 oktober mede verklaard wordt uit de veel grotere slachtpartijen begaan door Israël en haar al 75 jaar durende onderdrukking van de Palestijnen? Die causale relatie kan geen weldenkend mens ontkennen. Als je mensen al zolang als beesten behandelt, gaat een deel zich uiteindelijk ook als beesten gedragen. Zo’n verklaring heeft overigens niets van doen met ‘goedpraten’. Het wordt nog gekker als je beseft dat alles wat rechts het wel normaal vindt dat Israël die moordpartij van Hamas gebruikt als excuus om op oneindig veel grotere schaal zelf te moorden. Dus de een mag geen legitimatie aanvoeren voor een massamoord, maar de ander wel. De ene misdaad is dus niet te verdedigen, maar de andere wel? 

 

Hoe komt het toch dat wij ook hier in Nederland het mantra van de Israëlisch regering overnemen dat die massale kritiek op haar perverse beleid jegens de Palestijnen een teken is van een groeiend antisemitisme in de wereld? Want het slaat nergens op. Wat wel het geval is: de haat tegen de staat Israël neemt toe door al die slachtingen die wereldwijd op de tv-zenders en vlogs gevolgd kunnen worden. En omdat Israël zichzelf afficheert als een Joodse staat (waar dus geen Palestijnen thuishoren) zien veel boze burgers in de wereld het verschil niet meer tussen Israëliërs en Joden. Dus roept men leuzen tegen “de Joden”. Dit gezegd hebbend: het verbale en fysieke geweld tegen Joden, waar ook ter wereld, is natuurlijk even abject als tegen moslims of welke etnische groep dan ook.

 

Hoe zijn al deze ongerijmdheden in de opvattingen in het rechtse gedachtengoed te begrijpen? Door in te zien dat een deel van de politieke kaste inconsequent en opportunistisch is en 'lijdt' aan selectieve verontwaardiging, deels voortkomend uit schuldgevoel....nergens in Europa konden zoveel Joodse medeburgers naar de vernietigingskampen worden gedeporteerd als in dit land, zonder dat de bevolking een poot uitstak. Er werd zelf behoorlijk aan meegewerkt. Wij hadden hier toen nog niet zoveel met Joden. En nu laten we rekening van ons collectieve schuldgevoel jegens de Holocaust-slachtoffers betalen door een volk dat daar part noch deel aan had. Ach, en hoeveel mensen interesseert het nu echt dat de Gazanen verhongeren en Gaza volledig verwoest wordt? Zo nu en dan een kort itempje in het Journaal, waarna spreekbuizen van de Israëlische regering het weer van een goedpratende context mogen voorzien. (jv)

 

 

18. In het landsbelang moeten we ze schandaliseren, isoleren of in het gesticht stoppen. Maar wie durft? 

Vrijdag 8 maart 2024

Nog veel te weinig wordt er gewaarschuwd tegen de populistische zeloten die ons land naar de kloten helpen door de domme kiezers te vernaggelen en de vreemdelingenhaters naar de mond te praten. De mainstream-media helpen daar driftig aan mee, want ophef en bizarre standpunten zijn hun verdienmodel. Dus brengen ze de rechts radicale opvattingen als 'ook gewoon meningen die gehoord moeten worden' Door het normaliseren van anti-democratische boodschappen worden de rechts-populististen electoraal slapende rijk. Maar ze maken het land ondertussen wel onbestuurbaar en worden daarbij geholpen door gewoon-rechts dat geen idee meer heeft hoe zij het gevaar moet pareren. Dat zij uit arren moede een aantal populistische standpunten overnemen, heeft de misère alleen maar erger gemaakt.

 

Maar dan komt vandaag Carolina Trujillo met haar NRC-column en dan denk ik: die column zou je op posters in bushokjes moeten ophangen, door Lubach 1x per week moeten laten voordragen en op andere manieren moeten uitventen. Hieronder integraal. 

 

"Geert en Caroline hebben het steeds vaker over het landsbelang. Vooral over wat in het landsbelang moet gebeuren. Meestal zijn dat dingen die Pieter moet doen. In het landsbelang moet hij regering komen spelen met Geert en Caroline. Pieter ziet met die twee waarschijnlijk nog geen diner tot een goed eind komen, laat staan een regeerperiode, maar van Geert en Caroline moet hij aanschuiven. In het landsbelang.

 

In het landsbelang kunnen Geert en Caroline het beste zo snel mogelijk terugtreden en doen waar ze het best in zijn: als gezellige buurvrouw en boze buurman over de schutting hangen en feitenvrij ouwehoeren. Geert is het type oudste buurtbewoner. Verbitterd en xenofoob ziet de buurtnestor zijn straat veranderen. Zet hem op een scootmobiel, duw hem de wijk in en hij zal nieuwkomers fileren als geen ander.

 

Caroline kan elke inbreng tot sint-juttemis rekken met buurvrouwplatitudes als ‘dan denk ik bij mezelf jongens toch wat zijn we allemaal aan het doen met z’n allen gebruik je boerenverstand doe gewoon normaal’. In de Tweede Kamer leunt ze zelfs op de katheder alsof die een heg is. Elke wijk in Nederland mag dan minstens een Geert en een Caroline hebben, maar om te regeren zijn die twee compleet ongeschikt.

 

Geert leeft en heerst bij gratie van vreemdelingenhaat. Alles lost hij op met uitzettingen en een migrantenstop. Elektriciteitsnetwerk overbelast? Dat komt door migranten die hun telefoons opladen. De hele dag door facetimet dat naar Afrika. Boodschappen te duur? Komt doordat migranten uit winkels stelen. Woningnood? Komt door migranten die in huizen wonen. Weinig zorgpersoneel? Migranten zijn altijd ziek. Ontlezing? Migranten lezen niet.

 

Caroline heeft vooral verstand van het promoten van de intensieve veehouderij. Hoe meer dieren op elkaar, hoe beter voor iedereen. Elke keer als ze in de Kamer aan het woord is, komt ze met anekdotisch bewijs over een boer die haar toonde waarom krap opsluiten voor dieren veel beter is. Opgevuld met al dat ‘jongens toch wat zijn we aan het doen met z’n allen, doe gewoon poten in de grond, knieën in de modder’ worden haar interventies even lang als leeg. En dat moet over kerncentrales gaan beslissen.

 

Voor Nederland zijn Geert en Caroline een dodelijke combinatie. Terwijl Caroline de veehouderij naar grote hoogtes stuwt, bouwt Geert een muur om ons heen. Daarbinnen wil zij mest uitrijden tot Nederland vanuit satellieten bruin ziet. Alleen gekken zullen nog zaken met ons doen. Geïsoleerd van de wereld zullen we omringd door brandnetels, zonder elektriciteit in caravans leven, maar dan wel met retegoedkope gehaktballen op tafel.

 

Pieter ziet dat ook. Die denkt: in het landsbelang moeten we jullie naar een camping brengen en daar omheen een hoge muur optrekken. Alleen wil die goedzak dat maar niet zeggen".

Carolina Trujillo is schrijfster.

 

 Cartoon Bas van der Schot in de Volkskrant van vrijdag 1 maart 2024

17. Dilan Yesilgöz heeft met haar bullshitting de lat voor fatsoenlijk politiek weer wat lager gelegd. 

Donderdag 29 februari 2024

 

In haar Volkskrantcolumn van verleden week zaterdag legt Sheila Sitalsing uit wat bullshitting is: ,,debatteren en beargumenteren zonder je erom te bekommeren of wat je zegt wel waar is. Praten zonder je wezenlijk te interesseren voor de waarheid." Alleen de beeldvorming telt...en het effect op de publieke opinie en de peilingen natuurlijk. Ik heb het niet wetenschappelijk onderzocht, maar heb het onderbuikgevoel dat het de laatste jaren steeds vaker gebeurt zonder dat er in de media echt een punt van gemaakt wordt. Misschien logisch, want een te groot deel van het papegaaiencircuit vreet van ophef en sensatie, maar die leugenfabriek is wel gevaarlijk voor onze democratie, want als de feiten er niet meer toe doen en alles als "waar" kan worden gepresenteerd, dan stagneert het rationele en redelijke politieke proces. Dan wordt het "de leugen regeert."  

 

Sitalsing noemt als voorbeelden uit het verleden de leugens van Ankie-Broekers Knol die na de val van Kaboel verzon dat er van de burgers die ons in Afghanistan geholpen hadden "wel honderdduizend" naar Nederland wilden komen, terwijl het er ca 350 waren die nu met de dood bedreigd worden omdat wij ze niet wilden binnenlaten. Wrede stemmingmakerij en een schande om degenen die ons hielpen daar nu te laten verrekken. En dan Halbe Zijlstra die herhaaldelijk loog dat hij bij Poetin in zijn datsja was geweest. Bij Knol was het waarschijnlijk liegen uit onnozelheid, maar ze kwam er mee weg. Bij Zijlstra was het een kwestie van een sneu minderwaardigheidscomplex waardoor ie zich zo nodig belangrijker moest voordoen dan hij was. Zijn aftreden werd een smadelijk afgang. Toch werd hij nog een hoge pief bij de bouwbedrijf Volker, dat haar medewerkers als moderne slaven behandelt. 

 

Maar het absolute dieptepunt in de bullshitting in het afgelopen jaar was natuurlijk het schaamteloze gelieg van Dilan Yesilgöz die een reden zocht om het kabinet Rutte IV te laten vallen, daarvoor geen overtuigende aanleiding kon vinden en toen de surrealistische leugen bedacht dat er elk jaar “onbeheersbare aantallen nareizigers op nareizigers” (“vele duizenden”) ons land binnenkomen.. “het gaat om nareis op nareis op nareis” kwaakte het politieke genie van de VVD.  Nee, precieze aantallen kon ze niet geven, maar het waren er wel onbeheersbaar veel. En toen bleek dat de andere coalitiepartijen dat een non-issue vonden, omdat het niets om hakken had, en dus geen extra maatregelen wilden nemen, had de VVD eindelijk een reden om Rutte IV op te blazen. Op 17 juli 2023 werd de stekker eruit getrokken.

 

De VVD dacht via nieuwe verkiezingen nog groter te kunnen worden en daarna met erg-rechts een nieuw kabinet te kunnen vormen...zonder dat wel erg linkse D66 😜. De winst van die doldrieste actie is below zero: de VVD is op alle terreinen hard op op haar bek gegaan: een grote verkiezingsnederlaag, niet meer de grootste partij, grote imagoschade, interne verdeeldheid en de partijleiding reddeloos, radeloos en redeloos. Ze staan beteuterd bij de puinhoop te kijken en weten niet meer of ze voor- of achteruit moeten. Schadefreude is hun deel.

 

Maar de meeste politieke duiders vonden de geforceerde kaninetsbreuk toen eigenlijk wel logisch. Immers de VVD wilde nu eenmaal een strenger asielbeleid en door iets te doen aan de nareizigers konden ze rechts Nederland laten zien dat het asielbeleid bij de VVD in goede handen is.

 

Maar verleden week bleek hoe groot dat probleem van die “onbeheersbare aantallen'" nareiziger op nareiziger op nareiziger nu echt is: 350 in de laatste 5 jaar, dat is gemiddeld 70 per jaar. 70…70….iets meer dan 1 per week. Ja, inderdaad...onbeheersbaar en een terechte reden om het land in een diepe politieke crisis te storten. Het blad de Correspondent heeft die precieze getallen uitgezocht en komt tot de cynische conclusie: “laat het even tot je doordringen: het kabinet is mede gevallen vanwege nareizigers op nareizigers, van wie nu blijkt dat ze… ongeveer net zo zeldzaam zijn als de korenwolf.  Het verhaal van Yesilgöz was een overdrijving op overdrijving op overdrijving.” 

 

Het bleef niet bij die onnozele leugen over de nareizigers, want tijdens de verkiezingscampagne maakte Yesilgöz ook nog eens de PVV salonfähig voor regeringsdeelname, waardoor extreemrechts na 22 november een machtsfactor werd waar we nog heel lang niet meer omheen kunnen en die het land schier onbestuurbaar maakt.

 

Maar de VVD werd door al die leugens en strategische domheid van haar leider zelf ook hard afgestraft. Een ongekende verkiezingsnederlaag omdat een deel van haar kiezers nu naar de PVV vertrok: die partij was immers door Yesilgöz zelf tot een fatsoenlijke partij verklaard met wie ze 'samen regeren' niet uitsloot. Dus eindelijk konden de erg-rechtse VVD-kiezers die “de migratie op nul” wilden nu ook op de PVV stemmen. In de peilingen blijft de PVV tot griezelige hoogten stijgen en de VVD tot sombermakende diepte dalen.

 

Eergisteren kwam er voor de VVD weer een nieuwe teleurstelling bij. Omtzigt heeft namelijk eindelijk aan de informateur laten weten dat hij nooit in een PVV-VVD-BBB-kabinet gaat zitten, maar zo'n kabinet onder vooraf vastgelegde voorwaarden wel wil gedogen. Hierdoor zit de door de VVD gewenste gedoogrol er voor die partij niet meer inzit. Wat nu? De VVD heeft drie opties. Als ze met de PVV in een coalitie gaat zitten, wordt ze de schietschijf van de fatsoenlijke partijen en verliest de partij het denkende deel van haar leden en kiezers. En als ze niet in een coalitie gaat zitten, loopt een deel van de rechterflank weg. Snel nieuwe verkiezingen dan? Dan gaat de VVD het CDA-traject in: van de grootste partij naar bijna de kleinste. Alleen bij de VVD dreigt het nog sneller te gaan dan bij het CDA, dat er 14 jaar over deed om van 21 naar 5 zetels te dalen. 

 

Is er nog een uitweg voor de door eigen politieke onnozelheid getormenteerde liberalen?  Ja, het bullshitten staken, niet de slogans van populistisch-rechts overnemen en zo een PVV-light worden en zo snel mogelijk Wilders een schop onder z’n kont geven. Redenen genoeg: zijn extreme en ongrondwettelijke standpunten die hij even in zijn ijskast heeft gelegd, zijn langdurige Poetin-verering, zijn onbetaalbare beleidsvoorstellen, zijn rabiate verzet tegen een fatsoenlijk klimaat-en natuurbeleid, zijn hetzes tegen journalisten, wetenschappers, migranten en asielzoekers, zijn onbeschofte gedrag in de afgelopen 20 jaar tegen collega-Kamerleden en zijn aanvallen op de liberale democratie. Me dunk: als je niet keihard uitsluit nooit met zo'n type te gaan regeren dan verlies je elk respect van degenen die de rechtstaat, de mensenrechten en het elementaire fatsoen hoog in het vaandel hebben.

 

Misschien kan Yesilgöz om te beginnen haar excuses aanbieden voor haar gelieg en haar strategische blunder om de PVV te fatsoeneren en een perspectief op het pluche te bieden. Zo’n publiekelijk excuus zou een daad van grote klasse zijn en haar weer het nodige aanzien en respect geven. Even lachen, vind ik dat echt een realistische optie? Natuurlijk niet, ik vrees dat zo'n gebaar niet eens in haar opkomt. Ze zal eerder proberen om zich er uit te redden met gedraai, ontkenningen, blameren van anderen, beloftes en nieuwe leugens.

 

Maar in de nieuwe Nederlandse politieke cultuur maakt dat blijkbaar ook niets meer uit. Als Omtzigt, de koene strijder voor zo'n nieuwe bestuurscultuur, het gedogen van een kabinet met Wilders niet meer uitsluit, dan is dat misschien nog wel een deprimerender verraad aan de eigen principes dan het laag-bij-de-grondse opportunisme van Yesilgöz. De geschiedenis zal over hen beiden oordelen als over twee simpele politici die geen idee hadden dat ze de loper uitrolden voor een obscure reactionair, die tijdelijk zijn crypo-fascistische opvattingen in de ijskast zette om maar te mogen meeregeren, maar die structureel bleef stoken en Nederland daarmee onbestuurbaar maakte. Yesilgöz en Omtzigt hebben een doos van Pandorra opengetrokken maar hebben geen benul van wat ze in gang hebben gezet. (jv) 

 

De High-NA: de chipmachine die processoren maakt met tientallen miljarden transistors

16.   Het nieuwe technische wonder van ASML: de High-NA  

Dinsdag 27 februari 2024

 

Soms lees ik over nieuwe technische hoogstandjes, waarvan ik nog best kan volgen dat ze een mega-impact zullen hebben op de maatschappij, terwijl ik absoluut niet begrijp hoe het werkt. Zo’n nieuwe loot aan deze stam van wonder-apparaten is de High-NA: het meest complexe chipsproductie-apparaat ter wereld. ASML uit Veldhoven is de uitvinder, bouwer en verkoper.

 

De reusachtige chipmachine High-NA, zie foto, is vier meter hoog, veertien meter lang, vier meter breed en 150 ton zwaar. Er hangt een prijskaartje van ruwweg € 400 miljoen aan. Voor het ‘inpakken’ van een High-NA-machine heb je dertien grote containers en nog zo’n 240 kratten nodig. Voor deze lading zijn er zeven grote vrachtvliegtuigen nodig om het te vervoeren….voor 1 machine!!  Het weer opbouwen en afstellen duurt maanden.

 

Het meest unieke deel van de machine is de zware laser die 50.000 keer per seconde kwik spuit op een minuscuul druppeltje tin, met de precisie van een paar atomen. Dat moet 24 uur per dag en 7 dagen per week ongestoord kunnen plaatsvinden. M.b.v. deze nieuwe techniek kunnen er meer transistors op hetzelfde oppervlak aangebracht worden dan met welk ander apparaat dan ook. En daardoor kunnen er steeds krachtiger chips worden geproduceerd. Inmiddels zitten op de meest geavanceerde processors tientallen miljarden transistors!!

 

De High-NA-machine bestaat uit miljoenen onderdelen die zijn verwerkt in duizenden modules, die door honderden toeleveranciers vanuit de hele wereld worden geleverd. ASML is dus de spin in een mondiaal technologisch ecosysteem met vele partijen die extreem afhankelijk van elkaar zijn omdat ze unieke onderdelen maken voor een unieke machine. Als een van de toeleveranciers ergens op de wereld uitvalt, stokt de bouw van de machine. Het zijn onvoorstelbaar complexe logistieke operaties om de miljoenen onderdelen ‘just-in-time’ op de juiste plaats te krijgen.

 

ASML is als enige producent van dit type chip-machines ter wereld. Het bedrijf zal deze positie als monopolist nog lange tijd blijven houden, omdat de concurrentie de moed heeft opgegeven. De vereiste investeringen zijn voor andere partijen niet meer op te brengen, de kennis is te uniek en het opbouwen van zo’n ecosysteem van honderden toeleveranciers en kennisinstellingen gaat oneindig lang duren. ASML heeft inmiddels een omzet van € 27 miljard per jaar en een beurswaarde van € 340 miljard, waarmee ze in de top-25 van meest waardevolle bedrijven ter wereld zit.     

Het bedrijf uit Veldhoven zal blijven doorgroeien want de vraag naar steeds krachtiger chips zal wereldwijd exponentieel blijven stijgen. In de komende jaren waarschijnlijk van € 600 naar € 1000 miljard per jaar. Vanaf 2028 verwacht ASML ruimte te hebben om twintig High-NA-machines per jaar te assembleren in hun fabriek in Veldhoven

 

Wat echt mijn voorstellingsvermogen verre te boven gaat? Dat spuitwerk van het laserkanon waarmee 50.000 druppels per seconde worden afgevuurd met de precisie van een paar atomen, om zo de kleinste transistors ooit te produceren. Hierdoor passen er tientallen miljarden transistors in één iPad-processor…je kunt ze niet zien, je weet hoe ze werken, je weet alleen dat ze verbluffend snel kunnen rekenen en gigantische hoeveelheden informatie kunnen verwerken met de snelheid van het licht….volgend insiders zal de High-NA de AI-ontwikkeling een ongekende boost geven. Hoe blij we daarvan moeten worden, zullen we over een jaar of tien pas kunnen vaststellen.

 

Maar los van die emotie: niemand kan die ontwikkeling tegenhouden en zal de samenleving in al haar facetten transformeren op een manier waar we ons nu nog geen voorstelling van kunnen maken. In die zin zal de maatschappelijke impact van de High-NA-machine vergelijkbaar zijn met de impact van het wiel, het schrift, de drukpers, de stoommachine, de benzinemotor, de telefoon, radio en tv, de computer en de mobiele telefoon. Voor het er was, had niemand het ooit kunnen voorspellen en toen het er eenmaal was, was het niet meer weg te denken.   (jv)

 

15. Hebben wij, de elite, slim onze kansen gepakt of gewoon veel mazzel gehad?

Zaterdag 24 februari 2024

 

Het is al weer enige tijd geleden dat ik na een gezellig en onderhoudend, maar behoorlijk prijzig eet- en drinkgebeuren in een trendy restaurant wat schuldbewust vaststelde dat wij toch wel veel mazzel hebben (gehad) dat wij ons dit soort luxe kunnen veroorloven. De reactie was: ,,ja maar wij hebben wel de kansen die we kregen ook gegrepen en er iets van gemaakt”.

 

Op zich is zo’n reactie niet geheel onwaar, maar wel rijp voor nuance en tegenspraak, zeker als er mee bedoeld wordt: degenen die zich die luxe niet kunnen veroorloven hebben blijkbaar hun kansen niet gegrepen, waardoor zij zich geen dure etentjes te kunnen veroorloven. Ergo: het is dus hun eigen schuld dat ze zich weinig of geen luxe kunnen veroorloven.

 

Tegen zo’n redenering is veel in te brengen. Bijvoorbeeld dat ie asociaal hard is en ook onjuist. Hard voor degenen die nooit kansen hebben gekregen, die nooit een mooie opleiding mochten of konden volgen en mede daardoor de pech hadden om fysiek zwaar en laagbetaald werk te moeten doen, waardoor ze zich nooit enige luxe kunnen permitteren. Op zich al treurig, maar dan vervolgens ook nog het verwijt krijgen: ,,had je je kansen maar moeten grijpen” is gewoon iemand afzeiken…welke kansen had ie moeten grijpen?

 

Die redenering “moet je je kansen naar grijpen” is dus onjuist omdat je kansen pas kunt grijpen als je ze ook krijgt. En de meeste mensen krijgen geen kansen op goedbetaalde banen waarmee zich ze enige luxe kunnen veroorloven. Dat is zelfs in de welvarende samenlevingen voor misschien maar 20%  van de burgers weggelegd. En zelfs degenen die de kansen krijgen op een mooie opleiding en daarmee verbonden goedbetaalde banen, hebben niet altijd het vermogen om die kansen ook te pakken. Vele redenen daarvoor: te weinig intellectuele en/of sociale vaardigheden meegekregen, maar misschien ook pech gehad bij het ‘uitdelen’ van de juiste karaktereigenschappen om kansen te grijpen als ze zich voordoen, zoals doorzettingsvermogen.

 

Kortom: je moet niet alleen mazzel hebben om kansen te krijgen, je moet nog veel meer mazzel hebben om die kansen ook te kunnen benutten. Want bijna alle eigenschappen/vaardigheden die bepalen of je wel of niet succesvol bent in het leven, heb je niet zelf kunnen uitkiezen, maar via toeval gekregen in de trajecten van geboorte, opvoeding, sociale relaties en andere vormende toevalligheden.   

 

Al met al kan ik het niet uit pen of mond krijgen dat ik mijn luxe-situatie ook verdien t.o.v. anderen die weinig of geen enkele luxe hebben, omdat ik de kansen gepakt heb en die anderen dus blijkbaar niet. Ik weet van mijzelf dat ik die kansen op een opleiding, baan, relatie en geluk alleen heb gehad omdat ik mij die op de juiste momenten door de juiste mensen werden geboden. Geen eigen verdienste, maar mazzel. En ik weet nog beter dat ik die kansen alleen heb kunnen pakken omdat ik over het juiste setje vaardigheden beschikte. En ook dat setje heb voornamelijk aan toevallige omstandigheden te danken, en maar heel weinig aan eigen verdienste. Had mijn wieg in de Koningin Wilhelminaweg te Gouda op nummer 15 in plaats van 16 gestaan, had ik mijn werkende leven in de tapijtenfabriek KVT te Moordrecht doorgebracht en was ik nooit naar de universiteit gegaan en had ik zeker nooit 'duur gegeten' in een Gronings restaurant. Toch was mijn buurjongen/voetbalvriend niet minder slim dan ik. Hij kwam alleen door het toeval in een andere mal terecht waaruit voor hem geen ontsnappen meer mogelijk was. 

 

Kortom: al die types die denken dat ze het morele recht hebben op hun luxe en de pech-hebbers aan de onderkant niet en dat die daar dus ook niet zo over moeten klagen, zou je toewensen dat ze een keer  opnieuw moeten beginnen…maar dan in een ander milieu, zonder de vaardigheden om uit de armoedeput te komen en zonder mooie kansen om hogerop te komen....hoe zouden ze vanuit dat perspectief dan nu redeneren? (jv)

 

 

Cartoon van Jos Collignon in de Volkskrant van zaterdag 24 februari 2024

14   Klimaathoop bieden is nodig, want doemdenken leidt tot niets. (1)

Dinsdag 20 februari 2024

 

Het is allemaal nog complexer dan we dachten: door de sterk verminderde luchtvervuiling is de opwarming van de aarde de afgelopen eeuw tweemaal zo snel gegaan!! Die luchtvervuiling bestaat namelijk uit stofjes, w.o. aerosolen, die een deel van de zonnestralen terugkaatst of absorbeert en dus afkoelend werken. Dus hoe schoner de lucht wordt, hoe sneller de opwarming gaat.

 

Over deze behoorlijk verontrustende ontdekking werd voor het eerst gerapporteerd in 2013 in een studie van klimaatwetenschapper James Hansen en zijn studiegroep. Vandaag in NRC een gesprek met Hansen, waarin hij die uitkomsten en de gevolgen voor de opwarming nog eens toelicht: ,,Dankzij die afkoelende vervuiling kon de wereld langer doorgaan met het verstoken van fossiele brandstoffen, maar er komt een moment dat we de rekening gepresenteerd krijgen. Een opwarming van maximaal 1,5 graden Celsius, waar in het Klimaatakkoord van Parijs (2015) nog van werd gedroomd, kunnen we vergeten…..Zelfs onder de 2 graden blijven zal met de huidige aanpak niet lukken. Het klimaat blijkt gevoeliger voor de CO₂-concentratie in de atmosfeer dan werd gedacht. Bij een verdubbeling van die concentratie zal de temperatuurstijging eerder 4,8 graden zijn dan de 3 graden waarmee het wetenschappelijk klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) nu rekent.”  En deze rampzalige stijging is dus met name een gevolg van het in hoog tempo opstoken van fossiele brandstoffen in combinatie met de sterk afnemende luchtvervuiling. Aldus Hansen. Zijn collega- klimaatwetenschappers hebben hem ‘hoog’ zitten, maar vragen zich af of hij hier niet wat te stellig is, omdat de aerosolen zich moeilijk laten meten.

 

Maar toch, het verband is aangetoond en wat moeten we hier nu weer mee? De lucht méér gaan vervuilen? Lijkt me niet echt een serieuze optie. Hansen pleit voor het injecteren van zwavel in de atmosfeer om wolken te vormen die voor afkoeling zorgen. Maar deze vorm van geo-engineering, dus het sleutelen aan de atmosfeer, vinden de meeste wetenschappers  onverantwoord, omdat het tot onvoorspelbare klimatologische en atmosferische storingen kan leiden. 

 

Maar wat dan wel? Wegzakken in doemdenken over de klimaatcrisis dient ook geen enkel doel, integendeel, dat leidt alleen maar tot defaitisme: want als er toch niets meer aan te doen is en we sowieso naar de verdommenis gaan, waarom dan al dat dure klimaatbeleid dat ons ook nog eens allerlei beperkingen oplegt? Waarom dan niet gewoon op de oude voet doorleven en uiteindelijk massaal aan ons einde komen door hitte, droogte, overstromingen en ons eigen vuil? Want wat maakt het uit of dat nu over 30 jaar of over 70 jaar gebeurt? Als de massa-instinctie van de homo sapiens er onafwendbaar aankomt, kunnen we dan niet beter als hedonist zo lang mogelijk van van alles en nog wat genieten?

 

Of is er toch een ‘way-out’ met hoopvolle perspectieven? Jazeker ,,als we er erg ons best voor doen, is er technologisch heel veel mogelijk” schrijft Hanna Ritchie in haar recente boek:  “Niet het einde van de wereld”. Lees dat boek. In het volgende stukje heb ik de essentie van haar leerzame studie samengevat.

 

13.  Klimaathoop bieden is nodig, want doemdenken leidt tot niets. (2)

Dinsdag 20 februari 2024

 

Hannah Ritchie, senior researcher Global Development de Universiteit van Oxford, waarschuwt tegen het doemdenken over het klimaat en milieuvervuiling en heeft net een breed bejubeld boek uitgebracht, “Niet het einde van de wereld”, waarin zij haar optimistische visie op het klimaatvraagstuk uitwerkt. Gaat de wereld “hollend achteruit”? Gaat het volkomen fout met het klimaat en de natuur? Ritchie laat in haar boek vrij overtuigend zien dat we ons teveel laten beïnvloeden daar alarmistische krantenkoppen en te weinig oog hebben voor de feiten en cijfers over positieve trends en uitkomsten van veelbelovende studies die er ook te melden zijn, en hoop bieden, maar nooit de krantenkoppen halen, want slecht nieuws verkoopt nu eenmaal beter dan goed nieuws.    

 

Ritchie werk in het haar boek de zeven grootste ecologische crises uit: 1. Luchtverontreiniging 2. Klimaatverandering, 3. Ontbossing, 4. Voedselproductie, 5. Biodiversiteit, 6. Vervuiling van de oceanen met plastics en 7. Visstand in de oceanen. Tussen deze zeven ecosystemen bestaat een sterke en complexe samenhang

 

Een paar van haar belangrijkste opvattingen op een rij:

1. De definitie van duurzaamheid bestaat uit twee componenten: 1. een leefbaar leven voor zoveel mogelijk mensen op deze aarde, 2. zonder de behoeften van toekomstige generaties in gevaar te brengen. W.b. het eerste deel van deze definitie zijn de afgelopen 100 jaar spectaculaire resultaten geboekt, maar dit is wel ten koste gegaan van de tweede component: de verstoring van de hierboven genoemde zeven ecosystemen is zodanig ernstig dat het het leven van miljarden ernstig in gevaar kan brengen. 
2. Wij kunnen de eerste generatie zijn die klimaat en milieu beter achterlaat dan we het aantroffen. Maar de uitdagingen zijn enorm. Als we niet sneller, grondiger en op grotere schaal in actie komen, zijn de gevolgen vreselijk en gruwelijk ongelijk verdeeld.
3. We zullen bijna zeker de 1.5 graad opwarming gemiddeld overschrijden, maar dat is niet ‘het einde van de wereld’, want we kunnen ons daar technologisch op voorbereiden.
4. De meeste klimaatwetenschappers zijn er optimistisch over dat we de opwarming rond de 2 graden kunnen houden en dat we een groot vermogen hebben om adequaat in te spelen op de serieuze negatieve gevolgen van die stijging in grote delen van de wereld.
5. Onvoorwaardelijk optimisme als het gaat om het beperken van de opwarming tot 2 graden, noemt Ritchie ‘dom optimisme’. Zij vindt zichzelf een pragmatische of realistische optimist. We kúnnen een klimaatcatastrofe voorkomen, maar dan moeten we wel in actie komen. NU
6. De kans dat klimaatverandering of een ander milieuprobleem onze soort zal uitroeien is aanzienlijk kleiner dan dat gebeurt door een kernoorlog, pandemie of kunstmatige intelligentie (AI)
7. Onze reis naar een duurzame wereld zal met veel hobbels gepaard gaan, twee stappen vooruit, één stap achteruit, of misschien wel: het moet eerst nog erger worden voordat het beter wordt en bij de beslissers en de bevolking het besef doordringt dat het nu echt moet gebeuren
8. Om de verstoring van die ecosystemen te stoppen is het contraproductief om de economische groei te stoppen, als dat  politiek al haalbaar zou zijn. Maar ook: met krimp komt het hele ‘systeem’ stil te staan. De groei moet doorgaan om de middelen beschikbaar te krijgen om de noodzakelijke transitie-maatregelen te financieren. Maar het moet wel een ander soort groei worden: groene circulaire groei, met nieuwe technologieën en een snelle afbouw van het gebruik van fossiele brandstoffen.
9. Zonder veranderingen in ons voedselpatroon en onze voedselproductie zullen we de klimaatcrisis niet kunnen oplossen, de ontbossing niet tegen kunnen gaan en de biodiversiteit niet kunnen beschermen. Deze vier ecosystemen hangen nauw met elkaar samen.
10. Elk individu kan en moet zijn bijdrage leveren, maar de noodzakelijk veranderingen vragen om een grootschalig en technologisch ingrijpen in de ‘systemen’. Dat kan alleen via collectieve acties en langs de politieke weg. Als burgers moeten we de beslissers in de politiek en het bedrijfsleven daartoe dwingen. Via acties, stemgedrag, koopgedrag, donaties

 

In het grootste deel van haar boek behandeld Ritchie dus de eerder genoemde zeven grote problemen inzake duurzaamheid waar we mee kampen: 1. Luchtverontreiniging 2. Klimaatverandering, 3. Ontbossing, 4. Voedselproductie, 5. Biodiversiteit, 6. Vervuiling van de oceanen met plastics en 7. Visstand in de oceanen. Van elk van deze ecosystemen geeft zij aan: waar we nu staan, hoe we daar zijn gekomen en wat ons nu te doen staat om het ten goede te veranderen. Zij doet dat met veel cijfers, feiten, sterke argumenten en een groot gevoel van urgentie. Dat we op elk terrein kansen hebben om negatieve trends om te buigen, laat zij zien aan de hand van succesvolle, soms zelfs spectaculaire verbeteringen in de onderzochte ecosystemen. Eigenlijk laat zijn zien: aan alle negatieve trends is veel ten positieve te sleutelen. En dat gebeurt ook. Zo slaagde China erin om in zeven jaar haar luchtverontreiniging te halveren. Maar het moet nog sneller, slimmer en grootschaliger. Binnen vijftig jaar moeten de belangrijkste  duurzaamheidsparameters op groen staan.

 

Het kan dus, als we maar willen. Dat is de opvatting van de realistische optimist Hannah Ritchie. Maar zijn we op vele terreinen al niet te laat? Nergens in haar boek lees ik iets over het begrip dat bijna alle klimaatwetenschappers wezenlijk vinden: kantelpunten. Op enig moment zijn negatieve ontwikkelingen in een bepaald eco-subsysteem al zover doorgeschoten dat er geen weg terug meer is en dat het subsysteem zich niet meer kan herstellen, erger nog: dat de negatieve waarden in het ene subsysteem ook andere subsystemen ontregelen en er beleidsmatig praktisch niets meer aan te doen is. Voorbeeld: door een combinatie van boomkap en toenemende droogte a.g.v. opwarming naderen grote delen van het Amazonegebied een kantelpunt, waarbij de biodiversiteit en de longfunctie van dit gebied zo onherstelbaar beschadigd worden dat het zich niet meer kan herstellen, met desastreuze gevolgen voor én de reguliere landbouw in die regio en de opwarming van de aarde. 

 

Kortom: het boek van Ritchie biedt enerzijds de realistische hoop dat het technologisch mogelijk is om een klimaat- en milieubeleid te voeren dat de homo sapiens voor grote rampen kan behoeden, maar dat lukt alleen als er verdomd snel mondiaal grootschalige systeeminterventies worden gepleegd in combinatie met talloze lokale en regionale duurzaamheidsprojecten. En de kans dat dat ook binnen een redelijke tijdspanne gebeurt schat zij hoger in dan ik. (jv)  

 

 

                           foto NRC zaterdag 17 februari 2024

12.  Zinloze rituele rondgang van Kim Putters met maar één doel: tijd winnen en argumenten verzamelen om de PVV op een acceptabele manier te lozen      

Vrijdag 16 februari 2024

 

Het is toch jammer dat zo’n capabele man als Kim Putters nu veel tijd moet gaan verspillen aan het uitzoeken van wat een ‘extraparlementair kabinet’ is. Terwijl we het erg simpel kunnen definiëren: een extraparlementair kabinet is elk kabinet dat geen 'normaal' meerderheids- of minderheidskabinet is. Want dit zijn de twee basisvormen: een meerderheidskabint met een regeerakkoord dat door een meerderheid in de Kamer wordt gesteund en een minderheidskabinet dat door een minderheid wordt gesteund en door een of meer andere partijen wordt gedoogd. En elke andere kabinetsvorm kunnen we 'extraparlementair’ noemen. Zo'n a-typisch kabinet kan diverse vormen aannemen, maar de gemeenschappelijke kenmerken zijn: het is samengesteld uit bewindslieden die geen of beperkte binding met de partijen in de Kamer hebben en op basis van haar globale programma krijgt het van een meerderheid in de Kamer de ruimte om van start te gaan. Maar voor alle voorstellen zal steeds weer naar meerderheden gezocht moeten worden. Wat is hier zo ingewikkeld aan dat de informateur er vier weken voor nodig heeft?

 

Met een dergelijke kabinetsvorm is in ons land nauwelijks nog ervaring opgedaan. Staatsrechtgeleerde professor Wim Voermans noemt het kabinet den Uyl (1973-1977) als voorbeeld van zo'n atypisch kabinet, met als basis PvdA en D66, aangevuld met enkele ministers van christelijke huize die geen binding met de Kamer hadden. Het kabinet had geen uitgewerkt regeerakkoord en werd niet voluit gesteund door een Kamermeerderheid, maar werd wel gedoogd door enkele christelijke partijen. Kan zo'n constructie ook in de huidige politieke situatie werken? Niet zolang een 'besmette’ populistische partij, die verreweg de grootste is, aan de formatie deelneemt. De kans lijkt me namelijk erg klein dat een meerderheid van de Kamer er aan zal mee willen meewerken om die partij in het zadel te krijgen en zeker niet om het in het zadel te houden. Een extraparlementair kabinet met de PVV dat inzake de meeste thema’s een overwegend populistisch-rechts beleid voert, zal op die onderdelen die op rechts geen meerderheid krijgen echt niet gesteund worden door door het progressieve deel van de Kamer. Want waarom zouden zij zo’n populistisch-rechts kabinet, waaraan onmiskenbaar ook het PVV-label hangt, in stand willen houden? Je raakt er alleen maar door besmet.

 

In plaats van zoveel tijd te steken in ‘een rondje langs de velden’ om naar ieders opvatting over de definitie van een extraparlementair kabinet te vragen, kan informateur Putters de partijen beter vragen naar de meest urgente vraagstukken, de oplossingsrichtingen en in welke politieke constructie zij bereid zijn de aanpak van die problemen te steunen. Zo breng je kaart waar voldoende inhoudelijke, rechtstatelijke en morele overlap zit om met de nodige wederzijdse concessies een werkbare constructie in elkaar te timmeren.

 

De huidige opdracht van Putters lijkt vooral bedoeld om tijd te kopen tot het moment dat VVD-fractie eindelijk aan haar achterban durft te vertellen dat er geen enkele regeringsvorm met de PVV mogelijk is. Ook geen extraparlementaire. Pas als dat besef breed binnen en buiten de Kamer is geaccepteerd kan gezocht worden naar een coalitie zonder de PVV, in welke rol dan ook. 

 

Maar zonder een rol voor de PVV kan er best een extraparlementair kabinet komen met een ‘losse’ relatie tot de Kamer. Een kabinet dat niet start met een dichtgetimmerd regeerakkoord, maar met een basisprogramma met de meest urgente dossiers, een programma dat wel het groene licht krijgt van een gedogende Kamermeerderheid, van VVD tot GroenLinks-PvdA. Dat kabinet kan geheel of gedeeltelijk worden bemenst door gezaghebbende personen/experts zonder een directe relatie met de partijen in de Kamer. Bij de uitwerking van haar voorstellen kan elke minister werkendeweg zoeken naar meerderheden in de Kamer. Ik weet bijna zeker dat Putters met zijn giga-ervaring zo’n modus-operandi in één week op papier kan zetten, maar laat hem er voor de vorm maar vier weken voor uittrekken. Wanneer is Putters in zijn opdracht geslaagd? Als ie komt met een 'verhaal' dat duidelijk maakt dat een kabinet met een rol voor de PVV er niet in zit. 😜 (jv)

 

 

De wet van de toenemende onverschilligheid............"Hoe meer slachtoffers, hoe minder het ons uitmaakt.....hoe meer mensen er gedood worden, hoe minder de empathie.....we kijken naar de gruwelijke beelden van dood en verwoesting.....en gaan dan snel weer over naar het volgende item....iets luchtigs liefst....het is onverschilligheid en mentale afstomping...zo werken de meeste breinen blijkbaar"....Paul Slovic, hoogleraar psychologie in NRC 14 februari 2024  

 

Gaza-stad na 3 maanden Israëlische bombardementen. 65% is daar verwoest. Israël wil de ruim 1 miljoen Gazanen die ze eerst naar het zuiden hebben verdreven nu weer dwingen naar het noordelijke Gaza-stad te vertrekken, waar dus niets meer is. Of, nog liever hebben ze dat die 2,4 miljoen Gazanen naar Egypte vluchten....en dan nooit meer terugkomen. Weer een stukkie land erbij voor de Joodse kolonisten. Vertrekken de Palestijnen niet? Even goede vrienden, maar dan niet mekkeren als over enige dagen de tankbeschietingen en luchtbombardementen beginnen...met de F-35 straaljagers. Via de onderdelen leveren wij vanuit Nederland ook nog een mooie bijdrage aan deze vertoning, die misschien ooit de geschiedenis zal ingaan als "een massamoord waarbij Nederland aan de verkeerde kant stond." (13-2-2024)

11.  Een middelvinger naar de publieke opinie en de mensenrechten.

Dinsdag 13 februari 2024

 

Het lijkt op een middelvinger naar de publieke opinie, de rechtstaat en de mensenrechten toen een onderknuppeltje van de PVV-fractie verleden week in de Tweede Kamer orakelde dat de oorlog in Oekraïne de schuld is van westerse provocaties en dat wij Oekraïne niet met wapens moeten steunen. Altijd ook heeft de voorman van die partij zich een bewonderaar van autocraat Poetin getoond en door te pleiten voor het onthouden van militaire steun aan Oekraïne wil die partij dus een heel volk van 45 miljoen zielen uitleveren aan een dictatuur. Uit rancune tegen de liberale democratie. De PVV heeft jarenlang in woord en geschrift laten blijken niets te hebben met de rechtstaat en de mensenrechten, ook al hebben ze dat 'toontje' gedurende de formatie even in de ijskast geparkeerd. En hoe noem je dan partijen die niet uitsluiten dat ze met zo’n NSB-look-alike in een kabinet gaan zitten? Amorele opportunisten?  

Het lijkt op een middelvinger naar de publieke wereldopinie, de rechtstaat en de mensenrechten dat Israël uit wraak voor de moord op 1200 van haar burgers meer dan 35.000 weerloze Gazanen vermoordt (met voorbedachten rade) en een heel volk terug naar het Stenen Tijdperk bombardeert. Het militair oppermachtige Israël creëert al vanaf 1948 elke keer weer een aanleiding om de Palestijnen een lesje te leren, hen 'terug in het hok' te bombarderen, hun leiders te vermoorden, hun gebied te annexeren en hen in hun rechten te beknotten. Want Israël heeft, als het om Palestijnen gaat, niets met de rechtstaat en de mensenrechten en zal niet stoppen voor zij alle Palestijnse gebieden ook juridisch in bezit heeft. Dat doel heiligt alle middelen. Hoe noem je al die westerse landen die wel Rusland veroordelen, maar bij Israëls slachtpartijen meegaand knikken, wegkijken of zich belachelijk maken met machteloze vermaningen zonder harde sancties? Amorele opportunisten?  (jv)